Του Αντώνη Στρογγυλάκη – Απόδοση στα Ελληνικά: Γιάννης Γιανναράκης/ info@eurohoops.net
Το απόλυτο φαινόμενο των ’90s. Ο άνθρωπος που λατρεύτηκε ως Θεός. Ο άνθρωπος που άλλαξε μια για πάντα την κουλτούρα του αγαπημένου μας αθλήματος. Ο Μάικλ Τζόρνταν κατάφερε για άλλη μια φορά να μας καθηλώσει, αυτή την φορά εν μέσω καραντίνας, χάρη σε ένα ντοκιμαντέρ που λάτρεψαν μικροί και μεγάλοι, μπασκετόφιλοι ή μη.
Στον απόηχο του “The Last Dance” λοιπόν, το Eurohoops ρώτησε #23 (ναι, δεν είναι καθόλου τυχαίο το νούμερο) παίκτες της EuroLeague για την εμπειρία που βίωσαν βλέποντας το ντοκιμαντέρ αλλά και τα μαθήματα που πήραν τόσο εκείνοι, όσο και ο υπόλοιπος κόσμος.
Οι 23 παίκτες κλήθηκαν να απαντήσουν τις ακόλουθες ερωτήσεις:
1) Άλλαξε καθόλου η άποψη σου για τον Μάικλ Τζόρνταν αφού είδες το “The Last Dance”;
2) Ποιο ήταν το πιο τρελό/σοκαριστικό/απροσδόκητο πράγμα που είδες στο “The Last Dance”;
3) Τι είδους έμπνευση μπορεί να προσφέρει το “The Last Dance” στους αθλητές γενικότερα και σε εσένα προσωπικά; – Τι θα έλεγες στον MJ αν τον είχες μπροστά σου αυτή την στιγμή;
Η παρακάτω λιστά ονομάτων είναι τουλάχιστον εκλεκτή, καθώς περιλαμβάνει πρώην πρωταθλητές Ευρώπης, MVPs σε Regular Season και Final Four, συμμετοχές στην Κορυφαία Ομάδα της Χρονιάς αλλά και στο ΝΒΑ. Προέρχονται από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικές κουλτούρες και έθιμα. Μερικοί από αυτούς τον είδαν ζωντανά, μερικοί αναγκάστηκαν να νοικιάσουν DVD με τα στιγμιότυπα του, ενώ ένας δεν ήταν καν τριών ετών όταν ο MJ έπαιζε το τελευταίο του παιχνίδι με τους Ουίζαρντς το 2003.
Τι τους ενώνει; Η αγάπη για το μπάσκετ και η έμπνευση που τους προσέφερε το ντοκιμαντέρ, σε μικρό ή και μεγάλο βαθμό.
Η ταξινόμηση της λίστας είναι τυχαία και δεν συμπίπτει με κάποιο άλλο κριτήριο
Μπίλι Μπάρον: “Δεν ήταν απλά ο καλύτερος, δούλευε και όσο κανείς”
1. Η εντύπωση μου για τον MJ δεν άλλαξε, ήταν ανέκαθεν o GOAT και θα συνεχίσει να είναι ο GOAT.
2. Ήξερα ότι ο Ρόντμαν έκανε του κεφαλιού τις περισσότερες φορές αλλά είχα ξεχάσει ότι εμφανίστηκε στο WWE ενώ οι Τελικοί βρίσκονταν στο κρισιμότερο σημείο τους. Ήταν απλά τρελό.
3. Πάντα ήξερα τι ηγέτης ήταν ο MJ. Ο Μπι Τζέι Άρμστρονγκ ήταν ο ατζέντης μου όσο βρισκόμουν στο κολέγιο και όταν ετοιμαζόμουν για το Draft πήγαινα πολλές φορές στο γραφείο του και οι συζητήσεις κατέληγαν στον Τζόρνταν. Το σημείο που με άγγιξε περισσότερο από όλα ήταν ο MJ είπε ότι το να είσαι ηγέτης δεν έρχεται έτσι απλά και πως δεν ανάγκαζε κανέναν να παίζει όπως εκείνος. Όχι απλά ήταν ο καλύτερος αλλά δούλευε και όσο κανείς άλλος. Ήταν εθισμένος με την νίκη και έκανε ότι περνούσε από το χέρι του κάθε μέρα για να πλησιάσει στον τελικό στόχο. Για αυτό παίρνω το θαρρός να τον χρίσω ως τον GOAT.
Μάλκομ Ντιλέινι: “Το ‘The Last Dance’ με έκανε να σεβαστώ περισσότερο τον MJ”
1. Οχι, οι εντυπώσεις μου για τον Τζόρνταν δεν άλλαξαν. Μελέτησα τον Τζόρνταν και γνώριζα όλα αυτά τα πράγματα ενώ μεγάλωνα. Το ντοκιμάντερ βέβαια με έκανε να τον σεβαστώ περισσότερο, γιατί είδα τα πάντα από την δική του οπτική γιατί αυτή τον έκανε τέτοιο “δολοφόνο”. Δεν είναι μόνο θέμα ικανοτήτων.
2. Το πιο σοκαριστικό απ’ όλα ήταν να βλέπεις το πως ο Ντένις Ρόντμαν έφυγε για διακοπές στο Λας Βέγκας και επέστρεψε σαν να μην συνέβη τίποτα και μετά έχασε και μια προπόνηση για να πάει να παλέψει, προκειμένου να βγάλει λεφτά στην μέση των Τελικών! (γέλια)
3. Η έμπνευση έρχεται όταν δείχνει τα αποτέλεσματα του συνδυασμού της ψυχικής σκληράδας με την αθλητική προετοιμασία. Όταν ψάχνεις τρόπους για να βρεις κίνητρο και δεν κοιτάς απλά για το επόμενο άτομο. Επίσης, αν ο MJ ήταν μπροστά μου θα τον ευχαριστούσα για όλα όσα έκανε για το μπάσκετ. Α, και για τον κόσμο των παπουτσιών! (γέλια)
Αμεντέο Ντέλα Βάλε: “Μακάρι να ήμουν μέλος της παρέας του Ντένις Ρόντμαν για ένα βράδυ”
1. Ειλικρινά, ακολουθούσα την καριέρα του Μάικλ Τζόρνταν από πολύ κόντα όλον αυτό το καιρό. Ακόμα κι έτσι, υπήρχαν μερικά επεισόδια για τα οποία δεν γνώριζα, όμως περίμενα όντως να τον δω όπως τον είδα. Ακρίβως γιατί ήθελε να κερδίζει τόσο άσχημα. Τόσο, που θα κινούσε γη και ουρανό. Πάντα μου έδινε αυτή την αύρα και χαίρομαι που επιβεβαιώθηκα μέσω του ντοκιμαντέρ.
2. Η πιο τρελή εμπειρία από το ντοκιμαντέρ ήταν τα όσα είδα στους Τελικούς, όπου οι παίκτες μπορούσαν άνετα να φύγουν. Για παράδειγμα, ο Μάικλ Τζόρνταν πήγε στο καζίνο και ο Ντένις Ρόντμαν στο WWE. Σε αγώνα πάλης. Αγαπούσα τον χαρακτήρα του από πριν και τώρα τον αγαπάω ακόμα περισσότερο γιατί ήταν τόσο αλλόκοτος και τόσο αληθινός.
3. Νομίζω ότι το “The Last Dance” δίνει κίνητρο σε κάθε μπασκετμπολίστα. Ειδικά από την στιγμή που ενώ βλέπαμε το σόου, πολλοί από εμάς δεν βρίσκονταν στο γήπεδο, λόγω καραντίνας. Αυτό μας έκανε να θέλουμε να επιστέψουμε εκεί, να δουλέψουμε σκληρά, Το ίδιο το σόου μας έκανε να θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα.
Ο Τζόρνταν σπουδαίος αναμφίβολα, αλλά εύχομαι να μπορούσα να έχω την παρέα του Ντένις Ρόντμαν για νύχτα.
Μπόμπι Ντίξον (Αλί Μουχάμαντ): “Ήθελε να κερδίζει αλλά ήταν και μεγάλος μα…κας”
1. Η πρώτη μου εντύπωση για τον Μάικλ Τζόρνταν ήταν ότι είναι πολύ εθισμένος σε αυτό που κάνει. Μιας και είμαι από το Σικάγο, είδα τι γινόταν σε πραγματικό χρόνο. Ήταν κάτι μεγαλύτερο από την ίδια την ζωή.
2. The most shocking thing to me was seeing how aggressive MJ was and how he talked to people. Jordan wanted to win but he was a big as—ole (laughs).
2. Αυτό που με σόκαρε ήταν η επιθετικό του MJ και ο τρόπος που μιλούσε στους άλλους. Ήθελε να κερδίζει αλλά ήταν πραγματικά μεγάλος μα…κας (γέλια).
3. Σίγουρα ο Τζόρνταν είναι ένας και μοναδικός. Το να βλέπεις όμως τι χρειάστηκε για να γίνει ο κορυφαίος όλων των εποχών; Σου διδάσκει πως πρέπει πάντοτε να κάνεις το καλύτερο που μπορείς για να γίνεις σπουδαίος, ανεξαρτήτου του που βρίσκεσαι.
Αν τον συναντούσα, πιθανότατα δεν θα έλεγα πολλά, απλά θα ζητούσα να βγάλουμε μια φωτογραφία. Πιστεύω θα έλεγε όχι, οπότε θα αναγκαζόμουν να αρχίσω τα ανέκδοτα (γέλια).
Ζόραν Ντράγκιτς: “Δείχνει ότι η νίκη ξεκινάει από το μυαλό”
1. Όχι. Ήταν και παραμένει ένας εξωπραγματικός ανταγωνιστής.
2. Το πόσο εξαντλητικό είναι αυτό το ταξίδι. Το ταξίδι προς την νίκη και το μονοπάτι των επιτυχίων.
3. Αυτό που με “άγγιξε” είναι το γεγονός ότι η νίκη ξεκινάει από το κεφάλι σου. Αν θες να κερδίσεις πρέπει να το πιστέψεις. Όταν το πιστέψεις, σημασία έχουν μόνο οι πράξεις και όχι τα λόγια. No Pain, No Gain!
Τι θα έλεγα στον MJ; Ότι τον εκτιμώ επειδή θυσίασε τόσο πολλά για να κερδίσει και να είναι ο καλύτερος που μπορεί. Και προφανώς θα τον επαινούσα για αυτό.
Άντονι Γκιλ “Το ‘The Last Dance’ μας κάνει όλους να προσπαθήσουμε να μοιάσουμε λίγο περισσότερο τον MJ”
1. Είχα την ευκαιρία να δω μερικά από τα παιχνίδια και μπόρεσα να καταλαβώ τι διαδραματιζόταν εκείνη την εποχή. Ήμουν πολύ μικρός τότε και δεν θύμαμαι κανένα αγώνα.
2. Νομίζω τα δύο πράγματα που ξεχώρισα περισσότερο ήταν ο Ντένις Ρόντμαν και ο Σκότι Πίπεν. Ο Ντένις ήταν ένα τέρας, την μια στιγμή ξεσάλωνε σε πάρτι και την άλλη κυριαρχούσε απέναντι σε όλους. Ο Σκότι ήταν ένας τρομερός παίκτης και σίγουρα δεν αμοιβόταν όσο θα έπρεπε.
3. Το ντοκιμαντέρ αυτό θα κάνει άπαντες να προσπαθήσουν να μοιάσουν στον Μάικλ Τζόρνταν. Θα δουλέψουν πολύ σκληρά για να γίνουν όσο καλύτεροι γίνεται. Μάικ, σε ευχαριστώ για όσα προσέφερες στο άθλημα.
Κάιλ Χάινς: “MJ, είσαι ο λόγος που παίζω μπάσκετ”
1. Η άποψή μου για τον Michael Jordan δεν άλλαξε τόσο πολύ. Ήμουνα μεγάλος θαυμαστής του όσο μεγάλωνα, είχα δει παιχνίδια του και είχα διαβάσει ότι υπήρχε. Για εμένα, ήταν λίγο έως πολύ μία επιβεβαίωση για το ποιος είναι και για το ίδιο του το μεγαλείο, εντός και εκτός παρκέ. Η ανταγωνιστικότητα του, η φωτιά που έκαιγε μέσα του, η επιθυμία του για τη νίκη όλα αυτά μου επιβεβαίωσαν γιατί είναι ο καλύτερος μπασκετμπολίστας και ένας από τους καλύτερους αθλητές όλων των εποχών.
2. Το πιο σοκαριστικό για εμένα ήταν ότι αφορούσε τον Ντένις Ρόντμαν. Ήξερα για εκείνον, ήξερα την ιστορία του. Όμως ο τρόπος με τον οποίον διέφερε από τους άλλους, οι οι μοτοσικλέτες που οδηγούσε μετά τους αγώνες, οι προπονήσεις που έχασε για να παρευρεθεί σε αγώνες πάλης και τα λοιπά. Πραγματικά με εξέπληξε. Νόμιζα ότι τον γνώριζα αλλά δεν θυμόμουν απαραίτητα όλες αυτές τις διαφορετικές περιπτώσεις. Επίσης με σόκαρε και η καθημερινότητα του Μάικλ Τζόρνταν. Το γεγονός ότι δεν μπορούσε καν να φύγει από το δωμάτιο του ξενοδοχείου του, δεν μπορούσε να κάνει μερικά από τα πιο απλά πράγματα. Αυτό ήταν όντως σοκαριστικά γεγονότα. Να τα βλέπεις όλα αυτά μέσα από τη δική του οπτική και να αναγνωρίζεις τους λόγους για τους οποίους έφυγε από το άθλημα εκείνη την εποχή.
Όμως αν έπρεπε να δώσει σε κάποιον την πρωτιά, αυτός ήταν ο Ρόντμαν. ‘Ολα αυτό που έγινε ήταν πραγματικά τρελά. Η ιστορία του για το ταξίδι που πήγε στο Λας Βέγκας απλά και μόνο για να ξεκουραστεί ήταν πολύ αστεία, Επίσης το δέσιμο που είχε ο Τζόρνταν με τους ανθρώπους της ασφάλειας του, αλλά και εκείνους που είχε γύρω του εκείνη την εποχή. Ήταν ο πιο γνωστός μπασκετμπολίστας στον κόσμο, ο πιο γνωστός αθλητής στον κόσμο. Θα μπορούσε άνετα να μην είναι τόσο ανοιχτός. Παρόλα αυτά, το γεγονός ότι μοιραζόταν τόσο πολλά με τους ανθρώπους της ασφάλειας του νομίζω δείχνει το τι είδους άνθρωπος ήταν και σίγουρα με εξέπληξε.
3. Η έμπνευση για εμένα έρχεται όταν βλέπεις την αφοσίωση, την αποφασιστικότητα και τη θέληση που έχει ένας άνθρωπος για να γίνει σπουδαίος. Ο MJ ήταν εθισμένος με τη νίκη και με την ιδέα του να γίνει καλύτερος ανεξαρτήτου κόστους. Ήταν διατεθειμένος να θυσιάσει τα πάντα προκειμένου να κερδίσει ένα πρωτάθλημα ή έναν αγώνα μπάσκετ. Η ανταγωνιστική του φύση και το ανταγωνιστικό του πνεύμα είναι αυτά που τον έκαναν τον καλύτερο. Αυτή είναι η έμπνευση για εμένα, το ότι αν θες να έίσαι σπουδαίος όχι μόνο στο μπάσκετ αλλά και σε οτιδήποτε άλλο θέλεις, πρέπει να έχεις την αποφασιστικότητα και την φλόγα του νικητή.
Επίσης κίνητρο σου έδινε όχι μόνο εκείνος, αλλά όλη η ομάδα που κατέκτησε το πρωτάθλημα. Είχα όλα αυτά που χρειαζόταν για να γίνουν πρωταθλητές. Όλη η δουλειά, όλη η προσπάθεια που κατέβαλαν εκείνη τη σεζόν. Είναι πραγματικά τρομερό να βλέπεις την δουλειά και τον κόπο που χρειάζεται για να γίνεις πετυχημένος σε αυτό που κάνεις. Αν είχα τον χρόνο μπροστά μου αυτή τη στιγμή θα του έλεγα ευχαριστώ. Ευχαριστώ για όλα όσα έχει κάνει για να βοηθήσει το μπάσκετ. Έχει εμπνεύσει εκατομμύρια παιδιά, εκατομμύρια παίκτες από όλες τις άκρες της γης. Μόνο και μόνο από τον τρόπο που αγωνιζόταν. Θα του έλεγα ευχαριστώ και θα του έδειχνα την ευγνωμοσύνη μου. Είναι ο λόγος που παίζω μπάσκετ, είναι ο λόγος που αγαπάω τα παπούτσια του, είναι ο λόγος που ήθελα να γίνω επιτυχημένος μπασκετμπολίστας. Για αυτό, θα του έδειχνα απλά την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό μου.
Όστιν Χόλινς: “Ο MJ μας έδειξε πόσο πρέπει να δουλέψεις για να γίνεις ο καλύτερος όλων!”
1. Η γνώμη για τον MJ δεν άλλαξε ιδιαίτερα, αλλά αφότου είδα το ντοκιμαντέρ εκτίμησα ακόμα περισσότερο το μεγαλείο του. Επιπλέον, επιβεβαιώσα πως είναι ο GOAT.
2. Υπήρχαν πολλά πράγματα που με εξέπληξαν όταν έβλεπα το ντοκιμαντέρ οπότε είναι δύσκολο να διαλέξω. Υπήρχαν πολλά ζητήματα εντός της ομάδας όμως ακόμα και έτσι κατάφεραν να κερδίσουν. Νομίζω ότι ο το περιστατικό με τον Σκότι Πίπεν, που αρνήθηκε να αγωνιστεί επειδή ο Φιλ Τζάκσον δεν σχεδίασε την επίθεση πάνω του ήταν το πλέον σοκαριστικό για μένα.
3. Νομίζω ότι το “The Last Dance” εμπνέει και δίνει κίνητρο στους αθλητές για να δουλέψουν για αυτό που θέλουν ανεξαρτήτως του σπορ. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να ηγηθείς και να είσαι επιτυχημένος αλλά η δουλειά παραμένει η ίδια. Ο Τζόρνταν έδειξε το δρόμο για τη δουλειά που πρέπει να κάνεις προκειμένου να γίνεις ο καλύτερος αθλητής όλων των εποχών. Δεν ανησυχούσε για το πως τον έβλεπαν οι άλλοι, γιατί ο τελικός στόχος του ήταν πολύ πιο σημαντικός για εκείνον. Όντας ένας ανταγωνιστής, δεν γίνεται να δεις εκ των έσω προσωπικά πράγματα για έναν άνθρωπο που ενέπνευσε τόσους πολλούς σπουδαίους αθλητές της δικής μας γενιάς και να μην εμπνευστείς και εσύ ο ίδιος. Οι άνθρωποι μπορεί να μη συμφωνούν για το πως χειρίστηκε κάποιες καταστάσεις, αλλά δεν νομίζω πως υπάρχει καμία αμφιβολία στο ερώτημα ποιος είναι ο καλύτερος που έπαιξε ποτέ σε αυτό το άθλημα: Ο Μάικλ Τζόρνταν.
Σέιν Λάρκιν: “Ακόμα κι αν ο MJ ήταν ο καλύτερος όλων, δούλευε σαν να μην ήταν”
1. Η άποψη μου για τον Μάικλ Τζόρνταν άλλαξε λίγο αφότου είδα το ντοκιμαντέρ. Προφανώς και ήξερα ότι είναι ο GOAT από πριν και τώρα το κατάλαβα ακόμα πιο καθάρα. Ο τρόπος με τον οποίον ηγήθηκε την ομάδα του και ο τρόπος που προκαλούσε τον εαυτό του για να είναι η καλύτερη του εκδοχή κάθε μέρα είναι πραγματικά πηγή έμπνευσης. Όντας ο ηγέτης δεν ζήτησε ποτέ από τους συμπαίκτες του κάτι που δεν έκανε ο ίδιος. Παρότι ήταν ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο πίεζε τον εαυτό σαν να μην ήταν και αυτό είναι που σε κάνει σπουδαίο.
2. Εμένα μου προκάλεσε έκπληξη ο τρόπος με τον οποίο τελείωσε η συγκεκριμένη δυναστεία. Ο εγωισμός είναι κάτι πολύ επικίνδυνο και βλέποντας πως αυτή η τρομερή δυναστεία διαλύθηκε λόγω του εγωισμού κάποιου είναι αποκαρδιωτικό. Θα ήθελα να υπήρχε τρόπος να βρίσκονταν μαζί για περισσότερο χρόνο έτσι ώστε να βλέπαμε επακριβώς το πόσο καλοί θα μπορούσαν να είναι. Με τα τωρινά δεδομένα, είναι μια από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία του αθλητισμού αλλά με τρόπο με τον οποίο κυριάρχησαν στην εποχή τους, θεωρώ πως είχαν ακόμα κι άλλα να δώσουν.
3. Νομίζω ότι το “The Last Dance” κάνει άπαντες να είναι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους. Ο Μάικλ Τζόρνταν είναι ο καλύτερος παίκτης στην ιστορία και κατάφερε να ξεπεράσει πολλές δυσκόλιες, προκειμένου να βρεθεί στην κορυφή μετά από επτά χρόνια προσπαθειών. Νομίζω ότι αυτό δείχνει πως ακόμα και οι καλύτεροι των καλύτερων πρέπει να ξεπεράσουν πολλά για να φτάσουν στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. H επιβράβευση είναι πάντα πολύ καλύτερη όταν τα καταφέρνεις μέσα από τον δύσκολο δρόμο.
Αν ο MJ ήταν μπροστά μου τώρα θα τον ευχαριστούσα που μας άφησε να δούμε το μυαλό του εκ των έσω. Πιστεύω ότι όλοι κοιτούσαμε τον Τζόρνταν με βάση το μεγαλείο του και πολλοί μπασκετμπολίστες ονειρεύονταν να αποκτήσουν το δίκο του θρυλικό status. Θα του έλεγα ότι είμαι ευγνώμων και εκτιμώ τον τρόπο που προσέγγισε το άθλημα. Προσωπικά, το ντοκιμαντέρ με ενέπνευσε για να γίνω καλύτερος ηγέτης. Με έκανε να θέλω να γίνω καλύτερος, να επαναπροσδιορίσω κάποιους στόχους μου και κάποιες προτεραιότητες. Γενικά, τον ευχαριστώ για τον αντίκτυπο που είχε στο μπάσκετ και για το πόσο βοήθησε να γίνει το παιχνίδι μια παγκόσμια υπόθεση, έτσι ώστε να μπορούν όλοι να το απολαύσουν.