Του Στέλιου Τορομανίδη/ info@eurohoops.net
Το Eurohoops πραγματοποιεί μια… αναδρομή στα πεπραγμένα των δώδεκα εξ’ αυτών, οι οποίες δεν αγωνίζονται πια στον θεσμό και παρουσιάζει την τωρινή τους κατάσταση.
Αποτελεί την αγαπημένη συνήθεια των ευρωπαίων φιλάθλων του μπάσκετ, την ώρα που καθηλώνει μεσοβδόμαδα εκατομμύρια ανθρώπους σε γήπεδα, τηλεοράσεις, ραδιόφωνα πάνω από 60 χρόνια με τον ανταγωνισμό, την ένταση, το θέαμα και τις συγκινήσεις να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.
Η Ευρωλίγκα ή παλαιότερα Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης, υπό την στέγη ή μη της FIBA, με όποια μορφή κι αν διεξάγεται, είναι ότι καλύτερο έχει να επιδείξει η καλαθοσφαίριση της γηραιάς ηπείρου σε επίπεδο συλλόγων, αποτελώντας την αγαπημένη συνήθεια των ευρωπαίων φιλάθλων του μπάσκετ για πάνω από έξι δεκαετίες, όπου η ένταση το θέαμα και οι συγκινήσεις βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.
Τις προηγούμενες 60 αγωνιστικές περιόδους που υφίσταται, 21 είναι οι διαφορετικές ομάδες που έχουν κατακτήσει το βαρύτιμο τρόπαιο, προερχόμενες από 14 συνολικά χώρες. Οι εννιά από αυτές συνεχίζουν να αγωνίζονται στην διοργάνωση, ενώ οι υπόλοιπες δεν βρίσκονται πλέον ανάμεσα στους κορυφαίους.
Οι Ρεάλ Μαδρίτης (9 τρόπαια), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (7 τρόπαια), Μακάμπι Τελ Αβίβ και Παναθηναϊκός (6 τρόπαια), Ολυμπιακός και Αρμάνι (3 τρόπαια), Μπαρτσελόνα (2 τρόπαια), Ζαλγκίρις Κάουνας και Φενερμπαχτσέ (1 τρόπαιο) αποτελούν ακόμα και σήμερα αναπόσπαστα κομμάτια της Ευρωλίγκας.
Όμως το άθροισμα των σεζόν κυριαρχίας τους απαριθμείται στις 38. Αυτό σημαίνει πως στον θεσμό δεν λαμβάνουν μέρος πλέον τα υπόλοιπα… 23 τρόπαια από τα 61 συνολικά, αν λάβουμε υπόψιν μας και την αγωνιστική περίοδο 2000-2001 που διεξήχθησαν δυο διαφορετικές διοργανώσεις.
Είτε λόγω οικονομικών προβλημάτων, είτε λόγω αλλαγής στον τρόπο διεξαγωγής της Ευρωλίγκας, είτε λόγω άλλων παραγόντων, δώδεκα είναι οι πρωταθλήτριες που δεν συμμετέχουν πια στον θεσμό. Παρά την απουσία τους, έχουν διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στο παρελθόν και τα επιτεύγματά τους έχουν γραφτεί στις χρυσές σελίδες του “βιβλίου” της μπασκετικής ιστορίας.
Οι επτά έχουν παίξει στην Ευρωλίγκα και στην σύγχρονη μορφή της (2000 μέχρι σήμερα), ενώ η τελευταία εξ’ αυτών αποχώρησε την σεζόν 2015-2016. Αξίζει να αναφέρουμε πως υπάρχει ομάδα που αγωνίστηκε για τελευταία φορά στον θεσμό την αγωνιστική περίοδο 1960-1961. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι καμιά από τις τροπαιούχες δεν πρόκειται να βρεθεί ξανά στο μέλλον ανάμεσα στην ελίτ των ευρωπαϊκών ομάδων.
Να πούμε ότι η σειρά παρουσίασης των ομάδων είναι τυχαία.
1 Μπανταλόνα (Ισπανία)
Σεζόν στην Ευρωλίγκα: 8 (1967-1968, 1978-1979, 1991-1995, 2006-2007, 2008-2009)
Παρουσίες σε Φάιναλ φορ: 2 (1992, 1994)
Τίτλοι Ευρωλίγκας: 1 (1994)
Αγώνες: 119
Ρεκόρ (Ν-Η) στην Ευρωλίγκα: 62-57 (52,1%)
Είναι μια από τις κορυφαίες και πιο ιστορικές ομάδες της Ισπανίας, ενώ μαζί με την Ρεάλ Μαδρίτης αποτελούν τις μόνες που δεν έχουν υποβιβαστεί σε κατώτερες κατηγορίες μέχρι στιγμής.
Η καλύτερη στιγμή της στην Ευρωλίγκα σημειώθηκε την σεζόν 1993-1994, όπου ανέβηκε στην κορυφή της Ευρώπης στο Φάιναλ φορ του Τελ Αβίβ και στον τελικό με αντίπαλο τον Ολυμπιακό, έχοντας πρωταγωνιστές τους Τόμπσον, Βιγιακάμπα, Μαρτίνεθ και τους αδελφούς Γιοφρέσα. Φιναλίστ ήταν και δυο χρόνια νωρίτερα στην Πόλη, όπου έχασε το τρόπαιο από την Παρτιζάν με buzzer beater τρίποντο του Τζόρτζεβιτς και από τον κόουτς Ομπράντοβιτς που μετέπειτα την οδήγησε έως την κατάκτηση του τίτλου.
Επανήλθε στην διοργάνωση για δυο σεζόν την προηγούμενη δεκαετία.
Φέτος βρίσκεται στην προτελευταία θέση της ACB και παλεύει όσον αφορά την παραμονή της, την ώρα που αγωνίζεται και στο Basketball Champions League της FIBA. Είναι κάτοχος άλλων τεσσάρων ευρωπαϊκών τίτλων.
2 Λιμόζ (Γαλλία)
Σεζόν στην Ευρωλίγκα: 12 (1983-1985, 1988-1991, 1992-1995, 1996-1998, 2014-2016)
Παρουσίες σε Φάιναλ φορ: 3 (1990, 1993, 1995)
Τίτλοι Ευρωλίγκας: 1 (1993)
Αγώνες: 179
Ρεκόρ (Ν-Η) στην Ευρωλίγκα: 88-91 (49,2%)
Εκτός από τις διάσημες πορσελάνες της, η Λιμόζ διαθέτει και μα πολύ καλή ομάδα μπάσκετ, η οποία πρωταγωνίστησε στην κορυφαία διοργάνωση την δεκαετία του ’90. Τότε συμμετείχε σε τρία Φάιναλ φορ και κατέκτησε το μοναδικό της τρόπαιο στην διοργάνωση, όταν επιβλήθηκε κατά σειρά σε Ρεάλ (ημιτελικό) και Μπενετόν (τελικό) στο ΣΕΦ το 1993 παίζοντας ένα σούπερ αμυντικό και λίγων κατοχών μπάσκετ που δεν άρεσε στους λάτρεις της επίθεσης, αλλά αποδείχτηκε αποτελεσματικό.
Ο κόουτς Μάλκοβιτς και οι Ζντοβς, Γιανγκ, Ντακουρί αποτέλεσαν τους πρωταγωνιστές της επιτυχίας. Τα επόμενα χρόνια η γαλλική ομάδα αντιμετώπισε πολλά οικονομικά προβλήματα, υποχώρησε στις κατώτερες κατηγορίες της χώρας της και επανήλθε στην “ρουτίνα” του πρωταθλητισμού αυτή την δεκαετία. Μάλιστα αγωνίστηκε ξανά στην Ευρωλίγκα την διετία 2014-2016, ενώ πέρασε από τον πάγκο της κι ο Παναγιώτης Γιαννάκης (2012-13).
Βρίσκεται στην τέταρτη θέση της LNB αυτή την στιγμή και παίζει στο Eurocup, ευελπιστώντας τα επόμενα χρόνια να επανέλθει στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης.
3 Παρτιζάν Βελιγραδίου(Σερβία)
Σεζόν στην Ευρωλίγκα: 21 (1979-1980, 1981-1982, 1987-1988, 1991-1992, 1995-1998, 2000-2014)
Παρουσίες σε Φάιναλ φορ: 4 (1988, 1992, 1998, 2010)
Τίτλοι Ευρωλίγκας: 1 (1992)
Αγώνες: 350
Ρεκόρ (Ν-Η) στην Ευρωλίγκα: 154-196 (44%)
Ίσως η κορυφαία ομάδα της Σερβίας και η μοναδική κάτοχος Ευρωλίγκας, αν και το 1992 που την κατέκτησε, η χώρα της άνηκε στην Γιουγκοσλαβία.
Έφτασε στην κατάκτηση του τροπαίου σε μια σεζόν όπου είχε ως έδρα την Φουενλαμπράδα λόγω του πολέμου που μαινόταν εντός συνόρων, νικώντας, στον τελικό του Φάιναλ φορ της Πόλης, την Μπανταλόνα για να πάρει την κούπα με το θρυλικό τρίποντο του Τζόρτζεβιτς και τον πρωτάρη, τότε, Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον πάγκο.
Μετρά συνολικά 350 παιχνίδια στην Ευρωλίγκα και τέσσερις παρουσίες σε τελική τετράδα, ενώ από την σεζόν 2014-2015 και έπειτα δεν παίζει στην διοργάνωση λόγω της κυριαρχίας του Ερυθρού Αστέρα στην Αδριατική λίγκα και των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που την ταλανίζουν.
Πλέον βρίσκεται στην έκτη θέση της ΑΒΑ και παλεύει για να επανέλθει στα παλιά της υψηλά στάνταρ, αγωνιζόμενη επίσης και στο Eurocup.
4 Σπλιτ/Γιουκοπλάστικα (Κροατία)
Σεζόν στην Ευρωλίγκα: 11 (1971-1972, 1978-1979, 1988-1992, 1993-1995, 1996-1998, 2000-2001)
Παρουσίες σε Φάιναλ φορ: 4 (1972, 1989, 1990, 1991)
Τίτλοι Ευρωλίγκας: 3 (1989, 1990, 1991)
Αγώνες: 160
Ρεκόρ (Ν-Η) στην Ευρωλίγκα: 96-64 (60%)
Αποτέλεσε την κορυφαία ομάδα της Ευρώπης για μια τριετία 1989-1991, ούσα μια ευχάριστη έκπληξη για όλους τους φαν του αθλήματος. Κατέκτησε τρία συνεχόμενα σε εκείνο το διάστημα, έχοντας τεράστιους παίκτες στο ρόστερ της, βρισκόμενοι, όμως, οι περισσότεροι σε νεαρή ηλικία, ενώ να αξίζει να τονιστεί, πως μαζί την Ρίγα είναι οι μόνες ομάδες που πήραν τρία συνεχή πρωταθλήματα Ευρωλίγκας. Με αρχηγό τον Ιβάνοβιτς και τους Ράτζα, Κούκοτς, Σάβιτς στην πρώτη γραμμή, η αρμάδα των κόουτς Μάλκοβιτς (αρχικά) και Παβλίσεβιτς (εν συνεχεία) αναχαίτισε όλους τους αντιπάλους στο πέρασμά της.
Την επόμενη σεζόν με την διάλυση της ενωμένης Γιουκοσλαβίας εξαφανίστηκε από την κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης, στην οποία δεν έχει αγωνιστεί ξανά μέχρι στιγμής. Παρόλα αυτά επί μια τριακονταετία (1970-1990) έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στις ευρωπαϊκές και εγχώριες διοργανώσεις. Πλέον αγωνίζεται μόνο στο πρωτάθλημα της Κροατίας, όπου υπήρξε φιναλίστ την σεζόν 2007-2008.