Του Γιώργου Ορφανάκη/info@eurohoops.net
Λίγες μέρες έχουν απομείνει για την ολοκλήρωση της κανονικής περιόδου στο ΝΒΑ και μοιραία το μπασκετικό κοινό κάνει μία αναδρομή σε όλα όσα είδε και έζησε τη φετινή σεζόν.
Ένα από τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν έχει να κάνει με το γεγονός πως για ακόμα μία χρονιά οι ομάδες μπορούν να χωριστούν σε δύο συγκεκριμένες κατηγορίες. Τους Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς και όλες τις υπόλοιπες.
Το μακρινό 1979, οι υπεύθυνοι της λίγκας προχώρησαν στην πιο θεμελιώδη μέχρι σήμερα αλλαγή στην ιστορία του αθλήματος. Η είσοδος της γραμμής του τριπόντου έμελλε να αλλάξει ολόκληρο το τρόπο που παίζεται το μπάσκετ ακόμα και αν οι περισσότεροι παίκτες δεν… τίμησαν τη συγκεκριμένη προσθήκη με το “καλημέρα”.
Πιο συγκεκριμένα, την πρώτη σεζόν εφαρμογής του νέου κανονισμού, μόλις το 3% από το σύνολο των σουτ προερχόταν από την περιφέρεια, νούμερο το οποίο αυξήθηκε μέχρι το 22% τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Έκτοτε οι ομάδες του ΝΒΑ έδειξαν να βρίσκουν την ιδανική αναλογία, με τις αυξομειώσεις να είναι ελάχιστες και την αναλογία διπόντων-τριπόντων να σταθεροποιείται γύρω στο 78%-22%.
Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς: Η μπασκετική επανάσταση του 21ου αιώνα!
Οι περσινοί πρωταθλητές και βασικοί διεκδικητές και του φετινού τίτλου, έχουν καταφέρει τα τελευταία χρόνια πολλά παραπάνω πράγματα από την απλή κατάκτηση ενός πρωταθλήματος. Με μεγάλο ηγέτη τους τον Στεφ Κάρι, ο οποίος πραγματοποιεί μία από τις καλύτερες σεζόν στην ιστορία του ΝΒΑ, οι “Πολεμιστές” μπορούν να κοιτάζουν στα μάτια τους Μπουλς του 96′ και κερδίζουν με το σπαθί τους μία θέση στις κορυφαίες ομάδες όλων των εποχών.
Το ρεκόρ νικών και ένα ή δύο δαχτυλίδια πρέπει να θεωρηθούν λεπτομέρεια μπροστά στον τρόπο σκέψης πάνω στον οποίο χτίστηκε αυτή η ομάδα: Τι θα γινόταν αν έχτιζες μία ομάδα καταργώντας κάθε ορθολογική σκέψη γύρω από το χτίσιμο μιας ομάδας; Κάπως έτσι σκέφτηκαν οι υπεύθυνοι του Γκόλντεν Στέιτ μέχρι να φτάσουν στο σημερινό επίπεδο.
Το πλάνο είχε τα πάνω του και τα κάτω του, όμως η πίστη δεν χάθηκε ποτέ. Η πλήρης κυριαρχία των Ουόριορς στηρίζεται επί της ουσίας στο παιχνίδι πίσω από τη γραμμή του τριπόντου, ένας παράγοντας που βρισκόταν πάντα εκεί αλλά ποτέ δεν έγινε προϊόν εκμετάλλευσης σε τέτοιο βαθμό από κανέναν.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Στεφ Κάρι και η παρέα του μετράει τη φετινή σεζόν κάτι παραπάνω από 1025 τρίποντα, αριθμός δραματικά μεγαλύτερος σε σχέση με όλες τις άλλες ομάδες στο παρελθόν. Και πως να γίνει διαφορετικά όταν από μόνος του ο Κάρι επιχείρησε 646 τρίποντα τη σεζόν 2014-15, ενώ φέτος βρίσκεται στα 867 και συνεχίζει! Μία αύξηση κοντά στο 35%…
Το αποτέλεσμα όλου αυτού είναι η δημιουργία ενός καινούριου στυλ παιχνιδιού που κανείς δεν έχει καταφέρει ακόμα να το αντιμετωπίσει!
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ιδιοκτήτης των Ουόριορς, Τζο Λέικομπ: “Αυτό που έχει πραγματικά ενδιαφέρον στα επιχειρηματικά κεφάλαια και τις νεοσύστατες επιχειρήσεις είναι πως ολόκληρος ο υπόλοιπος κόσμος μπορεί να κάνει λάθος. Ποτέ κανείς δεν είχε εφαρμόσει ένα αγωνιστικό πλάνο βασισμένο στο τρίποντο.”
Οι παίκτες που επηρέασαν το άθλημα: Τσάμπερλέϊν, Τζαμπάρ, Τζόρνταν και… Κάρι
Ελάχιστοι παίκτες στο πέρασμα των χρόνων επηρέασαν τον τρόπο παιχνιδιού σε τέτοιο βαθμό που να μπορούμε να πούμε πως άλλαξαν το άθλημα. Το βασικότερο συμπέρασμα γύρω από τον τρόπο που κινήθηκαν οι συγκεκριμένοι τέσσερις πάνω στο παρκέ είναι το εξής: Προϊόντος του χρόνου, το παιχνίδι απομακρύνθηκε από το καλάθι.
Ουΐλτ Τσάμπερλεϊν (0 μέτρα από το καλάθι)
Ο σπουδαιότερος ίσως σέντερ στην ιστορία του ΝΒΑ δεν πρόλαβε να αγωνιστεί με τη γραμμή του τριπόντου να έχει ρόλο στο παιχνίδι. Όταν Τσέμπερλεϊν βρισκόταν στο παρκέ, ο τρόπος επίθεσης ήταν απλός. Η μπάλα πήγαινε σε εκείνον με τους συμπαίκτες του να κινούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να του δημιουργούν τον απαραίτητο χώρο για να εκθέσει μόνος του τον αντίπαλο αμυντικό.
Καρίμ Αμντούλ Τζαμπάρ (1,5 – 3 μέτρα από το καλάθι)
Ένας από τους παίκτες που όχι μόνο άλλαξε το άθλημα αλλά άφησε ως κληρονομιά τη δική του προσωπική κίνηση: Το Sky Hook. O ύψους 2.18 μέτρων σέντερ διέθετε την απαραίτητη τεχνική ώστε να παίρνει τη μπάλα μέσα από τη γραμμή του τριπόντου, να προσεγγίζει το καλάθι και να “τελειώνει” τη φάση με τη χαρακτηριστική του κίνηση.
Μάικλ Τζόρνταν (4,5 μέτρα από το καλάθι)
Οι συστάσεις περισσεύουν για τον κορυφαίο μπασκετμπολίστα που εμφανίστηκε ποτέ. Χαρακτηριστικότερο σύστημα η “τριγωνική επίθεση”, με τρεις παίκτες των Μπουλς να σχηματίζουν ένα τρίγωνο, τον Τζόρνταν να “κόβει” και να υποδέχεται τη μπάλα. Η συνέχεια γνωστή με τον “Air” να σκοράρει με το δικό του μοναδικό στυλ.
Στεφ Κάρι (7+ μέτρα από το καλάθι)
Λαμβάνοντας ως δεδομένο πως κάθε επίθεση η οποία καταλήγει σε ελεύθερο τρίποντο του Κάρι, είναι μία καλή επίθεση, οι Ουόριορς επιδιώκουν το τρίποντο όσο καμία άλλη ομάδα. Με τους παίκτες ακροβολισμένους στην περιφέρεια, ένα σπλιτ άουτ και μία γρήγορη πάσα είναι αρκετή για να βγει το σύστημα.
Οι πρώτες μέρες του οικοδομήματος
Μέχρι το 2010 το Γκόλντεν Στέιτ δεν είχε πανηγυρίσει κάποιο τίτλο από το μακρινό 1975, η ατμόσφαιρα στον σύλλογο δεν θύμιζε σε καμία περίπτωση τη σημερινή και οι αποδοκιμασίες στο πρόσωπο του τότε ιδιοκτήτη, Κρις Κόαν, ήταν κάτι παραπάνω από έντονες. Η στιγμή για τη μεγάλη αλλαγή είχε φτάσει…
Παρά τις άσχημες συνθήκες, ο ανταγωνισμός γύρω από την αγορά του μετοχικού πακέτου ήταν μεγάλος, με το δίδυμο των Τζο Λέικομπ και Πίτερ Γκούμπερ να αναγκάζονται να καταβάλουν το ποσό ρεκόρ των 450 εκατομμυρίων δολαρίων.
Από την πρώτη στιγμή της “νέας εποχής” οι άνθρωποι των Ουόριορς έδωσαν ασυνήθιστα μεγάλη έμφαση στους αριθμούς μέσω συγκεκριμένων υπολογιστικών συστημάτων, μία τακτική η οποία μέχρι εκείνη τη στιγμή είχε χρησιμοποιηθεί σε τέτοιο βαθμό μόνο στο μπέιζμπολ. Τα στατιστικά στοιχεία αφορούσαν κάθε πτυχή του παιχνιδιού, όμως περίοπτη θέση είχε το τρίποντο. Όπως προέκυψε από τις μελέτες, οι περισσότεροι παίκτες έχουν παρόμοια ποσοστά ευστοχίας στα σουτ που επιχειρούν από τα 7 και τα 7.5 μέτρα, όμως μεταξύ αυτών των δύο αποστάσεων υπάρχει μία τεράστια διαφορά. Αυτή δεν είναι άλλη από τη γραμμή του τριπόντου που θα καθορίσει την “αξία” ενός σουτ. Αυτό το συμπέρασμα ήταν την ίδια στιγμή και η μεγάλη ανακάλυψη/ευκαιρία των Ουόριορς. Με το να κινούνται οι παίκτες ελάχιστα εκατοστά πιο πίσω, μπορούσαν να αυξήσουν την επιθετική αποδοτικότητα τους (μέσα από ένα συγκεκριμένο τρόπο υπολογισμού) μέχρι και 43%.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που μία ομάδα έριξε βάρος στο τρίποντο, αφού κάτι τέτοιο είχαν επιχειρήσει οι Σανς και οι Σπερς τη δεκαετία του 90΄. Ήταν όμως η πρώτη φορά που μία ομάδα αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τις παραπάνω πληροφορίες και να δημιουργήσει ένα ολόκληρο οικοδόμημα γύρω από αυτές. Για πολλά χρόνια άλλωστε στο ΝΒΑ επικρατούσε η άποψη πως η πιο σημαντική περιοχή πάνω στο παρκέ ήταν αυτή κοντά στο καλάθι, όπως είδαμε και παραπάνω.
Το “χτίσιμο” του ρόστερ
Όταν το καλοκαίρι του 2009 οι Ουόριορς επέλεξαν στο νούμερο 7 του ντραφτ τον Στεφ Κάρι, γνώριζαν πολύ καλά πως επέλεξαν έναν παίκτη που απείχε από αυτό που ο κόσμος ονομάζει σούπερσταρ. Ο ίδιος ο Κάρι άλλωστε, προερχόταν από ένα άσημο κολέγιο, το Ντέιβιντσον. Η μαγική πορεία στο NCAA της σεζόν 2007-08 έστρεψε την προσοχή του κόσμου πάνω στον Κάρι, όμως τα ερωτηματικά γύρω από τις ικανότητες του ήταν πάντα εκεί. Η αβεβαιότητα συνέχισε να είναι παρούσα και μετά τις πρώτες δύο σεζόν στο ΝΒΑ με τη φανέλα των “Πολεμιστών”.
Και όμως! Οι νέοι ιδιοκτήτες πήραν την σπουδαία απόφαση να βασίσουν ολόκληρο το πλάνο τους πάνω στον Στεφ Κάρι και να τον κάνουν αυτόματα τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου οικοδομήματος.
Υποστήριξαν μάλιστα αυτή τους την απόφαση με μία κίνηση η οποία προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Ο τότε πρώτος σκόρερ της ομάδας, Μόντα Έλις, δόθηκε ως αντάλλαγμα στους Μπακς με το επιχείρημα πως ο τρόπος παιχνιδιού του ήταν παρόμοιος με αυτόν του Κάρι, κάτι που ανάγκαζε τον νυν ηγέτη του Γκόλντεν Στέιτ να παίρνει λιγότερες προσπάθειες. Οι αντιδράσεις ήταν πολλές, ο Λέικομπ ο οποίος είχε ενημερώσει τους συνεργάτες του και είχε την απόλυτη υποστήριξη τους αποδοκιμάστηκε έντονα και λίγους μήνες μετά οι Ουόριορς τερμάτισαν με ένα από τα χειρότερα ρεκόρ στο ΝΒΑ.
Παρά τις αντιδράσεις, το χτίσιμο γύρω από τον Κάρι είχε αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά και η επόμενη κομβική κίνηση ήταν ο ερχομός ως νούμερο 11 του ντραφτ (2011) του Κλέι Τόμπσον. Κοινό χαρακτηριστικό των δύο παικτών ήταν το φαρμακερό σουτ. Οι λόγοι πίσω από αυτή την επιλογή ήταν δύο:
- Η εκπληκτική ικανότητα του Τόμπσον στο σουτ απαγόρευε στις αντίπαλες άμυνες να αντιμετωπίσουν με double team τον Κάρι αφού έτσι θα αναγκαζόντουσαν να αφήσουν ελεύθερο έναν εξίσου χαρισματικό παίκτη.
- Το ύψος του Τόμπσον (2.01 μέτρα) απαγόρευσε στις αντίπαλες ομάδες να χρησιμοποιήσουν ένα κόντό σχήμα προσαρμοσμένο στον Κάρι (1.91 μέτρα) αφού έτσι θα μειονεκτούσαν αυτομάτως απέναντι στον Κλέι.
Τη μέρα που ο Μόντα Έλις δόθηκε ως αντάλλαγμα, ο Τόμπσον ξεκίνησε για πρώτη φορά στη βασική πεντάδα. Ως εκείνη τη στιγμή, οι περισσότερες ομάδες είχαν στο παρκέ έναν εκπληκτικό σουτέρ περιστοιχισμένο από αυτό που ονομάζεται “supporting group”. Οι Ουόριορς είχαν ήδη δύο…
Η ταύτιση των απόψεων των ανθρώπων της ομάδας έκανε τα πράγματα πιο εύκολα και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο τζένεραλ μάνατζερ Μπομπ Μάιερς η ερώτηση πλέον δεν ήταν “Ποιος μπορεί να παίξει δίπλα στον Κάρι” αλλά “Ποιος μπορεί να παίξει δίπλα στον Κάρι και τον Τόμπσον”.
Στην έναρξη της σεζόν 2014-15, στο ρόστερ είχαν ήδη προστεθεί σημαντικοί παίκτες με συγκεκριμένες αρμοδιότητες. Ο Άντριου Μπόγκατ ο οποίος είχε έρθει για να καλύψει τη θέση του σέντερ με συγκεκριμένη αποστολή να προστατεύσει το καλάθι και να ενισχύσει την άμυνα, το νούμερο 32 του ντραφτ (2012) Ντρέιμοντ Γκριν, και ακόμα δύο ψηλόλιγνοι γκαρντ, οι Αντρέ Ιγκουοντάλα και Σον Λίβινγκστον. “Μπορούσαν να σουτάρουν ακόμα και αν δεν είχαν την ταυτότητα ενός σουτέρ”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μπομπ Μάιερς για τους δύο τελευταίους.
Προσέξατε κάτι; Η τριάδα των Κάρι, Τόμπσον και Γκριν δεν είναι προϊόν κάποιας ανταλλαγής αλλά επιλογές των ντραφτ 2009, 2011 και 2012 αντίστοιχα. Έχουμε να κάνουμε πιθανότατα με τρεις από τις καλύτερες επιλογές που θα μπορούσαν να γίνουν βάσει χημείας και χαρακτηριστικών που “δένουν” πάνω στο παρκέ.
Ακόμα μία σημαντική κίνηση προς το δρόμο των επιτυχιών ήταν η συνεχιζόμενη άρνηση των υπευθύνων του Γκόλντεν Στέιτ να φέρουν στην ομάδα τον κορυφαίο πάουερ φόργουορντ εκείνης της περιόδου, τον Κέβιν Λοβ. “Ζητούσαν συνεχώς τον Τόμπσον και εμείς απαντούσαμε συνεχώς όχι. Δεν είχαμε καμία διάθεση να ανταλλάξουμε τον Κλέι και εκείνοι δεν δεχόντουσαν να προχωρήσουν σε καμία συμφωνία χωρίς εκείνον”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Λέικομπ.
Η τελευταία κίνηση αφορά αυτή για τη θέση του προπονητή. Μία ομάδα που χτίστηκε με βασικό της πυλώνα το τρίποντο, δεν θα μπορούσε να έχει άλλον προπονητή εκτός από τον Στιβ Κερ. Ο πέντε φορές πρωταθλητής του ΝΒΑ με τους Μπουλς και με ποσοστό καριέρας 45.4% από την περιφέρεια, αντικατέστησε τον Μαρκ Τζάκσον και ανέλαβε την πρώτη του προπονητική δουλειά.
Το παζλ ήταν πλέον έτοιμο! Πέντε παίκτες (Κάρι, Τόμπσον, Ιγκουοντάλα, Λίβινγκστον, Γκριν) με ύψος 1.90 μέτρα – 2.01 μέτρα αποτέλεσαν αυτό που αργότερα ονομάστηκε “death lineup”, και βοήθησαν τους Ουόριορς να σουτάρουν 9% περισσότερα τρίποντα σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν και με την μεγαλύτερη φυσικά ευστοχία στη λίγκα. Το συγκεκριμένο στοιχείο ανάγκασε τις αντίπαλες άμυνες να “ανοίξουν” πάνω στο παρκέ και να δώσουν χώρους, ο Κάρι οργίασε σε δημιουργία και σκορ ενώ την ίδια στιγμή πέτυχε ρεκόρ τριπόντων και αναδείχθηκε MVP. Ο Τόμπσον έγινε μέλος της καλύτερης πεντάδας και ο κάθε παίκτης “έλαμψε” στο βαθμό που του αναλογούσε. Η μηχανή του Γκόλντεν Στέιτ λειτουργούσε ιδανικά και το πρώτο πρωτάθλημα μετά από 40 χρόνια ήταν πλέον γεγονός.
Εχθρός του καλού το καλύτερο
Το έναυσμα για το κάτι παραπάνω δόθηκε σε μία ανυποψίαστη φάση στα πλέι οφς του 2013 και την αναμέτρηση ανάμεσα στους Σπερς και τους Ουόριορς. Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου, ο Στεφ Κάρι πήρε το σκριν από τον Ντρέιμοντ Γκριν και εκτέλεσε άμεσα ισορροπώντας στο ένα πόδι.
Ήταν επί της ουσίας το τρίποντο που… ανάγκασε το προπονητικό τιμ να δώσει στον MVP το “πράσινο” φως για να εκτελεί όποτε εκείνος το επιθυμεί και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. “Είδα μόλις τον Κάρι να ευστοχεί στο ένα πόδι”, ρώτησε ξαφνιασμένος ο Μάιερς τους συνεργάτες του που βρισκόντουσαν στο γήπεδο και αυτόματα γεννήθηκε το νέο πλάνο. Μέχρι εκείνο τη στιγμή, ο Κάρι είχε εξασφαλίσει ήδη το προνόμιο να μπορεί να σουτάρει μέχρι και 10 τρίποντα, όμως πλέον ήταν εκείνος που θα όριζε τις συνθήκες. Είχε την απόλυτη ελευθερία να σουτάρει από οποιαδήποτε απόσταση.
Τα ευεργετικά αποτελέσματα από αυτή την… έξτρα ελευθερία είναι σήμερα κάτι παραπάνω από ορατά. Οι Ουόριορς σουτάρουν φέτος 17% περισσότερα τρίποντα από πέρυσι, ενώ ο Κάρι επιχειρεί κατά μέσο όσο πάνω από 11 ανά παιχνίδι, την ώρα που κανείς παίκτης στο παρελθόν δεν έχει τελειώσει σεζόν με πάνω από 9. Πέρυσι ο Κάρι πέτυχε συνολικά 286, ενώ φέτος κυνηγάει να σπάσει των φράγμα των 400.
Αυτό που κάνει την παραπάνω επίδοση ακόμα πιο εξωφρενική είναι τα ποσοστά ευστοχίας. To σύνολο των παικτών σουτάρει με ποσοστό 28% πίσω από τα 8 μέτρα και τις περισσότερες φορές μόνο αν πιέζει ο χρόνος, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό του Κάρι βρίσκεται στο 47% σε σύνολο 253 προσπαθειών. Αυτό που για τους υπόλοιπους ονομάζεται “υπό πίεση χρόνου”, για τον Κάρι είναι επιλογή!
Οι Ουόριορς δημιούργησαν τη δική τους σχολή
Την ημέρα που oι άνθρωποι του Γκόλντεν Στέιτ ξεκίνησαν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του νέου τους πλάνου, χωρίς να το γνωρίζουν άλλαξαν το άθλημα μία για πάντα. Τα τελευταία πέντε χρόνια, τα τρίποντα καλύπτουν το 28.3% των συνολικών σουτ των ομάδων του ΝΒΑ (από 22%), αύξηση που τη συναντάμε σε μικρότερο βαθμό τόσο στο κολεγιακό μπάσκετ όσο και στα high schools.
Η σεζόν βρίσκεται σε εξέλιξη και κανείς δεν ξέρει αν οι Ουόριορς θα καταφέρουν να περάσουν στο δάχτυλο τους ακόμα ένα δαχτυλίδι. Ένα ή δύο πρωταθλήματα όμως, φαντάζουν πολύ λίγα μπροστά σε όλο αυτό που κατάφεραν τα τελευταία χρόνια και αναμένεται να αφήσουν ως κληρονομιά στους επόμενους.
“Δεν ξέρω γιατί πήρε τόσο καιρό. Θα περίμενε κανείς πως αυτό θα είχε δοκιμαστεί εδώ και πολύ καιρό”, δηλώνει ο Τζο Λέικομπ, ο άνθρωπος του οποίου το όνομα θα θυμόμαστε για πάντα.
Πηγή: http://www.wsj.com/