Του Γιώργου Ορφανάκη / info@eurohoops.net
Όταν ο Άντριαν Βοϊναρόφσκι αποκάλυψε πως η Μπέκι Χάμον βρίσκεται στη λίστα των Μιλγουόκι Μπακς για τη θέση του προπονητή, μία μερίδα του κόσμου αντέδρασε με λάθος τρόπο επιβεβαιώνοντας πως η κοινωνία παρουσιάζει ακόμα και σήμερα ορισμένες στερεοτυπικές αντιλήψεις.
Ο Πάου Γκασόλ, μέσω ενός καταπληκτικού κειμένου που δημοσιεύτηκε στο “The Players’ Tribune“, στηρίζει ανοιχτά κάθε γυναίκα που θέλει να κυνηγήσει το όνειρο της στην προπονητική και όχι μόνο.
Διαβάστε μεταφρασμένη την ανοιχτή επιστολή του Don Pau
Θέλω να σας πω λίγα πράγματα για τους γονείς μου.
Μεγάλωσα λίγο έξω από τη Βαρκελώνη ως παιδι δύο ανθρώπων με μεγάλη επιτυχία στην επαγγελματική τους ζωή. Ο πατέρας μου ήταν νοσοκόμος και η μητέρα μου γιατρός. Όπως είναι λογικό, ακολούθησα τις θετικές επιστήμες – μετά το σχολείο φοίτησα για ένα μόνο χρόνο στην ιατρική – πριν αφοσιωθώ πλήρως στο μκπάσκετ. Κάποιες φορές σκέφτομαι πως θα είχαν εξελιχθεί τα πράγματα αν είχα ασχοληθεί μόνο με την ιατρική ακολουθώντας τα βήματα των γονιών μου.
Θυμάμαι τον κόσμο να θεωρεί λανθασμένα πως ο πατέρας μου ήταν ο γιατρός και η μητέρα μου η νοσοκόμα – συνέβαινε πιο συχνά απ’ ότι θα έπρεπε. Για εμένα, το γεγονός πως η μητέρα μου ήταν μία επιτυχημένη γιατρός ήταν κάτι απόλυτα φυσιολογικό. Μην καταλάβετε λάθος αυτό που λέω: Θαύμαζα και τον πατέρα μου για την σκληρή δουλειά του. Αλλά μεγάλωσα γνωρίζοντας πως η μητέρα μου πέρασε σε μία αυστηρότερη σχολή και φοίτησε σε ένα πιο απαιτητικό πρόγραμμα με αποτέλεσμα να έχει μία πιο διακεκριμένη δουλειά. Αυτό δεν ήταν κάτι περίεργο. Ήταν απλά η αλήθεια και ποτέ δεν το σκεφτήκαμε περισσότερο από μία φορά.
Μεγαλώνοντας, τόσο εγώ όσο και ο αδερφός μου, ανέκαθεν θαυμάζαμε τα συγκεκριμένα στάνταρ που έθεσαν οι γονείς μας.
Και τώρα που είμαι ενήλικας, και ανυπομονώ για να γίνω με τη σειρά μου γονιός στο άμεσο μέλλον, αντιλαμβάνομαι πόσο τυχερός είμαι που μεγάλωσα με τον συγκεκριμένο τρόπο. Μία πραγματικότητα που δημιουργεί ένα και μόνο ερώτημα – όχι αν είσαι το “σωστό” άτομο για μία δουλειά – αλλά αν έχεις τα απαραίτητα εφόδια για αυτή τη δουλειά.
Στα 37 μου, μπορώ να πω με κάθε ειλικρίνεια πως δεν σκέφτηκα ποτέ ότι η μητέρα μου ήταν μία ΓΥΝΑΙΚΑ γιατρός.
Για εμένα, ήταν πάντα… μία γιατρός.
Και ήταν μία σπουδαία γιατρός.
Τα 72 χρόνια χωρίς γυναίκα προπονήτρια είναι πολλά
Ξεκίνησα να σας μιλάω για τους γονείς μου επειδή η ιστορία τους με κάνει να σκέφτομαι την σημερινή κατάσταση στο ΝΒΑ. Πιο συγκεκριμένα, με κάνει να σκέφτομαι το γεγονός πως σε μία ιστορία 72 χρόνων δεν υπήρξε καμία γυναίκα προπονήτρια. Ακόμα πιο συγκεκριμένα, με κάνει να σκέφτομαι για την Μπέκι Χάμον, η οποία έγινε η αφορμή για μεγάλες συζητήσεις τον τελευταίο καιρό, και με την οποία είχαν την ευκαιρία να συνεργαστώ και να προπονηθώ στο Σαν Αντόνιο.
Αλλά αν νομίζετε πως γράφω όλο αυτό για να αποδείξω πως η Μπέκι έχει όλα όσα χρειάζονται για να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα καθίσει σε πάγκο ομάδας του ΝΒΑ… κάνετε λάθος. Αυτό είναι προφανές!
Πρώτον, στο παρελθόν ήταν μία πλήρης παίκτρια με μυαλό κορυφαίου επιπέδου γύρω από το παιχνίδι. Δεύτερον, είναι μία επιτυχημένη βοηθός στο πλάι του σπουδαιότερου προπονητή στο ΝΒΑ (σ.σ. Γκρεγκ Πόποβιτς). Τι παραπάνω χρειάζεσαι; Αλλά όπως είπα – δεν είμαι εδώ για να αποδείξω κάτι. Αν κάτσω και εξηγήσω τα υπέρ της Μπέκι Χάμον θα είναι σαν να την υπερασπίζομαι. Κατά την άποψη μου, θα ήταν περιέργο αν οι ομάδες του ΝΒΑ ΔΕΝ ενδιαφερόντουσαν να της δώσουν τη συγκεκριμένη θέση.
Αυτό που θα ήθελα να κάνω ωστόσο, είναι να απαντήσω σε μία σειρά από χαζά επιχειρήματα που έχω ακούσει εναντίον της κόουτς Χάμον – αλλά και την γενικότερη αντίληψη που επικρατεί για τις γυναίκες στο ΝΒΑ.
Το επιχείρημα λοιπόν που συναντάω πιο συχνά, και ευτυχώς είναι το πιο εύκολο να καταρριφθεί, έχει να κάνει με την αδυναμία μιας γυναίκας να προπονήσει τους άντρες στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο μπάσκετ. “Ναι, οι γυναίκες είναι εξαιρετικές στο να προπονούν γυναίκες στο WNBA”, υποστηρίζουν κάποιοι: “Αλλά το ΝΒΑ; Το ΝΒΑ είναι διαφορετικό!”.
Αρχικά, θέλω να σας διαβεβαιώσω για το εξής: Εάν πείτε κάτι τέτοιο σε έναν παίκτη που έχει αγωνιστεί στο υψηλότερο επίπεδο, θα φανεί πως δεν γνωρίζετε το αντικείμενο. Αλλά έχω μία ακόμα πιο απλή απάντηση σε αυτό. Έχω παίξει στο ΝΒΑ για 17 χρόνια. Έχω κατακτήσει δύο πρωταθλήματα… Έχω βρεθεί στο πλάι μερικών από τους σπουδαιότερους παίκτες της γενιάς μου και έχω αγωνιστεί υπό τις οδηγίες δύο εκ των εξυπνότερων προπονητών όλων των εποχών, τον Φιλ Τζάκσον και τον Γκρεγκ Πόποβιτς.
Και σας λέω το εξής: Η ΜΠΕΚΙ ΧΑΜΟΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΙ. Δεν λέω πως μπορεί να τα πάει απλά καλά. Δεν λέω πως περνάει απλά τη βάση. Δεν λέω πως μπορεί να πλησιάσει το επίπεδο ενός άντρα προπονητή. Λέω: Η ΜΠΕΚΙ ΧΑΜΟΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΕΙ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΟΥ ΝΒΑ. Τέλος.
Η ιστορία από την προπόνηση…
Θα σας εξιστορήσω μία σύντομη ιστορία για να στηρίξω την άποψη μου. Τη φετινή σεζόν, σε μία προπονήση πριν λίγους μήνες, εκτελούσαμε κάποιες ασκήσεις πικ εν ρολ με τον Μάρεϊ. Ήταν μία πολύ κλασική άσκηση με εμάς τους δύο μόνους και αντίπαλο το καλάθι. Έδινα σκριν και περίμενα πάσα στην κορυφή ή “έκοβα” προς το καλάθι. Εάν έμενα στην κορυφή ο Μάρεϊ έπρεπε να μου πασάρει στο στήθος, διαφορετικά η πάσα έπρεπε να είναι σκαστή. Μία από αυτές τις ασκήσεις που έχουμε κάνει χιλιάδες φορές.
Δεν θα ξεχάσω τη στιγμή που η κόουτς Χάμον μας σταμάτησε. Ο Μπορέγο και ο Μεσίνα πλησίασαν και η Μπέκι μας είπε: “Μάρεϊ η πάσα σου είναι πολύ χαμηλή. Πρέπει να βρεις τον Πάου ακριβώς στο σημείο που χρειάζεται. Δοκίμασε το ξανά”.
Στη συνέχεια είχαμε μία συζήτηση για το πως ακριβώς πρέπει να δεχθώ την μπάλα, με λίγη περισσότερη δύναμη, ώστε να έχω ακόμα περισσότερες πιθανότητες για να τελειώσω τη φάση. Προπονηθήκαμε λίγο ακόμα. Ο Ντεζούντε το “έπιασε” αμέσως και πράγματι στη συνέχεια εκτελέσαμε την άσκηση πολύ καλύτερα. Ήταν εκείνη η στιγμή όμως που “κόλλησε” στο μυαλό μου, για την γνώση που έχει η Μπέκι γύρω από το άθλημα. Καταλαβαίνετε τι θέλω να πω;
Πρόσεξε με την άκρη του ματιού της μία λεπτομέρεια – και αμέσως αντιλήφθηκε το πρόβλημα και τη λύση του. Και σαν να μην έφτανε αυτό, βρήκε τον τρόπο να επικοινωνήσει μαζί μας και νας μας κάνει να έχουμε άμεσα το αποτέλεσμα που έπρεπε. Είναι μία υπενθύμιση της σημασίας που έχει η σωστή επικοινωνία μεταξύ των μελών μίας ομάδας, ειδικά στο ΝΒΑ. Με κάθε ειλικρίνεια δεν νομίζω πως πήρα λάθος πάσα για το υπόλοιπο της σεζόν.
Το δεύτερο “χαζό” επιχείρημα κατά της Μπέκι Χάμον
Υπάρχει ακόμα ένα επιχείρημα κατά των γυναικών και της Μπέκι Χάμον – ακόμα πιο χαζό από το προηγούμενο – που την θέλει να έχει φτάσει σε αυτή τη θέση επειδή είχε καλό “p.r.” με τους Σπερς.
Τι πράγμα;
Πραγματικά: ΤΙ ΠΡΑΓΜΑ;
Όχι. Εδώ μιλάμε για το ΝΒΑ – μία μπίζνα που παίζονται δεκάδες εκατομμύρια και η υπομονή για τους μέτριους είναι ελάχιστη. Την ίδια στιγμή μιλάμε για τους Σαν Αντίο Σπερς, έναν από τους πιο επιτυχημένους οργανισμούς στο ΝΒΑ: Ένα σύστημα που έχει “παράγει” τον Ντέιβιντ Ρόμπινσον, τον Τιμ Ντάνκαν, τον Μανού Τζινόμπιλι, τον Τόνι Πάρκερ – και αυτοί είναι απλά οι Hall of Famers. Μία ομάδα με 50+ νίκες εδώ και 18 χρόνια και 5 δαχτυλίδια την τελευταία εικοσαετία.
Πραγματικά πιστεύετε ότι ο κόουτς Πόποβιτς επιλέγει τους προπονητές γύρω του με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι τους παίκτες του; Το μοναδικό κριτήριο του “Πόπς” είναι αν η οποιαδήποτε κίνηση θα κάνει καλό στην ομάδα… και σε καμία περίπτωση το “p.r.”.
Θέλει να μαζεύει νίκες. Και αυτές τις νίκες τις μαζεύει με τον τρόπο που ξέρουν οι Σπερς.
Αυτοί που πιστεύουν πως θα υπάρχει… αμηχανία στα αποδυτήρια
Ας μιλήσουμε λοιπόν για ακόμα ένα θέμα. Προσωπικά το βρίσκω υπερβολικά ηλίθιο για να αναφερθώ … αλλά την ίδια στιγμή είναι σημαντικό. Και αφορά την μεγαλύτερη εικόνα της λίγκας, κάτι που με έχει απασχολήσει πολύ τον τελευταίο καιρό.
Υπάρχει κόσμος που πιστεύει πως αν βρίσκεται μία γυναίκα στο ΝΒΑ τότε θα προκαλέσει… αμηχανία στα αποδυτήρια.
Ίσως αυτή τη στιγμή, καθώς διαβάζετε αυτό που γράφω, να γελάτε. Και το καταλαβαίνω διότι είναι γελοίο. Αλλά πιστεύω πως αξίζει να ασχοληθούμε σοβαρά για λίγο και να σκεφτούμε πόσο ντροπιαστικό είναι για τη λίγκα να υπάρχει κόσμος που το συζητάει.
Πρώτα από όλα: Είναι ένας μύθος. Οι παίκτες ντύνονται σε ένα σημείο και οι προπονητές ντύνονται σε ένα άλλο σημείο. ΟΚ? Και ναι, είμαι σίγουρος πως στη μεριά τον προπονητών η Μπέκι έχει τον δικό της χώρο. Ποτέ δεν βλέπεις έναν άντρα προπονητή να μοιράζεται τον ίδιο χώρο με τους παίκτες. ΔΕΝ ισχύει. Και με εμπειρία τόσων χρόνων μπορώ να πω με βεβαιότητα πως όποιος σκέφτεται έτσι – είναι απλά αστείο. Όσον αφορά στα αποδυτήρια και όσα γίνονται πίσω από τις κάμερες δεν υπάρχει καμία πρακτική διαφορά με μία γυναίκα ή έναν άντρα προπονητή.
Αλλά νομίζω πως το πρόβλημα με όσους στηρίζουν κάτι τέτοιο είναι βαθύτερο και φτάνει σε ένα σημείο που πραγματικά με ενοχλεί. Κάνουμε τόσα εκπληκτικά βήματα σαν κοινωνία ώστε να αναπτύξουμε την κοινωνική μας ευαισθησία, να δεχθούμε το διαφορετικό και να παλέψουμε για την ισότητα, και υπάρχει κόσμος που νομίζει πως στον αθλητισμό δεν πρέπει να είναι έτσι. Υπάρχει κόσμος που πιστεύει ότι ο αθλητισμός πρέπει να είναι μία φούσκα που δεν ασχολείται με αυτά. Και πως εμείς ως αθλητές, ακόμα και αν νοιαζόμαστε για αυτά τα προβλήματα, πρέπει (όπως λένε) “να ασχολούμαστε μόνο με το άθλημα”.
Όταν λοιπόν βλέπω επιχειρήματα – ή καλύτερα αστειότητες – πως οι γυναίκες δεν πρέπει να είναι προπονήτριες στο ΝΒΑ λόγω των αποδυτηρίων ή άλλων καταστάσεων… απλά μου θυμίζει πως όση πρόοδο και αν έχουμε κάνει σαν λίγκα, έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας.
Ζούμε σε μία εποχή που υπάρχει πίεση για ίσες ευκαιρίες σε γυναίκες και άντρες στον εργασιακό τομέα. Είναι αυτό που περιμένεις να δεις και πάνω από όλα είναι το σωστό. Και το ΝΒΑ δεν θα ακολουθήσει αυτή την τάση επειδή δεν το θέλει μία μερίδα του κόσμου και επειδή είναι απλά… “αθλητισμός;”;
Πραγματικά ελπίζω πως όχι.
Αυτό που κάποτε έμοιαζε “απίθανο” τώρα έχει γίνει πραγματικότητα
Την προηγούμενη εβδομάδα, δεν ξέρω αν το είδατε, αλλά οι Σανς συμφώνησαν με τον Ιγκόρ Κοκόσκοφ ο οποίος έγινε με αυτό τον τρόπο ο πρώτος προπονητής του ΝΒΑ που έχει γεννηθεί σε Ευρωπαϊκή χώρα.
Από όποια πλευρά και αν το δείς, ήταν μία πολύ όμορφη εξέλιξη για τη λίγκα. Αλλά σε προσωπικό επίπεδο θέλω να πω πως ήταν μία ξεχωριστή στιγμή για εμένα. Ήταν πριν 17 χρόνια όταν με επέλεξαν στο draft – και θυμάμαι ακόμα τα σχόλια από ορισμένους. Έλεγαν “όχι δεν γίνεται να επιλέξεις έναν Ευρωπαίο στο Νο.3. Είναι μία τρέλα. Ίσως το κάνεις αργότερα στον 1ο γύρο. Αυτό το παιδί είναι ταλαντούχο αλλά στο top 5; Στο top 5 ψάχνεις για έναν παικταρά. Κάποιον με δολοφονικό ένστικτο και ηγετικές ικανότητες. Αυτοί οι Ευρωπαίοι είναι σοφτ. Δεν γίνεται να πάρεις αυτό το παιδί στο Νο.3.”
Και φυσικά με επέλεξαν στο Νο.3! Πλέον, βλέπεις Ευρωπαίους να επιλέγονται ψηλά συνεχώς. Είναι κάτι το σύνηθες. Το φετινό καλοκαίρι – ποιος ξέρει – ίσως ο Λούκα Ντόντσιτς βρεθεί από την Ευρώπη στο Νο.1
Έτσι λοιπόν λειτούργησε και με τους προπονητές. Στην αρχή, δεν υπήρχαν ομάδες να εμπιστευτούν ξέρους βοηθούς. Αλλά βρέθηκε ένας οργανισμός για να κάνει την κίνηση και να πετύχει. Στη συνέχεια ακολούθησαν και άλλοι. Φτάσαμε στο σημείο ο Ιγκόρ Κοκόσκοφ να βρεθεί στη θέση του πρώτου προπονητή των Σανς.
Δεν συγκρίνω τον Ιγκόρ με την Μπέκι, διότι δεν το έχω στο μυαλό μου με τον ίδιο τρόπο. Αλλά είναι αυτή η όμορφη στιγμή που βλέπεις το ΝΒΑ να αντικατοπτρίζει τον κόσμο. Διότι το ΝΒΑ είναι ένας τεράστιος κόσμος, δεν είναι; Και πιστεύω πως ανά πάσα στιγμή μπορείς να διευρύνεις τους ορίζοντες σου, να κινηθείς προς κάτι καινούριο με ουσία… το οποίο μπορεί να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο.
Είναι ο λόγος που χαίρομαι όταν βλέπω τη λίγκα να πρωτοστατεί σε σημαντικά θέματα. Όταν ενωνόμαστε για να φωνάξουμε για τις ζωές των μαύρων… Όταν βλέπω τον ΝτεΡόζαν και τον Λοβ να βγαίνουν μπροστά και να μιλούν για την ψυχολογική υγεία … Όταν βλέπω τον Άνταμ Σίλβερ να δίνει το “παρών” στην “LGBTQ pride parade” … Όταν βλέπω MVPs όπως ο Κάρι και ο Λεμπρόν να αποδεικνύουν πως ο οποισδήποτε μπορεί να χρησιμοποιεί τα σόσιαλ μίντια για να στηρίξει αυτά που πιστεύει … Και φυσικά όταν βλέπω τους Μπακς να σκέφτονται να δώσουν τη θέση του πρώτου προπονητή σε έναν υποψήφιο – άντρα ή γυναίκα – που το αξίζει.
Όλα αυτά με γεμίζουν.
