Της Eurohoops Team/ info@eurohoops.net
Αναλυτικά η συνέντευξη του Ντίνο Ράτζα στην Cosmote TV:
-Eίσαι σε καλή κατάσταση;
“Ναι, ναι… Εδώ είναι το δαχτυλίδι…Ναι, το έφερα για εσάς, συνήθως δεν το φοράω”.
-Ναι, αλλά τι έχει μέσα αυτό το δαχτυλίδι;
“Μια ζωή, μια καριέρα… Τι ακριβώς υπάρχει μέσα; Για την ακρίβεια έχει λέξεις… Μπορείς να τις δεις και λένε «Αν ξαναγεννιόμουν θα έκανα τα ίδια πράγματα». Και, ξέρετε, η ζωή μου και η καριέρα μου στο μπάσκετ παραμένουν εξαιρετικές…
Κι αν μου έλεγες να αλλάξω κάτι… ίσως κάποιες λεπτομέρειες, αλλά όχι πολλά πράγματα. Ο κόσμος με ρωτά συνεχώς όταν έρχομαι στην Ελλάδα την ίδια ερώτηση, Ολυμπιακός ή Παναθηναϊκός… Και είμαι πραγματικά χαρούμενος που είχα την δυνατότητα να παίξω και για τις δύο ομάδες. Γιατί είναι διαφορετικός κόσμος, διαφορετικοί οργανισμοί, διαφορετικοί τύποι φιλάθλων. Προκειμένου να μάθεις για την Ελλάδα, πρέπει να βρεθείς αντιμέτωπος και με τους δύο”.
-Είναι κάτι σαν να πρέπει να διαλέξεις ανάμεσα στα παιδιά σου;
“Ναι”.
-Ποιο αγαπάς πιο πολύ;
“Στην πραγματικότητα δεν μπορείς. Πέρασα εξαιρετικά. Αγαπώ την Ελλάδα, γιατί έχετε αυτή την τρελή «αύριο, Δευτέρα» νοοτροπία”.
-Ακόμα θυμάσαι ε;
“Ναι, ξέρετε, όταν έρχεσαι στην Ελλάδα και θες να κάνεις κάτι σου λένε «αύριο φίλε». Και όταν έχετε Σαββατοκύριακο θα γίνει την «Δευτέρα»”
-Έχουμε στην Ελλάδα μια παροιμία… Η Ελλάδα είναι μια τρελή χώρα. Οι Έλληνες είναι τρελοί και ο Ντίνο Ράτζα είναι τρελός…
“Γιατί είμαι από το Σπλιτ και το Σπλιτ μοιάζει πολύ με την Ελλάδα. Μοιάζει πολύ. Αυτή η νότια νοοτροπία, μοιάζουμε κάπως ο ένας στον άλλο. Για αυτό το λόγο ένοιωσα με τον εαυτό μου ότι εδώ είμαι σαν στο σπίτι μου. Λατρεύω κάθε μέρα που βρέθηκα στην Ελλάδα.
Και όποτε έρχομαι στην Ελλάδα μετά από αυτό, ο κόσμος είναι απίστευτος μαζί μου. Ακόμα κι όταν ταξιδεύω κάπου αλλού, ας πούμε πάω στις ΗΠΑ και αλλάζω αεροπλάνο στην Φρανκφούρτη. Δεν υπάρχει περίπτωση στο αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης να μην συναντήσω κανά δύο Έλληνες. Και έρχονται πάντα μαζί μου για να βγάλουμε μια φωτογραφία”.
-Ντίνο, επειδή μιλάμε για το Hall of Fame. Πέρυσι ο Γκάλης είπε στον λόγο του ότι το καλύτερο στοιχείο από την καριέρα του ήταν… Όταν μια μητέρα ενός ατόμου εθισμένου στα ναρκωτικά τον σταμάτησε στον δρόμο και του είπε «εσύ έσωσες τον γιό μου». Μια ιστορία που λίγοι ξέρουν, είναι ότι εσύ έσωσες ένα παιδί, του οποίου οι γονείς σκοτώθηκαν στον πόλεμο. Και νομίζω ότι αυτό το παιδί θα έπρεπε να σε έχει προτείνει για το Hall of Fame. Μπορείς να μας πεις αυτή την ιστορία, την οποία δεν ξέρουν πολλοί.
“Ξέρετε ότι όλοι σου ζητάνε χρήματα για φιλανθρωπίες, για τέτοια πράγματα. Και τελικά ακούς όλες αυτές τις ιστορίες για το πώς τα χρήματα που πάνε εκεί δεν χρησιμοποιούνται για τον σωστό σκοπό, το πώς τα κλέβουν. Σε κάποια περίοδο της ζωής μου αποφάσισα να βοηθήσω με τον δικό μου τρόπο.
Βρήκα ο ίδιος προσωπικά ένα παιδί, γιατί πάντα ήθελα να έχω παιδιά. Ήθελα να βρω ένα παιδί που είχε ανάγκη και έπρεπε να τον συναντήσω, να τον δω και να ξέρω ότι όντως η βοήθεια θα πάει στο παιδί. Μέσω του γιατρού της εθνικής ομάδας βρήκα ένα παιδί του οποίου ο πατέρας είχε σκοτωθεί στον πόλεμο τρεις μήνες πριν γεννηθεί. Συνάντησα τη μητέρα του και άρχισα να τον βοηθάω. Σήμερα είναι 25 ετών.
Είναι γιατρός και είμαι πολύ περήφανος για αυτόν. Τον θεωρώ τον μεγαλύτερο γιο μου. Δεν είναι το θέμα τα λεφτά. Δεν με νοιάζουν τα λεφτά και δεν νομίζω ότι τον νοιάζουν και αυτόν. Νομίζω ότι πιο πολύ τον ένοιαζε ότι κάποιος βρισκόταν σε επαφή μαζί του, του έδινε συμβουλές.
Όταν τον είδα και ήταν σε ηλικία 17-18 ετών, είδα τη φωτογραφία του στο Facebook με μια μπύρα. Και του έστειλα αμέσως μήνυμα, αν σε δω άλλη μια φορά με μπύρα… Επομένως αυτά τα πράγματα που πραγματικά μετράνε”.
-Συνήθιζες να κάνεις ασυνήθιστα πράγματα. Η ιστορία με τη γυναίκα όταν ήρθες στην Ελλάδα, πριν από δύο τρία χρόνια… Και προσπάθησες να βρεις την γυναίκα που σου καθάριζε το σπίτι. Και πήγες στην Πρέβεζα με μηχανή. Και επίσης κατά τη διάρκεια του πολέμου είχες στο σπίτι σου τον Σέρβο Ζόραν Στρετένοβιτς, κάτι που είναι δύσκολο κάποιος να καταλάβει αν έχει τρέλα με τον πόλεμο.
“Ήταν ο φίλος μου. Πάντα κρίνω αν οι άνθρωποι είναι καλοί ή κακοί. Δεν με νοιάζει αν είσαι άσπρος ή μαύρος, χριστιανός ή μουσουλμάνος ή οτιδήποτε θες να είσαι. Ο διαχωρισμός μου στους ανθρώπους είναι αν είσαι καλός ή κακός. Και δεν με νοιάζει κάτι άλλο”.
-Ντίνο είσαι ακόμα ένας μεγάλος σταρ που πάει κόντρα στο σύστημα με πολλούς τρόπους. Και ακόμα και η υποψηφιότητα σου για το Hall of Fame νομίζω ότι δεν έγινε από την κροατική ομοσπονδία, αλλά οι παλιοί σου φίλοι, οι συμπαίκτες σου από το Σπλιτ… Και όχι οι πιο διάσημοι, σε πρότειναν για να μπεις στο Hall of Fame.
“Ναι. Όταν σταμάτησα να παίζω, πήγα να παίξω για κάποια λίγκα βετεράνων και όταν πήγα εκεί, ήταν στα προάστια της πόλης σε ένα μικρό γήπεδο όπου έπαιζε αυτή η λίγκα. Όταν έγινε γνωστό όλοι ήθελαν να παίξουν εκεί. Έτσι μετά από 1-2 χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι προσελκύονταν να πάνε εκεί. Νεότερα άτομα που έπαιζαν στην Α1 και αντί να παίξουν στην Α2 έπαιξαν σε αυτή την λίγκα κι έγινε ανταγωνιστικό.
Υπήρχε μια ομάδα ατόμων που ερχόταν στο γήπεδο με χαβανέζικα πουκάμισα και γραβάτες με ρούχα εργασίας. Τους έβλεπες πως συμπεριφερόντουσαν, ότι πραγματικά αυτοί οι άνθρωποι αγαπούσαν το μπάσκετ απλά για αυτό που είναι, όχι για τα λεφτά ή για κάτι άλλο. Έπαιζαν σε ένα άθλιο γήπεδο, ερχόντουσαν, υποστήριζαν ο ένας τον άλλον και έβλεπες την αγάπη τους για το παιχνίδι! Και κάπως τους μισώ επειδή μας κέρδισαν, όμως μου αρέσει πραγματικά ο τρόπος που δουλεύουν.
Έτσι όταν ξεκίνησα να δουλεύω στο Σπλιτ, στην ομάδα μπάσκετ, προσέλαβα κάποιους από αυτούς για προπονητές στις ομάδες των νεότερων γενιών και μια χρονιά πήγα να παίξω σε αυτούς. Με παρακάλεσαν, γιατί είχα παίξει για 4 χρόνια και σταμάτησα. Μετά μου τηλεφώνησαν όταν ήμουν 45 για να επιστρέψω άλλη μια φορά και μου έλεγαν «σε παρακαλώ, σε παρακαλώ, σε παρακαλώ» και επέστρεψα για ακόμα έναν χρόνο και έπαιξα για αυτούς. Κι αυτοί οι τύποι…”
-Και τους σκότωσες;
“Φυσικά!! Αλλά αυτοί οι τύποι έκαναν όλη την δουλειά και εγώ δεν ήξερα τίποτα. Μου τηλεφώνησαν λοιπόν τον Μάρτιο και μου είπαν ότι θα μπω στο Hall of Fame, και λέω κάποιος μου κάνει πλάκα, έχουν βάλει candid camera για να δουν τις αντιδράσεις μου; Όμως ήταν σοβαρό πρόσωπο αυτός που μου είχε τηλεφωνήσει, όχι απλά κάποιος φίλος”.
-Ήσουν συναισθηματικά φορτισμένος στην ομιλία σου στο Hall of Fame. Πες μας για τους γιους σου και τη γυναίκα σου. Είναι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή σου;
“Σίγουρα. Όλοι έχουμε παιδιά και είμαστε συναισθηματικά δεμένοι μαζί τους αλλά χρειάζεται να τους δείχνουμε την αγάπη μας, όχι μόνο με τα λόγια. Όπως είπα και πριν, τα λόγια δεν σημαίνουν τίποτα εάν δε συνοδεύονται από πράξεις. Τα παιδιά καταλαβαίνουν πως δεν είναι ειλικρινή τα λόγια εάν δε συνοδεύονται από πράξεις”.
-Ο Μόι Κάλεμπε είναι επικεφαλίδα στην αυτοβιογραφία σου. Ο γλάρος τι συμβολίζει στη ζωή σου;
“Freedom (ελευθερία)!! …. Μόι Κάλεμπε είναι το όνομα ενός πολύ γνωστού τραγουδιού ενός διάσημου τραγουδιστή από το Σπλιτ, ο οποίος δυστυχώς πέθανε το καλοκαίρι και το τραγούδι μιλάει για την ελευθερία. Πάντα ήμουν άνθρωπος που του άρεσε αυτός ο τρόπος ζωής: ελευθερία, να πετάς πάνω απ’ όλους και να το κάνεις με τον δικό σου τρόπο. Πάντα είχα την φιλοσοφία πως κάνεις ότι καλύτερο μπορείς και κοιτάς τον εαυτό σου στον καθρέφτη”.
-Η επιτυχία σου οφείλεται στο ταλέντο σου που ήταν τεράστιο ή οφείλεται στο πάθος σου;
“Είναι συνδυασμός. Είναι συνδυασμός. Για να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο πρέπει να έχεις λίγο απ όλα, όμως η ουσία όλων είναι η δουλειά. Όσο περισσότερο δουλεύεις, τόσο περισσότερο θα επιτύχεις. Υπήρχαν πολλοί ταλαντούχοι που δεν ήθελαν να δουλέψουν και χάθηκαν και αν με ρωτήσεις σήμερα ποιον θα διάλεγα ανάμεσα σε έναν ταλαντούχο που δεν θέλει να δουλέψει και έναν άλλο που δεν είναι ταλαντούχος, αλλά θέλει να δουλεύει, σίγουρα θα έπαιρνα στην ομάδα μου τον παίκτη που δουλεύει.
Γιατί ο ταλαντούχος θα σου δώσει τη μια μέρα 30 πόντους και την άλλη μόλις 2. Δεν ξέρεις ποτέ σε τι μέρα θα είναι, ενώ ο εργατικός παίκτης θα σου δίνει 15 πόντους αλλά σε κάθε αγώνα. Έτσι ξέρεις, είτε ως προπονητής του ή ως συμπαίκτης του τι μπορείς να υπολογίζεις από αυτόν. Οπότε…”
-Ποιοι είναι οι γονείς της επιτυχίας. Ποιος είναι ο πατέρας της επιτυχίας και ποια η μητέρα της;
“Η δουλειά και η δουλειά! Είναι πολύ απλό”.
-Ντίνο μας είπες πως ο ο γλάρος συμβολίζει την ελευθερία. Είσαι ένα πολύ ελεύθερο άτομο και ένας easy rider, αλλά ταυτόχρονα είσαι πολύ υπεύθυνος. Είχες κάποιο ατύχημα στο Σπλιτ για το οποίο δεν είχες την ευθύνη και από τότε σταμάτησες να οδηγείς.
“Δεν είναι αλήθεια αυτό. Είμαι πολύ υπεύθυνος (για το ατύχημα). Οδηγούσα με φυσιολογική ταχύτητα, αλλά τέσσερα κορίτσια που πιθανότατα μιλούσαν στο αυτοκίνητο, πέρασαν με κόκκινο φανάρι και ήταν κάτι στο οποίο δεν μπορούσα να κάνω τίποτε. Πάντα σκέφτομαι όταν οδηγώ την μοτοσικλέτα μου ότι εφόσον είμαι υπεύθυνος, μετά όμως ανακαλύπτεις ότι στην πραγματικότητα, δεν μπορείς.
Πήγαινα με 40 χλμ την ώρα σε μια τεράστια διασταύρωση και σε μία στιγμή … Ήρθαν πάνω μου και δεν μπορούσα να κάνω τίποτα… είδα το αυτοκίνητο όταν άκουσα τη σύγκρουση. Δεν είδα τίποτα, δεν άκουσα το φρενάρισμα. Τίποτα. Οδηγούσα ευθεία και ήταν ένα κτίριο και δεν μπορούσα να δω. Βγήκα μπροστά και θπήρχαν 3 πράσινα φανάρια σε μια πολύ μεγάλη διασταύρωση κι εκείνη απλά…”
-Και τότε σταμάτησες να χρησιμοποιείς τη μοτοσυκλέτα;
“Ναι, πούλησα τη μοτοσυκλέτα και δεν είμαι πλέον αναβάτης με τον τρόπο που το έκανα παλιά. Πέρυσι πήγα στην Αμερική και νοίκιασα μια μοτοσυκλέτα για να πάω από το Λος Άντζελες στο Σικάγο από το δρομολόγιο 66”.
-Είναι αλήθεια πως είχες χάρτη και σημείωνες τα μέρη στα οποία έχεις βρεθεί με τη μοτοσυκλέτα.
“Βέβαια. Βέβαια, την έχω στο γκαράζ μου”.
-7 Ιουνίου 1993… Πετάς πάνω από το Μόναχο. Φορούσες ένα ρολόι και έδειχνε 05:30…
“Ήταν 05.00 ακριβώς…”
-Και;
“Ο πιλότος είπε, δέστε τις ζώνες σας γιατί ακολουθούν αναταράξεις. Κοιτούσαμε κάτω από, γιατί ακόμα υπήρχε το φως της ημέρας και μπορούσες να δεις από το παράθυρο και ήταν όλα μαύρα. Κατάμαυρα. Επρόκειτο για σύμπτωση, αλλά αυτή ήταν ακριβώς η ώρα που συνέβη το δυστύχημα. Ήταν κάτι που αντιλήφθηκα μετά, αλλά ξέρεις… Αυτό ήταν κάτι σκληρό. Μια βδομάδα…Μια βδομάδα από τη ζωή μου πραγματικά”.
-Το ESPN έκανε κατά την άποψή μου το καλύτερο ντοκιμαντέρ για το γεγονός αυτό. Το έχεις δει; Όποιος το βλέπει απλά κλαίει…
“Για μένα είναι πολύ δύσκολο να τα βλέπω όλα αυτά. Καταρχάς υπήρξαμε συμπαίκτες στην Εθνική ομάδα για μεγάλο χρονικό διάστημα και τον θαύμαζα τόσο πολύ επειδή υπήρξε το άτομο που μας έδειχνε πως η σκληρή δουλειά είναι ο μοναδικός δρόμος (προς την επιτυχία). Χωρίς όμως να το λέει. Φρόντιζε να το δείχνει. Όποτε πήγαινες στην προπόνηση και τον έβλεπες να δουλεύει τόσο και να είναι και ο καλύτερος παίκτης, τότε δε γινόταν να δουλέψεις λιγότερο απ’ αυτόν. Όταν λοιπόν το έβλεπες αυτό ως παράδειγμα, τότε στο μεταλαμπάδευε και παράλληλα έκανες και συ το ίδιο στο διπλανό σου”.
-Ήταν ο Άτσα Νίκολιτς, ο άνθρωπος που σου άλλαξε τη ζωή στο μπάσκετ; Με τον τρόπο που δίδασκε τους παίκτες;
“Ξέρεις, είναι πολύ δύσκολο αυτό να πιστωθεί σε ένα μόνο άτομο. Ο Μπόζινταρ Μάλκοβιτς ήταν αυτός που δούλεψε μαζί μου τον περισσότερο καιρό. Κι είναι αυτός που με έκανε να βελτιωθώ περισσότερο. Την ίδια στιγμή όμως ο «Μπόζα» υπήρξε αρκετά σημαντική προσωπικότητα ώστε να φέρει κοντά του τον Άτσα Νίκολιτς και να γίνει, εκείνος καλύτερος προπονητής και εμείς καλύτεροι παίκτες.
Ο Άτσα μας έδωσε τις λεπτομέρειες που κανένας δε μπορούσε να διακρίνει. Εμείς παίζαμε σε εκείνο το διάσημο Final 4 απέναντι στη Μακάμπι και έστησα ένα σκριν και ο Σιμς με χτύπησε με τον αγκώνα με αποτέλεσμα να εκνευριστώ και να θέλω να απαντήσω.
Ήταν ημίχρονο και το παιχνίδι σταμάτησε, πήραμε το δρόμο για τα αποδυτήρια, ο Μάλκοβιτς και ο Νίκολιτς μας είπαν αυτά που ήθελαν και γυρίσαμε στο παρκέ. Τότε με φώναξε κοντά του ο Νίκολιτς και μου λέει: «Μην τον ακουμπήσεις!» Τον ρώτησα ποιον, για να μου απαντήσει πως ξέρω ποιον. Δεν υπήρχε στιγμή που να του ξεφεύγει. Έτσι λοιπόν μαθαίνεις να δίνεις βάση στις λεπτομέρειες”.
-Συνήθιζες να εκφοβίζεις τους αντιπάλους σου; Υπήρξε κάποιος που να σε κάνει να τον φοβάσαι, ας πούμε ο Μάλκοβιτς ή κάποιος αντίπαλος;
“Όταν παίζεις ένα παιχνίδι ως νεαρό παιδί, τα μαθαίνεις τα μαθήματά σου. Τα έμαθα λοιπόν με τον Ντίνο Μενεγκίν, έμαθα από το πώς με χτυπούσε. Εγώ πήγαινα να τον χτυπήσω και κατέληγα ξαπλωμένος στο παρκέ. Παίζεις απέναντι σε συγκεκριμένα άτομα από τα οποία μαθαίνεις μέσα στο παρκέ. Μαθαίνεις επίσης από τους μεγαλύτερους ηλικιακά παίκτες.
Όταν βρέθηκα στην Εθνική Γιουγκοσλαβίας, συνυπήρξα με τον Ραντοβάνοβιτς, έπαιξα με το Ντούκαν στη Σπλιτ, με το Ζόραν Ράντοβιτς επίσης στην Εθνική. Με τον Γκρίμποβιτς. Μαθαίνεις απ’ όλους αυτούς τους παίκτες. Επειδή αρχικά τους σέβεσαι και κατόπιν προπονείσαι μαζί τους και αν το θέλεις φυσικά, σε μαθαίνουν πράγματα.
Είναι το ίδιο που είπα πριν για το Ντράζεν. Ποιον βλέπεις εμπράκτως ως παράδειγμα, όχι μόνο στη θεωρία. Τα λόγια είναι φτηνά”.
-Ποιος είναι ο παίκτης που θα ήθελες να παίξεις μαζί του αλλά δεν είχες την ευκαιρία;
“Είναι δύσκολο να πεις. Ο παίκτης που απολάμβανα να παίζω μαζί ήταν ο Τόνι Κούκοτς. Θα μπορούσα να παίζω μαζί του με κλειστά μάτια. Ήταν επίσης ωραίο να παίζεις με το Ντράζεν Πέτροβιτς. Με κάποιον που δεν είχα την ευκαιρία να παίξω… Έχω τεράστιο σεβασμό για το Σαμπόνις αλλά και για το Λάρι Μπερντ.
Η εξέλιξη της καριέρας μου ήταν τέτοια ώστε δεν είχα την ευκαιρία να βρεθώ δίπλα του. Όταν πήγα στους Σέλτικς πέθανε ο Ρέτζι Λιούις και ενώ η ομάδα ήταν έτοιμη για κάτι, ξαφνικά λόγω και των κανονισμών για το salary cap και το draft έριξε το επίπεδό της. Αν μπορούσα να αλλάξω κάτι, θα ήταν σε επί μέρους χρονιές μικρά πράγματα αλλά ως εκεί”
-Πες μας μια ανάμνηση ή κάτι που κρατάς πάντα στο μυαλό σου από τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό. Κάτι δυνατό.
“Όταν πήγα στον Παναθηναϊκό κατακτήσαμε τον πρώτο τίτλο μετά από 14 χρόνια. Ο δεύτερος στο ΟΑΚΑ δεν είχε ξανασυμβεί για τον σύλλογο. Ήταν απίστευτο. Θυμάμαι τα τελευταία τρία δευτερόλεπτα γιατί ο Ολυμπιακός είχε επίθεση πριν και όταν πήρα το ριμπάουντ γύρισα το κεφάλι μου και είδα στο χρονόμετρο να μένουν 2,6 δευτερόλεπτα και σε κλάσματα δευτερολέπτου ξέρεις τι μπορείς να κάνεις.
Έτσι έκανα δυο ντρίμπλες γνωρίζοντας πως δεν είχα αρκετό χρόνο στην διάθεση μου. Αυτό μας δείχνει το πόσο συγκεντρωμένος ήμουν και πόσο «μέσα» στο παιχνίδι, ότι μπορείς να υπολογίσεις τα πάντα μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Η νίκη επί του Ολυμπιακού ήταν ένα τεράστιο γεγονός”.
-Αποτελούσε πρόκληση, η υπόσχεση που είχες δώσει στον Σούμποτιτς ότι δεν θα επιτρέψεις στον Ντράγκαν Ταρλατς να σκοράρει;
“Όχι δεν με ένοιαζε αυτό, το μόνο που σκεφτόμουν ήταν να κερδίσω τον αγώνα. Πότε δεν έχω πάρει προσωπικά τέτοια θέματα. Μόνο η νίκη μετράει με κάθε κόστος. Όταν επέστρεψα για λογαριασμό του Ολυμπιακού αντιμετώπισα την ίδια κατάσταση. Δώσαμε το πέμπτο παιχνίδι”.
-Στο ΟΑΚΑ
“Ναι στο ΟΑΚΑ. Και σε εκείνο το παιχνίδι έπρεπε να κερδίσουμε εμείς, αλλά οι διαιτητές με χρέωσαν πέντε φορές με βήματα. Ήταν μια «κλοπή» ξεκάθαρα. Σίγουρα ήταν «κλοπή»”.
-Είχες μεγάλη επιρροή στο παιχνίδι πως και δεν επέλεξες να γίνεις προπονητής, η λόγω τον γνωριμιών σου απ’ όλο τον κόσμο γενικός διευθυντής σε κάποια ομάδα;
“Όταν είσαι παίκτης πρέπει να κάνεις δυο- τρεις ώρες προπόνηση κάθε μέρα, ως προπονητής σου παίρνει 15 ώρες γιατί πρέπει να δεις το βίντεο, να κάνεις την προετοιμασία της ομάδας. Και μετά απ’ όλα αυτά θα πρέπει να ασχολείσαι με 12 «ψυχοπαθείς» σαν εμένα; Όχι, με τίποτα”.
-Έχω μια καλύτερη ιδέα. Να γίνεις ατζέντης παικτών.
“Όχι”
-Εξήγησε την διαφορά και πως οι συνθήκες πλέον έχουν αλλάξει από τις μέρες που αγωνιζόσουν μέχρι και σήμερα.
“Όχι, όχι. Όταν εγώ ήμουν παίκτης ο ατζέντης δούλευε για μένα τώρα πια οι παίκτες δουλεύουν για του ατζέντηδες και αυτοί τους λένε το τι θα κάνουν, το όποιο είναι χαζό. Δεν μπορώ να γίνω ατζέντης, όταν βοηθούσα τον δικό μου για να αποκτήσει μερικούς Κροάτες παίκτες μου είπε «οκ υπόγραψε εδώ και θα σου δώσω μερικά χρήματα ή θα τα μοιραστούμε», αρνήθηκα. Του είπα «δώστα σε αυτόν», δεν χρειάζομαι τα χρήματα κάποιου παίκτη”.
-Πιστεύεις ότι τα χρήματα κατέστρεψαν την εξέλιξη των παιχτών.
“Άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό. Ναι, ξεκάθαρα. Από την στιγμή που ξεκινάς να σκέφτεσαι τα χρήματα, τότε… δεν είναι η κατάλληλη προοπτική. Υποτίθεται πως θα πρέπει να σου δίνει κίνητρο η επιτυχία, η επιθυμία να γίνεις καλύτερος από τον αντίπαλο σου είτε είναι στην ομάδα σου είτε όχι. Αυτός είναι ο κατάλληλος τρόπος για να σκέφτεσαι. Όταν αρχίζεις να σκέφτεσαι για λεφτά, τότε…”
-Θα μας δώσεις την άποψη σου για τον Παύλο Γιαννακόπουλο και μετά για τον κύριο Κόκκαλη; Διότι έχεις συνεργαστεί με τους ανθρώπους που είχαν πιθανότατα την μεγαλύτερη επιρροή τις προηγούμενες δεκαετίες στην Ελλάδα.
“Ναι… Βλέπεις έχω ανατριχιάσει αυτή την στιγμή. Αυτοί οι δυο άνθρωποι άλλαξαν το ελληνικό μπάσκετ . Πριν από αυτούς το ελληνικό μπάσκετ ζούσε με την βραχυπρόθεσμη επιτυχία του Γκάλη και του Γιαννάκη. Όταν μπήκαν αυτοί οι δύο έφεραν τους κορυφαίους ευρωπαίους παίκτες. Πραγματικά απόλαυσα το διάστημα που πέρασα μαζί τους. Είναι δυσάρεστο που ο Παύλος Γιαννακόπουλος πέθανε την περυσινή σεζόν, ωστόσο τρέφω τεράστιο σεβασμό γι’ αυτόν, όπως και για τον κύριο Κόκκαλη. Είναι ένας gentleman και ότι έκανε για μένα ήταν απίστευτο. Δε θέλω να μπω σε λεπτομέρειες επειδή θέλω να το κρατήσω μεταξύ μας, αλλά είναι ο άνθρωπος για τον οποίο πραγματικά απόλαυσα να παίζω και που τον γνώρισα”.
-Για εκείνους που δε γνωρίζουν ποιος είσαι, πόσο άλλαξε τη ζωή σου το μπάσκετ. Από τη μία πλευρά είναι ο παίκτης που έπαιζε σκληρά, σε μεγάλους αγώνες στην καριέρα του κι από την άλλη είναι ο άνθρωπος.
“Το μπάσκετ σε βοηθάει να μεγαλώσεις, να εξελιχθείς και ένα πράγμα που θέλεις να έχεις, δεν είναι τόσο τα τρόπαια και οι αγώνες. Μετά από τη καριέρα σου έχεις φίλους παντού. Πάω στη Βοστόνη πριν το Springfield και τους ζητώ μια ώρα να δουλέψω με τα παιδιά μου στο New Albert Center και μου δίνουν το κλειδί τη Δευτέρα και μου λένε φέρτο πίσω την Τετάρτη. Οπότε έχω πρόσβαση σε εγκαταστάσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνος μου και κάνω ότι θέλω.
Κι αυτό είναι κάτι που εκτιμάς περισσότερο από το χρόνο σου στο γήπεδο και τις νίκες σου. Είναι απίστευτο, όταν έρχομαι στην Αθήνα περπατάνε οι φίλοι μου μαζί μου και μου λένε πως αν δεν έβλεπαν τις αντιδράσεις του κόσμου, δε θα τις πίστευαν. Νιώθεις την αγάπη του κόσμου ότι είναι πιο μακροχρόνια και αξίζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο”.
-Μια ερώτηση ακόμα… υπάρχει άλλη ζωή;
“Δεν υπάρχει, γίνεσαι τροφή για τα σκουλήκια”.
-Θα ήθελα να σε ρωτήσω τι θα ήθελες να είσαι εάν επέστρεφες σε μια άλλη ζωή.
“Το ίδιο πράγμα. Και δε θα έχανα με τίποτα το να παίξω στην Ελλάδα ξανά. Η Ελλάδα πραγματικά εμπλούτισε τη ζωή μου”.
-Κι εμείς θα θέλαμε το ίδιο.