Προβληματισμένοι είναι οι μετεωρολόγοι από την αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι καταιγίδες και οι έντονες χαλαζοπτώσεις, το καλοκαίρι στην Ελλάδα και παρόλο που δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε οριστικά συμπεράσματα, ορισμένοι συνδέουν την ένταση των φαινομένων με την αποσταθεροποίηση του κλίματος.
Ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «βρισκόμαστε στο πικ της σεζόν. Έχουμε κάτι παραπάνω από τον προσδοκώμενο αριθμό κεραυνών για το καλοκαίρι. Μία και μόνη ερμηνεία είναι η αποσταθεροποίηση του κλίματος».
Σύμφωνα με τον κ. Ζερεφό, ο οποίος θα παρουσιάσει το επόμενο διάστημα σε ομιλία του στις ΗΠΑ στοιχεία σχετικά με την κλιματική αλλαγή και για τα οποία προς το παρόν δεν επιθυμούσε να επεκταθεί τα έντονα καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται απηχούν το μέγεθος της αποσταθεροποίησης του κλίματος.
Θέρμανση της επιφάνειας της γης
Στη θέρμανση της επιφάνειας της Γης, δηλαδή και της ξηράς και της θάλασσας, η οποία αυτή την εποχή αρχίζει και γίνεται έντονη, αποδίδει το φαινόμενο των καταιγίδων, που συνοδεύονται πολλές φορές από χαλαζόπτωση και ισχυρούς ανέμους, ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών και του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Αθανάσιος Αργυρίου, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Μάλιστα όπως αναφέρει, «το φαινόμενο αυτό είναι σύνηθες», επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι «η έντονη θέρμανση της Γης έχει δύο συνέπειες» και εξηγεί: «Η θέρμανση αφενός μεν ωθεί το θερμό αέρα της επιφάνειας προς μεγαλύτερα ύψη της ατμόσφαιρας, όπως δηλαδή λειτουργεί ένα αερόστατο θερμού αέρα και αφετέρου, ενισχύει σημαντικά την εξάτμιση του νερού από την επιφάνεια της Γης, με αποτέλεσμα, ο ανερχόμενος θερμός αέρας, να συμπαρασύρει μεγάλες ποσότητες υδρατμών».
Ο Αθανάσιος Αργυρίου, λέει ακόμα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «στις αρχές του καλοκαιριού η θερμοκρασία κοντά στην επιφάνεια της Γης είναι αυξημένη, όμως η ανώτερη ατμόσφαιρα δεν έχει ακόμη προλάβει να θερμανθεί ανάλογα» και προσθέτει: «Έτσι, η θερμοκρασία σε μεγαλύτερα ύψη μειώνεται απότομα, κάτι το οποίο στη Μετεωρολογία χαρακτηρίζεται ως ατμοσφαιρική αστάθεια. Σε συνθήκες αστάθειας, η ανερχόμενη μάζα θερμού αέρα, επιταχύνεται σημαντικά, με αποτέλεσμα να βρίσκεται ταχύτατα σε ψυχρότερο περιβάλλον και έτσι οι υδρατμοί που αυτή περιέχει, υγροποιούνται. Αυτός είναι και ο λόγος που πριν την εκδήλωση μιας καταιγίδας, εμφανίζονται πυκνά σύννεφα, τα ονομαζόμενα κατακόρυφης ανάπτυξης, δηλαδή εκτείνονται προς τα άνω και όχι οριζόντια. Όταν η υγροποίηση φτάσει σε βαθμό που η άνωση δεν επιτρέπει πλέον στα υδροσταγονίδια που αποτελούν τα νέφη, να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα, αρχίζει η βροχή».
Οι καταιγίδες
Μένοντας στο θέμα της εκδήλωσης των καταιγίδων, ο καθηγητής τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «επειδή η ποσότητα των υδρατμών που μεταφέρθηκαν και που υγροποιούνται, είναι σημαντική λόγω της υψηλής θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης, η βροχή που προκαλείται είναι έντονη, αποτελούμενη από πολύ μεγάλο αριθμό ψυχρών σταγόνων βροχής, οι οποίες κατά την κάθοδό τους συμπαρασύρουν τον ψυχρό αέρα του περιβάλλοντός τους, ο οποίος, ερχόμενος σε επαφή μαζί τους, ψύχεται ακόμη περισσότερο».
«Ο αέρας αυτός», συνεχίζει ο καθηγητής, «φτάνοντας στην επιφάνεια της Γης, διαχέεται προς όλες τις κατευθύνσεις με μεγάλη ένταση, δηλαδή εκδηλώνεται μπουρίνι».
Σχετικά με το αν θα συνεχιστεί το συγκεκριμένο φαινόμενο, ο Αθανάσιος Αργυρίου εκτιμά μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «το φαινόμενο θα συνεχιστεί στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μέχρι και αυτό το Σαββατοκύριακο, αλλά οποιαδήποτε πρόγνωση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, είναι παρακινδυνευμένη».
Απαντώντας στην ερώτηση, αν έχουν παρατηρηθεί αντίστοιχα φαινόμενα στο πρόσφατο παρελθόν, ο καθηγητής λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «το φαινόμενο αυτό συμβαίνει κάθε χρόνο, κυρίως στη Δυτική Ελλάδα και σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο» και συμπληρώνει: «Συνήθως εμφανίζεται περί τα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου και διαρκεί περίπου για 10 ημέρες, όμως δεν αποκλείεται η εμφάνισή του και τους υπόλοιπους θερινούς μήνες ή και το Σεπτέμβριο. Χαρακτηριστικά, προ τριετίας ή τετραετίας, στην περιοχή του Πατραϊκού, είχε συμβεί τον Αύγουστο και είχε διαρκέσει σχεδόν όλο το μήνα».
Όσον αφορά στην εξέλιξη του καιρού μέσα στους επόμενους μήνες, ο Αθανάσιος Αργυρίου αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, η μέση θερμοκρασία αναμένεται να είναι ελάχιστα υψηλότερη από αυτή του μέσου όρου της περιόδου 1993 – 2016, ενώ ο υετός δεν αναμένεται να εμφανίσει διαφορές».
Πιο άστατοι μήνες ο Μάιος και ο Ιούνιος
Ο Ιούνιος στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι θερμότερος από τις κανονικές για την εποχή τιμές και πολύ βροχερός και θεωρείται από τους μετεωρολόγους ως ο πιο άστατος μήνας του χρόνου. Ωστόσο, η αύξηση της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής, εντείνει τα καιρικά φαινόμενα με αύξηση των ισχυρών βροχοπτώσεων, των καταιγίδων και των χαλαζοπτώσεων.
Από την πλευρά του ο δρ Μετεωρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Σιούτας, μιλώντας στο ΑΠΕ- ΜΠΕ αναφέρει ότι η αστάθεια του καιρού είναι φυσιολογικό γεγονός για την εποχή αυτή που είναι μεταβατική προς το καλοκαίρι και το μόνο που κάνει τη διαφορά είναι η ένταση των φαινομένων.
Τις διαπιστώσεις αυτές κάνει, σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο δρ Μετεωρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μιχάλης Σιούτας, ξεκαθαρίζοντας ότι η αστάθεια του καιρού είναι φυσιολογικό γεγονός για την εποχή αυτή που είναι μεταβατική προς το καλοκαίρι και το μόνο που κάνει τη διαφορά είναι η ένταση των φαινομένων.
Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Σιούτα στη Νατάσα Καραθάνου:
Ερ. Είναι αλήθεια ότι ο Ιούνιος θεωρείται γενικά, ο πιο άστατος μήνας του χρόνου; Για ποιον λόγο γίνεται αυτό;
Απ. Ο Ιούνιος και ο Μάιος είναι οι μήνες της μεγαλύτερης ατμοσφαιρικής αστάθειας, κυρίως για το βορειοελλαδικό χώρο και τις ηπειρωτικές περιοχές της χώρας. Του μήνες αυτούς εκδηλώνονται φαινόμενα αστάθειας όπως, οι καταιγίδες, τα μπουρίνια, οι χαλαζοπτώσεις αλλά και μεγάλος αριθμός ηλεκτρικών εκκενώσεων, αστραπών και κεραυνών. Πολλές φορές τα φαινόμενα αυτά είναι αρκετά έντονα, οι καταιγίδες προκαλούν σφοδρές βροχοπτώσεις με μεγάλη ραγδαιότητα και συχνά πλημμυρικά φαινόμενα καθώς πέφτουν πολύ μεγάλες ποσότητες βροχής σε μικρό χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η απορροή και να γίνεται γρήγορα μεγάλη συσσώρευση του νερού. Επίσης δεν είναι ασυνήθιστες οι χαλαζοκαταιγίδες με χαλάζι μεγάλου μεγέθους, οι οποίες προκαλούν μεγάλες ζημιές στις γεωργικές καλλιέργειες οι οποίες την εποχή αυτή βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης ή ωρίμανσης ή και έτοιμες προς συγκομιδή, αλλά ζημιές και σε αυτοκίνητα, ή άλλες υποδομές.
Η αστάθεια είναι φυσιολογικό γεγονός την εποχή αυτή καθώς είναι οι μήνες Μάιος και Ιούνιος αποτελούν τη μεταβατική περίοδο προς το Καλοκαίρι. Ο λόγος που εμφανίζεται η αστάθεια στη μεταβατική περίοδο είναι το γεγονός ότι επικρατεί μεγάλη ανομοιομορφία στη θερμοκρασία αλλά και στην υγρασία της ατμόσφαιρα, ενώ επέρχεται σταθεροποίηση καθώς προχωράμε στις θερμότερους μήνες του Καλοκαιριού.