Του Στάθη Τραπεζανλίδη/ info@eurohoops.net
Η καλύτερα παρέα αυτή την περίοδο, εκτός από τους δικούς μας ανθρώπους, είναι τα βιβλία, οι ταινίες, η μαγειρική, τα επιτραπέζια, το ίντερνετ, το γράψιμο κι η μουσική, αναλόγως τι ευχαριστεί τον καθένα. Το Eurohoops έχει μερικές προτάσεις για βιβλία που αξίζει να διαβαστούν αυτή την περίοδο.
Το μονοπάτι στη θάλασσα – Αντώνης Σουρούνης
Ο Αντώνης Σουρούνης καταφέρνει με αριστουργηματικό τρόπο και το δικό του ιδιαίτερο γράψιμο να περιγράψει τη ζωή στην συμπρωτεύουσα τη δεκαετία του 50. Ουσιαστικά μας ταξιδεύει στα παιδικά του χρόνια, δίνοντάς μας μία νοσταλγική – μελαγχολική εικόνα του πόσο διαφορετικά ήταν όλα τότε. Μας βάζει μέσα στα όμορφα σοκάκια της πόλης, από τα κάστρα μέχρι το λιμάνι, μας περιγράφει τις όμορφες γειτονιές, το πως μεγάλωναν τα παιδιά εκείνη την περίοδο, έναν άλλο τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς σε μία εντελώς διαφορετική εποχή από την σημερινή. Από τα έργα που σε κάνουν να δεις διαφορετικά την πόλη, να θέλεις να την επισκεφτείς και να την περπατήσεις ξανά δίνοντας μεγαλύτερη προσοχή στο παρελθόν και την ιστορία της.
Στο χείλος της αβύσσου – Έριχ Κέστνερ
Ο Γερμανός συγγραφέας περιγράφει τον βερολινέζικο κόσμο τη δεκαετία του 30, λίγο πριν ανέλθει στην εξουσία ο Χίτλερ. Το χείλος της αβύσσου, το οποίο έχει προφητικό χαρακτήρα γι αυτά που θα ακολουθήσουν αργότερα στην Γερμανία και την Ευρώπη γενικότερα, λογοκρίθηκε κι ο κόσμος δεν κατάφερε το 1931 να το διαβάσει στην πραγματική και πλήρη μορφή του. Μετά από αρκετά χρόνια εκδόθηκε ολόκληρο συμπεριλαμβανομένου και του κεφαλαίου που παραλείφθηκε αρχικά. Ο Γιάκομπ Φάμπιαν, ο ήρωας του μυθιστορήματος, παραμένει ένα άτομο που πορεύεται με το ήθος και τις αρχές του παρά την γενικότερη παρακμή της κοινωνίας. Ο συγγραφέας πραγματεύεται την πτώση ήθους και αξιών σε μία κοινωνία που ο καθένας παλεύει να ανέλθει με θεμιτά κι αθέμιτα μέσα, ώστε να ξεφύγει από την φτώχεια που κυριαρχεί σε όλη την πόλη. Ουσιαστικά με έναν πανέξυπνο τρόπο γεμάτο χιούμορ, σε ένα συνεχές contrast συναισθημάτων, ο Κέστνερ αναλύει τους λόγους για τους οποίους ο ναζισμός θα βρει αργότερα την ευκαιρία να ανέλθει στην εξουσία.
Το χιόνι – Ορχάν Παμούκ
Ο βραβευμένος με νόμπελ Τούρκος συγγραφέας δίνει μία εικόνα της σύγχρονης Τουρκίας θέτοντας σημαντικούς πολιτικούς, ηθικούς και θρησκευτικούς προβληματισμούς για τα κράτη και τον τρόπο που λειτουργούν. Διαπραγματεύεται σπουδαία ζητήματα κάτω από ένα ιδιαίτερα μελαγχολικό, κρύο και χιονισμένο σκηνικό στο απομακρυσμένο Καρς, μία πόλη στα σύνορα με την Αρμενία. Πρόκειται ίσως για το πιο πολιτικό μυθιστόρημά του, εκεί όπου πρωταγωνιστής είναι ένας πολιτικός εξόριστος ποιητής, ο Κα, ο οποίος θα έρθει αντιμέτωπος με τη μόνιμη σύγκρουση ανάμεσα στους συντηρητικούς και τους προοδευτικούς, σε αυτούς που ακολουθούν και πιστεύουν συγκεκριμένες αξίες και κανόνες με βάση τη θρησκεία κι αυτούς που κινούνται περισσότερο προς τους κοσμικούς θεσμούς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο συγγραφέας παρουσιάζει τον τρόπο σκέψης των ανθρώπων ως ξεχωριστές οντότητες κι ως κοινωνία συνολικά προσπαθώντας την ίδια στιγμή να βρει κοινά σημεία στη ζωή τους.
Αζαζέλ (Τhe Winter Queen) – Μπόρις Ακούνιν
Για τους λάτρεις του αστυνομικού μυθιστορήματος και του μυστηρίου προτείνεται το Αζαζέλ του Μπόρις Ακούνιν. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το πρώτο από μία σειρά που έγραψε με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Εραστ Φαντοριν. Πρόκειται για έναν ντετέκτιβ με ιδιαίτερες ικανότητες, ο οποίος χρονολογικά τοποθετείται από τον συγγραφέα στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο ντετέκτιβ Φαντοριν καλείται να βρει ποια είναι η μυστική οργάνωση που θέλει να κατακτήσει τον κόσμο πίσω από το όνομα του εβραϊκού δαίμονα Αζαζέλ. Πραγματικά γεγονότα της εποχής εκείνης αναμειγνύονται με τη μυθοπλαστική αφήγηση του Ακούνιν και ο αναγνώστης καλείται να διακρίνει το πραγματικό από το φανταστικό, την αλήθεια από το μύθο. To βιβλίο είναι ευχάριστο και διακεδαστικό, η περιπέτεια και το μυστήριο σε απορροφάνε και σε κάνουν να μη θέλεις να το αφήσεις μέχρι να το τελειώσεις.
Χρονικά μιας ρευστής κοινωνίας – Ουμπέρτο Έκο
Ο Ιταλός φιλόσοφος είναι ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς και τον προτείνω συνεχώς σε όσους δεν έχουν ασχοληθεί μαζί του. Θα αποφύγω να βάλω στη λίστα κάποιο από τα διάσημα έργα του με κυριότερο όλων το Όνομα του Ρόδου και θα επιλέξω ένα από τα δοκίμιά του και τελευταίο βιβλίο που επιμελήθηκε πριν πεθάνει. Είναι μία επιλογή/συλλογή από τα άρθρα του στην ιταλική εφημερίδα Espresso, στην οποία διατηρούσε επί χρόνια τη στήλη Le bustine di Minerva. Μέσω του ιδιαίτερου τρόπου γραφής και σκέψης του σχολιάζει θέματα που απασχολούν την ρευστή κοινωνία μας, επίκαιρα και μη, όπως τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, η πολιτική εξουσία, οι θρησκείες, η ομορφιά κι η ασχήμια, το εκπαιδευτικό σύστημα, ο φασισμός, τα πορνοσάιτ, το σεξ, τα social media κι άλλα πολλά ενδιαφέροντα θέματα. Με το δικό του πάντα χαρακτηριστικό, κριτικό, ειρωνικό, χιουμοριστικό κι ευφυέστατο τρόπο. Πρόκειται για ένα βιβλίο που το “ρουφάς”, σε προβληματίζει και σε ωθεί να σκεφτείς διαφορετικά πολλά ζητήματα.
Η πανούκλα – Αλμπέρ Καμύ
Δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα μας ένα βιβλίο, το οποίο τις τελευταίες ημέρες συζητιέται πολύ λόγω της εμφάνισης του κοροναϊού. Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα έργα του Καμύ. Η ιστορία του μυθιστορήματος είναι όμοια με την σημερινή πραγματικότητα με την Πανούκλα να θερίζει τα πάντα στο διάβα της. Οι ομοιότητες βέβαια δεν σταματούν εκεί αφού οι κάτοικοι του Οράν (πόλη της Αλγερίας) αρχικά δεν δίνουν μεγάλη σημασία και προσοχή στην αρρώστεια και δεν παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα. Στην συνέχεια όμως αναγκάζονται να βάλουν ολόκληρη την πόλη σε καραντίνα, ο πανικός κυριαρχεί και οι ήρωες του Καμύ μέσα από διαφορετικές αντιδράσεις και με βάση την προσωπικότητα του καθενός προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τον φόβο που σπέρνει ο θάνατος. Ο Καμύ στην Πανούκλα εξυψώνει έννοιες όπως η θέληση του ανθρώπου για αντίδραση κι αντίσταση απέναντι στην αρρώστεια ταυτόχρονα με την αλληλεγγύη για τον συνάνθρωπο. Αναδεικνύει την αλλαγή στη συμπεριφορά ανθρώπων μπρος στο κοινό καλό, ενώ παράλληλα θέτει πολλά υπαρξιαξά και φιλοσοφικά ζητήματα σε ένα αριστούργημα που αξίζει να διαβαστεί από τον καθένα.
Η Θεία Κωμωδία – Δάντης
Η τελευταία πρόταση της στήλης έρχεται από τον Μεσαίωνα και μάλιστα την ποίηση. Αφού η ιστορία με τον κοροναϊό θα τραβήξει αρκετά όπως φαίνεται, για όσους αγαπάνε να παιδεύονται για αρκετό καιρό με έννοιες, νοήματα, ιδέες κι ερμηνείες τι καλύτερο από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το ποίημα του Δάντη περιγράφει το ταξίδι του ίδιου στην Κόλαση, το Καθαρτήριο και τον Παράδεισο. Το έργο είναι αλληγορικό, διδακτικό και κριτικό θέτοντας πολλά πολιτικά, θρησκευτικά, ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα που απασχολούσαν την κοινωνία της εποχής. Ούτως ή άλλως ο Δάντης ζει στην Ιταλία εξόριστος από την πόλη του, τη Φλωρεντία, σε μία περίοδο που αμφισβητείται έντονα τόσο η Αυτοκρατορία όσο και η Εκκλησία. Κατά μία έννοια και για πολλούς το έργο του αποτελεί μία ωδή στην ανθρώπινη ύπαρξη και στην προσπάθεια αυτής μέσα από τα πάθη και τις αμαρτίες να οδηγηθεί στην λύτρωση και την τελειότητα ακόμα και την ύστατη στιγμή. Πρόκειται για ένα αρκετά δύσκολο κείμενο, αλλά παράλληλα και μία μεγάλη πρόκληση να το… “ξεσκονίσεις” και να το απολαύσεις μέχρι και την τελευταία του τελεία. Μην ξαφνιαστείς αν ο κοροναϊός έχει εξαφανιστεί κι εσύ ακόμα παλεύεις να το τελειώσεις.