Του Κώστα Γιαταγάνα/ info@eurohoops.net
Μετά την τριετία 2009-2012, ο Νικ Καλάθης πέρασε άλλη μια πενταετία στον Παναθηναϊκό (2015-2020) που έφτασε στο τέλος της, με τις δύο πλευρές να γυρίζουν σελίδα και τον ομογενή γκαρντ να αποχωρεί από το ΟΑΚΑ ως ο κορυφαίος πόιντ γκαρντ της Ευρωλίγκας, για να συνεχίσει την καριέρα του στην Μπαρτσελόνα.
Το Eurohoops θυμίζει τι συνέβη στις “πράσινες” ημέρες του Νικ, την εξέλιξη του στην… κορυφογραμμή της Ευρωλίγκας και στην αρχηγία στη μετά-Διαμαντίδη εποχή και στις καταιγιστικές εξελίξεις που τον έφεραν εκτός ΟΑΚΑ.
Το… αμερικανάκι που έμαθε από τους κορυφαίους
Το όνομα Νικ Καλάθης το ακούσαμε για πρώτη φορά το 2009, όταν πριν καλά-καλά στεγνώσει η σαμπάνια από τους πανηγυρισμούς για το triple crown, ο Παναθηναϊκός τον έφερνε στην Ελλάδα, βλέποντας στο πρόσωπό του μια εξαιρετική περίπτωση που θα μπορούσε να εξελιχθεί και να μάθει από τους κορυφαίους.
Στον πάγκο ήταν οι Ζέλικο Ομπράντοβιτς, Δημήτρης Ιτούδης και στο παρκέ είχε συμπαίκτες “κολοσσούς” στην περιφέρεια, όπως Διαμαντίδη, Σπανούλη, Γιασικεβίτσιους.
Η διαδικασία εκμάθησης όμως δεν ήταν απλή για έναν παίκτη που είχε μάθει με τον αμερικάνικο τρόπο σκέψης και ερχόταν για πρώτη φορά σε επαφή με την Ευρώπη, έστω κι αν είχε την ελληνική καταγωγή και διαβατήριο.
Για τον Καλάθη που ήρθε το 2009 στην Ελλάδα είχε μιλήσει στο Eurohoops ο Ανδρέας Πιστιόλης, επί σειρά ετών δεξί χέρι του Ιτούδη στην ΤΣΣΚΑ και τότε μέλος του επιτελείου του Παναθηναϊκού…
“Ο Νικ ήταν ένας παίκτης με φοβερά προσόντα. Δεν βγαίνει κάθε μέρα ένα πόιντ γκαρντ, με τέτοια ταχύτητα, με τέτοιο χειρισμό μπάλας και τέτοιο ύψος στο μπάσκετ και ιδίως στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Είχε μεγάλα προσόντα, αλλά και μεγάλες αδυναμίες, όμως όταν ήρθε, γνωρίζαμε κατευθείαν ότι είχαμε έναν παίκτη με μεγάλη πειθαρχία στο πώς θα δουλέψει, πόσο θα δουλέψει. Ηξερες από την αρχή ότι είχες έναν παίκτη που δουλεύει σκληρά κι ένας παίκτης που αγαπάει το μπάσκετ. Υπάρχουν παίκτες που τους αρέσει το μπάσκετ, υπάρχουν παίκτες που απλά παίζουν μπάσκετ γιατί είναι 2,15μ. και πολύ απλά δεν είχαν τι άλλο να κάνουν και υπάρχουν παίκτες που το λατρεύουν που το κάνουν. Ο Καλάθης είναι ένας εξ αυτών.
Οταν ήρθε βέβαια στον Παναθηναϊκό, ήρθε από τις ΗΠΑ, από κολέγιο, που πάντα αυτή είναι η πιο δύσκολη χρονιά για έναν Αμερικανό παίκτη, η πρώτη επαφή του με το ευρωπαϊκό μπάσκετ. Να κάνει την αλλαγή της νοοτροπίας και να γυρίσει το διακόπτη από τον αμερικανικό τρόπο σκέψης και τη ζωή στις ΗΠΑ… Είναι κι αυτό πολύ σημαντικό, η διαφορά που υπάρχει στη ζωή στην Αμερική σε σχέση με τη ζωή στην Ευρώπη. Τότε ήρθε σε μία ομάδα που οι συμπαίκτες του ήταν τα καλύτερα γκαρντ της Ευρώπης. Είχε τον Σπανούλη, είχε τον Διαμαντίδη, είχε τον Γιασικεβίτσιους, είχε μεγαθήρια του ευρωπαϊκού μπάσκετ μπροστά του.
Η πρώτη χρονιά ίσως να ήταν η πιο δύσκολη γι’ αυτόν, αλλά από την αρχή είδαμε ότι πρόκειται για έναν παίκτη που δουλεύει πολύ και ο οποίος είναι αφιερωμένος σε αυτό το πράγμα. Δεν είχε μυαλό για κάτι άλλο, παρά για να παίξει μπάσκετ κι αυτός ήταν ο στόχος του. Στη συνέχεια αυτό τον βοήθησε πολύ, το ότι ήρθε σε μια ομάδα με συγκεκριμένο σύστημα, με καλό προπονητή, με καλούς συμπαίκτες από τους οποίους μπορούσε να πάρει πολλά στοιχεία για το παιχνίδι του. Άρχισε κατευθείαν να δουλεύει στις αδυναμίες του και τι έπρεπε να βελτιώσει στο παιχνίδι του και νομίζω ότι τώρα αυτό που βλέπουμε είναι η φυσική εξέλιξη ενός ανθρώπου ο οποίος έχει ταλέντο κι έχει δουλέψει πολύ”.
Κάθε αρχή και δύσκολη λοιπόν, με το χρόνο και το ρόλο του ενός 20χρονου γκαρντ σε μια ομάδα με τόσο γεμάτο ρόστερ με σταρ, να είναι ασφαλώς περιορισμένο και περισσότερο να βρίσκεται σε ρόλο εκμάθησης.
Ο παράγοντας-κλειδί το 2011
Τη δεύτερη σεζόν (2010/2011) είχε μεγαλύτερο ρόλο και σιγά-σιγά αναδείχθηκε σε μπαλαντέρ που έδινε όλο και περισσότερες λύσεις, με αποκορύφωμα τη σειρά με την Μπαρτσελόνα στα playoffs, όπου έφερε εις πέρας την αποστολή να περιορίσει και να αποκόψει τον Χουάν Κάρλος Ναβάρο από την υπόλοιπη καλοδουλεμένη μηχανή της Μπαρτσελόνα, κάτι που δεν μπορούσε να πετύχει σχεδόν κανείς εκείνη την εποχή.
Κι όμως λίγο καιρό πριν ο Καλάθης είχε βρεθεί στο μάτι του Κυκλώνα από τον Ομπράντοβιτς, αφού είχε… αποκοιμηθεί σε προβολή βίντεο, με αποτέλεσμα το DNP στον αγώνα πρωταθλήματος που ακολούθησε.
Ωστόσο, έριξε τόσο… διάβασμα πριν τη σειρά με την Μπάρτσα, μελετώντας όλες τις πτυχές του παιχνιδιού του Ναβάρο, που τον μετέτρεψε σε εξολοθρευτή στο παρκέ και αφού αποτέλεσε το ιδανικό στήριγμα του πανταχού παρόντα Δημήτρη Διαμαντίδη, δικαίωσε τον Ζοτς που επέμενε καθ’ όλη τη διάρκεια εκείνης της σεζόν σε πείσμα όλων πως “δεν χρειαζόμαστε άλλον γκαρντ”.
Μετά την… εξολόθρευση του Ναβάρο, ήρθε ο θρίαμβος με την κατάκτηση της Ευρωλίγκας στο Final Four της Βαρκελώνης, όπου ήταν κορυφαίος στον ημιτελικό με τη Σιένα (17π., 6ριμπ., 24 PIR), αλλά και η κατάκτηση του πρωταθλήματος.
Μάλιστα, στον τέταρτο τελικό απέναντι στον Ολυμπιακό πήρε την κατάσταση στα χέρια του, μαζί φυσικά με τον φοβερό Αντώνη Φώτση, κάνοντας επική εμφάνιση επί σχεδόν 42’ (16π., 11ασ., 19 PIR), καλύπτοντας το κενό του τραυματία στα πρώτα δευτερόλεπτα του τελικού, Δημήτρη Διαμαντίδη, ως επιστέγασμα ενός τρομερού φινάλε της σεζόν.
Το “αντίο”, η “Λόκο” και το ΝΒΑ
Την τρίτη του χρονιά (2011/2012) η παρουσία του ήταν ακόμα πιο σταθερή σε υψηλό επίπεδο, φτάνοντας σε ένα ακόμα Final Four ως μέλος της τελευταίας ομάδας του Παναθηναϊκού επί ημερών Ομπράντοβιτς και της τελευταίας των “πράσινων” που έφτασε ως το τέλος του δρόμου στην Ευρωλίγκα.
Το καλοκαίρι του 2012, που συνοδεύτηκε από σαρωτικές αλλαγές, την πόρτα της εξόδου πέρασαν σχεδόν όλοι, ομοίως και ο ομογενής γκαρντ, ο οποίος ήταν θορυβημένος από την διοικητική αλλαγή και αποδέχθηκε μια μεγάλη πρόταση από την φιλόδοξη Λοκομοτίβ Κουμπάν, την οποία οδήγησε με μαθηματική ακρίβεια στην κορυφή του EuroCup, όντας MVP της σεζόν και πρώτος στις ασίστ στη διοργάνωση, για να ανοίξει την πόρτα της Ευρωλίγκας στη ρωσική ομάδα.
Το 2013 είχε φτάσει η ώρα του για το ΝΒΑ, όπου πέρασε δύο χρόνια ζώντας το όνειρο του “μαγικού κόσμου”, όπου ήθελε πάντα να σταδιοδρομήσει.
Ωστόσο, δεν πήγαν όλα κατ’ ευχήν και μετά την πρώτη σεζόν η προοπτική επιστροφής στην Ευρώπη άρχισε να εμφανίζεται, με τον Παναθηναϊκό να προσπαθεί να επωφεληθεί.
Η επιστροφή και η… ηγεσία δίπλα στον 3D
Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος προσπαθούσε να αναδομήσει την ομάδα από την αρχή και το 2014 πρέσαρε τον Καλάθη να φορέσει ξανά τα πράσινα, παίρνοντας αυτή τη φορά ηγετικό ρόλο.
Λίγοι πίστεψαν πως η επίσκεψη του Νικ στα γραφεία της Βιανέξ το καλοκαίρι του 2014 και η δήλωση του παίκτη περί μελλοντικής επιστροφής μετά το ΝΒΑ θα γινόταν πραγματικότητα, ωστόσο το 2015, όντας πιο έτοιμος και ώριμος από ποτέ, φόρεσε ξανά τη φανέλα με το τριφύλλι, για να θητεύσει στο πλευρό του Διαμαντίδη στην τελευταία του σεζόν στο παρκέ.
Στόχος των “πράσινων” ήταν να περάσει ομαλά η αρχηγία από τα χέρια του 3D σε αυτά του Νικ για την επόμενη μέρα, ώστε η ομάδα να μείνει σε… σταθερά χέρια, σε αυτά του “Φύλακα της Κληρονομιάς” του συλλόγου, όπως ήταν ο τίτλος του ντοκιμαντέρ της Ευρωλίγκας που έδειχνε την αλλαγή σκυτάλης στη νέα εποχή με το Νικ στο Νο1.
Οπερ κι εγένετο, με τη σκυτάλη να περνά οριστικά στον Καλάθη το 2016, ο οποίος μέρα με τη μέρα έγινε όλο και περισσότερο αρχηγός και ηγέτης σε μια ομάδα την οποία έζησε αρχικά ως… 12ος παίκτης, εξελίχθηκε κι έφτασε να είναι το αδιαφιλονίκητο Νο1, με μοναδική… εξαίρεση την καθαίρεσή του από αρχηγός τον Σεπτέμβριο του 2017, ως τιμωρία μετά το ξενύχτι χωρίς άδεια στη Μόσχα με συμπαίκτες του.
Για μια σεζόν τύποις δεν ήταν αρχηγός, αλλά στο παρκέ ήταν και με το παραπάνω.
Πώς όμως εξελίχθηκε σε ηγέτη; Ο Ανδρέας Πιστιόλης είχε εξηγήσει στην ίδια συνέντευξη στο Eurohoops…
“Το ηγετικό κομμάτι της προσωπικότητας ήρθε με το χρόνο. Οταν ήρθε ένα παιδί 20 ετών με την κατάσταση που σου περιέγραψα, δεν μπορεί να δείξει ηγετικά προσόντα γιατί δεν υπάρχει χώρος για να δείξει κάτι τέτοιο. Αλλά είδε πώς γίνεται. Είδε τι κάνουν οι ηγέτες, είδε τι πρέπει να κάνει ένας μεγάλος παίκτης, το οποίο μετά, όταν ήρθε η ώρα να το κάνει, ήξερε τι έπρεπε να κάνει και το έκανε. Το αποτέλεσμα το βλέπουμε, το πώς συμπεριφέρεται και ποια είναι η θέση του στον Παναθηναϊκό”.
Εμφανίσεις MVP
Όσα έκανε τα τελευταία χρόνια, δικαίως τον κατατάσσουν στην κορυφή στη θέση του στην Ευρωλίγκα, με το μυαλό και τη δημιουργία του να αγγίζουν το ιδανικό. Ειδικά τη σεζόν 2017/2018 έκανε απίθανα πράγματα, με 14,5 πόντους, 8 ασίστ και αναμφίβολα θα ήταν ο MVP της σεζόν, αν στα playoffs ο Παναθηναϊκός ξεπερνούσε το εμπόδιο της Ρεάλ και του Ντόντσιτς.
Από το 2016 ως σήμερα ο Νικ Καλάθης ήταν ο ηγέτης με όλη τη σημασία της λέξης, με παιχνίδια που θα θυμόμαστε για πολλά χρόνια, όπως το Game 1 με τη Ρεάλ to 2018 με τις 16 ασίστ (ρεκόρ σε αγώνα playoffs), αγώνες όπου φλέρταρε με το triple double, όπως απέναντι στην Εφές to 2017 (29π., 9ριμπ., 10ασ.) όπου έκανε career high στο PIR (43), όταν έκανε το πρώτο triple double μετά το 2006 και τον Βούιτσιτς, στον περσινό αγώνα με την Μπουντούτσνοστ (11π., 12ριμπ., 18ασ.) με career high στις ασίστ, όταν έβαλε το buzzer beater το 2019 στη Μόσχα με την ΤΣΣΚΑ, το 2018 με την Ζαλγκίρις, το 2017 με την Μπάμπεργκ…
Ενας συνεχώς βελτιωμένος σταρ, μέλος back to back της κορυφαίας πεντάδας στην Ευρωλίγκα (2018, 2019) και κορυφαίος στις ασίστ στις αντίστοιχες σεζόν (8 & 8,7 μ.ο,), όπου σπάει συνεχώς τα κοντέρ και λίγο πριν η πανδημία ρίξει πρόωρα την αυλαία της φετινής σεζόν, έγραψε ιστορία, ξεπερνώντας τον Διαμαντίδη στην ιστορική λίστα των ασίστ (1.260), όντας αυτός που κυνηγά για να ξεπεράσει και τον κορυφαίο της λίστας, Βασίλη Σπανούλη.
Το 2018, έπειτα από μια τόσο σπουδαία σεζόν, το μεγάλο ζήτημα ήταν το νέο του συμβόλαιο, με τον Παναθηναϊκό ωστόσο να τον κρατά στο ΟΑΚΑ με νέα τριετή συμφωνία ως τον πλέον ακριβοπληρωμένο παίκτη της ομάδας κι εκ των πλέον ακριβοπληρωμένων στην Ευρώπη (2,3 εκατ.), δείγμα της πεποίθησης πως ήταν η πιο σταθερή βάση ώστε η ομάδα να χτίζεται κάθε σεζόν γύρω από αυτόν.
Η ώρα του “αντίο”
Όμως, αυτή η οκταετής κοινή πορεία έφτασε πρόωρα στο τέλος της, με την αυλαία να πέφτει άδοξα από την πανδημία. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος πήρε τη μεγάλη απόφαση να αποστασιοποιηθεί από τα κοινά της ομάδας και να αποχωρήσει, με τα νέα οικονομικά δεδομένα να μην χωρούν το συμβόλαιο του Καλάθη που ήταν σίγουρα εφάμιλλο άλλων… χρυσών οικονομικά εποχών.
Για δεύτερη φορά λοιπόν κι ενώ το “τριφύλλι” βρίσκεται σε διαδικασία αναδόμησης με εντελώς νέα δεδομένα και αλλαγές σε όλα τα επίπεδα που θυμίζουν 2012, ο Καλάθης αποχωρεί, παρότι είχε δηλώσει στο Eurohoops πως “μπορώ να με δω να ολοκληρώνω την καριέρα μου στον Παναθηναϊκό” για να βρει χώρο και ηγετική παρουσία στην Μπαρτσελόνα, αγωνιζόμενος για πρώτη φορά σε άλλη ομάδα στην Ευρωλίγκα, πλην του Παναθηναϊκού.
Τρία χρόνια στην πρώτη θητεία και πέντε στη δεύτερη σίγουρα δεν είναι λίγα, με Παναθηναϊκό και Καλάθη να συνδέονται με πολλά που δεν πρόκειται να ακυρωθούν, με την κατάκτηση 11 τίτλων (μία Ευρωλίγκα, έξι πρωταθλήματα, τέσσερα κύπελλα) και τις μεγάλες στιγμές που έζησαν να είναι εκεί…
Βέβαια, μεγάλος πόθος και των δύο πλευρών ήταν ένα Final Four μετά την επιστροφή του 2015, όπου ο Καλάθης πλέον θα επιδιώξει να επιστρέψει με νέα φανέλα και νέες προκλήσεις μπροστά του.
Αντίστοιχα, οι “πράσινοι” θα μάθουν να ζουν χωρίς τον επί χρόνια ηγέτη τους, ακολουθώντας έναν διαφορετικό δρόμο…
Οι τίτλοι του Καλάθη στον Παναθηναϊκό
Ευρωλίγκα (2011)
Πρωτάθλημα Ελλάδας (2010, 2011, 2017, 2018, 2019, 2020)
Κύπελλο Ελλάδας (2012, 2016, 2017, 2019)
Τα στατιστικά του Καλάθη στην Ευρωλίγκα
| ΣΕΖΟΝ | ΟΜΑΔΑ | ΑΓ. | Π. | Μ.Ο. Π. | 2Π. | % | 3Π. | % | ΒΟΛ. | % | ΡΙΜΠ. | ΚΛ. | ΑΣ. | ΚΟΨ. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2009-10 | Παναθηναϊκός | 14 | 49 | 3.5 | 12/22 | 54.5 | 5/22 | 22.7 | 10/22 | 45.5 | 26 | 9 | 24 | 0 |
| 2010-11 | Παναθηναϊκός | 22 | 106 | 4.8 | 35/56 | 62.5 | 6/17 | 35.3 | 18/26 | 69.2 | 35 | 15 | 33 | 3 |
| 2011-12 | Παναθηναϊκός | 23 | 175 | 7.6 | 53/91 | 58.2 | 14/47 | 29.8 | 27/54 | 50 | 64 | 28 | 56 | 1 |
| 2015-16 | Παναθηναϊκός | 27 | 243 | 9 | 70/151 | 46.4 | 26/79 | 32.9 | 25/44 | 56.8 | 111 | 54 | 174 | 5 |
| 2016-17 | Παναθηναϊκός | 33 | 322 | 9.8 | 104/212 | 49.1 | 28/114 | 24.6 | 30/60 | 50 | 131 | 49 | 183 | 5 |
| 2017-18 | Παναθηναϊκός | 31 | 451 | 14.5 | 146/262 | 55.7 | 34/116 | 29.3 | 57/99 | 57.6 | 119 | 54 | 249 | 2 |
| 2018-19 | Παναθηναϊκός | 33 | 403 | 12.2 | 124/268 | 46.3 | 39/147 | 26.5 | 38/72 | 52.8 | 143 | 57 | 286 | 2 |
| 2019-20 | Παναθηναϊκός | 28 | 373 | 13.3 | 110/224 | 49.1 | 32/114 | 28.1 | 57/96 | 59.4 | 138 | 32 | 255 | 3 |