Του Utkan Şahin / Μετάφραση: Γιάννης Ασκούνης/ info@eurohoops.net
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς είναι μία από τις σημαντικότερες φιγούρες στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ, αν όχι η σημαντικότερη.
Από την πρώτη ημέρα, όταν αποφάσισε να ξεκινήσει καριέρα ως κόουτς το 1991, όλα όσα άλλαξαν και παρέμεναν σταθερά στην ήπειρο είχαν να κάνουν με εκείνον. Η πορεία της καριέρας του είναι ασύγκριτη τόσο για τους υπόλοιπους θρυλικούς Ευρωπαίους προπονητές όσο για αυτούς που θα ακολουθήσουν.
17 Final Four στην Ευρωλίγκα, 9 ευρωπαϊκοί τίτλοι σε 26 χρόνια και 36 συνολικά! Ένας άνθρωπος που φέρνει δόξα όπου πάει, όποτε και να πάει. Ένας άνθρωπος που οδήγησε το νεότερο ρόστερ στην ιστορία της Παρτιζάν στην κατάκτηση της Ευρωλίγκας. Ένας άνθρωπος που έφερε αξέχαστες διακρίσεις στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Ένας άνθρωπος που μετέτρεψε τον Παναθηναϊκό σε ευρωπαϊκή δυναστεία. Ένας άνθρωπος που έκανε πραγματικότητα το μεγαλύτερο όνειρο του τουρκικού μπάσκετ.
Στις μεγάλες και συνεχόμενες επιτυχίες του συνέβαλαν πολλές σπουδαίες ομάδες και μεγάλοι παίκτες. Στοιχεία που συνόδευσαν επίσης τον Ομπράντοβιτς όπου πήγε.
Επέλεξε, εξέλιξε και βελτίωσε τους καλύτερους οδηγώντας τους στην κατάκτηση τίτλων. Χρησιμοποιώντας τους κορυφαίους παίκτες δημιούργησε μερικές από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
Ωστόσο, εμείς δημιουργήσαμε μία ακόμα καλύτερη ομάδα, την ομάδα επίλεκτων του Ομπράντοβιτς. Ένα ρόστερ που υποθετικά θα λειτουργούσε ως σύνολο.
Κυρίες και κύριοι, αυτό είναι το καλύτερο δυνατό ρόστερ από τις ομάδες του κορυφαίου προπονητή στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
PG: Δημήτρης Διαμαντίδης #13 (Αρχηγός)
Σεζόν μαζί: Από το 2004 μέχρι το 2012
Τίτλοι μαζί: 3 Ευρωλίγκες, 7 Πρωταθλήματα Ελλάδας, 6 Κύπελλα Ελλάδας
Το δίδυμο “πατέρα-γιου” του ευρωπαϊκού μπάσκετ!
Μοιράστηκαν μία μοναδική ιστορία, που ξεκίνησε το 2004 και διήρκησε μέχρι το 2012. Αν και εκτενής, η ιστορία δεν έχει μονάχα επιτυχίες και δόξες.
Είχε σκαμπανεβάσματα, όπως όλες οι ξεχωριστές νικηφόρες πορείες.
Ο Ομπράντοβιτς και ο Διαμαντίδης βρέθηκαν μαζί σε Final Four για τελευταία φορά το 2012 και ο “3D” έπαιξε ένα από τα χειρότερα ματς της καριέρας του σε Final Four. Επικρίθηκε ο Σέρβος τεχνικός, επειδή του έδειξε υπερβολική εμπιστοσύνη, όταν τα αποτελέσματα των “πράσινων” δεν ήταν τα καλύτερα δυνατά.
Αυτό, όμως, έκανε την κοινή τους πορεία ξεχωριστή. Όχι τόσο οι επιτυχίες όσο η εμπιστοσύνη που είχαν ο ένας για τον άλλον, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα.
Ό,τι ζητούσε ο Ομπράντοβιτς, ο Διαμαντίδης το έκανε. Αυτή η αμοιβαία κατανόηση και η πίστη είναι που οδήγησαν τον Ομπράντοβιτς στα εξής λόγια:
“Οι Σάσα Τζόρτζεβιτς, Ντέγιαν Μποντιρόγκα και Δημήτρης Διαμαντίδης είναι οι τρεις παίκτες, τους οποίους έπρεπε μονάχα να κοιτάξω, ώστε εκείνοι να καταλάβουν τι ήθελα από αυτούς”.
PG: Σαρούνας Γιασικεβίτσιους #19
Σεζόν μαζί: Από το 2007 μέχρι το 2010 και το 2011-12
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας, 3 Κύπελλα Ελλάδας
Δύο μπασκετικές ιδιοφυίες που πρώτα συγκρούστηκαν και ακολούθως βρήκαν τον τρόπο να κατανοήσουν και να μάθουν σταδιακά ο ένας από τον άλλον.
Αρχικά, η σχέση τους δεν ήταν τόσο λαμπρή όσο μπορεί κανείς να φανταστεί. Ο Σάρας μόλις είχε επιστρέψει από το NBA στην Ευρώπη μέσω του Παναθηναϊκού. Οι τρεις κορυφαίοι γκαρντ της εποχής και στη συνέχεια της ιστορίας του ευρωπαϊκού μπάσκετ, ο Σάρας, ο Διαμαντίδης και ο Σπανούλης συνέθεσαν μία τριάδα υπό την τεχνική ηγεσία του Ομπράντοβιτς.
Η χημεία τους στο παρκέ ήταν υπό αμφισβήτηση. Τα προβλήματα του Σάρας στην άμυνα τρέλαιναν τον Ομπράντοβιτς. Από την άλλη, ο Σάρας, όπως το συνήθιζε, θεωρούσε τα μοναδικά χαρίσματά του σημαντικά.
Ένα κομμάτι ήταν το σημαντικότερο για αμφότερους, οι νίκες. Γι’ αυτό ο Γιασικεβίτσιους προσαρμόστηκε στον ρόλο που του σχεδίασε ο Σέρβος τεχνικός, αν και ήταν εντελώς διαφορετικός σε σχέση με εκείνον που είχε ως MVP του Final Four τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
Στον ιστορικό τελικό του 2009 ήταν ένας από τους πιο υποτιμημένους ήρωες του τέταρτού του τίτλου σε Final Four.
Το Final Four του 2012 τελείωσε με απογοήτευση για αμφότερους, αλλά η απόφαση του Ομπράντοβιτς να τον φέρει πίσω το 2012-12 και η εμφάνιση του Σάρας εναντίον της Μακάμπι έδειξαν πως αυτά τα δύο μπασκετικά μυαλά είχαν βρει πια κοινό έδαφος.
PG: Σάσα Τζόρτζεβιτς #10
Σεζόν μαζί: Το 1991-92 (από το 1984 μέχρι το 1991 συμπαίκτες)
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 3 Πρωταθλήματα Γιουγκοσλαβίας, 3 Κύπελλα Γιουγκοσλαβίας
Το 1992, πρωταθλήτρια Ευρώπης αναδείχθηκε μία ομάδα, την οποία δεν περίμενε κανείς. Ο μέσος όρος ηλικίας των παικτών του ρόστερ ήταν μόλις 22, ενώ δεν μπορούσαν να παίξουν στην έδρα τους λόγω του πολέμου εντός των συνόρων της πατρίδας τους.
Ένα παραμύθι έγινε πραγματικότητα. Όλοι ήταν εναντίον τους, αλλά οι παίκτες ξεπέρασαν όλα τα εμπόδια.
Ο Ομπράντοβιτς και ο Σάσα Τζόρτζεβιτς ήταν δύο από τους τρεις πρωταγωνιστές του παραμυθιού. Ο Τζόρτζεβιτς ήταν ο ηγέτης της ομάδας, ο άνθρωπος ο οποίος πήρε το μυθικό σουτ, που έφερε τον τίτλο. Ο μόλις 32άχρονος Ομπράντοβιτς ήταν νέος, αλλά αποφασισμένος να οδηγήσει την ομάδα στη δόξα παρά τις αντιξοότητες.
Η ξεχωριστή σχέση τους μπορεί να περιγραφεί με τον καλύτερο τρόπο από ένα περιστατικό, το οποίο δεν ήταν γνωστό πριν το πει ο Τζόρτζεβιτς στον Uğur Ozan Sulak:
“Σε ματς των playoffs, προημιτελικός αν δεν κάνω λάθος, έκανα κάτι με το οποίο δεν συμφώνησε. Με κάλεσε δίπλα του και με έδειξε με το δάχτυλό του. Μερικές εβδομάδες πριν κοιμόμασταν στο ίδιο δωμάτιο. Πήγα στα αποδυτήρια.
Μετά το τέλος του αγώνα με πλησίασε. Με κοίταξε από την άλλη άκρη των αποδυτηρίων. Τον κοίταξε και εγώ. Μου χαμογέλασε. Με αγκάλιασε και έβαλε τα κλάματα. Μου είπε: “Σάσα, συγνώμη. Εγώ φταίω για όλα”. Του ζήτησα και εγώ συγνώμη. Αγκαλιαστήκαμε και κλάψαμε για μερικά λεπτά. Το έκανε αυτό σε μένα, που ήμουν ο καλύτερός του φίλος, αλλά ήταν μήνυμα για όλη την ομάδα. Ο Ομπράντοβιτς συμπεριφέρθηκε έτσι στον αρχηγό της ομάδας, έναν από τους καλύτερους παίκτες του, με τον οποίο μέχρι πρότινος μοιραζόταν το δωμάτιο στις αποστολές. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να μην το κάνει και σε σένα”.
G: Βασίλης Σπανούλης #6
Σεζόν μαζί: Το 2005-2006 και το 2007-2010
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας, 3 Κύπελλα Ελλάδας
Ναι, το ξέρουμε. Η ιστορία του Σπανούλη με τον Ομπράντοβιτς δεν είναι εκείνη που θα προτιμούσε κανείς να αφηγηθεί, αλλά οι περισσότερες ομάδες έχουν μία όχι και τόσο καλή σχέση του προπονητή με το αστέρι της. Στην ομάδα μας, αυτό το αστέρι είναι ο Βασίλης Σπανούλης!
Έπειτα από τέσσερις πετυχημένες σεζόν στο Μαρούσι, ο Σπανούλης συμφώνησε με την ομάδα του Ομπράντοβιτς το 2005. Η κοινή τους πορεία δεν ήταν τόσο τέλεια. Μέχρι το 2009, όταν ο Ομπράντοβιτς κέρδισε τον Έτορε Μεσίνα μία ακόμα φορά στο Βερολίνο με την πολύτιμη βοήθεια του MVP του Final Four, τον Σπανούλη.
Ο “V-Span”, ο οποίος ήθελε να είναι πάντα ο ηγέτης, δεν άντεξε υπό τους όρους του Ομπράντοβιτς και με μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάκσετ συμφώνησε με τον άμεσο αντίπαλο των “πράσινων”, τον Ολυμπιακό. Όλοι γνωρίζετε τι ακολούθησε.
Αν και δεν μιλάνε πλέον, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν βοήθησε ο ένας τον άλλον σε σημαντικό βαθμό. Ο Σπανούλης έμαθε πολλά από τον Ομπράντοβιτς και έγινε αληθινός ηγέτης, ενώ ο Σέρβος τεχνικός ήταν τυχερός που τον είχε στη διάθεσή του εναντίον του Μεσίνα.
Πιθανότατα ο ένας δεν αρέσει στον άλλον, αλλά μαζί άλλαξαν την ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
SG: Πρέντρανγκ Ντανίλοβιτς #5
Σεζόν μαζί: Το 1991-1992 (από το 1988 μέχρι το 1991 συμπαίκτες)
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 3 Πρωταθλήματα Γιουγκοσλαβίας, 3 Κύπελλα Γιουγκοσλαβίας
Εξιστορώντας τη σχέση του Ομπράντοβιτς με τον Τζόρτζεβιτς αναφέραμε τους τρεις πρωταγωνιστές της ιστορίας της Παρτιζάν. Ας παρουσιάσουμε τον τρίτο, τον Πρέντρανγκ Ντανίλοβιτς.
Ο Ντανίλοβιτς είχε έναν από τους πιο ξεχωριστούς χαρακτήρες στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Ήταν πάρα πολύ ανταγωνιστικός. Οι κόντρες του με τον Μάγιερς διατηρούν ακόμα ειδική θέση στις αναμνήσεις των φιλάθλων. Ήταν και clutch. Έβγαινε μπροστά, όταν έπρεπε. Αν και ο Τζόρτζεβιτς κέρδισε το μπάζερ στον τελικό της Κωνσταντινούπολης, η δική του απόδοση ήταν αυτή που ξεχώρισε στο Final Four. Αναδείχθηκε MVP με 19,4 πόντους ανά ματς στα δύο παιχνίδια.
Η σχέση του με τον Ομπράντοβιτς ξεκίνησε πριν από το 1992, όταν ο Ομπράντοβιτς έγινε προπονητής.
Ο Ντούσκο Βουγιόσεβιτς τον έκανε ξεχωριστό παίκτη, αλλά ο Ομπράντοβιτς τον έφερε στην Παρτιζάν. Εκείνος παρακολούθησε τα δοκιμαστικά της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας. Ήταν μόλις 25 ετών τότε, αλλά ήθελε να τα παρακολουθήσει μήπως εντοπίσει κάποιον ξεχωριστό παίκτη. Ανακάλυψε τον Ντανίλοβιτς και έκανε το πρώτο βήμα για τον κάνει παίκτη της Παρτιζάν. Μάλιστα, όλη η οικογένεια του Ντανίλοβιτς υποστήριζε τον Ερυθρό Αστέρα.
Έξι χρόνια αργότερα, αυτό που πέτυχε ο Ομπράντοβιτς τον βοήθησε ως κόουτς και η Παρτιζάν αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης με τη συνεισφορά της συγκεκριμένης τριάδας.
Σίγουρα ήταν σπάνιος και σκληροτράχηλος παίκτης. Μία φορά προσπάθησε και να γρονθοκοπήσει τον Μεσίνα. Πολλοί Σέρβοι, ανάμεσα στους οποίους ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς, θεώρησαν πως μαζί με τον Τζόρτζεβιτς συνέθεσε το κορυφαίο δίδυμο γκαρντ όλων των εποχών. Ωστόσο, οι τρεις τους δεν τα πήγαιναν και τόσο καλά.
SG: Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς #13
Σεζόν μαζί: Από το 2014 μέχρι το 2017
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 2 Πρωταθλήματα Τουρκίας, 1 Κύπελλο Τουρκίας, 1 Σούπερ Καπ Τουρκίας
Ήταν ένα κρύο βράδυ στο Βελιγράδι, όταν ένα 21άχρονο παιδί βρέθηκε στη “γραμμή της φιλανθρωπίας”, 22 δευτερόλεπτα πριν από το τέλος του παιχνιδιού, το 2014.
Η ατμόσφαιρα στην “Kombank Arena” ήταν τεταμένη, όταν οι 10 πόντοι του 21άχρονου παιδιού στην τελευταία περίοδο έφεραν τη διαφορά στην ελάχιστη δυνατή τιμή της, 43 δευτερόλεπτα πριν από το πέρας του αγώνα με το φαβορί, την ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Ο Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς ήταν απόλυτα ψύχραιμος και ευστόχησε σε αμφότερες τις βολές.
Οι φίλοι της Παρτιζάν τρελάθηκαν με τον Μπογκντάνοβιτς να οδηγεί την ομάδα του στη νίκη σημειώνοντας 27 πόντους. Ήταν πλέον βέβαιοι ότι το επόμενο καλοκαίρι θα υπογράψει μεγάλο συμβόλαιο.
Πολλές ισχυρές ομάδες τον διεκδίκησαν, αλλά ο Ομπράντοβιτς έφερε τη Φενέρμπαχτσε σε πλεονεκτική θέση.
Την πρώτη του χρονιά στην ομάδα, η κύρια ασχολία του ήταν ο περιορισμός του καλύτερου επιθετικού των αντιπάλων, γεγονός που δεν τον απέτρεψε να διεκδικήσει τις χαμένες ευκαιρίες των Άντριου Γκάουντλοκ και Νεμάνια Μπιέλιτσα.
Τη δεύτερη σεζόν, μετά την αποχώρηση των Γκάουντλοκ και Μπιέλιτσα, είχε ακόμα περισσότερες ευκαιρίες και εξελίχθηκε στον ηγέτη της ομάδας. Ωστόσο, δεν είχε αποκτήσει ακόμα τη σταθερότητα που ήταν απαραίτητη. Ήθελε μία ακόμη χρονιά, για να γίνει μεγάλος παίκτης.
Η τελευταία του σεζόν στην Κωνσταντινούπολη ξεκίνησε με ατυχία, καθώς τραυματίστηκε και έμεινε μακριά από τα παρκέ για πάνω από δύο μήνες. Ούτε αυτό το εμπόδιο μπόρεσε να αλλάξει το γεγονός ότι ήταν έτοιμος να γίνει ένας μεγάλος παίκτης.
Με τις ιστορικές εμφανίσεις του κόντρα στον Παναθηναϊκό, ο Μπογκντάνοβιτς οδήγησε την ομάδα του στο Final Four, στο οποίο η Φενέρ κατέκτησε την Ευρωλίγκα για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Το 21άχρονο παιδί ήταν ταλαντούχο, αλλά ο Ομπράντοβιτς ήταν εκείνος που τον βοήθησε να ξεπεράσει τις προσδοκίες…
F: Ντέγιαν Μποντιρόγκα #10
Σεζόν μαζί: Το 1996-1997 και από το 1998 μέχρι το 2002
Τίτλοι μαζί: 2 Ευρωλίγκες, 1 Κύπελλο Σαπόρτα, 3 Πρωταθλήματα Ελλάδας, 1 Κύπελλο Ελλάδας
“Έχω συνεργαστεί με πολλούς παίκτες κατά τη διάρκεια της καριέρας μου, ουδείς ήταν σαν τον Ντέγιαν”.
Βάλε δύο βασιλιάδες του ευρωπαϊκού μπάσκετ μαζί και δες τι θα συμβεί. Οι Ζέλικο Ομπράντοβιτς και ο Ντέγιαν Μποντιρόγκα μας πρόσφεραν το καλύτερο παράδειγμα.
Για πρώτη φορά συναντήθηκαν οι δύο “νικητές” στη Μαδρίτη. Μετά την αποχώρηση του Σαμπόνις, ο Ομπράντοβιτς χρειαζόταν νέο ηγέτη και η πρώτη του επιλογή ήταν ενός παίκτης της εθνικής, ο Μποντιρόγκα. Στον τελικό του Κυπέλλου Σαπόρτα του 1997, ο Μποντιρόγκα ήταν καθοριστικός με 17 πόντους, 9 ριμπάουντ και 7 ασίστ.
Ο συγκεκριμένος τίτλος δεν ήταν αρκετός, ώστε να συνεχίσουν μαζί, επειδή δεν πέτυχαν τους στόχους τους στο εγχώριο πρωτάθλημα. Σύντομα, όμως, οι δύο συνεργάστηκαν ξανά στον Παναθηναϊκό.
Μόλις ένα χρόνο μετά την απόκτηση του Μποντιρόγκα από τους “πράσινους”, o Ομπράντοβιτς οδήγησε τον Παναθηναϊκό στην κατάκτηση της Ευρωλίγκας του 2000 με νίκη σε βάρος της Μακάμπι Τελ Αβίβ.
Δύο χρόνια αργότερα, οι ίδιοι δύο άνθρωποι έγραψαν ιστορία ξανά, αυτή τη φορά στην Μπολόνια. Το “τριφύλλι” ήταν το αουτσάιντερ πριν σηκώσει το τρόπαιο της Ευρωλίγκας σε βάρος των γηπεδούχων.
Χάρη στην εντυπωσιακή ευστοχία του και τις τρομερές επιδόσεις του αναδείχθηκε MVP και έγινε ο βασιλιάς του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
Οι Μποντιρόγκα και Ομπράντοβιτς κατέκτησαν μαζί τρεις ευρωπαϊκούς τίτλους στις τέσσερις σεζόν που συνεργάστηκαν. Η ιστορία τους ήταν ξεχωριστή.
Όπως είπε ο Ομπράντοβιτς, ουδείς τον καταλάβαινε καλύτερα σε σχέση με τον Μποντιρόγκα, επειδή δεν είναι δυνατό κάποιος να κατανοήσει καλύτερα έναν βασιλιά σε σχέση με κάποιον άλλον βασιλιά.
SF: Ραμούνας Σισκάουσκας #9
Σεζόν μαζί: Το 2006-2007
Τίτλοι μαζί: 1 Ευρωλίγκα, 1 Πρωτάθλημα Ελλάδας, 1 Κύπελλο Ελλάδας
Μία σύντομη, αλλά εξίσου ξεχωριστή ιστορία. Ο Σισκάουσκας ήταν εκεί για τον Ομπράντοβιτς όταν ο μεγάλος προπονητής αντιμετώπισε μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της ζωής του.
Η περίοδος από το 2002 έως το 2007 ήταν δύσκολη για τον Σέρβο τεχνικό, επειδή δημιουργήθηκε απόσταση πέντε ετών από τον τελευταίο του ευρωπαϊκό τίτλο. Στη μοναδική του συμμετοχή στο Final Four αρκέστηκε στην τρίτη θέση.
Επιπλέον, το καλοκαίρι του 2006, το ανερχόμενο αστέρι της ομάδας, ο Γιάκα Λάκοβιτς συμφώνησε με την Μπαρτσελόνα και ο Σπανούλης προτίμησε το NBA.
Οι καμπάνες ήταν έτοιμες να σημάνουν για τον Ομπράντοβιτς πριν εμφανιστεί ο Σισκάουσκας. Ξεκίνησε νωθρά με μόλις 8,8 πόντους ανά παιχνίδι στην κανονική περίοδο, αλλά το Top 16 ήταν διαφορετικό για εκείνον. Ο Παναθηναϊκός εξασφάλισε την πρώτη θέση σε πολύ δύσκολο όμιλο και ο μέσος όρος του Σισκάουσκας ανέβηκε στους 12 πόντους.
Στα playoffs, ο Σισκάουσκας ήταν η πρώτη επιθετική επιλογή και με 17,5 πόντους ανά ματς οδήγησε την ομάδα του στο Final Four του ΟΑΚΑ.
Στον ημιτελικό δεν συνέχισε το ίδιο ανοδικά, αλλά στον τελικό έδωσε μία ξεχωριστή παράσταση. Στον αγώνα, στον οποίο οι “πράσινοι” επιβλήθηκαν της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, πέτυχε 20 πόντους και μοίρασε πέντε ασίστ στο δρόμο για την κατάκτηση της Ευρωλίγκας.