Του Κώστα Ψιμούλη / theweakside.net
Ο Αργύρης Πεδουλάκης έκανε γνωστό από τη πρώτη στιγμή ότι η κυρίαρχη του επιδίωξη είναι ο Παναθηναϊκός να παίζει σκεπτόμενο μπάσκετ. Η ουσία του συγκεκριμένου όρου είναι το διάβασμα των καταστάσεων που λαμβάνουν χώρα στο παρκέ, ανά πάσα στιγμή, από τους παίκτες. Η λεγόμενη “read & react” επίθεση απαιτεί παίκτες με ανεπτυγμένη αντίληψη, που να μπορούν να αναγνωρίσουν την πλεονεκτική θέση της επίθεσης (mismatch) ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για καλά σουτ (high percentage shots). Αυτά τα σουτ είναι, στην πλειοψηφία τους, κοντά στο καλάθι. Γι’ αυτό παρατηρούμε την επιμονή του προπονητή του Παναθηναϊκού να επιζητεί τη μεταφορά της μπάλας στη ρακέτα με επιθέσεις από το low post (σε μεγάλο βαθμό μάλιστα), με drives, κοψίματα και πίεση στο επιθετικό ριμπάουντ (η ομάδα του Πεδουλάκη είναι στη 7η θέση σε Offensive Rebound Percentage μεταξύ των ομάδων της Euroleague).
Σουτάρει με 83% στις βολές!
Ο Σοφοκλής Σχορτσανίτης αποτελεί σημείο αναφοράς κάθε φορά που βρίσκεται στο παρκέ χρησιμοποιώντας το 43.3% των plays της ομάδας (USG%). H υπερφυσική του δύναμη, σε συνδυασμό με την ικανότητα του να τελειώνει φάσεις στη restricted area, αναγκάζουν τις αντίπαλες άμυνες να σπεύδουν σε βοήθειες και να χρησιμοποιούν συνδυασμένες άμυνες. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι δεν υπάρχει αμυντικός που να μπορεί να τον αντιμετωπίσει χωρίς πρόβλημα στο “ένας-εναντίον-ενός”. Τις προηγούμενες χρονιές το φάουλ ήταν ένα σημαντικό όπλο για τις άμυνες αφού ο Σοφοκλής δεν μπορούσε να μετατρέψει τα σουτ του από τη γραμμή σε πόντους. Τη φετινή χρονιά όμως παρουσιάζεται βελτιωμένος, ήρεμος (απαραίτητο για κάθε παίκτη που βρίσκεται στη γραμμή) και συνεπής στον τρόπο που σουτάρει. Το αποτέλεσμα είναι ότι σουτάρει με 74% στην Euroleague και με 83% σε όλες τις διοργανώσεις.
Θα περίμενε κανείς από μια ομάδα που έχει στο ρόστερ έναν παίκτη με την ικανότητα του Σόφο στο “ένας με έναν” (ακόμα και στα περιορισμένα λεπτά που αγωνίζεται ο Σχορτσανίτης) να παρουσίαζε στο παρκέ πληθώρα καλών σουτ, ανοικτούς διαδρόμους προς το καλάθι και πολλές ανανεώσεις επιθέσεων μέσω των επιθετικών ριμπάουντ. Από αυτά μόνο το τελευταίο συμβαίνει σε σταθερή βάση. Το πρόβλημα δεν είναι το σχέδιο του Πεδουλάκη, ούτε η έλλειψη space για να επιτεθεί με άνεση ο Σόφο – αυτά υπάρχουν – αλλά η αργή σκέψη του Σχορτσανίτη, σε συνδυασμό με την μέτρια ικανότητα του στην πάσα.
Η επιδίωξη απαιτεί…
Οι ομάδες αναγκάζονται να δίνουν βοήθειες όταν αισθάνονται ότι κάποιο μαρκάρισμα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση. Κάθε βοήθεια από την άμυνα σημαίνει ελεύθερος παίκτης σε κάποιο σημείο του παρκέ για σουτ με καλές προϋποθέσεις, κόψιμο στο καλάθι όταν η άμυνα είναι εκτός ισορροπίας και πίεση στο επιθετικό ριμπάουντ καθώς, λόγω της βοήθειας, κάποιος θα βρεθεί χωρίς box-out σε ένα σημείο στο παρκέ (αυτός είναι και ο λόγος που ο Παναθηναϊκός μαζεύει το 30.9% των διαθέσιμων ριμπάουντ μετά από άστοχο σουτ των παικτών του). Η παρουσία ενός παίκτη που μαζεύει βοήθειες όχι μόνο από έναν, αλλά από δύο και τρεις παίκτες, εξασφαλίζει όλα τα παραπάνω. Με μία απαραίτητη προϋπόθεση όμως, ο Σχορτσανίτης να κάνει την σωστή επιλογή. Όταν μπορεί να τελειώσει τη φάση μόνος του να το κάνει, όταν όμως η άμυνα τρέξει αποφασιστικά πάνω του πρέπει να αναγνωρίσει έγκαιρα την προέλευση της βοήθειας και να πασάρει στο σωστό συμπαίκτη, την κατάλληλη στιγμή.
Οι άμυνες ποντάρουν στην έλλειψη υπομονής, στις βιαστικές κινήσεις για να απομακρυνθεί από τις βοήθειες (που συχνά οδηγούν σε λάθος), στο αργοπορημένο διάβασμα των φάσεων και στα, όχι τόσο ανεπτυγμένα, passing skills του. Ο Σοφοκλής πολλές φορές περιορίζει μόνος του τις διαθέσιμες γωνίες πάσας και όταν τελικά σταματά την ντρίμπλα και πασάρει, η άμυνα έχει προλάβει να κάνει recover στους παίκτες της με αποτέλεσμα οι καλές επιλογές για την επίθεση να μειώνονται. Η μπάλα κινείται πιο γρήγορα από κάθε παίκτη, αρκεί όμως να πραγματοποιηθεί πάσα στο σωστό timing.
Ταχύτητα σκέψης και αντίληψη παιχνιδιού…
To αποτέλεσμα αυτών των κακών επιλογών είναι, το πλεονέκτημα που θα έπρεπε να έχει η επίθεση (λόγω του παίκτη παραπάνω) να μετατρέπεται τελικά σε μειονέκτημα, με την ομάδα να βρίσκεται στην αρχική της διάταξη, αφού όμως έχουν περάσει αρκετά αναξιοποίητα δευτερόλεπτα, και οι παίκτες που αμύνονται να βρίσκονται πλέον σε αμυντική ισορροπία. Συνήθως αυτές οι φάσεις θα τελειώσουν με κάποιο σουτ με κακές προϋποθέσεις στο τέλος του χρονομέτρου. Η άμυνα που προσαρμόζεται σε έναν επικίνδυνο παίκτη παίρνει μεγάλα ρίσκα αφήνοντας κυρίως πολλά περιφερειακά σουτ. Όταν αντιμετωπίζει έναν ολοκληρωμένο low-post παίκτη ποντάρει στην αστοχία των υπολοίπων, όταν όμως αντιμετωπίζει τον Σοφοκλή ποντάρει στην αδυναμία του ίδιου να κάνει σταθερά -και με συνέπεια- το σωστό διάβασμα στη φάση, το σωστό play.
Το σκεπτόμενο μπάσκετ που θέλει να παίξει ο προπονητής του ΠΑΟ “χωλαίνει” κάθε φορά που ο Σοφοκλής δεν κάνει τη σωστή σκέψη (κάτι που, φερ’ ειπείν, έκανε με απόλυτη επιτυχία ο Μασιούλις απέναντι στην Ολύμπια παίζοντας στο low post). Είναι κρίμα γιατί ο Σχορτσιανίτης είναι πράγματι βελτιωμένος σε πολλούς τομείς. Παρουσιάζεται σε καλή φυσική κατάσταση, έχει βελτιώσει το σουτ από τη γραμμή των βολών και σίγουρα διαβάζει καλύτερα τις άμυνες -και πασάρει επίσης- σε σχέση με το παρελθόν.
Όμως όχι στο επίπεδο που πρέπει, ώστε να εκμεταλλευτεί πλήρως τις δυνατότητες του και η ομάδα του να είναι σταθερά καλύτερη με αυτόν στο παρκέ. Ένας παίκτης είναι καλός επιθετικά μόνο όταν η ομάδα του είναι καλύτερη στο διάστημα που αυτός αγωνίζεται, σε σχέση με το διάστημα που βρίσκεται στον πάγκο. Είναι στο χέρι του να κάνει το μεγάλο βήμα και να εξελίξει ακόμα περισσότερο το παιχνίδι του. Μόνο τότε θα γίνει πραγματικό φόβητρο για τις άμυνες, μόνο τότε οι ομάδες του θα είναι κατά πολύ καλύτερες με αυτόν στο παρκέ.