Του Νίκου Βαρλά/ varlas@eurohoops.net
Το παρόν, αυτό που ζούμε, είναι πάντα πολύ σημαντικό. Το ίδιο, όμως, ισχύει και για το μέλλον. Η Ευρωλίγκα και το ευρωπαϊκό μπάσκετ συνολικότερα, έχουν κάνει πολλά βήματα μπροστά τα τελευταία 15 χρόνια. Η Ευρωλίγκα είναι αναγνωρισμένη ως η δεύτερη καλύτερη λίγκα συλλόγων στον κόσμο μετά το ΝΒΑ και η Ευρώπη το καλύτερο μέρος για τους Αμερικανούς. Προκειμένου να κάνουν καριέρα, αν δεν βρίσκουν χώρο στο ΝΒΑ.
Αν συλλέξουμε όλες τις πληροφορίες και τα δρομολογημένα δεδομένα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως σε 2-3 χρόνια από τώρα, η Ευρωπαϊκή αγορά και η Ευρωλίγκα θα δέχονται πλήγματα από παντού. Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι θα καταλήγουν στο ΝΒΑ και μάλιστα από μικρότερες ηλικίες. Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί που με τα σημερινά δεδομένα καταλήγουν στην Ευρώπη, θα βρίσκουν δουλειά στο ΝΒΑ. Όσοι όχι, ενδεχομένως θα προτιμούν την Κινέζικη λίγκα και όχι τις ευρωπαϊκές…
Τα δεδομένα στην Ευρώπη
Οι λίγκες έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση – τρανό παράδειγμα η ACB – και η οικονομική κατάσταση των πρωταθλημάτων παρουσιάζει σταθερά πτωτικές τάσεις. Στην BBL τα νούμερα έχουν άνοδο γιατί ξεκίνησαν από χαμηλά και γιατί πρόκειται για το μοναδικό σύστημα λίγκας και ομάδων στην προηγμένη Ευρώπη, που πάνε αυστηρά με την ρεαλιστική λογική έσοδα – έξοδα και τα μπάτζετ καθορίζονται από τα πόσα χρήματα μπαίνουν στα ταμεία των συλλόγων.
Το μοναδικό πρωτάθλημα που πάει αντίθετα στο ρεύμα είναι η TBL. Μεγάλα μπάτζετ, ακριβές μεταγραφές, πολλά ακριβά ρόστερ, ακόμα και σε ομάδες που έχουν ως στόχο την είσοδο στα πλέι οφ. Τα μπάτζετ και τα χρήματα που κινούνται στη Τουρκία δεν απορρέουν από τα έσοδα των ομάδων. Είναι κυρίως προϊόν χορηγιών από εταιρίες που συμβάλλονται με τα κλαμπ.
Αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε να προδικάσουμε την διάρκεια της “οικονομικής άνοιξης” της λίγκας.
Η ανάπτυξη και οι επενδύσεις στα ρόστερ δεν είναι απόρροια εσόδων και οικονομικού προγραμματισμού, αλλά εξαρτώνται αποκλειστικά από τα κέφια ιδιοκτητών εταιριών εκτός αθλητισμού και το πόσο καλά θα στέκονται αυτές οικονομικά στο μέλλον.
Ελάχιστες ομάδες επενδύουν σε γήπεδα – τελευταίο παράδειγμα η Φενέρμπαχτσε – και υποδομές. Σε τομείς που μπορούν να αυξήσουν σταθερά τα έσοδα των ανώνυμων εταιριών – ομάδων και να τις καταστήσουν ανεξάρτητες και αυτόχθονες. Αυτό σημαίνει πως δεν προβλέπεται βελτίωση ανά την Ευρώπη στο οικονομικό σκέλος που καθορίζει τα πάντα. Εκτός κι αν ξαφνικά η διεθνής ευρωπαϊκή κρίση στην Ευρώπη αναστραφεί. Δύσκολο.
Η μεγάλη αγορά
Δεν υπάρχει κανένας παίκτης, ούτε μη Αμερικανός, που δεν ονειρεύεται να παίξει και να πετύχει στο ΝΒΑ. Ο χώρος, όμως, είναι συγκεκριμένος όταν ξεκινήσει και όσο εξελίσσεται η σεζόν. Δεκαπέντε συμβόλαια σε 30 ομάδες. Τι θα αλλάξει; Όχι το διαθέσιμο συνολικό νούμερο στα ρόστερ, αλλά το οικονομικό στάτους. Με απαρχή την σεζόν 2015/6 το Salary Cup και το ανώτατο όριο πάνω από το οποίο ξεκινάει ο φόρος πολυτελείας, ολοένα και θα αυξάνονται με το καλοκαίρι του 2017 να γίνεται ένα άλμα αύξησης κοντά στα 20 εκατ. δολάρια ανά ομάδα.
Μέχρι το 2020 όλα δείχνουν πως υφίσταται το ενδεχόμενο να αυξηθεί από 80% ως και 100% συγκριτικά με τα υπογεγραμμένα νούμερα στην συλλογική σύμβαση μεταξύ ΝΒΑ και NBPA (Ένωση παικτών) το 2012. Οι παίκτες είναι αποφασισμένοι, το 2017 υπάρχει το Opt Out από την πλευρά τους στη 10η σύμβαση και είναι δεδομένο πως οι παίκτες θα το χρησιμοποιήσουν και θα γίνει πολύ σκληρή διαπραγμάτευση. Το συμπέρασμα; Όλοι οι τύποι συμβολαίων στο ΝΒΑ θα έχουν αυξημένες αποδοχές και πολλά περισσότερα χρήματα θα υπάρχουν σε πολύ λίγα χρόνια από τώρα και για τους Free Agents.
Ευρωπαίοι που έμεναν στην Ευρώπη για τα περισσότερα χρήματα, δεν θα έχουν πια λόγο να συνεχίσουν να αγωνίζονται εδώ και πολλοί Αμερικανοί που άφηναν την πατρίδα τους για να δημιουργήσουν περιουσία στην Ευρώπη, θα έχουν σαφώς περισσότερες – οικονομικές – ευκαιρίες στις ΗΠΑ.
Η παράπλευρη απώλεια – Κίνα
Το “τέρας” που λέγεται αγορά στο ΝΒΑ κινείται σε άλλη ταχύτητα σε σχέση με την Ευρώπη – το παραδέχτηκε και ο Τζόρντι Μπερτομέου σε πρόσφατη δήλωσή του στο Eurohoops – είναι ο μεγάλος πόλος που θα δημιουργήσει απώλειες στην αγωνιστική ποιότητα της Ευρωλίγκας και των εθνικών λιγκών.
Προσθέστε στο συνολικό κάδρο και την CBA. Η Κινέζικη λίγκα που συνεχώς αναπτύσσεται είναι ήδη η δεύτερη πιο υψηλά παγιωμένη οικονομική αγορά παγκοσμίως μετά το ΝΒΑ και προσφέρει – κυρίως στους Αμερικανούς – το εξής πολύ σημαντικό: Συμβόλαια 5 μηνών με πολλά περισσότερα χρήματα από ότι βγάζουν στην Ευρώπη σε 10 μήνες.
Στη Κίνα η σεζόν είναι πολύ μικρότερη σε διάρκεια και σαφώς λιγότερο επίπονη. Προσφέρει τεράστιο μηνιαίο μισθό στους παίκτες σε σχέση με αυτά που μπορούν να βρουν στην Ευρωλίγκα και την δυνατότητα μόλις τελειώσουν τις υποχρεώσεις τους στην CBA (Φλεβάρη) να κυνηγήσουν συμβόλαιο για το υπόλοιπο των σεζόν είτε στο ΝΒΑ, είτε στη Ευρωλίγκα. Όλα αυτά σε μια περίοδο που μειώνονται τα ευρωπαϊκά κλαμπ τα οποία προσφέρουν μεγάλα συμβόλαια και αυξάνονται οι ομάδες στην Κίνα που προσφέρουν “χρυσάφι” για 5 μήνες μπάσκετ χωρίς τόσο υψηλές απαιτήσεις και πίεση.
Μέσα σε όλα, απειλείται – και – η ενότητα
Συμπέρασμα: Δεν το έχουν νιώσει η ευρωπαϊκή αγορά και η Ευρωλίγκα τόσο έντονα στο πετσί τους ακόμα, αλλά στα επόμενα χρόνια θα προκύψει μεγάλη πίεση. Πολλές άμεσες και παράπλευρες απώλειες και όλα αυτά σε μια περίοδο που η σύγχρονη Ευρωλίγκα και η FIBA (που ελέγχει 100% τη FIBA Europe), έχουν βγάλει τα μαχαίρια.
Το ευρωπαϊκό μπάσκετ πρέπει να είναι απόλυτα ενωμένο για να παλέψει και να βγει όρθιο – ανταγωνιστικό απέναντι στις αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας που το απειλούν με (οικονομική) συρρίκνωση κι αυτή την στιγμή, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.