Επιστήμονες ανακάλυψαν στη Νότια Αμερική ένα ηλεκτροφόρο χέλι που παράγει ρεύμα τάσης έως 860 βολτ – τη μεγαλύτερη από κάθε άλλο γνωστό ζώο στον πλανήτη μας.
Υπάρχουν τουλάχιστον τρία είδη ηλεκτροφόρων χελιών στη Γη και όχι ένα όπως προηγουμένως νόμιζαν οι επιστήμονες: ανακαλύφθηκαν άλλα δύο, από τα οποία το ένα είναι αυτό που παράγει ρεύμα 860 βολτ. Πρόκειται για το είδος που ονομάσθηκε Electrophorus voltai και το οποίο αποτελεί την ισχυρότερη έμβια «γεννήτρια» βιοηλεκτρισμού στη Γη.
Για πρώτη φορά είχε αναφερθεί ηλεκτροφόρο χέλι το 1766, από τον διάσημο Σουηδό επιστήμονα Κάρολο Λινναίο και έκτοτε είχε θεωρηθεί ότι υπάρχει μόνο ένα είδος, που ονομάστηκε Electrophorus electricus και το οποίο μπορεί να παράγει ρεύμα έως 650 βολτ.
Όμως οι ερευνητές από τη Βραζιλία, τις ΗΠΑ, την Ελβετία και το Σουρινάμ, με επικεφαλής τον Νταβίντ ντε Σαντάνα του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Σμιθσόνιαν της Ουάσιγκτον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, εξέτασαν 107 δείγματα ηλεκτροφόρων χελιών από την ευρύτερη περιοχή του Αμαζονίου ποταμού, συνδυάζοντας γενετική, μορφολογική και οικολογική ανάλυση. Βρήκαν έτσι, ότι τελικά υπάρχουν τρία είδη χελιών που παράγουν ηλεκτρισμό: τα E.electricus (στη βόρεια Αμαζονία, κυρίως σε Γουιάνα, Γαλλική Γουιάνα και Σουρινάμ), E.voltai (κυρίως στη Βραζιλία) και E.varii (στον κάτω Αμαζόνιο). Το τελευταίο παράγει ρεύμα τάσης 151 έως 572 βολτ.
Τα ηλεκτροφόρα χέλια φθάνουν σε μήκος τα δυόμισι μέτρα και χρησιμοποιούν τον ηλεκτρισμό, τόσο για να κυνηγήσουν τη λεία τους, όσο και για άμυνα, καθώς επίσης για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και για να προσανατολισθούν. Παρά την υψηλή τάση του ρεύματος τους, η ένταση του ρεύματος είναι χαμηλή (περίπου ένα αμπέρ) και έτσι δεν είναι κατ’ ανάγκη επικίνδυνο για ένα γερό άνθρωπο, εκτός και αν αυτός πάσχει από κάποιο πρόβλημα (π.χ. καρδιολογικό). Αυτό διαβεβαίωσε και ο Σαντάνα, ο οποίος κατ’ επανάληψη χτυπήθηκε από ηλεκτροφόρα χέλια, καθώς τα συνέλεγε στα ποτάμια της Νότιας Αμερικής.
Το χέλι παράγει εναλλασσόμενο ρεύμα και, μετά από ένα πλήγμα που θα καταφέρει, χρειάζεται κάποιο χρόνο για να «φορτιστεί» ξανά. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι πολλά ηλεκτροφόρα χέλια μαζί, μπορεί να συνεργαστούν για να «κεραυνοβολήσουν» από κοινού ένα στόχο, οπότε ο κίνδυνος για έναν άνθρωπο αυξάνει. Τα χέλια αυτά, που συνήθως ζουν σε ποτάμια και βάλτους, δεν είναι μοναχικά και συχνά τριγυρνάνε σε ομάδες έως δέκα ατόμων. Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να βρουν και κάποιο άλλο είδος ηλεκτροφόρου χελιού.
Εκτός από τα χέλια, περίπου 250 ηλεκτροφόρα είδη ψαριών ζουν στη Νότια Αμερική. Στην πραγματικότητα και τα ηλεκτροφόρα χέλια είναι ψάρια με μορφή χελιού.
Διάφορες επιστημονικές ομάδες ανά τον κόσμο μελετούν τα ηλεκτροφόρα χέλια και ψάρια, αναλύοντας τα ένζυμα που παράγονται από τα ηλεκτρικά όργανά τους, με στόχο να αξιοποιήσουν τις γνώσεις αυτές σε νευροεκφυλιστικές διαταραχές, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, ή για την ανάπτυξη νέου τύπου μπαταριών και αισθητήρων, που θα παράγουν το δικό τους ρεύμα και θα εμφυτεύονται στους ανθρώπους. Άλλωστε, τα ηλεκτρικά χέλια είχαν εμπνεύσει τη δημιουργία της πρώτης μπαταρίας το 1799.