Του Νίκου Βαρλά/ info@eurohoops.net
Τζον, Ρόμπερτ Χόλντεν… Ένας από τους πιο σημαντικούς παίκτες στην σύγχρονη ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ! Ένας Αμερικανός με πολλές επιτυχίες, μεγάλη διάρκεια στην καριέρα του στο τοπ επίπεδο και με πολλούς τίτλους.
Ο… μοναδικός Αμερικανός στην ιστορία, που έμεινε σε μια ομάδα (ΤΣΣΚΑ) δέκα ολόκληρα χρόνια και με δικό το μπάζερ μπίτερ στην εκπνοή του τελικού στο Ευρωμπάσκετ του 2007 έδωσε στην Ρωσία ευρωπαϊκό τίτλο! Έδειξε τον δρόμο της καταξίωσης σε πολλούς συμπατριώτες του που ξεκινάνε με πολύ ταλέντο, αλλά χωρίς… όνομα, για να καθιερωθούν στην Ευρώπη. Η δική του διαδρομή ξεκίνησε από την Ρίγα και τη Λετονία, με ενδιάμεσους σταθμούς το Βέλγιο (Οστάνδη) και την Αθήνα (ΑΕΚ) πριν υπογράψει στην ΤΣΣΚΑ το καλοκαίρι του 2002, ως πρωταθλητής Ελλάδας.
Αυτό ήταν. Έμεινε στη Μόσχα ως το τέλος της καριέρας του και δεν είναι τυχαίο πως επέλεξε να σταματήσει το 2011, όταν ακόμα ήταν σε τοπ επίπεδο και από τα κορυφαία γκαρντ της ΤΣΣΚΑ και της Ευρωλίγκα, συνολικά.
Πλέον, είναι σκάουτερ για τους Ντιτρόιτ Πίστονς και έχει μια αποστολή. Να “διαβάζει” τα ταλέντα από όλο το κόσμο, να προσπαθεί να προβλέπει το μέλλον στο μπάσκετ! Ο Τζέι Αρ Χόλντεν μίλησε στο Eurohoops.net σε μια απολαυστική συνέντευξη.
Μιλάει για τις διαφορές στο ευρωπαϊκό μπάσκετ την τελευταία δεκαπενταετία, επιλέγει τους κορυφαίους της εποχής του και του παρόντος, αποθεώνει τους Έλληνες θρύλους της Ευρωλίγκας γιατί είναι ηγέτες, θυμάται τον χαμένο τελικό το 2007 και μέσα σε όλα λέει κάτι πολύ σημαντικό…
Ο Ντράζεν και ο Ντίβατς, άνοιξαν τον δρόμο για την διεθνοποίηση του μπάσκετ! Όσο για τον Αντετοκούνμπο; Όπως πιστεύει, θα γίνει σίγουρα ολ σταρ!
– Κάθε παίκτης στο τοπ επίπεδο μόλις σταματήσει το μπάσκετ, σκέφτεται τι είναι αυτό που θα τον κάνει χαρούμενο για την συνέχεια της επαγγελματικής του ζωής. Εσύ επέλεξες το σκάουτινγκ. Σε γεμίζει αυτός ο ρόλος κι αν ναι, ποιο είναι το στοιχείο που σε συναρπάζει περισσότερο και σου δίνει κίνητρα;
“Aυτό που μου αρέσει είναι πως αγαπάω πολύ το μπάσκετ! Βλέπω μπάσκετ και… τσάμπα, δεν χρειάζεται να δουλεύω για να δω. Το να παρακολουθείς παίκτες από όλο το κόσμο να εξελίσσονται, είναι συναρπαστικό. Κάποτε υπήρξα κι εγώ στην θέση τους. Μου αρέσει να βλέπω το ταλέντο, το μέλλον. Δεν έχω να διαχειριστώ προσωπικότητες κι αυτό μου αρέσει, επίσης! Δεν ήξερα τι θα κάνω μετά το μπάσκετ, αλλά γνώριζα πως θέλω να μείνω κοντά στο άθλημα. Μια σκέψη που πάντα υπήρχε στο μυαλό μου, είναι να γίνω τζένεραλ μάνατζερ ή κόουτς, έχω δει πως δουλεύουν αυτοί οι άνθρωποι σε μεγάλους οργανισμούς. Το πρώτο βήμα είναι να δουλέψω ως σκάουτερ. Όλα εμπεριέχουν ρίσκο στη ζωή μας. Οι υπολογισμοί, οι προβλέψεις, τα όσα σκέφτεσαι. Η ΤΣΣΚΑ για παράδειγμα, πήρε ένα ρίσκο με μένα και όλα πήγαν καλά! Ο ρόλος μου είναι να προσπαθώ να προβλέψω την εξέλιξη και το μέλλον των παικτών που παρακολουθώ. Δεν το θεωρώ κάποιο είδους τζόγου, αλλά μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία, στην οποία πρέπει να είμαι αφοσιωμένος και υπεύθυνος”.
– Έπαιξες στην Ευρώπη για πολλά χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Σε σχέση με τις πρώτες σου σεζόν εδώ, πόσο έχει αλλάξει το ευρωπαϊκό μπάσκετ και η Ευρωλίγκα την τελευταία δεκαπενταετία;
“Πάντα οι παλιοί παίκτες σχολιάζουν το πως έχει εξελιχθεί το σπορ, δεν θέλω να γίνω κι εγώ ένας… παλιός που κατηγορώ το παρόν! Το μπάσκετ τώρα είναι σίγουρα πιο γρήγορο και πιο ελεύθερο. Όχι τόσο πολύ ελεγχόμενο, όπως ήταν με προπονητές σαν τον Ίβκοβιτς και τον Μεσίνα. Η Μακάμπι πήρε πρόσφατα Ευρωλίγκα με αυτό το στιλ. Η Μπαρτσελόνα, συνδύαζε ταχύτητα, φυσικά προσόντα και έμπνευση, όπως και τώρα η Ρεάλ. Δεν βλέπεις πια τόσο πολλούς και σπουδαίους πικ εν ρολ δημιουργούς. Είναι πιο λίγοι τώρα, όπως ο Τεόντοσιτς και ο Γιουλ με τον Σέρχιο”.
– Χρειάστηκε να ζήσετε 2 αποτυχίες σε φάιναλ φορ με την ΤΣΣΚΑ, για να κατακτήσετε το τρόπαιο. Η ΤΣΣΚΑ μετράει 4 σερί αποτυχημένες προσπάθειες να επιστρέψει στη κορυφή μετά το 2008. Έχεις άποψη, για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό;
“Είναι δύσκολο για μένα να μιλήσω για αυτό. Ήμουν πλέι μέικερ και πάντα έπαιρνα τις ήττες στα φάιναλ φορ πιο κατάκαρδα από όλους, ένιωθα ότι είχα τη μεγαλύτερη ευθύνη. Σίγουρα είναι και πνευματικό το θέμα. Είναι συνδυασμός πραγμάτων και αποφάσεων σε κρίσιμες στιγμές. Το πιο σημαντικό πράγμα; Χρειάζεται να έχεις αυτογνωσία και να σκέφτεσαι τι πρέπει να αλλάξεις σε σένα. Όχι να προσπαθείς να αλλάξεις κάτι γύρω σου. Έτσι λειτουργήσαμε τότε και όλοι μας παίξαμε καλύτερα, ο Παπαλουκάς, εγώ, ο Λάγνκτον. Αποτύχαμε, πιέσαμε τους εαυτούς μας, για να βελτιωθούμε και μετά οι τίτλοι ήρθαν”.
– Όσα χρόνια αγωνιζόσουν στο ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και όσα έχεις αποσυρθεί και παρακολουθείς, μπορείς να μου πεις τους τοπ των τοπ παίκτες στην Ευρωλίγκα κατά τη γνώμη σου;
“Αυτό είναι πολύ σκληρό! Είναι δύο διαφορετικές εποχές στο μυαλό μου. Όταν έπαιζα εγώ και μετά. Μου αρέσουν πολύ ο Γιουλ, ο Σπανούλης και ο Διαμαντίδης. Αυτοί μου ήρθαν πρώτοι στο μυαλό! Στην εποχή μου ο Γιασικεβίτσιους, ο Λάνγκτον, ο Παπαλουκάς, ο Άντόνι Πάρκερ, ο Ναβάρο. Επίσης, ο Νίκολα Βούισιτς και ο Μπατίστ. Υπάρχουν πολλοί ακόμα, αλλά είναι δύσκολο να τους θυμηθώ και αναφέρω μόνο εκείνους που κυριάρχησαν για χρόνια στο τοπ επίπεδο”.
– Ο Παπαλουκάς έχει δηλώσει ότι ο πιο δύσκολος αντίπαλος που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ήσουν εσύ στις πρωινές προπονήσεις! Τι συνέβαινε εκεί και έχει τόσο κακές εμπειρίες;
“Ο Παπαλουκάς δεν ήταν πρωινός τύπος, όλοι το ξέραμε. Τότε έλεγαν όλοι ότι ήταν ο καλύτερος παίκτης μας. Έτσι, σε κάθε προπόνηση, σε κάθε στιγμή ήθελα να πηγαίνω κατά πάνω του και να τον πιέζω, γιατί ήξερα ότι αυτός ο ανταγωνισμός μας έκανε και τους δύο καλύτερους. Αυτός ο καθημερινός ανταγωνισμός μας έκανε πιο σκληρούς! Ήμουν φαν του Τεό, ήξερε πολύ μπάσκετ και ήταν ιδιαίτερος παίκτης. Κι αυτός με σεβόταν πάρα πολύ. Είναι σπάνιο να έχεις ένα τέτοιο δίδυμο γκαρντ για χρόνια, στην ίδια ομάδα. Λειτουργούσαμε σαν… ένα, για το καλό της ομάδας και είχαμε αναπτύξει δικούς μας κώδικες επικοινωνίας στο παρκέ”.
– Ποιος είναι ο λόγος που οι Ευρωπαίοι όσο περνάνε τα χρόνια καθιερώνονται όλο και περισσότερο στο ΝΒΑ, κάτι που πιστεύω ότι καθιστά και το ρόλο των διεθνών σκάουτερ ακόμα πιο σημαντικό για τους οργανισμούς του ΝΒΑ;
“Γενικά, το παιχνίδι είναι διεθνές. Έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Πολλοί λένε ότι στην Αμερική υπάρχουν μόνο σπουδαίοι αθλητές που τρέχουν και πηδάνε ψηλά. Αυτό είναι ψέμα. Υπάρχουν παντού παίκτες με σπουδαία χαρακτηριστικά. Βλέπεις τώρα Ευρωπαίους παίκτες όπως ο Πορζίνγκις, ο Σρέντερ, ο Γιόκιτς, ο Χεζόνια και τόσοι άλλοι που μπορούν να σταθούν από την αρχή στη λίγκα. Το μπάσκετ έχει διεθνοποιηθεί. Αυτό ξεκίνησε με τον Βλάντο Ντίβατς και τον Ντράζεν Πέτροβιτς. Εκείνοι άνοιξαν το δρόμο για να διεθνοποιηθεί το ΝΒΑ”.
– Υπάρχουν πάρα πολλοί Αμερικανοί που προσπαθούν να καθιερωθούν στο ΝΒΑ και παραμένουν στις ΗΠΑ με μη εγγυημένα συμβόλαια. Ξοδεύουν τον περισσότερο χρόνο στη D-League, ακόμα και αν έχουν φτάσει 27-28 χρονών. Πιστεύεις ότι είναι η σωστή επιλογή και τι θα τους συμβούλευες;
“Είναι δύσκολη ερώτηση. Όταν έχεις κοπεί τελευταία στιγμή από κάποια ομάδα ή όταν παίρνεις δεκαήμερα συμβόλαια, ακόμα και όταν παίζεις στο σαμερ λινγκ, κυνηγάς το όνειρό σου και νιώθεις ότι είσαι κοντά στο να το πετύχεις. Ελπίζεις και δουλεύεις σκληρά. Αυτό, το σέβομαι απόλυτα. Στην Ευρώπη, υπάρχουν πολλοί Αμερικανοί που έρχονται και παίζουν 15 λεπτά, δεν έχουν σημαντικούς ρόλους ή βρίσκονται σε ομάδες που δεν κάνουν πολλές νίκες. Η άποψή μου πάντα ήταν πως πρέπει να πηγαίνεις στο εξωτερικό κι αν είσαι πραγματικά καλός, το ΝΒΑ θα σε βρει! Το μυστικό είναι να ψάχνεις την σωστή κατάσταση μπασκετικά! Όταν σκέφτεσαι έτσι, θα έρθουν και τα λεφτά και η αναγνώριση και οι ευκαιρίες για το υψηλότερο επίπεδο”!
– Οι Έλληνες παίκτες όπως ο Διαμαντίδης, ο Παπαλουκάς, ο Σπανούλης, ο Ζήσης είναι πρώτοι στις λίστες της Ευρωλίγκας σε ασίστ, κλεψίματα, συμμετοχές και με πολλά MVP, τίτλους και επιτυχίες. Πως εξηγείς την σταθερότητα και την διάρκεια των Ελλήνων στο τοπ επίπεδο;
“Η ελληνική λίγκα ακόμα και τώρα που δεν έχει το ίδιο επίπεδο με τα παλιότερα χρόνια, είναι πολύ σκληρή. Παλιά ήταν η καλύτερη. Ο Παναθηναϊκός για πάρα πολλά χρόνια ήταν σίγουρο πως θα βρίσκεται στο φάιναλ φορ και θα διεκδικήσει το τρόπαιο. Όταν φτάνουν ως εκεί, οι Έλληνες δεν φοβούνται την στιγμή, την πρόκληση. Όταν πας στα φάιναλ φορ, πρέπει να αποδείξεις ότι αντέχεις να είσαι ο καλύτερος και να φτάσεις ως το τέλος.
Ο Παπαλουκάς, ο Σπανούλης, ο Διαμαντίδης είναι τύποι που έχουν αποδείξει ότι έχουν την κλάση και την προσωπικότητα να τα καταφέρουν. Με τις εθνικές ομάδες τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δεν μπορείς να κερδίζεις πάντα, θα έχεις και αποτυχίες, αλλά και σε εθνικό επίπεδο οι συγκεκριμένοι παίκτες πάντα ήταν ανταγωνιστικοί και είχαν κάποιες πολύ μεγάλες επιτυχίες. Δεν είναι τυχαίο”.
– Μια δύσκολη ερώτηση! Αν σου έλεγαν πως θα είχες κερδίσει εκείνο τον τελικό της Αθήνας με την ΤΣΣΚΑ το 2007, θα το αντάλλασσες με το να μην είχες βάλει το σουτ με την Ισπανία στον τελικό του Ευρωμπάσκετ, λίγους μήνες μετά;
“Φίλε, τι ερώτηση είναι αυτή! Αν μπορούσα να πάω πίσω τον χρόνο, δεν θα το άλλαζα! Ξέρεις τι θα δεχόμουν; Να έπαιρνα εκείνη την Ευρωλίγκα, αλλά χωρίς να έχανα το Ευρωμπάσκετ. Για παράδειγμα, να κερδίζαμε με 10 πόντους τον τελικό απέναντι στην Ισπανία και να μην χρειαζόταν ποτέ να βάλω αυτό το σουτ! Θα έλεγα ναι σε αυτή την εκδοχή κι ας μην έβαζα κανένα μπάζερ μπίτερ (γέλια).Ο τελικός στην Αθήνα ήταν μεγάλη χαμένη ευκαιρία. Αυτή τη μέρα, νιώσαμε ότι είμασταν η καλύτερη ομάδα και δεν κάναμε αυτό που έπρεπε για να νικήσουμε. Αυτή η απώλεια, μας έδωσε κίνητρο για όλη την επόμενη σεζόν και αποφασισμένοι φτάσαμε ως το τέλος και πήραμε πίσω στα χέρια μας την Ευρωλίγκα”!
– Έξυπνη απάντηση! Ξέρεις ότι οι περισσότεροι Έλληνες είχαν πανηγυρίσει αυτό το καλάθι λες και το έβαλε η Ελλάδα;
“Αλήθεια; Όχι! Πάντα μου άρεσε η νοοτροπία των Ελλήνων και το πόσο έντονα ζουν το παιχνίδι. Πιστεύω πως όταν όλα τελειώνουν, μέσα τους γνωρίζουν ποιοι είναι οι μεγάλοι παίκτες και ξέρουν να τους εκτιμούν και να τους αναγνωρίζουν”.
– Μέχρι στιγμής κανένας Έλληνας παίκτης δεν έχει φτάσει στο σημείο να έχει φιλοδοξίες για να γίνει ολ σταρ στο ΝΒΑ. Ποια η γνώμη σου για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο και τις προοπτικές του;
“Η άποψη μου είναι πως πρόκειται για πολύ καλό παίκτη. Είναι τόσο νέος και διαθέτει τόσο ταλέντο. Ο ουρανός είναι το ταβάνι για τον Γιάννη. Είναι τόσο ψηλός, τόσο μακρύς και αθλητικός… Δεν έχει καν πλησιάσει ακόμα το ταβάνι του. Αυτό σε… φοβίζει λίγο, το πως θα γίνει όταν σε κάποια χρόνια φτάσει στο πικ της καριέρας του! Μπορεί να γίνει ολ σταρ, είμαι σίγουρος για αυτό”.