Του Λευτέρη Μούτη/ moutis@eurohoops.net
Ο Ογκνέν Κούζμιτς υπέγραψε στον Παναθηναϊκό ως πρωταθλητής ΝΒΑ με τους Ουόριορς, αλλά σίγουρα η διαδρομή του, δεν είναι καθόλου συνηθισμένη. Το Eurohoops.net μίλησε με τον Γιούρι Λεχτόνεν, τον πρώτο προπονητή του Σέρβου σέντερ στη Φινλανδία, ο οποίος εκτόξευσε και την καριέρα του τελευταίου μεταγραφικού αποκτήματος των «πρασίνων».
Είναι μόλις 25 ετών και έχει στη συλλογή του ένα πρωτάθλημα ΝΒΑ, υπέγραψε σε μια εκ των κορυφαίων ομάδων της Ευρωλίγκας και συμμετέχει στην προετοιμασία των δευτεραθλητών κόσμου για το Ευρωμπάσκετ. Και όμως, ο ύψους 2,13 μ. Ογκνέν Κούζμιτς δεν είναι το παιδί-θαύμα που είχε μπροστά του μια καριέρα στρωμένη με… ροδοπέταλα.
Η ανάγκη να βρει καταφύγιο στη Φινλανδία
Γεννήθηκε στη Βοσνία και πήρε τη σερβική υπηκοότητα, αλλά παρότι και στις δυο αυτές χώρες το μπάσκετ είναι σε υψηλότατο επίπεδο, κανένας προπονητής δεν εκτίμησε το ταλέντο του. Δοκιμάστηκε σε πολλές μεγάλες και μικρές ομάδες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, αλλά κανείς δεν τον δέχθηκε στις προπονήσεις και δεν του προσέφερε συμβόλαιο.
Ετσι, το 2008 αναγκάστηκε να κάνει το ταξίδι προς τη μακρινή Φινλανδία που δεν φημίζεται ιδιαίτερα για το επίπεδο του πρωταθλήματός της. Και όμως, εκεί βρήκε την Ιθάκη του και από εκεί ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι της καθιέρωσης στο παγκόσμιο μπασκετικό στερέωμα.
Οδηγός, προπονητής και μέντορας του Κούζμιτς στο ταξίδι στη χώρα των χιλίων λιμνών ήταν ο Γιούρι Λεχτόνεν. Το Eurohoops.net επικοινώνησε με τον προπονητή της φινλανδικής Κοριχάιτ και του έδωσε το λόγο για να περιγράψει την μετατροπή του νέου σέντερ του Παναθηναϊκού από ένα ψηλό, λεπτό και άχαρο παιδί σε έναν κανονικό μπασκετμπολίστα.
Η προσπάθεια να γίνει μπασκετμπολίστας
«Είχαμε στην ομάδα έναν Βόσνιο γκαρντ, τον Μπόγιαν Σάρσεβιτς, ο οποίος είναι από το ίδιο χωριό με τον Ογκνέν Κούζμιτς και παίζει ακόμα στη Φινλανδία. Μας είπε λοιπόν, ότι ξέρει ένα παιδί 18 χρονών που δοκιμάζεται σε πολλές ομάδες και όλες τον απορρίπτουν, αλλά θα μπορούσε να κάνει καριέρα. Δεχθήκαμε την πρόκληση, καλέσαμε τον Κούζμιτς στη Φινλανδία και είδαμε ένα καχεκτικό παιδί, ωχρό στην όψη που δεν μπορούσε καλά-καλά να περπατήσει.
Είχε ύψος 2,13 μ. και ζύγιζε μόλις 93 κιλά! Ωστόσο, το άνοιγμα των χεριών του έφθανε τα 2,31 μέτρα, ενώ έφθανε τα 2,81 με τα χέρια ψηλά. Επίσης, διαπίστωσα ότι είχε μαλακά χέρια, κάτι πολύτιμο στο μπάσκετ για να μπορεί να πιάνει τη μπάλα.
Τον πρώτο χρόνο αποφασίσαμε να προπονείται με την πρώτη ομάδα και να αγωνίζεται με την Νέων. Πάρα πολλοί τον έβλεπαν να παίζει μπάσκετ και το θεωρούσαν αστείο. Εγώ όμως, επέμεινα διότι έβλεπα ότι έχει καλή αντίληψη του χώρου και ρυθμό στο παιχνίδι του. Ο στόχος ήταν να τον βοηθήσουμε σε δυο διαφορετικούς τομείς: να εξελίξει την προσωπικότητα του και τη σωματοδομή του. Οσον αφορά το δεύτερο φτιάξαμε ειδικό διαιτολόγιο το οποίο περιείχε ωμά αυγά, πρωτεϊνες κλπ, 2-3 φορές την ημέρα και πολλά βάρη στο γυμναστήριο με στόχο να αποκτήσει όγκο και δύναμη.
Η τρελή πρόβλεψη και η επιβεβαίωση
Δεν χρειαζόταν να περιμένουμε πολύ για να δούμε τη βελτίωση του. Κέρδισε βάρος, τα μάγουλα του κοκκίνισαν, έμαθε αγγλικά, προσαρμόστηκε και πλέον έκανε αστεία και εντυπωσίασε άπαντες στην ομάδα με τον χαρακτήρα του.
Είχε κατά μέσο όρο περίπου 26 πόντους και 20 πόντους σε κάθε παιχνίδι με την ομάδα Νέων και πλέον δεν τον θεωρούσαν «αστείο».
Τότε, λοιπόν με ρώτησαν από τη διοίκηση ποια είναι η εκτίμηση μου για τον Κούζμιτς. Και τους απάντησα: “Μπορεί να φθάσει στο ΝΒΑ”. Τότε, γέλασαν μαζί μου και με κορόιδεψαν.
Μετά από δέκα μήνες όμως, στην ομάδα άρχισαν να με καλούν διάφοροι ατζέντηδες για να πάρουν τα δικαιώματά του, ενώ μέχρι τότε τους ήταν εντελώς αδιάφορος. Του κάναμε συμβόλαιο για δυο ακόμα χρόνια.
Η μεταμόρφωση
Είμαι τυχερός που επέστρεψε στη Φινλανδία και για δεύτερο χρόνο. Το πρωτάθλημα είναι υποτιμημένο, αλλά είναι αρκετά σκληρό. Προόριζα τον Κούζμιτς για αναπληρωματικό, για τον πέμπτο μας ψηλό, στην Κοριχάιτ. Και ήταν απλό: εκείνη τη στιγμή υπήρχαν τέσσερις καλύτεροι από αυτόν παίκτες. Τα Χριστούγεννα ήταν 106 κιλά και αποκτούσε πια όγκο. Ηταν πολύ έξυπνος και καταλάβαινε αμέσως οτιδήποτε και αν του έλεγα. Προχωρούσε γρήγορα στην εκμάθηση των κινήσεων ενός καλού ψηλούς σκρινάροντας και ρολάροντας στο καλάθι.
Ηταν πολύ ανταγωνιστικός και τότε ζήτησε να αγωνίζεται περισσότερο. Αποφασίσαμε να τον παραχωρήσουμε δανεικό στη Λαπουάν Κορικομπράτ που έπαιρνε μέρος στη δεύτερη κατηγορία και είχε Σέρβο προπονητή με στόχο να ενταχθεί πιο εύκολα. Είχε πολύ μέτρια στατιστικά τους τελευταίους τρεις μήνες της σεζόν και έτσι στο τέλος της χρονιάς με ρώτησε η διοίκηση τι έπρεπε να κάνουμε με τον Κούζμιτς.
Οταν η Κοριχάιτ τον άφησε ελεύθερο…
Τους είπα ότι έπρεπε να μείνει και για τρίτη σεζόν για να εξελιχθεί, διότι τότε εγώ τον υπολόγιζα ως τον βασικό σέντερ της ομάδας. Η διοίκηση όμως, αποφάσισε να τον αφήσει ελεύθερο. Αποφάσισα ότι δεν μπορούσα να δουλέψω άλλο μαζί τους και την επόμενη μέρα παραιτήθηκα. Πίστευα ότι δεν ήταν μια έξυπνη κίνηση να αφήσουν ελεύθερο τον Κούζμιτς. Θεωρούσα ότι θα μπορούσαμε να κατακτήσουμε το πρωτάθλημα, ενώ είχαμε τερματίσει έκτοι την προηγούμενη χρονιά. Απογοητεύτηκα και έφυγα, αλλά έστω και άμεσα η Κοριχάιτ τα πήγε καλύτερα χωρίς εμένα και τον Κούζμιτς γιατί την επόμενη σεζόν τερμάτισε τέταρτη. Είναι κρίμα ωστόσο, διότι τα τελευταία 2-3 χρόνια η ομάδα βρίσκεται στη δεύτερη κατηγορία».
Ο Γιούρι Λεχτόνεν υποσχέθηκε μια ενδιαφέρουσα ιστορία κατά την έναρξη της συνομιλίας μας. Οπως και ήταν. Ποια είναι η σχέση του όμως με τον Κούζμιτς πέντε χρόνια μετά; Είναι ακόμα ο μέντορας του; «Δεν έχουμε συχνή επαφή. Μπορώ να πω ότι νιώθω σαν τον περήφανο πατέρα που βλέπει τον γιο του να εξελίσσεται και τον καμαρώνει από μακριά».
Βόλτες με το ποδήλατο
Ποιος είναι ο χαρακτήρας του Κούζμιτς και πως ήταν σαν παιδί μόλις είχε ενηλικιωθεί; «Ηθελε συνεχώς να μαθαίνει καινούργια πράγματα. Σαν παιδί. Τον πρώτο καιρό χρησιμοποιούσαμε τον συμπαίκτη του, Μπόγιαν Σάρσεβιτς σαν μεταφραστή. Μάλιστα, ο Σάρσεβιτς δεν είχε αυτοκίνητο και μετακινούνταν με το ποδήλατο. Και έπαιρνε μαζί του τον Κούζμιτς. Ηταν πολύ αστείο να βλέπεις δυο πανύψηλους τύπους πάνω στο ποδήλατο… Εγώ μάλιστα, έμενα μόνος μου στο σπίτι και οι δυο τους έρχονταν συχνά και τρώγαμε, βλέπαμε αγώνες Ευρωλίγκας, είχαμε αναπτύξει πολύ προσωπική σχέση. Οταν μάλιστα έμαθε αγγλικά έγινε αγαπητός σε όλους τους συμπαίκτες του, τους Αμερικανούς».
Η μπασκετική του εξέλιξη τον κατατάσσει στους «late bloomers» αμερικανιστί, σε αυτούς δηλαδή που αναπτύσσονται αργότερα σε σχέση με το μέσο όρο. Πιστεύει ο Λεχτόνεν ότι μπορεί ο Κούζμιτς να εξελιχθεί ακόμα περισσότερο; «Φυσικά. Ηταν προφανές αυτό από την πρώτη του σεζόν στην ομάδα. Είναι ανοικτόμυαλος και μπορεί να κάνει τη διαφορά. Τον παρακολουθώ, του εύχομαι τα καλύτερα και είμαι σίγουρος ότι θα πάει πολύ καλά με τον Παναθηναϊκό στην Ευρωλίγκα».