Του Στέλιου Τορομανίδη/ info@eurohoops.net
Κάθονται στην άκρη του πάγκου της ομάδας τους, είναι συνήθως οι αποδέκτες των περισσοτέρων αρνητικών σχολίων από φιλάθλους και τύπο, αποτελούν τους πρώτους που αποχωρούν σε περίπτωση αποτυχίας και αυτούς με το μικρότερο μερίδιο στην επιτυχία.
Στην πραγματικότητα όμως είναι οι αρχιτέκτονες κάθε μεγάλου επιτεύγματος της ομάδας τους, αυτοί που ξενυχτούν για να ετοιμάσουν και να συμβουλέψουν τους παίκτες τους πριν τον αγώνα. Αν οι καλαθοσφαιριστές έχουν ένα πράγμα να διαχειριστούν κατά την διάρκεια του ματς, οι κόουτς έχουν δέκα, όμως στην πλειοψηφία των περιπτώσεων αμείβονται με λιγότερα χρήματα! Και αν υπάρχει μια αλήθεια γύρω από την ιστορία τους, αυτή είναι πως γνωρίζουν παραπάνω μπάσκετ από το 99% των επικριτών τους.
Στην δεκαετία 2010-2019 δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες τεχνικοί, κατηύθυναν τις ομάδες που συμμετείχαν στην Ευρωλίγκα, έχοντας την ευκαιρία να πρωταγωνιστήσουν στο κορυφαίο επίπεδο του Ευρωπαϊκού μπάσκετ. Με το πέρας της, η καταγραφή αναφέρει πως οι 34 από αυτούς κατάφεραν να οδηγήσουν τους συλλόγου τους τουλάχιστον σε έναν προημιτελικό της διοργάνωσης, 18 συμμετείχαν σε έστω και ένα Final Four, έντεκα προκρίθηκαν το λιγότερο σε έναν τελικό και επτά έφτασαν μέχρι την κατάκτηση ενός ή περισσοτέρων τροπαίων.
Το Eurohoops για να αναδείξει τον κορυφαίο προπονητή της δεκαετίας στην διοργάνωση επέλεξε έναν ειδικό τρόπο βαθμολόγησης σύμφωνα με τον οποίο κάθε κόουτς βαθμολογείται ανάλογα με τις επιτυχίες των εκάστοτε ομάδων του, τις παρουσίες τους σε playoffs, τελικές τετράδες, τελικούς και τις κατακτήσεις τίτλων στον θεσμό.
Πριν σας παραθέσουμε τους 35 κόουτς που κατάφεραν να βαθμολογηθούν, σας παραθέτουμε τον τρόπο, με τον οποίο τους αξιολογήσαμε και αναδείξαμε τους καλύτερους. Μάλιστα οι πέντε κορυφαίοι παρουσιάζονται μέσω λίστας και σε μορφή αντίστροφης μέτρησης (από αυτόν που βρίσκεται στην πέμπτη θέση έως αυτόν που του ανήκει η κορυφή).
Τρόπος βαθμολόγησης:
– Για την κατάκτηση του τροπαίου της Ευρωλίγκα με την εκάστοτε ομάδα του, ο προπονητής βαθμολογείται με 10 βαθμούς, άριστα 10 δηλαδή!
– Κάθε προπονητής που ολοκλήρωσε την σεζόν ως φιναλίστ (2η θέση) βαθμολογείται με 7 βαθμούς
– Για την κατάληψη της 3ης θέσης από την ομάδα του στο Final Four, ο προπονητής βαθμολογείται με 5 βαθμούς.
– Για την κατάληψη της 4ης θέσης από την ομάδα του στο Final Four, ο προπονητής βαθμολογείται με 4 βαθμούς.
-Για κάθε πορεία που σταμάτησε με την συμμετοχή της ομάδας του στα play offs (προημιτελικά), ο προπονητής βαθμολογείται με 2 βαθμούς.
Σημείωση: Εννοείται πως οι περισσότεροι προπονητές δεν έχουν κοουτσάρει ομάδα της Ευρωλίγκας και τα δέκα χρόνια της δεκαετίας 2010-2019, καθώς είτε είχαν αναλάβει κάποιο σύνολο εκτός διοργάνωσης, είτε απλώς δεν είχαν ομάδα κάποιες αγωνιστικές περιόδους λόγω “ανεργίας” ή αποχώρησης από την άκρη των πάγκων. Πχ ο Ντούσαν Ίβκοβιτς κοουτσάρισε δυο χρονιές τον Ολυμπιακό (2010-2012), άλλες δυο την Εφές (2014-2016) και έπειτα έβαλε τέλος στην μακροχρόνια καριέρα του.
Μέσω αυτού του κειμένου δεν λέμε ποιος είναι ο κορυφαίος προπονητής βάσει προσωπικότητας, γνώσεων και καριέρας, αλλά μέσω των επιτυχιών της εκάστοτε ομάδας του την δεκαετία 2010-2019 απόρροια της διάρκειας παραμονής στο τοπ επίπεδο την συγκεκριμένη περίοδο.
Αναλυτικά οι θέσεις 6-34 των κορυφαίων προπονητών στην Ευρωλίγκα την δεκαετία 2010-2019:
| Θέση | Προπονητής | Χώρα | Διακρίσεις | Βαθμοί |
| 6 | Γιώργος Μπαρτζώκας | Ελλάς | 1 τρόπαιο, 1 τρίτη θέση, 2 προημιτελικά | 19 |
| 7 | Γιάννης Σφαιρόπουλος | Ελλάς | 2 δεύτερες θέσεις, 1 προημιτελικός | 16 |
| 8 | Ντούσαν Ίβκοβιτς | Σερβία | 1 τρόπαιο, 1 προημιτελικός | 12 |
| 9 | Ετόρε Μεσίνα | Ιταλία | 1 τρίτη θέση, 1 τέταρτη θέση, 1 προημιτελικός | 11 |
| 10 | Εργκίν Αταμάν | Τουρκία | 1 δεύτερη θέση, 1 προημιτελικός | 9 |
| – | Σιμόνε Πιανιντζιάνι | Ιταλία | 1 τρίτη θέση, 2 προημιτελικά | 9 |
| 12 | Βέλιμιρ Περάσοβιτς | Κροατία | 1 τέταρτη θέση, 2 προημιτελικά | 8 |
| 13 | Παναγιώτης Γιαννάκης | Ελλάς | 1 δεύτερη θέση | 7 |
| – | Γιόνας Καζλάουσκας | Λιθουανία | 1 δεύτερη θέση | 7 |
| – | Σαρούνας Γιασικεβίτσιους | Λιθουανία | 1 τρίτη θέση, 1 προημιτελικός | 7 |
| – | Εβγκένι Πασούτιν | Ρωσία | 1 τρίτη θέση, 1 προημιτελικός | 7 |
| 17 | Ντούσκο Ιβάνοβιτς | Μαυροβούνιος | 3 προημιτελικά | 6 |
| 18 | Εμανουέλε Μολίν | Ιταλία | 1 τέταρτη θέση | 4 |
| – | Σβέτισλαβ Πέσιτς | Σερβία | 2 προημιτελικά | 4 |
| 20 | Πίνι Γκέρσον | Ισραήλ | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Τόμας Πασέσας | Λιθουανία | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Φώτης Κατσικάρης | Ελλάς | 1 προημιτελικό | 2 |
| – | Οκτάι Μαχμούτι | Βόρεια Μακεδονία | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Ζαν Τάμπακ | Κροατία | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Αργύρης Πεδουλάκης | Ελλάς | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Φραγκίσκος Αλβέρτης | Ελλάς | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Σάσα Τζόρτζεβιτς | Σέρβία | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Γκάι Γκούντες | Ισραήλ | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Ντέγιαν Ράντονιτς | Μαυροβούνιο | 1 προημιτελικό | 2 |
| – | Σίτο Αλόνσο | Ισπανία | 1 προημιτελικό | 2 |
| – | Πέδρο Μαρτίνεθ | Ισπανία | 1 προημιτελικό | 2 |
| – | Ρικ Πιτίνο | Αμερική | 1 προημιτελικός | 2 |
| – | Λούκα Μπάνκι | Ιταλία | 1 προημιτελικός | 2 |
5. Ντέιβιντ Μπλατ (23 βαθμοί)
Εθνικότητα: Αμερικανοϊσραηλινός
Τρόπαια στην Ευρωλίγκα την δεκαετία 2010-2019: 1 (2014 Μακάμπι Τελ Αβίβ)
Δεύτερες θέσεις: 1 (2011 Μακάμπι Τελ Αβίβ)
Τρίτες θέσεις: –
Τέταρτες θέσεις: –
Play Offs: 3 (2012 Μακάμπι Τελ Αβίβ, 2013 Μακάμπι Τελ Αβίβ, 2017 Νταρουσάφακα)
Δίχως αμφιβολία είναι ένας από τους προπονητές που έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του τόσο στο ευρωπαϊκό, όσο και το παγκόσμιο μπάσκετ με την παρουσία του στην άκρη του πάγκου ομάδων της Ευρωλίγκας, του NBA, αλλά και της Εθνικής Ρωσίας. Την δεκαετία 2010-2019 κοουτσάρισε σχεδόν επτά χρόνια συλλόγους της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης στην γηραιά ήπειρο.
Με την Μακάμπι Τελ Αβίβ έφτασε ως την κορυφή της Ευρώπης το 2014 πραγματοποιώντας την απόλυτη έκπληξη σε ημιτελικό με ΤΣΣΚΑ Μόσχας και τελικό με Ρεάλ Μαδρίτης, ενώ το 2011 οδήγησε την “ομάδα του λαού” στο ματς τίτλου όπου δεν τα κατάφερε απέναντι στον Παναθηναϊκό. Εκτός των επιτυχιών του με τους Ισραηλινούς, υπό την καθοδήγηση του η Νταρουσάφακα έγινε γνωστή στο ευρωπαϊκό κοινό αγωνιζόμενη στα προημιτελικά του θεσμού το 2017 και την κατάκτηση του EuroCup το 2018. Τον επόμενο έναν και κάτι χρόνο ήταν στον Ολυμπιακό χωρίς όμως να πραγματοποιήσει ανάλογα κατορθώματα πριν αποχωρήσει και απομακρυνθεί για λίγο τουλάχιστον από τους πάγκους για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα υγείας που του προέκυψε.
4. Τσάβι Πασκουάλ (34 πόντοι)
Εθνικότητα: Ισπανός
Τρόπαια στην Ευρωλίγκα την δεκαετία 2010-2019: 1 (2010 Μπαρτσελόνα)
Δεύτερες θέσεις: –
Τρίτες θέσεις: 2 (2012 Μπαρτσελόνα, 2014 Μπαρτσελόνα)
Τέταρτες θέσεις: 1 (2013 Μπαρτσελόνα)
Play Offs: 5 (2011 Μπαρτσελόνα, 2015 Μπαρτσελόνα, 2016 Μπαρτσελόνα, 2017 Παναθηναϊκός, 2018 Παναθηναϊκός)
Είναι ο προπονητής με τις περισσότερες συμμετοχές σε προημιτελικά την δεκαετία 2010-2019 στην Ευρωλίγκα έχοντας εννιά, ενώ η μοναδική του απουσία σημειώθηκε το 2019, καθώς τότε δεν προπονούσε καμιά ομάδα έπειτα από συνεχόμενα χρόνια σε Μπαρτσελόνα και Παναθηναϊκό.
Με τους Μπλαουγκράνα κατέκτησε το τρόπαιο στο Final Four του 2010 νικώντας τόσο την ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον ημιτελικό, όσο και τον Ολυμπιακό στον τελικό, ενώ την τριετία 2012-2014 οδήγησε τους Καταλανούς σε διαδοχικές τελικές τετράδες χωρίς να ξεπεράσει το εμπόδιο του ημιτελικού ούτε το 2012 με αντίπαλο τους “ερυθρόλευκους”, ούτε στις δυο προσπάθειες το 2013 και το 2014 με την Ρεάλ Μαδριτης. Το 2016 άλλαξε πάγκο έπειτα από οκτώ σεζόν στην Μπαρτσελόνα, αφού μετακόμισε στον Παναθηναϊκό με τον οποίο μέτρησε δυο παρουσίες σε playoffs πριν αποχωρήσει και αναλάβει σχεδόν έναν χρόνο αργότερα στην Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης!
3. Δημήτρης Ιτούδης (34 βαθμοί)
Εθνικότητα: Έλληνας
Τρόπαια στην Ευρωλίγκα την δεκαετία 2010-2019: 2 (2016 ΤΣΣΚΑ Μόσχας, 2019 ΤΣΣΚΑ Μόσχας)
Δεύτερες θέσεις: –
Τρίτες θέσεις: 2 (2015 ΤΣΣΚΑ Μόσχας, 2017 ΤΣΣΚΑ Μόσχας)
Τέταρτες θέσεις: 1 (2018 ΤΣΣΚΑ Μόσχας)
Προημιτελικά: –
Ο νυν προπονητής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας μπορεί να εμφανίστηκε το 2014 στην Ευρωλίγκα ως χεντ κόουτς, αλλά δεν είναι κανένας “χθεσινός” στην διοργάνωση. Απεναντίας ήταν στο πλευρό του Ζέλικο Ομπράντοβιτς όταν ο ίδιος αποτελούσε τεχνικός του Παναθηναϊκού για 13 σεζόν (1999-2012) έχοντας μεγάλο μερίδιο στα πέντε τρόπαια του θεσμού που πήραν οι “πράσινοι” το συγκεκριμένο διάστημα.
Από το 2013 πραγματοποιεί καριέρα πρώτου προπονητή και από το 2014 έχει αναλάβει την “ρωσική αρκούδα” με τα αποτελέσματα να είναι εκπληκτικά. Μπορεί οι Ρώσοι να συμμετέχουν σχεδόν ανελλιπώς σε Final Four και οι πέντε συνεχόμενες συμμετοχές τους επί Δημήτρη Ιτούδη να μην προκαλούν έκπληξη, όμως οι δυο τίτλοι Ευρωλίγκας που πήρε το 2016 και το 2019 είναι κατόρθωμα αν κάποιος σκεφτεί πως οι Μοσχοβίτες είχαν να κατακτήσουν τρόπαιο της διοργάνωσης οκτώ χρόνια, ενώ ο Έλληνας κόουτς έγινε ο πρώτος έπειτα από τον Ετόρε Μεσίνα που έφτασε σε δυο τίτλου του θεσμού με την ΤΣΣΚΑ. Αν και συγκέντρωσε τους ίδιους βαθμούς με τον Τσάβι Πασκουάλ, ο Ιτούδης υπερτερεί λόγω των περισσοτέρων τροπαίων Ευρωλίγκας.
2. Πάμπλο Λάσο (45 βαθμοί)
Εθνικότητα: Ισπανός
Τρόπαια στην Ευρωλίγκα την δεκαετία 2010-2019: 2 (2015 Ρεάλ Μαδρίτης, 2018 Ρεάλ Μαδρίτης)
Δεύτερες θέσεις: 2 (2013 Ρεάλ Μαδρίτης, 2014 Ρεάλ Μαδρίτης)
Τρίτες θέσεις: 1 (2019 Ρεάλ Μαδρίτης)
Τέταρτες θέσεις: 1 (2017 Ρεάλ Μαδρίτης)
Play Offs: 1 προημιτελικός (2012 Ρεάλ Μαδρίτης)
Από το 2011 ανέλαβε προπονητής στην Ρεάλ Μαδρίτης και έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό της Ευρωλίγκας ως χεντ κόουτς και αναμορφωτής της “βασίλισσας” την οποία επανέφερε στο τοπ επίπεδο, κατακτώντας την Ευρωλίγκα. Παρουσίασε ένα εκπληκτικό επιθετικό στυλ παιχνιδιού που αν και αρχικά δέχτηκε πολλές επικρίσεις για το κατά πόσο μπορεί να οδηγήσει την Ρεάλ στην κορυφή της Ευρώπης, με το πέρας των ετών καθιερώθηκε ως ένα επιτυχημένο “πρότζεκτ”.
Ο Πάμπλο Λάσο πραγματοποίησε μια εντυπωσιακή πορεία την δεκαετία 2010-2019 με τους Μαδριλένους τους οποίους και επανέφερε στην κορυφή της Ευρώπης μετά από 20 χρόνια και το τρόπαιο του 1995, κατέκτησε συνολικά δυο τίτλους (2015, 2018), συμμετείχε σε τρεις συνεχόμενους τελικούς και τέσσερις συνολικά, ενώ είχε παρουσία σε έξι Final Four, την ώρα που οι Ισπανοί μετρούσαν τέσσερα την 23ετία 1988-2011. Η Ρεάλ Μαδρίτης την συγκεκριμένη περίοδο είχε πολύ μεγάλο μπάτζετ, όμως χρειαζόταν και κάποιον να το διαχειριστεί σωστά, κάτι, το οποίο έκανε με μεγάλη επιτυχία ο Λάσο για αυτό άλλωστε παραμένει στην άκρη του πάγκου της “βασίλισσας”.