Του Αντώνη Στρογγυλάκη/ info@eurohoops.net
Η σκληρή δουλειά φέρνει βελτίωση και η εξέλιξη του Γιαν Βέσελι από τη γραμμή της φιλανθρωπίας αποτελεί ζωντανό παράδειγμα. Ένας παίκτης που “αγκομαχούσε” κάθε φορά που κέρδιζε ένα ζευγάρι βολών, σήμερα ανήκει στην ελίτ των σουτέρ από αυτό το σημείο.
Παρά το γεγονός πως ο Τσέχος σέντερ δεν αρέσκεται να βρίσκεται στο επίκεντρο για θέματα που αφορούν ατομικά ρεκόρ και στατιστικά στοιχεία, παραδέχεται στο Eurohoops πως γνωρίζει ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι ένα από τα πιο “καυτά” τη φετινή σεζόν.
“Βλέπω ότι σας αρέσει να συζητάτε για αυτό. Προσωπικά; Απλά κάνω τη δουλειά μου! Αυτός είναι που με ενδιαφέρει. Μία από τις δουλειές που πρέπει να κάνω σωστά, είναι να εκτελώ σωστά τις ελεύθερες βολές. Να χτυπήσω ξύλο αλλά μέχρι στιγμής πηγαίνουν όλα καλά…”
Πως μετουσιώνεται σε αριθμούς αυτό το “μέχρι στιγμής πηγαίνουν όλα καλά…”; O Βέσελι έχει επιχειρήσει 53 προσπάθειες σε 10 αγώνες και έχει ευστοχήσει σε 46 από αυτές, με το 86.8% να τον τοποθετεί στην 4η θέση των πιο εύστοχων παικτών σε ολόκληρη την Ευρωλίγκα, ενώ μόλις πριν λίγες εβδομάδες ήταν μόνος 1ος με 29/31.
Πρόκειται για μία σπουδαία επίδοση, αν αναλογιστεί κανείς πως την αγωνιστική περίοδο 2017-2018 το συγκεκριμένο ποσοστό ξεπερνούσε μετά βίας το 70%.
Η προβληματική εικόνα του σέντερ της Φενέρ είχε γίνει φυσικά αντιληπτή με το… καλημέρα, λίγους μήνες μετά την επιστροφή του στην Ευρώπη από το ΝΒΑ. Το απογοητευτικό 49.1% (53/108) της σεζόν 2015-2016, έγινε 45.3% (43/95) την αμέσως επόμενη χρονιά και η κατάσταση έδειχνε να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Ομπράντοβιτς: “Φωνάζω τον Γιαν και του λέω…”
Πράγματι, στο Final 4 του 2016 ο Βέσελι είδε τον “εφιάλτη” των ελεύθερων βολών να γίνεται πιο τρομακτικός από ποτέ. Στον πρώτο Ευρωπαϊκό τελικό της καριέρας του ο Τσέχος μέτρησε μόλις 1/10 εύστοχες προσπάθειες και είδε την ΤΣΣΚΑ να αρπάζει τον τίτλο μέσα από τα χέρια του.
“Θα μοιραστώ μαζί σας μία ιστορία που συνέβη αμέσως μετά τον συγκεκριμένο τελικό”, δηλώνει ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς στο Eurohoops. “Για την ακρίβεια, όχι αμέσως μετά αλλά λίγες ημέρες αργότερα. Βρισκόμαστε πριν την έναρξη των playoffs του τουρκικού πρωταθλήματος.”
Ο Ζοτς λοιπόν θυμάται: “Φωνάζω τον Γιαν και του λέω. Άκουσε με. Δεν με ενδιαφέρει τι συνέβη. Δεν με ενδιαφέρει που σούταρες 1 στις 10. Είσαι ένας άνθρωπος που δίνει πολλά πράγματα στην ομάδα. Χάρη σε εσένα, καταφέραμε να παίξουμε στο υψηλότερο επίπεδο όλη τη χρονιά και να αγωνιστούμε στον τελικό. Ακόμα και αν τώρα σουτάρεις με 0/20… δεν θα με πειράξει. Το σημαντικότερο από όλα είναι να καταλάβεις πως πρόκειται για ένα ψυχολογικό θέμα. Πρέπει να πηγαίνει στις βολές και να εκτελείς όπως το κάνεις πάντα γιατί η μηχανική σου στο σουτ είναι πολύ καλή. Αυτό είναι όλο.”
Σε αντίθεση με όσα πιστεύει ο περισσότερος κόσμος, η άνοδος του Γιαν Βέσελι στις ελεύθερες βολές δεν ξεκίνησε μετά τον χαμένο τελικό του 2016 και την τραγική επίδοση του 1/10. Ο 26χρονος τότε παίκτης είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίτερα να δουλεύει τον συγκεκριμένο τομέα με σκοπό την βελτίωση.
“Ο βοηθός μου (Berkay Oguz), ο οποίος δούλευε με τον Γιαν πριν τον τελικό του 2016, μου έλεγε πως στις προπονήσεις σούταρε με 91-93 στις 100. Στην χειρότερη! Και όλα αυτά πριν τον τελικό”, ο Ομπράντοβιτς σημειώνει στο Eurohoops.
Βέσελι: “Αυτή η συζήτηση άλλαξε τα πάντα…”
Παρ’ όλα αυτά, η συζήτηση που αποκάλυψε ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς λίγο νωρίτερα, αποτέλεσε το έναυσμα ώστε ο Γιαν Βέσελι να δείξει ακόμα μεγαλύτερη αφοσίωση και να πάρει την απαραίτητη ώθηση για να βελτιωθεί σε όλους τους τομείς. Συμπεριλαμβανομένων φυσικά των ελεύθερων βολών.
“Δεν ήταν απλά το turning point για τις ελεύθερες βολές. Αυτή η συζήτηση άλλαξε τον τρόπο που αντιλήφθηκα την εμπιστοσύνη του κόουτς προς το πρόσωπο μου. Εάν ο προπονητής σου σε εμπιστεύεται έτσι, αυτό αποτελεί επιπλέον κίνητρο για να παίξεις καλύτερα. Μου έδωσε το κίνητρο που έψαχνα για να γίνω καλύτερος γενικών. Να είμαι πιο συγκεντρωμένος και ναι, να βάλω αυτές τις βολές”, παραδέχεται ο Βέσελι.
Κατά τη διάρκεια της “μεταμόρφωσης” από έναν παίκτη που βρίσκει σχεδόν πάντα… σίδερο σε έναν παίκτη που είναι “λίρα εκατό” από τη γραμμή των βολών, ο Βέσελι πήρε σημαντική βοήθεια από συμπαίκτες που θεωρούνται μετρ του είδους.
“Μετά τις προπονήσεις, πάντα έμενε στο παρκέ λίγο περισσότερο για να δουλέψει σε αυτόν τον τομέα, κυρίως με τον Τζίτζι Ντατόμε που είναι ένας από τους top στην Ευρώπη”, σχολιάζει ο Ομπράντοβιτς στο Eurohoops. Μαζί του βρισκόντουσαν και κάποιοι άλλοι παίκτες. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό, άρχισε να εκτελεί βολές μαζί με τους συμπαίκτες του. Έχουμε επίσης μία συγκεκριμένη συνήθεια στην προπόνηση κατά τη διάρκεια της οποίας όλοι εκτελούν δύο βολές πριν από κάποια σπριντ ή άλματα. Καταστάσεις που συναντάς εν ώρα παιχνιδιού.”
Πώς όμως φτάσαμε στην σημερινή κατάσταση; Κύριο μέλημα του Γιαν Βέσελι ήταν να καταφέρει να στείλει τη μπάλα ευθεία, ακριβώς προς το καλάθι.
“Πρώτα από όλα με ενδιέφερε να στέλνω τη μπάλα πιο… ίσια”, δηλώνει ο Βέσελι. “Οι προσπάθειες μου συνήθιζαν να πηγαίνουν δεξιά και αριστερά. Ήταν το πρώτο που ήθελα να διορθώσω. Βήμα-βήμα το βελτίωσα. Όταν έκανα κάτι σωστά, το επαναλάμβανα. Υπήρχε μία συγκεκριμένη ρουτίνα στην οποία ήμουν συγκεντρωμένος.”
“Πλέον, πιθανότατα νιώθει πιο άνετα διότι επαναλαμβάνει συνεχώς το ίδιο πράγμα στην προπόνηση. Αυτό τον έχει βοηθήσει πολύ. Προσπαθώ παράλληλα να του εξηγώ κάποια τεχνικά θέματα. Τα καταλαβαίνει όλα, είναι ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος”, προσθέτει ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
————————————-
“Οι βολές είναι ένα καθαρά πνευματικό θέμα”
Το 2016 και κατά τη διάρκεια μίας σεζόν που ολοκλήρωσε με 43% στις ελεύθερες βολές, ο ΝτιΆντρε Τζόρνταν παραδέχθηκε μιλώντας στον Τζέι Τζέι Ρέντικ (“The Vertical” podcast), πως πρόκειται για ένα καθαρά πνευματικό θέμα συγκρίνοντας την τεράστια επιτυχία στις προπονήσεις με την προβληματική εικόνα στους αγώνες.
Ο Γιαν Βέσελι συμφωνεί απόλυτα με αυτή την άποψη: “Σίγουρα, είναι ένα καθαρά πνευματικό θέμα. Υπάρχουν παίκτες που η μηχανική τους είναι πολύ λάθος. Τους βλέπεις και νομίζεις πως δεν θα καταφέρουν να σκοράρουν ποτέ ένα καλάθι. Και μετά βλέπεις να εκτελούν με υψηλότατα ποσοστά στις βολές και στα τρίποντα. Υπάρχουν κάποιες τεχνικές αλλαγές που μπορείς να εφαρμόσεις για να διορθωθούν κάποια πράγματα. Αλλά πάνω από όλα είναι το πνευματικό κομμάτι. Πώς νιώθεις στο παρκέ όταν σε στέλνουν στη γραμμή των βολών. Εάν αρχίσεις να σκέφτεται το ένα και το άλλο, είναι δικό σου πρόβλημα. Ξέχασε τα και συγκεντρώσου.”
Στο πέρασμα των χρόνων, ο Βέσελι είχε ξεκινήσει να ευστοχεί στη μία βολή μετά την άλλη σαν μία μηχανή. Στη συνέχεια, αντιλήφθηκε πως έπρεπε να ρίξει την προσοχή του στο πνευματικό κομμάτι της διαδικασίας.
“Ο κόσμος συνηθίζει να λέει πως πρέπει να ρίξεις 1 εκατομμύριο βολές τη μέρα. Ίσως ως ένα βαθμό αυτό να είναι αλήθεια. Φυσικά και πρέπει να προπονηθείς. Αλλά δεν είναι πως βρισκόμουν στο γυμναστήριο και καθόμουν στη γραμμή των βολών να σουτάρω. Αυτό που κυρίως με ενδιέφερε ήταν να παραμείνω συγκεντρωμένος. Εάν αστοχούσα στην πρώτη προσπάθεια έλεγα μέσα μου “ΟΚ” και πήγαινα για την επόμενη. Δεν καθόμουν να σκέφτομαι αυτή που μόλις είχα χάσει. Είναι θέμα νοοτροπίας και να νιώθεις καλά.”
Ο Βέσελι έχει καταφέρει λοιπόν να σβήσει το “στίγμα” της τραγικής επίδοσης στο πρώτο πραγματικά κρίσιμο παιχνίδι της καριέρας του στην Ευρωλίγκα. Για αρκετούς επαγγελματίες ωστόσο, οι βολές παραμένουν ένας εφιάλτης ανεξαρτήτως θέσης και ποιότητας.
Σύμφωνα με τον σέντερ της Φενέρμπαχτσε, δεν υπάρχει κάποιο “μαγικό” ή κάποια συγκεκριμένη συνταγή για να διορθωθούν τα προβλήματα που ταλανίζουν κορυφαίους μπασκετμπολίστες. Ίσως κάποια προσωπικά θέματα ή θέματα της καθημερινότητας.
“Δεν ξέρω πως μπορείς να διορθώσεις το πνευματικό κομμάτι. Μπορείς να πεις πως αν είσαι εντάξει μακριά από το παρκέ, εάν επιστρέφεις σπίτι και δεν τσακώνεσαι με τη γυναίκα σου ή την οικογένεια σου, τότε είσαι καλύτερα και εντός παρκέ. Τότε πιστεύω πως θα είσαι πιο ήρεμος και θα έχεις μεγαλύτερο βαθμό συγκέντρωσης στο παιχνίδι και τις ελεύθερες βολές. Συγκεντρώσου στις βολές, σούταρε με τον ίδιο τρόπο και πάνω από όλα: Μην ανησυχείς για αυτό υπερβολικά.”
————————————-
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, το Eurohoops παρουσίασε το TOP 100 των παικτών της Ευρωλίγκας για την αγωνιστική περίοδο 2018-2019. Ο Γιαν Βέσελι βρέθηκε στο Νο.6 και εκεί έγινε λόγος για μία πιθανή “Hack-a-Vesely” τακτική που ίσως ακολουθούσαν στο παρελθόν κάποιες ομάδες αλλά πλέον δεν θα έφερνε τα ανάλογα αποτελέσματα..
Ήταν μία λογική απόφαση απέναντι στον παίκτη της Φενέρ. Δυνατός, γρήγορος με εξαιρετικά τελειώματα στις πικ εκ ρολ καταστάσεις. Γιατί να μην τον στείλουμε στη γραμμή των βολών αντί να καρφώσει, ίσως σκεφτόντουσαν κάποιοι…
Βέσελι σε Σάρας: “Συγγνώμη που ευστόχησα σε όλες…”
“Σωστά!”, λέει ο Βέσελι γελώντας. “Θυμάμαι πως την περσινή σεζόν απέναντι στη Ζαλγκίρις Κάουνας, σημείωσα 7/7 βολές και ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους συνέχισε να μου κάνει φάουλ. Αναρωτιόταν ποια άλλη λύση υπάρχει; Πρέπει να του κάνω φάουλ… Ήταν ένα αστείο μεταξύ εμένα και του Σάρας. Επομένως, μετά το παιχνίδι τον πλησίασα και του ζήτησα συγγνώμη που ευστόχησα σε όλες.”
Ο Γιασικεβίτσιους είχε ακολουθήσει μία παρόμοια στρατηγική απέναντι στον Κεμ Μπιρτς του Ολυμπιακού. Μετά από την εκτός έδρας επικράτηση των “ερυθρολεύκων” στο Κάουνας, ο Καναδός σέντερ είχε δηλώσει στο Eurohoops πως θεώρησε “έλλειψη σεβασμού” την συγκεκριμένη εντολή του Σάρας.
Ο Γιαν Βέσελι δεν το βλέπει έτσι και δεν κρατάει την παραμικρή κακία στον Γιασικεβίτσιους ή σε οποιονδήποτε άλλο προπονητή που θα επέλεγε τον δρόμο του “Hack-a-Vesely“.
“Θα έκανα το ίδιο, εάν στην αντίπαλη πλευρά υπήρχε κάποιος που σουτάρει με απογοητευτικό ποσοστό. Θα του έκανα φάουλ συνεχώς. Είναι μία τακτική. Για την ακρίβεια, είναι μία σπουδαία τακτική από τη στιγμή που βάζεις τον αντίπαλο σου σε αυτή τη διαδικασία.”
Από τη μεριά του, ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς πιστεύει ότι πράγματι οι προπονητές θα αρχίσουν να αλλάζουν τον τρόπο αντιμετώπισης του Βέσελι και θα αρχίσουν να λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν την βελτίωση του στις ελεύθερες βολές.
“Είναι ένα σημαντικό κομμάτι του παιχνιδιού. Ειδικά για τους ψηλούς. Πριν από κάθε παιχνίδι προσπαθείς να δώσεις το καλύτερο scouting report για τους αντιπάλους σου. Εάν δεις το ποσοστό στο 90% θα σταματήσεις να δίνεις την οδηγία για φάουλ ώστε να μην καρφώσει. Η κατάσταση πλέον είναι εντελώς διαφορετική”, αναφέρει ο Ζοτς ενώ στέκεται και στον κανόνα με τα αντιαθλητικά: “Η αλλαγή σε αυτόν τον κανόνα είναι κάτι που βοήθησε. Πλέον, κανείς παίκτης δεν θα κάνει ένα σκληρό/εσκεμμένο φάουλ το ίδιο εύκολα”.
————————————-
Η πλάκα του Ομπράντοβιτς για Βέσελι
Η προσπάθεια του Γιαν Βέσελι που οδήγησε στη θεαματική αλλαγή από τη γραμμή της φιλανθρωπίας λειτουργεί σαν έμπνευση για ολόκληρη την ομάδα της Φενέρμπαχτσε. Είναι ένα ζωντανό παράδειγμα για το πως να μετατρέπεις μία παλαιότερη αδυναμία σε ένα προτέρημα.
“Ο κόσμος το συζητάει. Ακόμα και οι συμπαίκτες του. Όλοι αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει. Έχουμε νεαρούς παίκτες, όπως ο Ντουβερίογλου που είναι σέντερ. Για εκείνον, ο Βέσελι αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για τον τρόπο που πρέπει να δουλεύει”, τονίζει ο Ομπράντοβιτς και προσθέτει:
“Είναι κάτι που λέω πάντα στους παίκτες. Δεν ξέρω κανέναν που απλά ακολουθεί την καθημερινή ρουτίνα στην προπόνηση. Εάν θες να είσαι καλός παίκτης πρέπει να δουλεύεις επιπλέον. Παραπάνω ώρες. Είναι απόδειξη πως αν δουλεύεις έξτρα, πάντα κερδίζεις κάτι. Πλέον κάνουμε πλάκα με τον Γιαν. Η ομάδα διαθέτει κάποιους χαρισματικούς σουτέρ από τη γραμμή των βολών. Ο Τζίτζι, ο Κώστας, ο Μελί, ο Μπόμπι. Τώρα κάνουμε πλάκα στον Βέσελι πως θα είναι αυτός που θα σουτάρει τις βολές από τις τεχνικές ποινές.”
Feature photo by Aykut Akici/EB via Getty Images.
Photos by EuroLeague, Eurohoops.