Του Γιώργου Μπακόλα
«Αγριόγατοι» εναντίον «Ελαφιών», «Πτερόσαυροι» εναντίον «Γερακιών» και «Λιμνάνθρωποι» με αντίπαλους τα… «Πιστόνια»! Όχι, κανένας ζωολογικός κήπος δεν αποφάσισε ξαφνικά να παίξει μπάσκετ, ούτε ξεπήδησαν άνθρωποι μέσα από λίμνες για να τα βάλουν με εξαρτήματα μηχανών!
Τα ονόματα αυτά αποτελούν εδώ και χρόνια αναπόσπαστο μέρος του μπάσκετ και μάλιστα του κορυφαίου πρωταθλήματος στον κόσμο! Για το ΝΒΑ η ονομασία των ομάδων αντιπροσωπεύει συνήθως την περιοχή που ανήκουν, ενίοτε ωστόσο δεν είναι τίποτε άλλο παρά προϊόν φαντασίας των δημιουργών τους.
Το Eurohoops.net παρουσιάζει το ιστορικό προέλευσης της ονομασίας των 30 ομάδων της αμερικανικής λίγκας, καθώς και το έτος κατά το οποίο πραγματοποίησαν την παρθενική τους εμφάνιση (σε παρένθεση μετά τα ονόματα).
ΔΥΣΗ
Βορειοδυτική Περιφέρεια
Ντένβερ Νάγκετς (1967): Οι «Σβόλοι» οφείλουν την ονομασία τους στους χρυσοθήρες, οι οποίοι πριν από δύο αιώνες έφτασαν στα Βραχώδη Όρη και επιδόθηκαν σε ένα άνευ προηγουμένου κυνήγι θησαυρού. Η λέξη «νάγκετς» καθιερώθηκε το 1974, καθώς αρχικά ο σύλλογος του Ντένβερ ονομαζόταν Ρόκετς, δηλαδή «ρουκέτες».
Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ (2008)/Σιάτλ Σουπερσόνικς (1967): Στην πόλη όπου εδρεύει η Μπόινγκ, μία από τις σημαντικότερες εταιρείες της αμερικανικής αεροναυπηγικής βιομηχανίας, οι μπασκετμπολίστες δε θα μπορούσαν παρά να αποκαλούνται «υπερηχητικοί».
Για όσους αναρωτιούνται δε πού είναι… χαμένοι τα τελευταία χρόνια, να εξηγήσουμε πως οι Σιάτλ Σουπερσόνικς έπαψαν να υφίστανται πρακτικά το 2008 όταν με την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος άλλαξαν αναγκαστικά πόλη και ονομασία. Πλέον όλος ο κόσμος τους ξέρει ως Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ.
Γιούτα Τζαζ (1974): Μη σας παραξενεύει το γεγονός ότι η «μουσική» λέξη Τζαζ αντιπροσωπεύει την ομάδα των Μορμόνων. Η αρχική της έδρα βρισκόταν στη Νέα Ορλεάνη, όπου οι μελωδίες των Άρμστρονγκ, Έλινγκτον, Ντέιβις και Πάρκερ αποτελούν ζωντανό κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης.
Όταν έγινε η μετακόμιση στην Πολιτεία της Γιούτα και στο Σολτ Λέικ Σίτι (1979), η ονομασία «Τζαζ» παρέμεινε για να θυμίζει κάτι από τα παλιά…
Μινεζότα Τίμπεργουλβς (1988): Οι «λύκοι του δάσους» που ζουν στα βόρεια της Πολιτείας της Μινεζότα, στα σύνορα σχεδόν με τον Καναδά, έδωσαν το όνομά τους στην ομάδα μπάσκετ της Μινεάπολις.
Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλεϊζερς (1970): Οι «σαρωτικοί», αυτοί που δεν αφήνουν τίποτα όρθιο στο διάβα τους, οφείλουν την ονομασία τους στους «πιονέρους», οι οποίοι υπήρξαν κατακτητές της Δύσης στο Όρεγκον, τη χώρα της μεγάλης περιπέτειας.
Κι επειδή η περιπέτεια, όπως και οι μπελάδες, βρίσκονται ενσωματωμένοι στο DNA αυτής της ομάδας, μην ξεχνάμε το σαρκαστικό (πλην όμως απόλυτα επιτυχημένο) παρατσούκλι «Jail Blazers» που τους είχε αποδοθεί στο διάστημα 2000-2003.
Ο λόγος; Η ομάδα είχε μαζέψει τότε ό,τι «καλόπαιδο» κυκλοφορούσε (σ.σ. Ρασίντ Γουάλας, Ροντ Στρίκλαντ, Σον Κεμπ, Ντέιμον Στούντεμαϊρ, Κίντελ Γουντς), με αποτέλεσμα οι συλλήψεις για περιστατικά χρήσης ναρκωτικών ουσιών και κακοποίησης ζώων (κυνομαχίες) να αναγάγουν τη «στενή» σε δεύτερη… έδρα του συλλόγου
Περιφέρεια Ειρηνικού
Σακραμέντο Κινγκς (1948): Όσο κι αν ψάξει κανείς να βρει ιστορικούς λόγους για την ονομασία «Βασιλιάδες» δε θα βρει άκρη, καθώς όπου υπήρχε η έδρα της ομάδας (Ομάχα, Κάνσας Σίτι) η μοναρχία ήταν απούσα! Ακόμα κι όταν ονομάζονταν «Ρόγιαλς» τόσο στο Ρότσεστερ, όσο και στο Σινσινάτι, η δημοκρατία βασίλευε! Το 1972, χρονιά κατά την οποία μεταφέρθηκαν από το Σινσινάτι στο Κάνσας Σίτι υιοθέτησαν μόνιμα το όνομα Κινγκς, ενώ από το 1985 κατοικοεδρεύουν στην πρωτεύουσα της Καλιφόρνια το Σακραμέντο.
Λος Άντζελες Κλίπερς (1970): Οι Κλίπερς διατηρούν έως σήμερα την ονομασία τους («Ιστιοφόρα»), την οποία απέκτησαν όταν μετακόμισαν από το Μπάφαλο (η πρώτη τους έδρα, όταν υφίσταντο ακόμα η ομάδα των Μπάφαλο Μπρέιβς) στο Σαν Ντιέγκο, πατρίδα του ιστιοπλοϊκού «America’s Cup» (σ.σ. ένα από τα τρία μεγαλύτερα αθλητικά γεγονότα στον κόσμο μαζί με το Mουντιάλ και τους Ολυμπιακούς Αγώνες) και έδρα πολλών ναυτικών βάσεων των Η.Π.Α.
Λος Άντζελες Λέικερς (1947): Οι «λιμνάθρωποι» οφείλουν την ονομασία τους στην πόλη της Μινεάπολις, η οποία περιβάλλεται από λίμνες και αποτελούσε την αρχική τους έδρα πριν μετακομίσουν, το 1960, στο κοσμοπολίτικο Λος Άντζελες.
Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς (1946): Εμπνευστής του ονόματος «πολεμιστές» είναι ο Άντι Γκότλιμπ, ένας εκ των ιδρυτών του ΝΒΑ. Το μπάσκετ ήταν για ’κείνον μία μάχη στην οποία έπρεπε να πολεμήσει κανείς σκληρά για να την κερδίσει. Η αρχική έδρα των Ουόριορς ήταν η Φιλαντέλφια, ενώ στη συνέχεια (1962) έριξαν άγκυρα στην Καλιφόρνια μετακομίζοντας αρχικά στο Σαν Φρανσίσκο.
Φίνιξ Σανς (1968): Ο ήλιος είναι τόσο συχνός στο Φίνιξ όσο… τα ψάρια στη θάλασσα και γι’ αυτό ας όψεται η παροιμιώδης έρημος της Αριζόνα! Επόμενο, λοιπόν, οι μπασκετμπολίστες της ομάδας να αποκαλούνται «ήλιοι».
Νοτιοδυτική Περιφέρεια
Μέμφις Γκρίζλις (1995): Γκρίζλις ονομάζονται οι μεγαλόσωμες αρκούδες που ζουν στη Βόρεια Αμερική και σ’ αυτές οφείλεται η ονομασία της ομάδας που αρχικά είχε έδρα το Βανκούβερ του Καναδά. Το 2001 οι «αρκούδες» μετακόμισαν στο Μέμφις.
Ντάλας Μάβερικς (1980): Τα μάβερικς είναι μικρόσωμα άγρια άλογα που ζουν ελεύθερα στις πεδιάδες του Τέξας και δαμάζονται πολύ δύσκολα. Σ’ αυτά οφείλεται το όνομα της ομάδας του Ντάλας.
Σαν Αντόνιο Σπερς (1967): Τα «σπιρούνια» ονομάστηκαν έτσι ώστε να αποδώσουν φόρο τιμής στην παράδοση της Δύσης και του Τέξας ιδιαίτερα.
Χιούστον Ρόκετς (1967): Η πόλη-έδρα της N.A.S.A. και επί σειρά ετών βάση των αμερικανικών αποστολών στο διάστημα πριν αυτές μεταφερθούν στη Φλόριντα δε θα μπορούσε παρά να ονομάζει τους παίκτες της ομάδας μπάσκετ «ρουκέτες».
Σάρλοτ Χόρνετς (1988): Σε ένα είδος σφήκας, το οποίο μπορεί με ένα απλό τσίμπημα να προκαλέσει αναφυλακτικό σοκ, μέχρι και θάνατο, οφείλεται η ονομασία της ομάδας της Βόρειας Καρολίνας. Οι Χόρνετς είχαν ως έδρα αρχικά την πόλη της Σάρλοτ μέχρι που τη σεζόν 2002-03 μετακόμισαν στη Λουιζιάνα για να επιστρέψουν πέρσι στη γενέτειρά τους.
ΑΝΑΤΟΛΗ
Περιφέρεια Ατλαντικού
Νιου Γιορκ Νικερμπόκερς (Νικς) (1946): Η προέλευση του ονόματος της πρώτης ομάδας της Νέας Υόρκης έχει τις ρίζες της στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ολλανδία. Τα νικερμπόκερς είναι τα χαρακτηριστικά παντελόνια του 17ου και 18ου αιώνα, τα οποία σφίγγουν κάτω από το γόνατο και φουσκώνουν στο ύψος των γοφών, οι «πρόγονοι» ουσιαστικά των παντελονιών «ζουάβου».
Τα τελευταία τα φορούσαν οι Ολλανδοί άποικοι που έφτασαν πρώτοι και ίδρυσαν το Νέο Άμστερνταμ (σ.σ. νυν Νέα Υόρκη) στις όχθες του ποταμού Χάντσον. Όσοι δεν έχουν δει την αριστουργηματική ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε, «Συμμορίες Της Νέας Υόρκης», μπορούν να πάρουν από κει μια ιδέα.
Μπρούκλιν Νετς (1976): Το όνομα των «φτωχών συγγενών» της Νέας Υόρκης σημαίνει απλώς «δίχτυα» (nets). Αρκετά κοινότυπο, παραπέμπει προφανώς στο διχτάκι της στεφάνης. Το 2012 και έπειτα από 35 συνεχόμενα χρόνια παρουσίας στο Νιου Τζέρσεϊ, οι Νετς μετακόμισαν στο Μπρούκλιν, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το παρελθόν έφεραν επίσης τα ονόματα Νιου Τζέρσεϊ Αμέρικανς και Νιου Γιορκ Νετς.
Φιλαντέλφια Σεβεντισίξερς (ή απλά Σίξερς) (1949): Το όνομα οφείλεται στη χρονιά κατά την οποία υπογράφτηκε στην πόλη της Φιλαντέλφια η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας και το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, το 1776. Σε ελεύθερη μετάφραση: «οι άνθρωποι του ’76».
Τορόντο Ράπτορς (1995): Τα «αρπακτικά» ή «πτερόσαυροι» του Τορόντο έχουν ένα σαφώς πιο επιβλητικό όνομα από τους προγόνους τους, τους Τορόντο Χάσκις, που έλαβαν μέρος για μία και μοναδική σεζόν (1946-’47) στο ΒΑΑ, πρόδρομο του σημερινού ΝΒΑ.
Η ονομασία «μεταφράζεται» εύκολα αν αναλογιστούμε το πλήθος αρχαιολογικών ευρημάτων που έχουν βρεθεί στη Βόρεια Αμερική και αφορούν σε απολιθώματα πτερόσαυρων, αλλά και το δυναμισμό που ήθελαν να προσδώσουν οι ιδρυτές της ομάδας, έχοντας κατά νου το αποτυχημένο ντεμπούτο των κατά τα άλλα συμπαθέστατων σκυλιών Χάσκι.
Μπόστον Σέλτικς (1946): Οι «Κέλτες» της Βοστώνης έχουν άμεσα συνδεδεμένη την ονομασία τους με την αγγλοσαξονική παράδοση της πρωτεύουσας της Μασαχουσέτης, καθώς και με την ιρλανδική κοινότητα που εγκαταστάθηκε στη Νέα Αγγλία, εξ ου και το πράσινο χρώμα της φανέλας με το χαρακτηριστικό συμβολισμό του τριφυλλιού.
Κεντρική Περιφέρεια
Κλίβελαντ Καβαλίερς (1970): Προφανώς η ονομασία της ομάδας του Λεμπρόν Τζέιμς δεν έχει απολύτως καμία σχέση με την ιστορία της παραλίμνιας πόλης του Κλίβελαντ, η οποία εξαιτίας τού ότι δε διεκδικεί ιδιαίτερες δάφνες ομορφιάς, αποκαλείται χαϊδευτικά «the mistake of the lake» (σ.σ. «το λάθος της λίμνης»)! Η ονομασία «ιππότες» απλώς προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση στο αρχικό γράμμα «C» των λέξεων Cleveland και Cavaliers.
Μιλγουόκι Μπακς (1968): Η ομάδα της πόλης του Μιλγουόκι οφείλει την ονομασία της στα ελάφια που ζουν στα δάση της Πολιτείας του Ουισκόνσιν. Μάλλον οι εμπνευστές της θα ήταν…φιλόζωοι, αφού το Μιλγουόκι είναι γνωστό με τα προσωνύμια «η πόλη της μπύρας» και «η πόλη των φεστιβάλ».
Σικάγο Μπουλς (1966): Το γεγονός ότι στο Σικάγο βρίσκονται τα μεγαλύτερα σφαγεία των Η.Π.Α. δικαιολογεί το όνομα «ταύροι» για την ομάδα της «πόλης των ανέμων». Κάποιος… κύριος, ονόματι Μάικλ Τζόρνταν, τους ανήγαγε στην απόλυτη ατραξιόν του πρωταθλήματος μέσα στη δεκαετία των 90s, κερδίζοντας για λογαριασμό τους έξι πρωταθλήματα (1991, 1992, 1993, 1996, 1997, 1998)
Ιντιάνα Πέισερς (1967): Εδώ οι απόψεις διίστανται. Μία εκδοχή θέλει η συγκεκριμένη ονομασία (σε ελεύθερη μετάφραση: «αυτοί που έχουν ανήσυχο πνεύμα») να συμβολίζει την πολιτεία-σταυροδρόμι των Η.Π.Α. και μια δεύτερη την επιθυμία των κατοίκων της Ιντιανάπολις να έχουν τα πρωτεία στο μπάσκετ, το οποίο άλλωστε λατρεύουν σα θρησκεία.
Ντιτρόιτ Πίστονς (1948): Τα «πιστόνια» του αμερικανικού μπάσκετ δε θα μπορούσαν να έχουν άλλη ονομασία παρά κάποια που θα καταδεικνύει το βιομηχανικό στίγμα της πόλης του Ντιτρόιτ. Η επονομαζόμενη «Μότορ Σίτι», λόγω του ότι αποτελεί την «καρδιά» της αυτοκινητοβιομηχανίας των Η.Π.Α. (Φορντ, Κράισλερ, GM), έχει και το μπασκετικό της καμάρι, τους Πίστονς, τρεις φορές πρωταθλητές του ΝΒΑ (1989, 1990, 2004).