Του Μάνου Φυρογένη/ info@eurohoops.net
Φημισμένος στα μπασκετικά κιτάπια της Ευρώπης για τις ιδιαίτερες πρακτικές του και τις εξοντωτικές του προπονήσεις. Ιδιαίτερος, απαιτητικός, θιασώτης της σκληρής δουλειάς.
Γαλουχημένος στη “χρυσή” της Γιουγκοπλάστικα φουρνιά , δεν ήταν τυχαίο όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια πως ήταν εκ των αγαπημένων του Μπόζινταρ Μάλκοβιτς, μετέπειτα θριαμβευτή (και πάλι) της Ευρώπης τη νύχτα που για πολλούς “πέθανε” το μπάσκετ (Λιμόζ). Μέντοράς του για την ακρίβεια.
Περιβόητος για την κοτσίδα του και τις πολλές ιστορίες/φήμες που τον ακολουθούν εδώ και δεκαετίες για τον τρόπο σκέψης του γύρω από το μπάσκετ.
“Επαναλαμβανόμενη σύμπτωση, παύει να είναι σύμπτωση” και το ειπωμένα για εκείνον με όσους συνεργάστηκε πολλά, τόμοι ολόκληροι. Αστικοί μύθοι συνοδεύουν το όνομα του Ντούσκο Ιβάνοβιτς, θρύλοι.
Ο Μαυροβούνιος τεχνικός που δεν βρήκε πουθενά καλύτερη… Ιθάκη από τη Βιτόρια και την αγαπημένη του Μπασκόνια (4 θητείες), όπως κι αν αυτή λεγόταν, σβήνει και ένα κεράκι στην τούρτα γενεθλίων του κάθε 1η του Σεπτέμβρη. Και μπορεί την επερχόμενη περίοδο να μην τον βρει κανείς σε κάποιον πάγκο της Ευρωλίγκα – τουλάχιστον μέχρι να ανοίξει και πάλι η θέση στη Χώρα των Βάσκων αν και με τον Λάσο δύσκολα να συμβεί σύντομα – ωστόσο οι ειπωμένες, των παικτών με τους οποίους συνεργάστηκε, ιστορίες ανέκαθεν θα τον ακολουθούν.
“Ο Ντούσκο είναι ένας old-school Γιουγκοσλάβος προπονητής δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Είναι αυστηρός, απαιτητικός αλλά δεν είναι πραγματικά κάτι τρελό. Δεν υπήρχε προπόνηση 3, 4 ή 5 ωρών. Είχαμε τα ρεπό μας. Δουλεύαμε σκληρά αλλά πάντα με σωστό τρόπο. Κάποιοι μπορούν να προσαρμοστούν σε εκείνον, κάποιοι άλλοι όχι” είχε ξεκαθαρίσει σε συνέντευξή του στο Eurohoops ο Νεμάνια Νέντοβιτς τον Νοέμβριο του 2023. Μάλλον τα χρόνια πέρασαν και για εκείνον και κάπως “μαλάκωσε” κρίνοντας από παλαιότερες περιγραφές.
Οι περισσότεροι πάντως για να μην τον αδικούμε, δεν στέκονται μονάχα στα καψώνια και την απόλυτη πειθαρχία που ζητούσε αλλά και στη δίκαιη φύση του και την πραγματική και βαθιά γνώση του για την “πορτοκαλί θεά”.
Μερικές θύμησες παικτών που συνεργάστηκε για τα “χρόνια πολλά” του “Στρατηγού”.
* “Ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς πρακτικά μας βασάνιζε στις προπονήσεις, όμως έβγαζε τον καλύτερό μας εαυτό. Είμαι ευγνώμων προς εκείνον γι’ αυτό”, είχε σχολιάσει κάποτε ο Λουίς Σκόλα (Ταουγκρές, 2000-2005), με τον οποίο συνεργάστηκαν μάλλον στο peak της αυστηρότητάς του.
Μια ιστορία για εκείνους τους δύο, ενδεικτική του τρόπου σκέψης του πρώην προπονητή και του Παναθηναϊκού μεταξύ άλλων (2014-15), τον οποίο είχε κατονομάσει αβίαστα ο Δημήτρης Διαμαντίδης σε συνέντευξή του ως τον χειρότερο προπονητή στην μετά Ομπράντοβιτς εποχή, είχε μοιραστεί και ο πατέρας του Πάμπλο Λάσο, Πέπε.
* “Ο Σκόλα πήγε στην Ισπανία μετά τη δεύτερη θέση στο Παγκόσμιο με την Αργεντινή. Μετά από ένα μήνα προπόνησης, τον ρώτησε ο Ιβάνοβιτς ‘τι τρέχει Λουίς; Τι έχεις’. ‘Είμαι λίγο κουρασμένος, αλλά μια χαρά’, απάντησε εκείνος. Ο Σκόλα ήταν παίκτης προπόνησης. Μετά, λοιπόν, από ένα ταξίδι, ο Ιβάνοβιτς γύρισε στην ομάδα και είπε: ‘Παιδιά, αύριο όλοι θα πάρετε ρεπό για να ξεκουραστείτε. Στο γήπεδο θα έρθει μόνο ο Λουίς που είναι κουρασμένος’. Κι μετά από αυτό ρωτάς τον Λουίς και σου λέει ‘αυτός ο άνθρωπος με έκανε πλούσιο.'”
* “Ένας χρόνος με τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς είναι το ίδιο κουραστικός με έναν χρόνο στο ΝΒΑ. Οι απαιτήσεις του είναι υψηλές έτσι όμως χτίζει χαρακτήρα και νοοτροπία στους παίκτες. Είμαι ευγνώμων για όσα έμαθα δίπλα του, για το πόσο βελτιώθηκα και κυρίως εκτιμώ ότι δεν με άφησε ποτέ να χαλαρώσω ή να επαναπαυτώ”. Λόγια του Πάμπλο Πριτζιόνι με τον οποίο έζησαν μαζί πολλά στη Βιτόρια. (Ταουγκρές 2003-2009, 2011-12).
* “Ο Ιβάνοβιτς δεν αφήνει καμία λεπτομέρεια να περάσει απαρατήρητη. Όποιος μιλάει, είναι αφηρημένος ή δεν εκτελεί την άσκηση όντας συγκεντρωμένος 100%, έχει φύγει από το γήπεδο“, έχει πει για εκείνον ο άλλοτε αρχηγός της “γαλανόλευκης” Μιχάλης Κακιούζης με τον οποίο βρέθηκαν στην Καταλονία. (Μπαρτσελόνα, 2005-2007).
* “Είναι ένας άνθρωπος που θέλει πάντα να κερδίζει κι αν χάσει, τρελαίνεται. Για παράδειγμα, μια φορά επιστρέφαμε με πούλμαν και απαγόρευσε τις στάσεις. Αν κάποιος ήθελε να ουρήσει, θα έπρεπε να το κάνει σε μπουκάλι. Εγώ δεν είχα πρόβλημα γιατί μπορώ να κρατηθώ για πέντε ώρες, πολλοί όμως δεν το κατάφεραν. Επιπλέον, ήταν όλα τα φώτα κλειστά και δεν μπορούσες να διαβάσεις, ενώ αν έβλεπες ταινία έπρεπε να είσαι σοβαρός. Αυτός είναι ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς, αλλά την ίδια στιγμή είναι και εκείνος που σε οδηγεί στην κατάκτηση του πρωταθλήματος και του κυπέλλου. Και τότε, κανείς δεν μπορεί να πει κουβέντα”, είχε αναψηλαφήσει ο Ντέγιαν Τομάσεβιτς (Ταουγκρές, 2001-2002). Άλλος ένας μπασκετάνθρωπος με πέρασμα από τον Παναθηναϊκό (2005-08) και πρωταθλητής Ευρωλίγκας με τους “πράσινους” το 2007.
* “Θυμάμαι όταν έφυγα από την ΑΕΚ και πήγα στη Μπαρτσελόνα με προπονητή τον Ιβάνοβιτς. Μιλάμε για προπονητή-στρατηγό. Μπαίνει στο γήπεδο 5 λεπτά πριν ξεκινήσει η προπόνηση, εσύ πρέπει να έχεις κάνει το ζέσταμά σου από πριν και ξεκινάς. Είναι πάρα πολύ δύσκολη προσωπικότητα. Δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του” είχε ανακαλέσει στη μνήμη του ο Γιάννης Μπουρούσης για τον Ντούσκο Ιβάνοβιτς με τον οποίο συνεργάστηκαν για λίγο στη Μπαρτσελόνα το 2006 στα playoffs.
* “Ο Ιβάνοβιτς είχε το δικό του τρόπο να κάνει προπονήσεις. Κάποια πράγματα μου φαίνονταν λάθος, αλλά ήταν πάντα κύριος. Όλοι τον σεβόμασταν, γιατί ήταν πολύ εργατικός και η συμπεριφορά του ήταν ξεκάθαρη. Αν δεν τον… πας γιατί είναι εξαιρετικά απαιτητικός στις προπονήσεις – η αλήθεια είναι πως ζητά πάρα πολλά – είναι άλλο θέμα. Ποτέ όμως, δεν έριξε κανέναν”. Γιάκα Λάκοβιτς (Μπαρτσελόνα 2006-2008), πρώην “πράσινος” και εκείνος φυσικά. Από τους πιο αξιομνημόνευτους μπομπέρ του “τριφυλλιού”.
* “Περάσαμε μια ολόκληρη σεζόν με μόλις επτά ή οκτώ μέρες ρεπό. Υπήρχε ένα διάστημα δύο μηνών που δεν πήραμε ούτε ένα. Ο Ντούσκο είναι ο καλύτερος στην Ευρώπη, δεν έχω καμία αμφιβολία, αλλά υπήρχε τεράστια ψυχολογική και σωματική κούραση, που ήταν αδύνατον να την ελέγξεις. Έρχονταν στιγμές που απλά το μυαλό ή το σώμα, δεν ανταποκρίνονταν. Είχα κάταγμα κοπώσεως για μεγάλο διάστημα και θεωρούσε ότι τον κορόιδευα”, είχε πει μεταξύ άλλων ο Αντρές Νοτσιόνι (Ταουγκρές, 2001-2004) για εκείνον.
* “Να σκεφτώ κάποιον πιο σκληρό από τον Ντούσκο; Όχι, είναι αδύνατο”. Μίλτον Παλάσιο (Ταουγκρές, 2010)
* “Η μόνη διαφορά μεταξύ του να υπηρετήσεις στο στρατό και να παίξεις μπάσκετ στην ομάδα του Ντούσκο Ιβάνοβιτς, είναι ότι κερδίζεις καλά χρήματα.” Σαούλιους Στομπέργκας (Ταουγκρές, 2000-2001)
Από ονόματα και βιογραφικό δεν λογάριαζε ποτέ του. Με τον Πατ Μπερκ των 139 αγώνων στο NBA, έναν ακόμα συνδετικό του κρίκο με τον Παναθηναϊκό (1998-2001 o Ιρλανδός σέντερ στο “τριφύλλι”), τσακώθηκε και τον έδιωξε από την ομάδα πριν αρχίσει η σεζόν όταν δεν μπορούσε ο Ιβάνοβιτς να συμφωνήσει για την ημέρα της άδειας ούτως ώστε να πάει στο γάμο του αδερφού του. Σκληρός, αδυσώπητος.
Ο ίδιος πάντως σε συνέντευξή του το 2018 είχε τονίσει πως… “Οι παίκτες μου δεν πρέπει να αισθάνονται ότι τα ψυχικά εμπόδια είναι αληθινά. Δεν θέλω οι παίκτες μου να δουλέψουν επειδή με φοβούνται ή επειδή φοβούνται τις μεθόδους μου. Πρέπει να δουλέψουν, να είναι ειλικρινείς με τον εαυτό τους, γιατί μόνο έτσι μπορούν να κερδίσουν.
Κάθε προπονητής έχει τις δικές του ώρες προπόνησης. Μπορεί στο σημερινό μπάσκετ να μην είναι εφικτό να επεκτείνω την προπόνηση όσο πριν, γιατί οι αγώνες έχουν αυξηθεί πολύ σε σχέση με το παρελθόν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα κάνω συμβιβασμούς στην ένταση της προπόνησης. Ξεκινάμε με 90 λεπτά, αν ο παίκτης κάνει τη δουλειά του είναι όλοι ευχαριστημένοι.”
Υπέρμαχος της πεποίθησης πως η κούραση είναι ένα ψυχολογικό συναίσθημα και όχι κάτι πραγματικό, πορεύεται χρόνια τώρα με τη ρήση πως “το ταλέντο είναι μονάχα το ένα μέρος της επιτυχίας.” Δίχως κόπο και δουλειά, το ταλέντο δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από ανεκπλήρωτες δυνατότητες και ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς φρόντιζε να το ακολουθεί ως παίκτης αλλά και να το απαιτεί σαν προπονητής.
Διαβάστε επίσης: