Του Στέλιου Τορομανίδη/ info@eurohoops.net
Πως μπορεί ένα παιδί που η κοινωνία το έχει απορρίψει, να γίνει σταρ; Πως μπορεί από την απαξίωση και την αποξένωση, να εξελιχθεί σε μια από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες παγκοσμίως στον τομέα του;
Οι απαντήσεις που μπορεί να δώσει κάποιος σε αυτές τις ερωτήσεις είναι πολλές: Μέσω του ταλέντου του, με σκληρή προσπάθεια χρόνων, με μπόλικη δόση τύχης ή είναι απλά αδύνατο;
Καμία από αυτές δεν είναι λανθασμένη. Αν όμως ρωτήσεις τον Γιάννη ή τον Θανάση Αντετοκούνμπο, τον Μιχάλη Αφολάνιο (ο πρώτος έγχρωμος ηθοποιός που έπαιξε στην Επίδαυρο), τον Παύλο Τζόουνς (Αξιωματικός του Ελληνικού στρατού), τον Κόι Μαρτίνες (Πρωταθλητής πυγμαχίας) και πολλά άλλα παιδιά μεταναστών που προέρχονται από τους δρόμους φτωχών συνοικιών της Αθήνας, η απάντηση που θα πάρεις θα είναι η ίδια και θα περιέχει δύο λέξεις: “Σπύρος Βελλινιάτης”.
Είναι προπονητής μπάσκετ μικρών ηλικιών. Μην πάει το μυαλό σας σε συλλόγους όπως ο Ολυμπιακός ή ο Παναθηναϊκός. Μιλάμε για σωματεία πολύ μικρότερης δυναμικής και εμβέλειας όπως Εθνικός κάτω Πατησίων, Πήγασος Κυψέλης, Δάφνη, Φιλαθλητικός, Ρουφ, Τρεις αστέρες, Μοσχάτο και Α.Ο. Ανταίος (το δημιούργησε ο ίδιος μαζί με τον Γιάννη Θωμόπουλο).
Το στοιχείο όμως που τον κάνει ξεχωριστό είναι η δυνατότητα που έχει να “βγάζει” διαμάντια μέσα από τον βούρκο και μάλιστα με μηδαμινή βοήθεια. Να ανακαλύπτει δηλαδή παιδιά με ταλέντο και ιδιαίτερα χαρίσματα, που δεν έχουν ούτε την γνώση ούτε τα εφόδια να τα εκμεταλλευτούν λόγω των αντίξοων συνθηκών κάτω από τις οποίες ζούνε. Τα προσελκύει με τον δικό του μοναδικό τρόπο και προσπαθεί με νύχια και με δόντια να τα κοινωνικοποιήσει μέσω των ομάδων που εργάζεται και να τους δώσει να καταλάβουν το θησαυρό που κρύβουν μέσα τους.
Το Εurohoops.net συναντήθηκε μαζί του και τον ρώτησε πως τα καταφέρνει σε αυτό το πολύ δύσκολο έργο και τι τον ενέπνευσε προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Σπύρος Βελιλινιάτης παραχώρησε μια μοναδική συνέντευξη, στην οποία αναφέρει εκτός της απάντησης στο προαναφερθέν ερώτημα, πότε ξεκίνησε η ενασχόλησή του με το μπάσκετ, γιατί πρέπει ένα παιδί να ασχοληθεί ενεργά με τον αθλητισμό και κάτω από ποιες συνθήκες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στην δουλεία του. Τέλος εκμυστηρεύεται μικρές ιστοριούλες γύρω από την μεγαλύτερη ανακάλυψή του, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο.
ΣΤΑ 16 ΜΟΥ ΕΦΥΓΑ ΓΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΠΗΓΑ ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΟΥ ΜΕ ΒΟΗΘΗΣΕ ΝΑ ΔΙΑΜΡΦΩΣΩ ΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΜΟΥ.ΝΑ ΜΗΝ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΜΙΖΕΡΑ ΚΑΙ ΜΕ ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΑ, ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ
Πότε και πως ξεκινήσατε να παίζετε μπάσκετ;
Ήμουν 13 χρονών και φοιτούσα στο 47ο γυμνάσιο Αθηνών. Εκεί με ανακάλυψαν δύο μπασκετάνθρωποι που έψαχναν ταλέντα στην γειτονιά μας. Ο Μίκης Σταυρόπουλος και ο Θοδωρής Κυπριώτης. Αυτοί με έπεισαν να ασχοληθώ με τον αθλητισμό και ξεκίνησα να παίζω μπάσκετ στον Άτλαντα Θυμαρακίων ως 4άρι. Στα 14 μου κατάλαβα ότι ήμουν κοντός για την θέση και πως στην Ελλάδα δεν θα μπορούσα να εξελιχθώ. Ψάχτηκα γενικώς και βρήκα μια διέξοδο προς την Αμερική ως μαθητής ανταλλαγών. Οι γονείς μου αρχικά ήταν αρνητικοί αλλά μετά από… ψηστήρι δύο χρόνων τους έπεισα και έτσι πήγα στις ΗΠΑ και συγκεκριμένα στο Κέιπ Κόραλ της Φλόριντα όπου έπαιζα μπάσκετ και συνέχισα το σχολείο μου. Εκεί ο προπονητής μου, μου έμαθε την θέση του πλέι μέικερ, αρχικά στην δεύτερη ομάδα και μετέπειτα στην πρώτη.
Φοιτήσατε σε κάποιο κολέγιο των ΗΠΑ;
Δυστυχώς, αν και έπαιζα στην βασική ομάδα του λυκείου μου, δεν κατάφερα να πάρω μπασκετική υποτροφία σε κάποιο κολλέγιο και έτσι έπρεπε να φύγω. Επειδή η μητέρα μου είναι από την Γερμανία έχω και Γερμανική υπηκοότητα, γεγονός που μου άνοιξε δύο δρόμους. Έπρεπε να διαλέξω που θα εκτελέσω την στρατιωτική μου θητεία μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. Επέλεξα να πάω στην χώρα της μητέρας μου για να αποκτήσω περισσότερες παραστάσεις και να γνωρίσω και άλλες κουλτούρες. Έτσι πήγα στο Βούπερταλ, το οποίο έχει αρκετό ελληνικό στοιχείο, και συνδύασα στρατό με μπάσκετ, αφού αγωνιζόμουν στην τοπική ομάδα. Μάλιστα με τους συμπαίκτες μου καταφέραμε να βγούμε τέταρτοι στην Βόρεια Γερμανία.
Τα ταξίδια αυτά σας βοήθησαν να αντιληφθείτε αλλιώς την ζωή και να έχετε μια πιο σφαιρική άποψη την οποία χρησιμοποιήσατε ως εφόδιο στην δουλειά σας;
Ναι, βέβαια. Εκτός από την μητέρα μου που είναι Γερμανίδα, είχα την γιαγιά μου που ήταν Γαλλίδα αριστοκράτισσα. Η θεία μου παντρεύτηκε τον “Ολλανδό Τζέιμς Μποντ” του Β’ παγκοσμίου πολέμου, Πιτ Μπάουμαν. Έτσι πολλά καλοκαίρια μου τα πέρασα στην Ολλανδία. Θεωρώ τον εαυτό μου ευλογημένο διότι είχα την πρόσβαση να γνωρίσω και άλλους πολιτισμούς. Κοινωνίες πιο εξελιγμένες που μου έδωσαν παραστάσεις πιο οικουμενικές από τα παιδιά της γειτονιάς μου, χωρίς να είμαι εξυπνότερος από αυτά. Πάντρεψα προβληματισμούς και εμπειρίες. Έζησα δίπλα σε ανθρώπους όπως οι θείοι μου που δημιούργησαν πράγματα από το μηδέν και πέτυχαν την αναγνώριση της κοινωνίας. Άρα απέκτησα πρότυπα που με βοήθησαν να μην σκέφτομαι μίζερα και με εσωστρέφεια, περιμένοντας τα πάντα από τους άλλους. Κατάλαβα το ρητό των αρχαίων που έλεγαν “Συν Αθηνά και χείρα κίνει”. Όλα αυτά με ωθούν να παλεύω όσο μπορώ για την βελτίωση της γειτονιάς μου, της πόλης μου και της κοινωνίας γενικότερα.
Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΦΙΛΟΣ ΜΟΥ ΜΑΝΩΛΗΣ ΠΕΡΡΗΣ ΜΟΥ ΕΜΑΘΑΝ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ… ΚΥΝΗΓΟΥ ΤΑΛΕΝΤΩΝ. ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΠΛΟΚΟ ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΟ. ΚΑΘΕ ΜΙΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΧΩ ΔΕΚΑ ΑΠΟΤΥΧΙΕΣ
Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τα παιδιά, να ψάχνετε ‘’ταλέντα’’ ως επί το πλείστον από οικογένειες μεταναστών και να τα βοηθάτε να ανακαλύψουν τις αρετές τους;
Καταρχάς, πάντα εγώ όταν είμαι με παιδιά νιώθω μια ψυχική γαλήνη. Μια λύτρωση. Το απολαμβάνω πραγματικά . Για αυτό ασχολούμαι με παιδιά. Δεν σκέφτηκα ποτέ πως θα βγάλω τον Αντετοκούνμπο. Αυτό ήρθε μετέπειτα. Από την άλλη αυτό που με διακρίνει σαν άνθρωπο είναι η μαχητικότητά μου. Θέλω να είμαι ενεργός. Έτσι, όταν είδα στην γειτονιά μου, τα Κάτω Πατήσια, να εξαπλώνονται τα ναρκωτικά και μια ολόκληρη γενιά μεταναστών να απορροφιέται εκεί σαν λύση για να επιβιώσει, είπα μέσα μου πως πρέπει να κάνω κάτι ώστε να μην χαθεί και η επόμενη γενιά. Για αυτό άρχισα να φέρνω Αφρικανόπουλα στο σωματείο που εργαζόμουν, στον Εθνικό κάτω Πατησίων. Έβλεπα πως τα μεγάλα σωματεία δεν μπορούσαν να τα εκμεταλλευτούν. Βλέπουν το ταλέντο αλλά δεν βλέπουν την ανθρώπινη διάσταση. Πως χρίζουν ειδικής μεταχείρισης. Έτσι χάθηκαν πολλά ταλέντα και αποφάσισα να έχω τα μάτια μου ανοιχτά ώστε αν βγουν τα επόμενα να το αρπάξω. Παράλληλα έψαχνα πιο σωματείο είναι έτοιμο να τα εντάξει στο δυναμικό του και να τους παρέχει την βοήθεια που έχουν ανάγκη. Όλο αυτό είναι περίπλοκο και πολύ δύσκολο.
Υπάρχουν αποτυχίες λόγω της δυσκολίας του εγχειρήματος;
Εννοείται. Μπορεί να έχω προσελκύσει και βοηθήσει να αναδειχθούν εκτός των Αντετοκούνμπο, άλλα 8 παιδιά που φόρεσαν την φανέλα με το Εθνόσημο και άλλα που απορροφήθηκαν σε άλλους επαγγελματικούς τομείς, όμως έχω και πολλές ‘’αποτυχίες’’. Για κάθε μια επιτυχία, έχω δέκα αποτυχίες. Έτσι πάνε αυτά. Όσο περισσότερη βοήθεια έχεις σε αυτό που κάνεις, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να πετύχεις και το αντίστροφο.
ΜΕ ΚΑΛΕΣΕ ΣΤΗΝ ΒΡΑΖΙΛΙΑ ΕΝΑΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΑΒΕΛΕΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΞΩ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΜΟΥ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΑΝΤΕΤΟΚΟΥΝΜΠΟ
Πως μπορείτε να διακρίνεται αν ένα παιδί έχει έφεση σε κάποιον τομέα; Έχετε κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα;
Ίσως το μυαλό μου ‘’στροφάρει’’ προς αυτή την κατεύθυνση όμως έπρεπε να βρεθούν άτομα που θα μου δώσουν το ερέθισμα για να το εξασκήσω. Αυτά τα άτομα είναι η μαμά μου και ο φίλος μου Μανώλης Περρής. Η μητέρα μου ήταν δασκάλα και μετέπειτα υπεύθυνη αξιολόγησης προσωπικού σε επιχειρήσεις οπότε μου μάθαινε τι μπορεί να κάνει ο καθένας και γιατί. Από την άλλη η παρέα με τον Μανώλη με ενέπνευσε επίσης. Μου έλεγε την άποψη του για μικρούς αθλητές (10χρονα) και το πώς θα εξελιχθούν και έπεφτε σε όλα μέσα. Επίσης με παρότρυνε να παρακολουθώ μαθήματα πανεπιστημίου για να βελτιώνομαι. Έτσι παρακολούθησα επί 7 χρόνια κινησιολογία και Τουρκολογία γιατί με ενδιέφερε πραγματικά. Διαβάζω βιβλία για το ποιες είναι οι κινήσεις – κλειδιά από τις οποίες διακρίνεις πως ένα παιδί έχει έφεση σε κάποιο άθλημα. Όλα αυτά με βοηθούν.
Μας δίνετε ένα παράδειγμα από την καθημερινότητα;
Όταν βλέπω π.χ. ένα παιδί που είναι ψηλό, να κάνει παρκούρ από τον δεύτερο όροφο, καταλαβαίνω πως είναι ατρόμητο και προσπαθώ να το πείσω αυτή του την ενέργεια να την διοχετεύσει αλλού. Όταν ένα άλλο επιβάλλεται και έχει τους συνομήλικούς του σούζα, τότε αυτό είναι ότι πρέπει για ηγέτης. Άρα προσπαθώ να του μάθω να επιβάλλεται με τον σωστό τρόπο.
Η μεγαλύτερή σας επιτυχία ήταν ο Αντετοκούνμπο; Ήταν κάτι το ξεχωριστό;
Αν και για όλα τα παιδιά που ‘’βρήκα’’ νιώθω ευχάριστα, συμφωνώ πως η ιστορία του Γιάννη είναι κάτι ξεχωριστό και πηγή έμπνευσης για όλους μας. Μου στέλνουν μηνύματα παιδιά από την Αφρική και μου γράφουν πως έχουμε και εμείς ταλέντο, έλα να μας δεις. Τις προάλλες ένας φοιτητής από την επαρχία μου είπε πως μόλις ξυπνήσω και πριν ασχοληθώ με τα μαθήματά μου, κοιτάω στο διαδίκτυο τι κάνει ο Γιάννης στις ΗΠΑ γιατί μου δίνει κουράγιο ο τρόπος που τα κατάφερε και κίνητρο να πετύχω και εγώ. Τις προάλλες με κάλεσε στην Βραζιλία μια ομάδα που ασχολείται με παιδιά από τις φαβέλες, για να δείξω την τεχνική μου, με αφορμή την ανακάλυψη Αντετοκούνμπο. Είναι απίστευτο από μικροπωλητής στην Ελληνική επαρχία να γίνεσαι παίκτης στο ΝΒΑ.
Νιώθετε ότι δικαίωσε τους κόπους σας όλο αυτό με τον Γιάννη;
Ναι, πραγματικά. Να φανταστείς κάποιοι λένε πως απλώς ήμουν τυχερός. Γελάω. Ειλικρινά, είναι μια συστηματική προσπάθεια χρόνων μέσα από την οποία βγήκαν και βγαίνουν αρκετές καλές περιπτώσεις παιδιών με προσόντα. Απλώς ο Γιάννης ήταν η κορύφωση. Από την πρώτη στιγμή που τον είδα κατάλαβα μέσα μου πως οι δυνατότητες του είναι απεριόριστες και ότι μπορεί να εξελιχθεί σε κορυφαίο αθλητή. Στην αρχή δεν μπορούσε ούτε να ντριμπλάρει με την μπάλα. Αλλά είχε όρεξη και απίστευτη θέληση για αυτό έφτασε στο NBA. Εδώ θέλω να τονίσω πως στην εξέλιξή του εκτός από μένα βοήθησαν πολύ και άλλοι δύο προπονητές τότε στον Φιλαθλητικό. Ο Γρηγόρης Μελάς και ο Τάκης Ζήβας.
Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια για το σωματείο που δημιουργήσατε, τον Ανταίος;
Είναι ένα σωματείο που δημιουργήσαμε με τον συγγενή μου, Γιάννη Θωμόπουλο με σκοπό να “τραβήξουμε” παιδιά από την Κυψέλη. Κατά κύριο λόγο μετανάστες και άτομα που δεν έχουν την οικονομική ευρωστία. Η ομάδα αυτή όμως δεν περιέχει μόνο παιδιά με ταλέντο που ανακαλύπτουμε. Ο καθένας μπορεί να γίνει μέλος. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να μεταδώσουμε το μπάσκετ στην νέα γενιά εκμεταλλευόμενοι τις γνώσεις μας και την χρόνια εμπειρία μας στον χώρο. Κάνω μεγάλο αγώνα να βρω χορηγούς να χρηματοδοτήσουν αυτό το έργο γιατί πραγματικά αξίζει τον κόπο.
Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΘΕΙΣ ΒΙΩΜΑΤΙΚΑ
Σε τι θα βοηθήσει ένα νεαρό παιδί η ενασχόλησή του με τον αθλητισμό;
Πρωτίστως, θα ήταν καλό οι γονείς να οδηγούν τα παιδιά τους εκεί που έχουν πραγματικά δυνατότητες να πετύχουν και όχι να τα στέλνουν να κάνουν κάτι στο οποίο δεν έχουν κλίση. Έτσι πως έχει δομηθεί η κοινωνία και ο τρόπος που διδάσκονται τα μαθήματα στο σχολείο δεν βοηθάει ένα παιδί στο να κοινωνικοποιηθεί. Η διδασκαλία των μαθηματικών, της φυσικής και της χημείας χωρίς πειράματα οδηγεί τον μαθητή στο συμπέρασμα πως ζει σε έναν φανταστικό κόσμο. Δυστυχώς ο αθλητισμός είναι ο μοναδικός δρόμος για να κοινωνικοποιηθείς βιωματικά. Προσέξτε, όχι ο πρωταθλητισμός, διότι σε τέτοιες ηλικίες μπορεί να αποπροσανατολίσει και να μπερδέψει τα παιδιά. Στον αθλητισμό ίσως να χτυπήσεις, να πονέσεις, να ηττηθείς αλλά μέσα από όλα αυτά θα αποκτήσεις αντισώματα για το μέλλον και για την ομαλή ένταξή σου στην κοινωνία.
Ποιες είναι οι κυριότερες δυσκολίες στην δουλειά ενός προπονητή μικρών ηλικιών;
Καταρχάς δεν έχουμε ασφάλιση. Έπειτα τα λεφτά που παίρνουμε είναι πολύ λίγα. Ένα άλλο πρόβλημα είναι να διαχειριστείς τις αντιδράσεις των γονέων. Κάποιοι νομίζουν πως έχουν τον Γκάλη και προσθέτουν έξτρα πίεση στα παιδιά τους η οποία δεν τα ωφελεί. Το μπάσκετ είναι χαρά. Είναι μια διέξοδος από την δύσκολη καθημερινότητα. Το κάθε παιδί είναι μοναδικό. Μπορεί να μην γίνει ποτέ Γκάλης όμως η ενασχόληση του με το άθλημα θα το βοηθήσει να εξελίξει την προσωπικότητα του, την αθλητικότητά του και την σωματική του υγεία.
Η συζήτησή μας με τον κ. Βελλινιάτη πραγματικά μας έκανε σοφότερους. Ελπίζουμε το ίδιο να συνέβη και με εσάς. Πραγματικά μας προξενεί μεγάλη περιέργεια το γιατί ο χώρος του μπάσκετ γενικά, δεν εκμεταλλεύεται, με την καλή έννοια, προσωπικότητες όπως ο κ. Βελλινιάτης που έχουν να προσφέρουν πολλά με τις γνώσεις και την εμπειρία τους. Θα κλείσουμε με μια φράση που μας είπε: “Γενικά υπάρχουν αρνητικές δυνάμεις γύρω μας. Όμως να ξέρουμε πως οι θετικές είναι περισσότερες και αν δουλέψουμε με αυτές τότε θα βγούμε νικητές”.
