Του Στέλιου Τορομανίδη/ info@eurohoops.net
Ο θεσμός πρωτοεμφανίστηκε το 1950, όταν δέκα χώρες (ΗΠΑ, Ισπανία, Γιουγκοσλαβία, Γαλλία, Αίγυπτος, Αργεντινή, Χιλή, Περού, Βραζιλία και Εκουαδόρ) ρίχθηκαν στην “μάχη” του παρθενικού τουρνουά που διοργανώθηκε στην Αργεντινή, η οποία κατέκτησε και το τρόπαιο.
Στα 17 Παγκόσμια Κύπελλα που έχουν διεξαχθεί προέκυψαν ισάριθμοι “πολυτιμότεροι παίκτες”, ένας σε κάθε διοργάνωση. Προέρχονται από οκτώ διαφορετικές χώρες, ενώ όλοι μετρούν από ένα βραβείο!
Η Γιουγκοσλαβία που πλέον δεν υφίσταται έχοντας διασπαστεί (Σερβία, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Κροατία, Βοσνία/Ερζεβοβίνη, Κόσοβο και Βόρεια Μακεδονία) αποτελεί την χώρα με τους περισσότερους MVP σε Μουντομπάσκετ. Πιο συγκεκριμένα, έξι παίκτες της έχουν τιμηθεί με τον συγκεκριμένο τίτλο, δυο παραπάνω από τους καλαθοσφαιριστές των ΗΠΑ.
Την πρώτη τριάδα κλείνει η Βραζιλία με δυο βραβεία MVP, την ώρα που από ένα μετρούν πέντε χώρες εκ των οποίων και ο Παναμάς αν και δεν αποτελεί μεγάλη δύναμη στον χώρο.
Αναλυτικά οι χώρες που έχουν έστω και έναν MVP σε Παγκόσμια Κύπελλα:
Θέση | Χώρα | Αριθμός τροπαίων MVP | Χρονιές |
1 | Γιουγκοσλαβία | 6 | 1967, 1974, 1978, 1986, 1990, 1998 |
2 | ΗΠΑ | 4 | 1954, 1994, 2010, 2014 |
3 | Βραζιλία | 2 | 1959, 1963 |
4 | Ισπανία | 1 | 2006 |
5 | Παναμάς | 1 | 1982 |
6 | Αργεντινή | 1 | 1950 |
7 | Γερμανία | 1 | 2002 |
8 | Σοβιετική Ένωση | 1 | 1970 |
Σύνολο | 8 χώρες | 17 τρόπαια MVP |
Η κυριαρχία των Αμερικάνων στις πρώτες διοργανώσεις, η “αυτοκρατορία” των Γιουγκοσλάβων και οι “αγριεμένες” ΗΠΑ την τελευταία δεκαετία
Τα πρώτα τέσσερα τουρνουά είχαν κυρίαρχες χώρες από την αμερικάνικη ήπειρο, καθώς τόσο τα χρυσά Μετάλλια, όσο και τα βραβεία MVP κατέληξαν σε αυτές. Άλλωστε τα πέντε παρθενικά Παγκόσμια Κύπελλα διοργανώθηκαν στην Λατινική Αμερική.
Οι Γιουγκοσλάβοι ήταν οι πρώτοι που “έσπασαν” την παράδοση, καθώς ο Ίβο Ντανέου κατέκτησε το βραβείο του MVP στην Ουρουγουάη το 1967, παρότι η ομάδα του τερμάτισε στην δεύτερη θέση πίσω από τους Σοβιετικούς. Αυτή ήταν και η πρώτη από τις συνολικά έξι φορές που ο τίτλος του “πολυτιμότερου παίκτη” πήγε σε χώρα που δεν αναδείχθηκε πρωταθλήτρια…
Από τότε μέχρι το 1990 υπήρξε μια περίοδος που οι καλαθοσφαιριστές από την Γιουγκοσλαβία πήραν τα πέντε από τα επτά τρόπαια MVP, με τους Κικάνοβιτς, Νταλίμπατζιτς, Πέτροβιτς και Κούκοτς να ακολουθούν τον Ντανέου. Ενδιάμεσα, οι Μπέλοφ (Σοβιετική Ένωση) και Φρέιζερ (Παναμάς) αναδείχθηκαν “πολυτιμότεροι παίκτες”.
Οι δεκαετίες του ’90 και 2000 ήταν ισορροπημένες όσον αφορά την προέλευση των πρωταγωνιστών σε Μουντομπάσκετ με ΗΠΑ, Γιουγκοσλαβία, Γερμανία και Ισπανία να έχουν από έναν MVP! Εξαιτίας της περίφημης νίκης των Ελλήνων απέναντι στις ΗΠΑ στον ημιτελικό του 2006 (!), οι Αμερικάνοι σοβαρεύτηκαν περισσότερο και στα επόμενα δύο Παγκόσμια Κύπελλα ήταν εντυπωσιακοί και κατέκτησαν ισάριθμα τρόπαια και μαζί δυό τίτλους “πολυτιμότερου παίκτη” με Ντουράντ και Ίρβινγκ αντίστοιχα.
Αναλυτικά οι MVP των 17 Παγκοσμίων Κυπέλλων που έχουν μέχρι στιγμής διεξαχθεί:
Έτος | Διοργανώτρια | MVP | Ομάδα | Ρεκόρ (Ν-Η) | Πόντοι MVP (Μ.Ο.) |
1950 | Αργεντινή | Όσκαρ Φουρλόνγκ | Αργεντινή | 6-0 (1η) | 11,2 |
1954 | Βραζιλία | Κίρμπι Μιντέρ | ΗΠΑ | 9-0 (1η) | 11,1 |
1959 | Χιλή | Αμάουρι Πασός | Βραζιλία | 7-2 (1η) | 15,2 |
1963 | Βραζιλία | Βλαμίρ Μάρκες | Βραζιλία | 6-0 (1η) | 18 |
1967 | Ουρουγουάη | Ίβο Ντανέου | Γιουγκοσλαβία | 6-3 (2η) | 14 |
1970 | Γιουγκοσλαβία | Σεργκέι Μπέλοφ | Σοβιετική Ένωση | 7-2 (3η) | 11,3 |
1974 | Πουέρτο Ρίκο | Ντράγκαν Κικάνοβιτς | Γιουγκοσλαβία | 9-1 (2η) | 19,8 |
1978 | Φιλιππίνες | Ντράζεν Νταλίμπατζιτς | Γιουγκοσλαβία | 10-0 (1η) | 20 |
1982 | Κολομβία | Ρολάντο Φρέιζερ | Παναμάς | 4-3 (9η) | 24,4 |
1986 | Ισπανία | Ντράζεν Πέτροβιτς | Γιουγκοσλαβία | 8-2 (3η) | 25,2 |
1990 | Αργεντινή | Τόνι Κούκοτς | Γιουγκοσλαβία | 7-1 (1η) | 16,5 |
1994 | Καναδάς | Σακίλ Ο’ Νιλ | ΗΠΑ | 8-0 (1η) | 18 |
1998 | Ελλάς | Ντέγιαν Μποντιρόγκα | Γιουγκοσλαβία | 8-1 (1η) | 14,7 |
2002 | ΗΠΑ | Ντιρκ Νοβίτσκι | Γερμανία | 6-3 (3η) | 24 |
2006 | Ιαπωνία | Πάου Γκασόλ | Ισπανία | 9-0 (1η) | 21,3 |
2010 | Τουρκία | Κέβιν Ντουράντ | ΗΠΑ | 9-0 (1η) | 22,8 |
2014 | Ισπανία | Κάιρι Ίρβινγκ | ΗΠΑ | 9-0 (1η) | 12,1 |