Της Δέσποινας Λάππα
Επιμέλεια: Γιώργος Μπακόλας
Στον αληθινό κόσμο οι ήρωες δεν έχουν υπερφυσικές δυνάμεις και δεν σώζουν ανθρώπους. Είναι εκείνοι που μπορούν να εμπνεύσουν και να γίνουν πρότυπα με τη στάση ζωής και τις επιλογές τους. Άνθρωποι όπως η Μαρία Λαρεντζάκη. Καθηλωμένη σε αναπηρική καρέκλα από τον Αύγουστο του 1991, όχι μόνο δεν λύγισε από το χτύπημα της μοίρας, αλλά κατάφερε να δημιουργήσει τη δική της (όχι μπασκετική αλλά)… οικογενειακή πεντάδα.
Αποδεικνύοντας με τον πλέον εντυπωσιακό τρόπο τη δίψα της για ζωή, η άλλοτε μπασκετμπολίστρια του Ιωνικού Νίκαιας και της Αγ. Παρασκευής, γέννησε τέσσερα κορίτσια και ένα αγόρι! Η ίδια πιστεύει πως «όταν γκρεμίζεται ένα όνειρο, γεννιέται κάποιο άλλο» και συνεχίζει να αποτελεί το παράδειγμα για πλήθος παραπληγικών ατόμων. Στα 41 της πλέον χρόνια, η «σούπερ μαμά» Μαρία Λαρεντζάκη μας χαρίζει μια επιπλέον «ραψωδία» στο «έπος» δύναμης που τη χαρακτηρίζει εδώ και δύο περίπου δεκαετίες.
Το αυτοκινητιστικό ατύχημα που είχε στη λεωφόρο Συγγρού πριν από 19 καλοκαίρια, τερμάτισε την μπασκετική της καριέρα, αλλά δεν έσβησε τις αναμνήσεις. «Αναμνήσεις… καμιά φορά όταν τα σκέφτομαι μου φαίνονται σαν άλλη ζωή. Ένα όνειρο που έζησα κάποια στιγμή και μετά ξύπνησα, γιατί πάνω που είχα αρχίσει να το απολαμβάνω και να βλέπω μια διαφορετική σταδιοδρομία να ανοίγεται, ήρθε το ατύχημα και κόπηκαν όλα απότομα. Δεν πρόλαβα να δω το όνειρό μου να εκπληρώνεται. Υπήρξαν, πάντως, πολλές καλές και αστείες στιγμές. Κάπνιζα από πιτσιρίκα, πριν ξεκινήσω το μπάσκετ και βέβαια το κράταγα κρυφό. Όταν πήγα στα κλιμάκια της Εθνικής, κάναμε όλες τις εξετάσεις, αιματολογικές κ.λπ. Κάποια στιγμή με φωνάζει ο προπονητής μου και μου λέει “καπνίζεις ε;” και τρώω ένα χαστούκι… Την ίδια μέρα πάω για προπόνηση στον Ιωνικό κι έξω από το γήπεδο με περίμενε η συμπαίκτριά μου, η Ανθή η Λέκκα (ήταν 24 κι εγώ 16 χρονών) και μου λέει “έμαθα ότι καπνίζεις” και έρχεται το δεύτερο χαστούκι! Το βράδυ στο σπίτι με περίμενε ο πατέρας μου, στον οποίο είχαν ταξιδέψει τα νέα από τον προπονητή και τα χαστούκια… τρίτωσαν!».
Το μπάσκετ προέκυψε για εκείνη λόγω ύψους και επιμονής των γονιών της. «Δεν ήθελα καθόλου αρχικά. Ο πατέρας μου με βούτηξε κυριολεκτικά από την κοτσίδα και μου λέει “θα παίξεις μπάσκετ”. “Δε θέλω-θα πας, δε θέλω-θα πας”, με πήγε το Φεβρουάριο του 1984 στον κοντινότερό σύλλογο, τον Ιωνικό Νικαίας. Όταν μπήκαμε στο γήπεδο, είχε προπόνηση το αντρικό, επί Γιαννάκη ακόμα, και σταμάτησαν και έτρεξαν προς το μέρος μου. Ήμουν 15 ετών με ύψος 1.94! Πότε μου βγάλανε το δελτίο, πότε μου ετοιμάσανε τα χαρτιά… Εν τω μεταξύ -εγώ άσχετη από μπάσκετ- δεν ήξερα ούτε τι χρώμα έχει η μπάλα. Θυμάμαι ένα σκηνικό στην προπόνηση μετά από ένα μήνα. Μου λέει ο προπονητής: “Θα κάτσεις στο κέντρο της ρακέτας και θα παίξεις άμυνα”. Εγώ δεν ήξερα τι σημαίνει άμυνα! Οπότε όλοι γύρω μου παίζανε και έβλεπες ένα άγαλμα στη μέση στημένο, με τα χέρια σε στάση άμυνας! Μου λέει “τι κάνεις εκεί;”, λέω “αυτό που μου είπες” (γέλια). “Ε, δεν θα κουνηθείς και καθόλου;”, αναρωτήθηκε.
Οι γονείς μου πήραν την απόφαση να με ωθήσουν στο μπάσκετ, για να ξεπεράσω το κόμπλεξ που είχα με το ύψος και να γυμναστώ. Παρότι στην αρχή ήμουν αρνητική, μετά το αγάπησα πάρα πολύ. Η νοοτροπία του αθλητή με βοήθησε τρομερά μετά το ατύχημα, ψυχολογικά. Το να μην τα παρατάς στην ήττα, να προσπαθείς περισσότερο για να έχεις καλύτερο αποτέλεσμα. Το μπάσκετ ήταν λατρεία, με έκανε αυτό που είμαι.
Το… απωθημένο της Εθνικής
Το παράπονό της είναι ότι δεν έπαιξε ποτέ στην Εθνική ομάδα. «Ήμουν στα κλιμάκια της Εθνικής, αλλά δεν είχα επίσημη συμμετοχή. Έδινα “εξετάσεις” με την ομάδα μου κάθε Κυριακή και άξιζα να είμαι στην Εθνική, όχι μόνο λόγω ύψους. Αλλά και έτσι να το πάρεις, ήμουν 2.02 και η αμέσως ψηλότερη ήταν 1.90! Μόνο στην άμυνα να με είχες, έφτανε! Πήρα κατά κάποιο τρόπο το αίμα μου πίσω, όταν παίξαμε με την Αγία Παρασκευή στο Κύπελλο Ρονκέτι, με μια γιουγκοσλαβική ομάδα, της οποίας η πεντάδα είχε κατακτήσει το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Σεούλ! Γράφανε πριν από το ματς οι εφημερίδες ότι θα φάμε ξύλο και θα μας διαλύσουν με 150 πόντους. Εγώ τότε είχα σπάσει το χέρι μου και δεν είχα κάνει καμία προπόνηση. Ήμουν σε φάση θεραπείας και δεν θα έπαιζα. Στην αντίπαλη ομάδα έπαιζε η νούμερο δύο ψηλότερη μπασκετμπολίστρια στην Ευρώπη, με ύψος 2.07 (εγώ ήμουν τρίτη στη λίστα) και σε εμάς, μετά από εμένα, η ψηλότερη ήταν 1.85. Στα πρώτα πέντε λεπτά του αγώνα, είχε φάει το ξύλο της αρκούδας, ήταν καταμελανιασμένη! Είχαμε τότε προπονητή τον Πάνο Μεταξά και του λέω “βάλε με”. “Και τι θα κάνεις;”, μου λέει. Του λέω “δεν θα πιάσω μπάλα, μην μου πετάξετε πάσα. Βάλε με άμυνα”. Έκανα ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της καριέρας μου. Πήγαινε πόντο-πόντο το παιχνίδι μέχρι που στα τελευταία λεπτά “ξεφουσκώσαμε” και χάσαμε με 14 πόντους. Η πλάκα είναι ότι η ψηλή τους κάποια στιγμή γύρισε και μου είπε σε άπταιστα ελληνικά “γ…σου” και έμεινα με το στόμα ανοιχτό!
Ήταν ωραία χρόνια. Ήμασταν δεμένα τα κορίτσια στην ομάδα, γνωστές από τα κλιμάκια. Η Αθηνά Πετρίδη με την αδερφή της Κρυσταλλία, η Βιβή η Γκόγκου, η Ελένη η Δημοπούλου κ.ά. Είχαμε πάρει τρεις σερί χρονιές τη δεύτερη θέση στο Πρωτάθλημα, με πρώτο τον Σπόρτιγκ και τρίτο τον Παναθηναϊκό. Είχα προτάσεις κι από αλλού, αλλά προτίμησα την Αγία Παρασκευή λόγω των κοριτσιών και κυρίως επειδή ήταν προπονητής ο Λουκάς ο Παπαϊωάννου, που του είχα αδυναμία. Και δεν μετάνιωσα για την επιλογή μου.
Το μόνο που με στεναχώρησε είναι ότι μετά το ατύχημα δεν είχα την υποστήριξη που περίμενα από την Αγία Παρασκευή, τη δεύτερη οικογένειά μου. Να μη με πάρουν ούτε ένα τηλέφωνο; Έστω για το τυπικό. Είχε γραφτεί σε εφημερίδα ότι θα κρέμαγαν το νούμερό μου και την επόμενη σεζόν το φορούσε η κόρη του εφόρου… Αφού γέννησα τα παιδιά, έλαβα κάρτες από όλες τις ομάδες, εκτός από τη δική μου».
Η συνειδητοποίηση και η νέα ζωή
Τον πρώτο καιρό μετά το ατύχημα, κανείς δεν της είχε μιλήσει ξεκάθαρα για την κατάστασή της. «Όταν πήγα στην Αγγλία, τέσσερις μήνες μετά το ατύχημα, δεν μου είχε πει κανείς πως δεν θα ξαναπερπατήσω. Υπήρχε η σκέψη βαθιά στο μυαλό μου, αλλά δεν ήθελα να το πιστέψω. Πήγα με το χαρτί των αγώνων του 2ου γύρου, να δω αν θα προλάβω να παίξω… Εκεί οι γιατροί τα λένε έξω από τα δόντια, όπως είναι το σωστό. Έρχεται η προϊσταμένη μαζί με το γιατρό στο δωμάτιο και μου λένε, “τι περιμένεις από εμάς;”. “Περιμένω να σηκωθώ στα πόδια μου και να γυρίσω στο σπίτι μου”. Και μου λέει ο γιατρός “καλά, δεν σου είπε κανείς ότι δεν πρόκειται να ξαναπερπατήσεις;”. Πρέπει να έκανα 3-4 λεπτά να μιλήσω. Εκεί το συνειδητοποίησα.
Λίγες μέρες πριν πάθω το ατύχημα, έβλεπα την ταινία “Γεννημένος την 4η Ιουλίου” με τον Τομ Κρουζ, που χάνει τα πόδια του στον πόλεμο και είναι σε καρότσι. Και λέω τότε η έξυπνη στην παρέα μου “αν μου τύχαινε κάτι τέτοιο, θα αυτοκτονούσα”. Στη βδομάδα επάνω έπαθα το ατύχημα… Το πρώτο πράγμα που είχα ως εικόνα στο μυαλό μου τη στιγμή που ξύπνησα στο νοσοκομείο και συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να κουνήσω τα πόδια μου, ήταν ο Τομ Κρουζ.
Είναι ακόμα πιο δύσκολο να είσαι αθλητής και να σου συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλά όπως το έχω φιλοσοφήσει, όλα στη ζωή συμβαίνουν για κάποιο λόγο. Σε άλλον θα δώσει πιο δυνατό χαστούκι, σε άλλον διαφορετικό μάθημα… είναι όμως όλα μαθήματα. Συχνά με ρωτάνε, ακόμα και τα παιδιά, “πώς θα ήταν η ζωή σου αν δεν είχες πάθει το ατύχημα;” και απαντάω ότι μπορεί να ήταν χειρότερα, μπορεί και καλύτερα. Πάντα προσπαθείς να κάνεις το καλύτερο, με τα δεδομένα που έχεις».
Κι ύστερα ήρθαν… τα παιδιά
Η γέννηση των παιδιών της ήταν θαύμα. Από εκείνα που έρχονται όταν πιστεύεις στον εαυτό σου και στη ζωή, που ξέρει να κρύβει την ευτυχία σε… περίεργα μέρη. Η πίστη μετακινεί και βουνά, όπως συνηθίζει να λέει η ίδια. «Μετά από τέσσερα χειρουργεία και πολλά προβλήματα, κάνω τώρα το σταυρό μου που είμαι σχετικά καλά, με τις υποχρεώσεις και κυρίως με τα παιδιά μου. Λέω να πάω στην Αγγλία στους γιατρούς που μου έλεγαν τότε, στην πρώτη εγκυμοσύνη με τα δύο τα κορίτσια, να κάνω έκτρωση, και να τους πω: “Ποια δύο; Πέντε!” (σ.σ. οι 16χρονες δίδυμες, Μεταξία και Ραφαηλία, ο 14ετής Θοδωρής, η 9χρονη Δανάη και η Εβελίνα, 7 ετών).
Εκείνη την περίοδο με είχαν καταρρακώσει. Μου έλεγαν να κάνω έκτρωση γιατί δεν θα προχωρήσει η εγκυμοσύνη, ότι μπορεί να υπάρξει τερατογένεση λόγω των φαρμάκων και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία μου. Προτιμούσα να πεθάνω παρά να κάνω έκτρωση. Δεν θα το συγχωρούσα ποτέ στον εαυτό μου. Είναι δώρο από το Θεό. Όταν σου λένε ότι δεν θα μπορέσεις να μείνεις έγκυος και ξαφνικά είσαι, και μάλιστα με δύο μωρά, είναι δυνατόν να το σταματήσεις; Όταν τις γέννησα (Ιούνιος 1994) και πήγα να δείξω τις φωτογραφίες στο γιατρό στην Αγγλία, μου είπε επί λέξει: “Αν δεν τις δω με τα μάτια μου, δεν μπορώ να το πιστέψω”. Δεν είχαν καταγεγραμμένο στα χρονικά άλλο περιστατικό με γυναίκα παραπληγική να φέρει εις πέρας δίδυμη κύηση. “Το καταρρίψαμε αυτό το ρεκόρ, πάμε για το επόμενο”, είπα (γέλια). Τα παιδιά είναι ζωή. Είναι το στήριγμά μου».
Ο Ολυμπιακός και οι «Δίδυμοι Πύργοι»
Η σημερινή σχέση της με το μπάσκετ αφορά περισσότερο στον Ολυμπιακό. «Πιο πολύ παρακολουθώ αγώνες του Ολυμπιακού, με τον οποίο έχω πάθος ως Καμινιώτισσα. Ο πατέρας μου μας πήγαινε από πολύ μικρές με την αδερφή μου στο γήπεδο. Είναι και από τις ομάδες που μου στάθηκαν. Γνωριζόμαστε προσωπικά με τον Αργύρη Καμπούρη και όταν έφυγα στο εξωτερικό για το τελευταίο χειρουργείο, είχαν μαζέψει από τον Ολυμπιακό 1.5 εκατομμύριο δραχμές για να καλυφθούν τα έξοδα του νοσοκομείου.
Μετά το ατύχημα μου είχαν προτείνει να αλλάξω υπηκοότητα και να παίξω στην Εθνική ομάδα με καρότσι της Αγγλίας, αφού στην πόλη που μέναμε θα γίνονταν τα προκριματικά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αλλά δεν μου έβγαινε ψυχολογικά. Δεν μπορούσα να το πολεμήσω. Για αρκετό καιρό δεν μπορούσα καν να παρακολουθήσω αγώνες μπάσκετ. Μετά ήρθαν τα παιδιά και νέες υποχρεώσεις και δεν προέκυψε κάτι. Στην Ελλάδα δεν είχα πρόταση από κάποια ομάδα για να είμαι σε οποιοδήποτε πόστο, αλλά και να μου γινόταν, δεν θα μπορούσα να το κάνω, λόγω των προβλημάτων που προέκυψαν στην πορεία με την κατάστασή μου. Ελπίζω τώρα πια στην επόμενη γενιά για διακρίσεις και συνέχεια της πορείας. Βέβαια, στις μεγάλες τις δίδυμες, Μεταξία και Ραφαηλία (σ.σ. στο σχολείο τις φωνάζουν «Δίδυμους Πύργους», καθώς έχουν ύψος κοντά στο 1.90 και οι δύο!), δεν αρέσει το μπάσκετ, κάνουν κωπηλασία. Στη μικρή, τη Δανάη, αρέσει. Έρχεται και μου λέει πόσα καλάθια έβαλε στο σχολείο. Τις μεγάλες τις πιέζω περισσότερο με τα μαθήματα, αν και είναι αριστούχες. Η Ραφαηλία θέλει να περάσει στρατιωτική γιατρός και η Μεταξία το σκέφτεται για Γυμναστική Ακαδημία. Αυτό που με συγκίνησε ήταν όταν ρώτησα τη Ραφαηλία για ποιο λόγο αποφάσισε να ακολουθήσει αυτή την ειδικότητα, μου είπε “γιατί αν γίνω γιατρός, θα έχουμε τα μέσα για να κάνεις εσύ τα χειρουργεία που πρέπει και μπορεί να σε χειρουργήσω κι εγώ”. Της λέω “γίνε εσύ γιατρός, να λιώσω από την περηφάνια και άσε τα χειρουργεία”! (γέλια). Είναι πολύ καλά παιδιά και είμαι περήφανη».
Τα αθλητικά πρότυπα της Μαρίας Λαρεντζάκη προέρχονταν από διάφορα αθλήματα. «Μου άρεσε πολύ ο στίβος. Ήταν η εποχή της Βερούλη, της Σακοράφα. Έβαζα τον πατέρα μου να με πηγαίνει σε αγώνες κι ακόμα και σήμερα μου αρέσει να παρακολουθώ. Αν δεν ήταν το μπάσκετ στη μέση, θα ήθελα να είχα ασχοληθεί με κάποιο άθλημα, όπως άλμα εις ύψος ή εις μήκος. Με δυο δρασκελιές, παγκόσμιο ρεκόρ (γέλια)! Από τη ρυθμική μου άρεσε πολύ η Νάντια Κομανέτσι. Σαν πιτσιρίκα, πρωτοξεκινώντας το μπάσκετ, είχα πρότυπο τη Στέλλα Κομματά, με την οποία στη συνέχεια ήμασταν μαζί στα κλιμάκια και αντίπαλες στις ομάδες μας. Από άντρες, ο Παναγιώτης Γιαννάκης, στον οποίο είχα ιδιαίτερη αδυναμία, ίσως γιατί τον είχα γνωρίσει κιόλας».
Το πρόβλημα των υποδομών
Πηγαίνοντας σε κέντρο αποκατάστασης στην Αγγλία, είδε στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων… τη μέρα με τη νύχτα σε σχέση με την Ελλάδα. «Μου έκανε καλό που έφυγα έξω, γιατί εκεί η νοοτροπία σχετικά με τα άτομα με ειδικές ανάγκες είναι πολύ διαφορετική. Στην πόλη μπορούσες να πας οπουδήποτε χωρίς πρόβλημα. Ράμπες παντού, προσβάσιμα μαγαζιά, ειδικά ταξί, άνθρωποι σαν κι εμένα με τις δουλειές και τις οικογένειές τους… Το έζησα αυτό μαζί με άλλους Έλληνες στην Αγγλία. Κάποιων οι γονείς έλεγαν “και τι θα κάνουμε τώρα, να φτιάξουμε ένα ειδικό καμαράκι πίσω από το σπίτι να το βάλουμε εκεί το παιδί (!), τι θα πει το χωριό…”. Μου έκανε καλό που δεν είχα συγγενείς μαζί. Πρέπει να το περάσεις μόνος σου όλο αυτό. Για να μάθεις να αυτοεξυπηρετείσαι, να πειθαρχήσεις και να δεις ότι δεν είσαι εγκλωβισμένος σε αυτήν την κατάσταση, ότι μπορείς να κάνεις πράγματα χωρίς βοήθεια.
Στην Ελλάδα δεν έχουμε υποδομές. Στο κέντρο αποκατάστασης στην Αγγλία έκανα απλά πράγματα, γυμναστική και φυσιοθεραπεία. Δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο εδώ. Η νοοτροπία του Έλληνα είναι όπου δει ράμπα, να παρκάρει. Παντού υπάρχει πρόβλημα, ακόμα και στις δημόσιες υπηρεσίες. Κάποτε ήμουν μάρτυρας σε μια δίκη και το ασανσέρ ήταν τόσο στενό που δεν μπορούσα να ανέβω στην αίθουσα. Όλα τα παραπάνω θα ήταν ο μοναδικός λόγος για να μείνω στο εξωτερικό».
Με στόχο να συμβάλλει στην αλλαγή της νοοτροπίας και να βοηθήσει όσους βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση, το 2006 είχε βάλει υποψηφιότητα για δημοτική σύμβουλος στη Σαλαμίνα, αλλά ο συνδυασμός της δεν βγήκε. «Το πήρα απόφαση γιατί όποτε έβγαινα έξω, κυκλοφορούσα στη μέση του δρόμου μαζί με τα αυτοκίνητα και έπρεπε να βγάζω φλας με το χέρι δεξιά κι αριστερά! Έγινε σχετική συζήτηση και έφτιαξε ο δήμαρχος ράμπες στο κέντρο της πόλης. Ήθελα να πιέσω καταστάσεις. Δεν είμαι μόνο εγώ σε αυτή την κατάσταση. Όταν έγινε το ατύχημα και είδα πόσος κόσμος αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα, κατάλαβα ότι παίρνουμε πολύ αψήφιστα το θέμα με τα τροχαία στην Ελλάδα. Από τα 20 άτομα, οι 18 ήταν από τροχαίο, και σε νεαρές ηλικίες».
Η εκμετάλλευση, τα «θα» και οι πλακέτες
Η απατεωνιά και η αναγόρευση του «φαίνεσθαι» σε πρωταρχική αξία είναι ίδιον της ανθρώπινης φυλής, πόσο μάλλον της ελληνικής, πράγμα που η Μαρία βίωσε στο μέγιστο βαθμό. «Κάποιοι προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την κατάστασή μου. Είχαν γίνει διάφορα μετά το ατύχημα. Δεν είχα αποδείξεις, αλλά το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να βγω δημόσια και να πω ότι για κάποιους αγώνες που είχαν γίνει δήθεν προς τιμήν μου και για κάτι εράνους, εγώ δεν είχα ιδέα ούτε πήρα ποτέ χρήματα!
Όταν έφυγα για την Αγγλία, είχαν πει ότι είχε ανοιχτεί λογαριασμός στον οποίο θα συγκεντρώνονταν λεφτά από παίκτες του αντρικού μπάσκετ, για να καλυφθούν τα έξοδα. Όταν επέστρεψα, είχαν βγάλει στις ειδήσεις δήλωσή μου ότι δεν είχα λάβει χρήματα ποτέ και την άλλη μέρα με πήρε ο δημοσιογράφος και μου είπε ότι σχεδόν τον απείλησαν και πως έπρεπε να το διαψεύσει και να υποστηρίξει ότι τα είχα πάρει. Είχα ακούσει, επίσης, ότι η αστυνομία συνέλαβε άτομο με ιατρικά χαρτιά δικά μου να κάνει έρανο. Η κατάσταση είχε ξεφύγει. Έφταναν στα αυτιά μου σημεία και τέρατα, ότι είχα πλουτίσει και δεν είχα πρόβλημα υγείας, αλλά το έπαιζα για να εκμεταλλεύομαι τον κόσμο, ότι ο άντρας μου ήταν ναρκομανής και με τα λεφτά αγόραζα τη δόση του… Δεν απέκτησα ψυχολογικό πρόβλημα λόγω του ατυχήματος και κόντεψα να αποκτήσω τότε.
Επίσης, άκουγα υποσχέσεις από αυτούς που υποτίθεται ότι μπορούσαν να κάνουν κάτι. Είχαν έρθει πολιτικοί από όλα τα κόμματα στο σπίτι με κάμερες, έλεγαν ότι είχε συζητηθεί το θέμα στη Βουλή, όταν είχα ζητήσει να βρεθεί μια δουλειά για τον Σταμάτη (σ.σ. τον πρώην σύζυγό της). Δεν είχαν κάνει τίποτα βέβαια, ήταν μόνο “θα και θα”. Σαν Μαρία Λαρεντζάκη νιώθω ότι έχω τιμηθεί υπέρ του δέοντος. Από την πολιτεία, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Παπούλια (σ.σ. στις 6 Μαρτίου 2007 βραβεύτηκε με το βραβείο του «Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής»)… Σαν πολίτης αυτής της χώρας όμως, νιώθω ακριβώς το αντίθετο. Γιατί όλα μένουν σε μια πλακέτα. Ένα χρόνο μετά την απονομή από τον κ. Παπούλια, χώρισα με το Σταμάτη. Ήμουν σε δύσκολη κατάσταση και οι φίλοι μου με έπεισαν να γράψω γράμμα στον Παπούλια, μιας και με είχε γνωρίσει, και να του ζητήσω, αφού ήμουν τόσο στριμωγμένη οικονομικά και είχα να μεγαλώσω μόνη μου πέντε παιδιά, να μου βγάλει μια άδεια ταξί, που ήξερα ότι βάσει νόμου δικαιούνται οι πολύτεκνοι. Στέλνω την επιστολή στον Πρόεδρο, που τον ευχαριστώ γιατί τη διάβασε και μου απάντησε, λέγοντάς μου ότι την έστειλε στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και να αναμένω εξελίξεις από εκεί. Από το Συγκοινωνιών μου είπαν ότι κατανοούν το πρόβλημά μου, αλλά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα… Επίσης, προσπαθώ από την εργατική κατοικία να πάρω δάνειο για σπίτι (σ.σ. μένει στο ενοίκιο), το οποίο δικαιούμαι σαν πολύτεκνη και παραπληγική και μου λένε ότι δεν μπορώ επειδή δεν έχω τα 600 ένσημα. Μα σε κάποιον που δεν έχει εργαστεί, δώστε το δικαίωμα να τα εξαγοράσει. Έκανα πέρσι τα χαρτιά μου και για άδεια περιπτέρου, τίποτα κι από εκεί.
Κουράστηκα να παρακαλάω. Η δική μου περίπτωση είναι και λίγο γνωστή. Οι υπόλοιποι που είναι στην ίδια φάση με εμένα και στην αφάνεια, τι μπορούν να κάνουν; Γι’ αυτό είπα “τέρμα η δημοσιότητα”. Θεωρώ κιόλας ότι μου έχει δοθεί περισσότερη προσοχή από όση μου αξίζει, λόγω της προγενέστερης αθλητικής μου ιδιότητας. Δεν έχω κάνει κάτι εξωπραγματικό. Κάθε άνθρωπος κάνει επιλογές στη ζωή του κι εγώ απλώς τις υποστήριξα, ανεξαρτήτως συνεπειών. Δεν είμαι η μόνη που έχει οικογένεια. Το μόνο που με ευχαριστούσε με την προβολή είναι ότι η ιστορία μου έδινε κουράγιο σε κάποιους ανθρώπους με πρόβλημα υγείας. Όλο το υπόλοιπο παρασκήνιο δεν το αντέχουν άλλο οι πλάτες μου».
«Πηγή» θετικής σκέψης
Η Μαρία Λαρεντζάκη πιστεύει ότι κάθε εμπόδιο είναι για καλό. Μας διδάσκει κάτι και μας δίνει τη δυνατότητα να το διδάξουμε κι εμείς με τη σειρά μας. «Αυτή η κατάσταση με ωρίμασε ως άνθρωπο και με έβαλε σε άλλο τρόπο σκέψης. Πράγματα που θεωρούμε δεδομένα, έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία απ’ όση τους δίνουμε. Το πιο απλό και καθημερινό, να κάνεις μπάνιο. Όταν ξαφνικά συνειδητοποιείς πόση δυσκολία αντιμετωπίζεις στην καθημερινότητά σου, λες “τι βλάκας ήμουν που καθόμουν και έσκαγα γιατί δεν με πήρε τηλέφωνο ο φίλος μου ή πού θα πάω για καφέ”. Η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό του ανθρώπου. Αν όμως σου τύχει το οτιδήποτε, αντιμετώπισέ το ψύχραιμα, με αξιοπρέπεια, με όσο πιο θετική σκέψη σου επιτρέπει να το κάνεις.
Κι εμένα με παίρνει από κάτω και φρικάρω. Άνθρωπος είμαι. Απλά όταν πάει να με ρίξει κάτι ψυχολογικά, θεωρώ αυτές τις σκέψεις στο κεφάλι μου σκουπίδια. Λέω, “ουπς, έξω τα σκουπίδια”! Εκεί βάζω και τα παιδιά μπροστά. “Έχεις πέντε παιδιά, τι πας να κάνεις;”. Κρύβουμε πολλή δύναμη μέσα μας, που βγαίνει αν μας δοθεί το ερέθισμα. Αν πιστεύεις στον εαυτό σου, αν έχεις θετική σκέψη, όλα μπορούν να γίνουν. Για μένα το μυαλό είναι σαν υπολογιστής. Το προγραμματίζεις να σκέφτεται θετικά. Αν αρχίσεις να είσαι μίζερος, αυτό το περνάς και στον άλλο και τον υποχρεώνεις να σε λυπηθεί.
Μου έλεγαν κάποιοι φίλοι ότι στην αρχή δεν ήξεραν πώς να μου μιλήσουν και ξαφνικά είδαν έναν άνθρωπο να γελάει, χαρούμενο… Λέω “τι περιμένατε; Να φοράω την πλερέζα και να κάθομαι να κλαίω από το πρωί μέχρι το βράδυ (γέλια); Το ότι δεν κουνάω τα πόδια μου δεν με κάνει διαφορετική από εσάς”. Όταν παθαίνεις ένα πρόβλημα υγείας, δεν αλλάζει ο χαρακτήρας σου. Αν δεν μπορείς να δεις αυτό που είμαι και βλέπεις μόνο το πρόβλημα, τότε δεν σε θέλω στο πλάι μου. Εκτιμάς την ουσία του άλλου και όχι την εξωτερική εμφάνιση».
Μετά το ατύχημα, από την οικογένεια και τους φίλους της, άλλοι στάθηκαν πλάι της και άλλοι απομακρύνθηκαν. «Έχασα πολλούς φίλους από τον μπασκετικό χώρο και όχι μόνο, αλλά δεν μπορώ να τους κρίνω, γιατί κι εγώ δεν ξέρω πώς θα αντιδρούσα. Τώρα οι φίλοι μου μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Λίγοι και καλοί, που έχουν δοκιμαστεί στο χρόνο.
Η οικογένειά μου ήταν εκεί για μένα, αν και συχνά τους έδινα εγώ δύναμη. Κάποια στιγμή είδα στους γονείς μου τη νοοτροπία του “τι θα κάνει τώρα το παιδί”… Ένα βράδυ, αφού είχα επιστρέψει από την Αγγλία, είχα βγει με την παρέα μου και γύρισα σπίτι στις 10 το πρωί! Με βλέπει ο πατέρας μου και με ρωτάει “τώρα ξύπνησες; “. Του λέω, “όχι μπαμπά, τώρα γύρισα”. “Παιδί μου”, μου λέει, “εσύ ό,τι και να πάθεις, μυαλό δεν πρόκειται να βάλεις (γέλια)! Πήγαινε για ύπνο τώρα”. Όταν είδαν ότι ήμουν καλά, ηρέμησαν κι αυτοί. Ξέρουν ότι χρειάζομαι βοήθεια, αλλά κυρίως σε πρακτικά θέματα. Το σπίτι μου π.χ. δεν είναι προσβάσιμο. Έχω να βγω περίπου ένα χρόνο. Δεν είναι το καλύτερό μου, αλλά δεν μου λείπουν οι βόλτες. Έχω όλη μου τη μέρα γεμάτη με το νοικοκύρεμα του σπιτιού και τα διαβάσματα των παιδιών.
Στο κυνήγι των ονείρων
«Δεν έχω παράπονο από τη ζωή μου. Όλα αυτά τα χρόνια που έρχεται κόσμος να με δει, έχω ακούσει ιστορίες που σου σηκώνεται η τρίχα, που λέω δόξα τω Θεώ για όσα έχω. Προβλήματα σε όλους θα παρουσιαστούν. Χρειάζεται δύναμη, υπομονή, κουράγιο και ελπίδα. Να μην σταματάμε να ονειρευόμαστε. Έχει μεγάλη σημασία αυτό. Ακόμα και να δεις ότι ένα όνειρό σου δεν σου βγαίνει και τερματίζεται, θα βγει ένα άλλο. Όσα έγιναν με το ατύχημα, το ότι γνώρισα τον Σταμάτη στο νοσοκομείο (σ.σ. ήταν φίλος ενός γνωστού της που είχαν πάει μαζί να την επισκεφθούν το 1993), ακόμα και το διαζύγιό μας, που ήταν δική μου απόφαση, αποδεικνύουν ότι ποτέ δεν πρέπει να λες ποτέ. Η ζωή κυλάει και οι άνθρωποι αλλάζουν. Έχω αποφασίσει ότι η ζωή μου είναι εδώ, με τα παιδιά μου, και το μόνο που ζητάω κάθε μέρα από το Θεό είναι να με έχει καλά για να μπορέσω να τα μεγαλώσω».
Ερωτηθείσα για τον τίτλο που θα έβαζε στη ζωή της, αφού σημείωσε γελώντας ότι «στους αγώνες δεν μπορούσα να σουτάρω γιατί θα με κρεμάγανε, στις προπονήσεις όμως τα ‘χωνα», απάντησε χωρίς πολλή σκέψη: «Το τελευταίο τρίποντο της ζωής μου δεν το έχω βάλει ακόμα». Ως άνθρωπος που δεν σταματά ποτέ να ονειρεύεται, το μόνο σίγουρο είναι ότι η Μαρία Λαρεντζάκη θα συνεχίσει να «σκοράρει» παντοτινά στις λιγότερο δυνατές ψυχές.
INFO
• Η Μαρία Λαρεντζάκη γεννήθηκε στον Πειραιά το 1969. Η καταγωγή της είναι από τη Λήμνο.
• Το Φεβρουάριο του 1984 γράφτηκε στη γυναικεία ομάδα καλαθοσφαίρισης του Ιωνικού Νίκαιας.
• Το 1988 πήγε στην Αγία Παρασκευή με την οποία πήρε τρεις φορές τη 2η θέση στην Ελλάδα, ενώ έπαιξε και στην Ευρώπη.
• Κάποια ημέρα, μια κυρία τηλεφώνησε στη μητέρα της και της είπε ότι της έσωσε τη ζωή. Ήταν έτοιμη ν’ αυτοκτονήσει, αλλά όταν είδε συνέντευξη της Μαρίας στην τηλεόραση πήρε τεράστιο κουράγιο.
Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο περιοδικό AllStar Basket το Φεβρουάριο του 2010