Ξεκίνησε την καριέρα του αφού δεν μπήκε στον στρατό το 1936 – Η κόντρα του με το κομμουνιστικό καθεστώς – Οι ταινίες που σημάδεψαν την καριέρα του
Σε ηλικία 90 ετών πέθανε την Κυριακή ο μεγάλος Πολωνός σκηνοθέτης Αντρέι Βάιντα που είχε γεννηθεί στις 6 Μαρτίου του 1926, στο Σουβάλκι της Πολωνίας.
Σύμφωνα με πολωνικά μέσα ενημέρωσης πέθανε στο νοσοκομείο στο οποίο είχε εισαχθεί τις προηγούμενες ημέρες και είχε μπει σε τεχνητό κώμα.
Ο Βάιντα αχολήθηκε με τον κινηματογράφο χαρίζοντας αριστουργήματα όπως «ο Άνθρωπος από Μάρμαρο» αφού δεν κατάφερε να ενταχθεί στο δυναμικό του πολωνικού στρατού το 1939.
Σπούδασε στην σχολή Καλών Τεχνών της Κρακοβίας και στη συνεχεία ήρθε σε επαφή με τον κινηματογράφο, στην ξακουστή σχολή Λοτζ. Πριν σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία με τον τίτλο «Ποκολένιε» – στην Ελλάδα βγήκε στις αίθουσες με τον τίτλο «Μια Γενιά» – σχετικά με την γερμανική κατοχή των Πολωνών, υπήρξε βοηθός του Αλεξάντρ Φορντ.
Η καριέρα του απογειώθηκε όταν το 1957 κέρδισε το ειδικό βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ των Κανών για την ταινία Kanal που αφορούσε την εξέγερση των Πολώνων παρτιζάνων το 1944 κατά των Ναζί.
Ήταν το βραβείο αυτό που του επέτρεψε να κάνει την επόμενη ταινία του 1958 με τίτλο Popiół i Diament (Στάχτες και Διαμάντια) και να εδραιωθεί έτσι στο χώρο του πολωνικού σινεμά.
Το 1970 ο Βάιντα στράφηκε για έμπνευση στην πολωνική λογοτεχνία και το 1981 με την ταινία Man of Iron που αφορούσε την άνοδο της «Αλληλεγγύης» στην Πολωνία κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Χάρη σε αυτό το βραβείο μάλιστα ο Βάιντα γλίτωσε τη φυλάκιση από το κομμουνιστικό καθεστώς.
Λόγω της κόντρας του με τον στρατηγό Γιαρουζέλσκι ο Βάιντα υποχρεώθηκε στη συνέχεια να κάνει ταινίες στο εξωτερικό, ανάμεσα στις οποίες το Danton (1983) με πρωταγωνιστή τον Ζεράρ Ντεπαρντίε.
Η τελευταία του ταινία με τίτλο Katyń που προτάθηκε για Όσκαρ το 2008 αφορούσε την ιστορία του πατέρα του Ζακούμπ, ο οποίος ήταν ένας από τους 22.500 Πολωνούς αξιωματικούς που σφαγιαστηκαν το 1940 από τους Σοβιετικούς στο δάσος του Κατίν.
Στην πλούσια καριέρα του, έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων, ενώ τέσσερις συνολικά ταινίες του έχουν προταθεί για το αντίστοιχα Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας:
The Promised Land (1975)
The Maids of Wilko (1979)
Man of Iron (1981)
Katyń (2007)
Δεν το κέρδισε ποτέ, αλλά το 2000 τιμήθηκε από την Αμερικάνικη Ακαδημία Κινηματογράφου για τη συνολική προσφορά του, στον χώρο της Έβδομης Τέχνης για περισσότερες από πέντε δεκαετίες. Το χρυσό αγαλματίδιο του το παρέδωσε η Τζέιν Φόντα.
Πηγή: Protothema.gr