Του Γιώργου Αδαμόπουλου / info@eurohoops.net
Υπάρχουν άνθρωποι που μάς θυμίζουν κάθε τόσο πόσο λεπτή είναι η γραμμή αγάπης-μίσους. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς τη λάτρευε αυτή η γραμμή. Συχνά την προκαλούσε, συνειδητά ή ασυνείδητα.
Άγγιξε τα όρια του μύθου, που οι περισσότεροι «λάτρευαν να μισούν». Δυστυχώς, στην περίπτωσή του επιβεβαιώθηκε εκείνο το «live fast, die young». Ο Ντράζεν έζησε γρήγορα κι «έφυγε» νέος. Η μητέρα του, Μπιζέρκα, η οποία ακόμη υποδέχεται θαυμαστές του στον τάφο του στο Μιρογκόι, δεν ξεχνά ποτέ μία ειρωνεία…
«Ο γιος μου πάντα φοβόταν τα γηρατειά, διότι έλεγε πως θα ήθελε να είναι όμορφος ακόμη και όταν πεθάνει»… Η τελειομανία του δεν τον αποχωρίστηκε, θαρρεί κανείς, ούτε στον θάνατο. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς άφησε την τελευταία πνοή του σαν σήμερα, πριν από 30 χρόνια, σε ηλικία μόλις 29 ετών.
Ένας χαμογελαστός τελειομανής
Λάτρευε το παρωνύμιο «Μότσαρτ» – γιατί ήταν κι εκείνος ο καλύτερος στη μουσική – και δεν άφηνε τίποτε στην τύχη. Άφησε, ωστόσο, και ο ίδιος, ημιτελή τη (μπασκετική) «συμφωνία» του, σαν το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ. Σχεδόν εμμονικός με όσα έκανε, τελειομανής και όπως έλεγε ο αδερφός του, Άτσο, «δεν πήρε στη ζωή του ούτε μία μέρα ρεπό». Αυτό, βεβαίως, δεν ήταν ακριβώς αλήθεια. Όπως είχε αποκαλύψει στον προσωπικό γυμναστή του στο Νιου Τζέρσεϊ, είχε λείψει κρυφά μία φορά από τις Η.Π.Α., ώστε να ταξιδέψει για ένα τριήμερο στην Κροατία και να δει αν η οικογένειά του, εν μέσω του πολέμου, ήταν ασφαλής.
Δεν τον ενόχλησε ποτέ η «ταμπέλα» του «Γιου του διαβόλου». Το χαμόγελό του, ωστόσο, δεν ήταν μόνο ειρωνικό. Κι ας επέμενε να γελοιοποιεί τον αντίπαλο με την γλώσσα έξω από το στόμα του, λέγοντας συνεχώς: «Δείξε μου κάποιον που δεν είναι θρασύς, να σου δείξω κάποιον που δεν θα γίνει ποτέ πρωταθλητής!». Το χαμόγελό του έκρυβε και την προσωπική καλοσύνη του αλλά, κυρίως, ήταν αυτό ήθελε να κρύψει τις εσωτερικές «μάχες» εκείνου του «κλειστού» και σε πολλές περιπτώσεις σχεδόν αντικοινωνικού παιδιού που γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1964 στο Σίμπενικ, της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Το πεπρωμένο και η αστείρευτη φιλοδοξία
Λάτρεψε το μπάσκετ, ξυπνούσε κάθε μέρα στις 6 το πρωί για να σουτάρει μόνος του στο γήπεδο προτού πάει για μάθημα και θεώρησε το «πεπρωμένο» του με την πορτοκαλί μπάλα στα χέρια σαν ένα μοναχικό ταξίδι. Θρασύς όσο δεν πήγαινε, ήταν ένα παιδί-θαύμα από τα 15 του. Γιος της Μπιζέρκα και του Τζόλε, ανώτατου αξιωματικού της αστυνομίας, γεννήθηκε για να εξουσιάσει και να «δυναστεύσει» το ευρωπαϊκό μπάσκετ.
«Ambition sin freno», έγραψε το περιοδικό «Gigantes Del Basket», τρεις εβδομάδες πριν από το μοιραίο δυστύχημα που του στέρησε τη ζωή. Κοινώς, «φιλοδοξία χωρίς όρια» και το 1983 (έχοντας χάσει δύο τελικούς Κόρατς από τη Λιμόζ) οδηγεί την μόλις δέκα ετών Σιμπένκα στον τίτλο. Μονάχα που 16 ώρες αργότερα η ομοσπονδία τον αναιρεί! «Είμαστε πρωταθλητές», φωνάζει ο Πέτροβιτς που δεν κατεβαίνει στον επαναληπτικό, πετώντας για λίγο από το πρόσωπό του το αστραφτερό χαμόγελό του.
Η Ευρώπη δεν τον χωρούσε…
Συνεχίζει στην Τσιμπόνα (1984-1988), κατακτώντας το Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1985 και 1986, την πρώτη φορά κόντρα στην Ρεάλ, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλιάς. Και επειδή «όταν δεν μπορείς να τον νικήσεις, γίνε συμπαίκτης του», υπογράφει στην Μαδρίτη το 1988 και με 62π.(!) πάλι στο ΣΕΦ, νικά 117-113 στην παράταση τη Σναϊντέρο Καζέρτα του Οσκάρ Σμιντ (44π.) για το Κύπελλο Κυπελλούχων και δίνει επίσης το ισπανικό πρωτάθλημα στην «Βασίλισσα»! Με την Τσιμπόνα, σε ένα ματς με την Ολίμπια Λιουμπλιάνα, σκόραρε 112π.(!!!) με 30/40διπ., 10/20τριπ. και 22/22βολ.!
Οι ευρωπαϊκές προκλήσεις άρχισαν να στερεύουν και το ΝΒΑ ήταν τότε «αχαρτογράφητο» για τους μη Αμερικανούς. Στο Πότλαντ, όμως, ο κόουτς Ρικ Έιντελμαν δεν τον χρησιμοποιεί αρκετά (μ.ό. 7,6π.) και αν και οι Μπλέιζερς έφτασαν στους Τελικούς του 1990, ο Ντράζεν θυμάται «μόνο τη βροχή της πόλης και το ότι είχα την καλύτερη θέση του γηπέδου. Στον πάγκο…». Η αναγέννησή έρχεται στο Νιου Τζέρσεϊ, το 1991, δίχως πάντως να γίνει ο πρώτος Ευρωπαίος που θα αγωνιστεί σε All Star Game (κάτι που επιθυμούσε διακαώς).
Η καταξίωση και το μοιραίο ταξίδι…
Την τελευταία του σεζόν στους Νετς – πριν, όπως επέμενε ο Παύλος Γιαννακόπουλος, προλάβει να υπογράψει στον Παναθηναϊκό – το 1992-93, μέτρησε 22,3π. ανά αγώνα και κατέγραψε ποσοστά ευστοχίας υψηλότερα από τον Μάικλ Τζόρνταν! Άλλωστε, όπως έχει παραδεχθεί ο «MJ», «τον αντίκριζα και πείσμωνα, γιατί καταλάβαινα από το βλέμμα του ότι δεν φοβάται»! Το «ελιξίριο» του Πέτροβιτς ήταν «ο ήχος της μπάλας που μου δίνει ζωή και ρουφάω κάθε στιγμή που κλειδώνομαι μαζί της σε ένα γήπεδο». Το βασίλειο του Ντράζεν, ήταν πάντοτε ένα κλειστό γυμναστήριο και στέμμα του μια πορτοκαλί μπάλα… Όμως, ο «θρόνος» του έμελλε να χτιστεί από τις κόκκινες λαμαρίνες του «Golf» που οδηγούσε η φίλη του και πρώην Μις Γερμανία, Κλάρα Σελέντζι εκείνο το καταραμένο απόγευμα της 7ης Ιουνίου 1993…
Οι «ουρανοί είχαν ανοίξει» στη Γερμανία και έμελλε να πάρουν μαζί τους μια για πάντα τον «Γιο του διαβόλου». Το άψυχο σώμα που βρέθηκε στις 17:20 στον αυτοκινητόδρομο Αutobahn 9 του Ίνγκολσταντ, έξω από το Μόναχο, ήταν του δικό του. Δεν ήταν κακόγουστη φάρσα… Μία νταλίκα είχε πέσει πάνω στο αυτοκίνητό του και το διέλυσε. Ο Πέτροβιτς σκοτώθηκε ακαριαία. Ο παιδικός του φίλος και νυν προπονητής, Νέβεν Σπάχια, ανέλαβε το μακάβριο καθήκον να αναγνωρίσει το πτώμα…
Η τελευταία παράσταση
Οι εμπνεύσεις του Ντράζεν στο παρκέ ήταν σχεδόν πάντα πετυχημένες. Την προηγούμενη μέρα, ωστόσο, δεν άκουσε τον καλό του φίλο, Στόγιαν Βράνκοβιτς. Ο τελευταίος αγώνας της Κροατίας στο Challenge Round του Βρότσλαβ (ήττα 90-94 από την Σλοβενία) ήταν το «κύκνειο άσμα» του. Στη «Χάλα Λούντοβα» πρόσφερε άλλη μία «παράσταση» με 30π. (11/15βολ., 5/9διπ., 3/10τριπ., 1ριμπ., 3κλεψ., 1ασ., 1 λάθος σε 35΄), αλλά για την επιστροφή στην πατρίδα βρέθηκε σε δίλημμα.
Η Κλάρα του είχε ζητήσει να περάσουν λίγο χρόνο πριν από το Ευρωμπάσκετ και αποφάσισε να μην επιστρέψει αεροπορικώς με την Εθνική, παρά την πίεση του «Στόικο». Άλλωστε, έλεγε συχνά «you fly, you die» («πετάς, πεθαίνεις»)… Όμως, ενώ οι αποσκευές του προσγειώθηκαν στο Ζάγκρεμπ, εκείνος είχε δεν έφτασε ποτέ εκεί σώος. Η Κροατία είχε σοκαριστεί και βυθιστεί στη θλίψη. Οι «γίγαντες» Ντίνο Ράτζα και Στόγιαν Βράνκοβιτς, που κουβάλησαν το φέρετρό του, «λύγισαν». Μόνο ο Βλάντε Ντίβατς έλειπε.
Ο αδερφός που έγινε εχθρός…
Ο άλλοτε κολλητός του στις αποστολές της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας και στήριγμά του στις δύσκολες στιγμές στην Αμερική (ο Ντίβατς αγωνιζόταν στους Λέικερς) έγινε εχθρός του, όταν μετά τον θριαμβευτικό τελικό του Μουντομπάσκετ 1990 στην Αργεντινή, πήρε από έναν οπαδό την κροατική σημαία και την πέταξε. Στα μάτια των Σέρβων έγινε ήρωας. Στο βλέμμα και την καρδιά του Ντράζεν, αντίπαλος. Η φιλιά τους «σκορπίστηκε» στον άνεμο, παρέα με τις φλόγες του πολέμου…
Ο Ντίβατς, αν και η απόσχιση των κρατών της πρώην πια Γιουγκοσλαβίας ήταν θέμα μηνών, επέμενε να έχει ενωτική διάθεση. Ο Πέτροβιτς διαχώρισε τη θέση του. Το βράδυ της 7ης Ιουνίου 1993, ο Βλάντε θρήνησε μόνος του. Είκοσι χρόνια μετά, είπε την εκδοχή του στο ντοκιμαντέρ «Once Brothers» του ESPN. Ταξίδεψε στο Ζάγκρεμπ, συνάντησε τη μητέρα του Ντράζεν και επισκέφθηκε τον τάφο του φίλου του. Το Μιρογκόι παραμένει τόπος λατρείας του.
Οι Νετς απέσυραν τη φανέλα με το Νο3 και η Τσιμπόνα έδωσε το όνομά του στο γήπεδό της. Εκείνη η ψιλόλιγνη φιγούρα που κάποτε έτρεχε πάνω κάτω με το «άφρο» μαλλί της δεν ζει, όμως δεν πέθανε κιόλας. Διότι δεν πεθαίνουν όσοι αφήνουν πίσω τους πολύτιμη παρακαταθήκη και ο Ντράζεν Πέτροβιτς άφησε αναμνήσεις, αλλά και έμπνευση. Δεν ήταν απλώς ο «γιος ενός έθνους», όπως λένε στην Κροατία. Είναι ένα «παιδί του μπάσκετ», του παγκόσμιου μπάσκετ που λάτρευε να τον αγαπούν, να τον μισούν, να τον βρίζουν αλλά και, είτε τον συμπαθούσαν είτε όχι, είτε τους προκαλούσε είτε τους γοήτευε, να παραδέχονται τη μπασκετική ιδιοφυία του.
Διαβάστε ακόμη: