Tου Στέλιου Τορομανίδη/ info@eurohoops.net
Ο Ολυμπιακός, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η Ρεάλ Μαδρίτης και η “οικοδέσποινα” Φενερμπαχτσέ προετοιμάζονται πυρετωδώς για την τελική μάχη της φετινής διοργάνωσης. Μετά από μια κοπιαστική και απαιτητική σεζόν, η οποία σήμανε την έναρξη μιας νέας εποχής για την Ευρωλίγκα (με το καινούριο σύστημα), ήρθε η ώρα να μάθουμε ποιος θα σηκώσει το βαρύτιμο τρόπαιο. Αν δηλαδή θα έχουμε συνέχιση της πρωτοκαθεδρίας από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας ή ένας εκ των έτερων φιναλίστ θα καταφέρει να πάρει τα πρωτεία από την “ρωσική αρκούδα” και να γίνει το νέο αφεντικό του θεσμού.
Πριν ξεκινήσει λοιπόν η… κονταρομαχία των τεσσάρων στην αρένα του “Σινάν Ερντέν” της Κωνσταντινούπολης (19/05-21/05), πάμε να ρίξουμε μια ματιά στην προϊστορία των Φάιναλ φορ της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης στην Ευρώπη, τα οποία εισήχθησαν στο φορμάτ το 1988, καθηλώνουν κάθε χρόνο τους απανταχού μπασκετόφιλους (και όχι μόνο) με την συναρπαστική τους εξέλιξη και αποτελούν την κορυφαία στιγμή της σεζόν.
Πρώτη σε συμμετοχές η Ισπανία, τεράστια αποτελεσματικότητα η Ελλάδα
Το πρώτο μεγάλο ραντεβού που διεξήχθη στην Γάνδη του Βελγίου τον Απρίλιο του 1988 κατάληξε σε ιταλικά χέρια (Τρέισερ Μιλάνο), ενώ οι ομάδες που συμπλήρωσαν την τετράδα ήταν η φιναλίστ, Μακάμπι Τελ Αβίβ, η Παρτιζάν Βελιγραδίου και ο Άρης.
Από τις έντεκα συνολικά χώρες που έχουν έστω και μια παρουσία στον θεσμό, αυτή με τις περισσότερες συμμετοχές είναι η Ισπανία, η οποία φέτος θα εκπροσωπηθεί για 31η φορά στην ιστορία (Ρεάλ Μαδρίτης). Οι Ίβηρες αποτελούν μαζί με την Ιταλία τα δυο κράτη που έχουν… στείλει σε τελική τετράδα της περισσότερες ομάδες (6), ενώ παράλληλα κατέχουν και το ρεκόρ των συνεχόμενων παρουσιών. Για την ακρίβεια, από το 2005 και έπειτα, τουλάχιστον μια ομάδα από την Ισπανία δίνει το παρόν σε Φάιναλ φορ, ήτοι σημαίνει 13 συνεχείς συμμετοχές! Δεύτερη στην συγκεκριμένη κατάταξη είναι η Ελλάδα, η οποία είχε μονίμως απεσταλμένο (-ους) στην κορυφαία συνάντηση της χρονιάς επί μια δεκαετία (1993-2002).
Η χώρα μας αποτελεί και την πολυνίκης του θεσμού με εννιά τρόπαια σε 25 συμμετοχές των πέντε εκπροσώπων της, δηλαδή με ποσοστό επιτυχίας το 36%. Αν βέβαια απομονώσουμε τα Φάιναλ φορ ,με “γαλανόλευκο” ενδιαφέρον, αυτά είναι 20 τον αριθμό! Κάτι που σημαίνει πως η ελληνική παρουσία μεταφράζεται σε κατάκτηση της κορυφής στο 45% των περιπτώσεων (9/20). Πραγματικά εξαιρετική επίδοση που όμοιά της δεν συναντάμε σε καμιά από τις υπόλοιπες χώρες με συμμετοχή στην τελική τετράδα, αν εξαιρέσουμε το 100% των Κροατία και Λιθουανία που μετράνε μόνο τρεις και μια παρουσία αντίστοιχα.
Τα τρόπαια και οι συμμετοχές των χωρών σε Φάιναλ φορ Ευρωλίγκας (1988-2016)
| Θέση | Χώρα | Συμμετοχές | Τρόπαια | Ποσοστό επιτυχίας | Αριθμός ομάδων |
| 1 | Ισπανία | 30 | 5 | 16,7% | 6 |
| 2 | Ελλάδα | 25 | 9 | 36% | 5 |
| 3 | Ρωσία | 16 | 3 | 18,8% | 2 |
| 4 | Ιταλία | 16 | 2 | 12,5% | 6 |
| 5 | Ισραήλ | 12 | 4 | 33,3% | 1 |
| 6 | Τουρκία | 4 | – | 0% | 2 |
| 7 | Σερβία | 4 | 1 | 25% | 1 |
| 8 | Γαλλία | 4 | 1 | 25% | 2 |
| 9 | Κροατία | 3 | 3 | 100% | 1 |
| 10 | Λιθουανία | 1 | 1 | 100% | 1 |
| 11 | Σλοβενία | 1 | – | 0% | 1 |
| ΣΥΝΟΛΟ | 11 Χώρες | 120 | 29 | 28 Ομάδες |
* Συμπεριλαμβάνεται το Φάιναλ φορ της Σουπρολίγκας το 2001 (Διοργάνωση της FIBA)
“Μόνιμη” παρούσα η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, πιο πετυχημένη ομάδα ο Παναθηναϊκός
Από τις 28 συνολικά ομάδες με παρουσία σε Φάιναλ φορ, η “ρωσική αρκούδα” αποτελεί την πιο… γνώριμη φιγούρα με 17 συμμετοχές, ενώ φέτος θα λάβει μέρος για 14η φορά τα τελευταία 15 χρόνια! Απίστευτη συνέπεια από μια ομάδα που ναι μεν διαθέτει τεράστια μπάτζετ κάθε χρόνο, όμως δεν είναι η μόνη… πλούσια ομάδα της διοργάνωσης όλα αυτά τα χρόνια.
Παρόλα αυτά, η αποτελεσματικότητά της κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, καθώς μετρά μόλις τρεις τίτλους στην συγκεκριμένη περίοδο. Αντίθετά ο Παναθηναϊκός αποτελεί την πιο πετυχημένη ομάδα των Φάιναλ φορ με έξι τίτλους σε 11 συμμετοχές, ήτοι σημαίνει 54,5% ποσοστό επιτυχίας! Μπορεί η Γιουκοπλάστιγκα να κατέκτησε τρεις τίτλους σε ισάριθμες παρουσίες, όμως σε καμιά περίπτωση δεν θεωρείται πιο πετυχημένη, αφού διαθέτει ελάχιστες συμμετοχές.
Τα τρόπαια και οι συμμετοχές των ομάδων στο Φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας (1988-2016)
| Θέση | Ομάδα | Συμμετοχές | Τρόπαια | Ποσοστό επιτυχίας |
| 1 | ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Ρωσία) | 16 | 3 | 18,8% |
| 2 | Μπαρτσελόνα (Ισπανία) | 14 | 2 | 14,3% |
| 3 | Μακάμπι Τελ Αβίβ (Ισραήλ) | 12 | 4 | 33,3% |
| 4 | Παναθηναϊκός (Ελλάδα) | 11 | 6 | 54,5% |
| 5 | Ολυμπιακός (Ελλάδα) | 9 | 3 | 33,3% |
| 6 | Ρεάλ Μαδρίτης (Ισπανία) | 8 | 2 | 25% |
| 7 | Μπασκόνια (Ισπανία) | 5 | – | 0% |
| 8 | Μπενετόν Τρεβίζο (Ιταλία) | 4 | – | 0% |
| 9 | Παρτιζάν Βελιγραδίου (Σερβία) | 4 | 1 | 25% |
| 10 | Σιένα (Ιταλία) | 4 | – | 0% |
| 11 | Γιουκοπλάστιγκα (Κροατία) | 3 | 3 | 100% |
| 12 | Βίρτους Μπολόνια (Ιταλία) | 3 | 1 | 33,3% |
| 13 | Λιμόζ (Γαλλία) | 3 | 1 | 33,3% |
| 14 | Άρης (Ελλάδα) | 3 | – | 0% |
| 15 | Φενερμπαχτσέ (Τουρκία) | 2 | – | 0% |
| 16 | Ολίμπια Μιλάνο (Ιταλία) | 2 | 1 | 50% |
| 17 | Μπανταλόνα (Ισπανία) | 2 | 1 | 50% |
| 18 | Φορτιτούντο Μπολόνια (Ιταλία) | 2 | – | 0% |
| 19 | Εφές (Τουρκία) | 2 | – | 0% |
| 20 | Ζαλγκίρις Κάουνας (Λιθουανία) | 1 | 1 | 100% |
| 21 | ΑΕΚ (Ελλάδα) | 1 | – | 0% |
| 22 | ΠΑΟΚ (Ελλάδα) | 1 | – | 0% |
| 23 | Λοκομοτίβ Κουμπάν (Ρωσία) | 1 | – | 0% |
| 24 | Μάλαγα (Ισπανία) | 1 | – | 0% |
| 25 | Ολύμπια Λουμπλιάνας (Σλοβενία) | 1 | – | 0% |
| 26 | Βιλερμπάν (Γαλλία) | 1 | – | 0% |
| 27 | Εστουντιάντες (Ισπανία) | 1 | – | 0% |
| 28 | Σκαβολίνι (Ιταλία) | 1 | – | 0% |