Του Γιώργου Ορφανάκη / info@eurohoops.net
Λαμβάνοντας ως αφετηρία τη σεζόν 1987–88 όταν και καθιερώθηκε το Final 4 ως αποκλειστικός τρόπος ανάδειξης του πρωταθλητή, η “ρώσικη αρκούδα” έχει φτάσει στις κορυφαίες τέσσερις ομάδες συνολικά 16 (!) φορές, δηλαδή τις περισσότερες σε σχέση με κάθε άλλη ομάδα.
Η κατάσταση μάλιστα θα μπορούσε να είναι ακόμα καλύτερη για την ΤΣΣΚΑ αν είχε εκμεταλλευτεί σε μεγαλύτερο βαθμό τις παραπάνω συμμετοχές της. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως οι Ρώσοι μετρούν μόλις 3 κατακτήσεις στο διάστημα αυτό, ποσοστό μόλις 20%, και πλέον μένει να φανεί αν θα καταφέρουν να γίνουν η τέταρτη ομάδα μετά τις Γιουγκοπλάστικα, Μακάμπι Τελ Αβίβ και Ολυμπιακό με δύο διαδοχικές επιτυχίες.
Το Eurohoops παρουσιάζει την πορεία της ΤΣΣΚΑ όλα αυτά τα χρόνια από την συμμετοχή του 1996 στο Παρίσι μέχρι τη δραματική περσινή κατάκτηση στο Βερολίνο.
Παρίσι 1996: 3η θέση
Η ΤΣΣΚΑ ταξίδεψε στην πρωτεύουσα της Γαλλίας με στόχο να επιστρέψει στην κορυφή για πρώτη φορά μετά το 1971 αλλά ο Παναθηναϊκός του Ντομινίκ Ουίλκινς είχε διαφορετική άποψη. Στον πρώτο ημιτελικό ο σπουδαίος NBAer σταμάτησε στους 35 πόντους και οδήγησε τους “πράσινους” στην πρόκριση, την ώρα που οι Ρώσοι αρκέστηκαν στην τρίτη θέση παρά τους 23 πόντους του Βασίλη Καράσεφ.
Στον τελικό της… παρηγοριάς το σύνολο του Στανισλάβ Εριόμιν βρέθηκε αντιμέτωπο με την Ρεάλ Μαδρίτης η οποία με τη σειρά της είχε αποκλειστεί από την Μπαρτσελόνα. Η οριακή νίκη με 74-73 χάρη στους 22 πόντους του Γκούνταρς Βέτρα έφερε κάποια χαμόγελα όμως η γεύση που έμεινε από τη συγκεκριμένη διοργάνωση ήταν πικρή.
Παρίσι 2001: 4η θέση
Ίδια πόλη, ίδιο αποτέλεσμα. Το Παρίσι είναι ένας προορισμός που δεν ταιριάζει στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας η οποία επέστρεψε στην γαλλική πρωτεύουσα λίγα χρόνια μετά την αποτυχημένη προσπάθεια του 1996 αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε.
Αυτή τη φορά εμπόδιο προς τον μεγάλο τελικό στάθηκε η Μακάμπι Τελ Αβίβ, με τους Ρώσους να γνωρίζουν τον αποκλεισμό (86-80) παρά την εκπληκτική εμφάνιση του νεαρού τότε Αντρέι Κιριλένκο με 23 πόντους, 11 ριμπάουντ και 3 ασίστ.
Στον μικρό τελικό η απογοήτευση και η έλλειψη κινήτρου ήταν εμφανής με την Εφές Πίλσεον να επικρατεί με 91-85 χάρη στον MVP Πρέντραγκ Ντόμπνιακ (25π) και να αναγκάζει την ΤΣΣΚΑ να τερματίσει τελικά στην τέταρτη θέση.
Βαρκελώνη 2003: 4η θέση
Το Final 4 του 2003 μπορεί να μην είχε ελληνική εκπροσώπηση σε συλλογικό επίπεδο όμως στο ρόστερ της ΤΣΣΚΑ βρισκόντουσαν δύο Έλληνες, οι Θοδωρής Παπαλουκάς και Νίκος Χατζηβρέττας.
Η “ρωσική αρκούδα” υπό τις οδηγίες του Ντούσαν Ίβκοβιτς αντιμετώπισε στον ημιτελικό την οικοδέσποινα Μπαρτσελόνα των Γιασικεβίτσιους, Ναβάρο και Μποντίρογκα γνωρίζοντας την ήττα με 76-71 παρά τις προσπάθειες του Τζέι Αρ Χόλντεν (21π).
Οι Ρώσοι ολοκλήρωσαν ακόμα μία σεζόν χωρίς να πανηγυρίσουν την κατάκτηση του πολυπόθητου τροπαίου τερματίζοντας τελικά στην τέταρτη θέση. Στον μικρό τελικό η Σιένα του απολαυστικού Αλφόνσο Φορντ (19π) επικράτησε με 79-78 σε έναν αγώνα που ο Νίκος Χατζηβρέττας σταμάτησε στους 14 πόντους και ο Θοδωρής Παπαλουκάς πρόσθεσε 4 πόντους και 3 ασίστ.
Τελ Αβίβ 2004: 3η θέση
Η προϊστορία των τελευταίων χρόνων που ήθελε την ΤΣΣΚΑ να φτάνει μέχρι το Final 4 αλλά να αποκλείεται στον ημιτελικό επιβεβαιώθηκε για ακόμα μία φορά.
Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς και οι παίκτες του είχαν την ατυχία να αντιμετωπίσουν ξανά στον ημιτελικό την οικοδέσποινα ομάδα και μετέπειτα πρωταθλήτρια Μακάμπι Τελ Αβίβ, όπως δηλαδή είχε γίνει ένα χρόνο πριν με την Μπαρτσελόνα στη Βαρκελώνη.
Η μοναδική διαφορά στο Final 4 του 2004 σε σχέση με αυτό του 2003 ήταν η τελική κατάταξη της ΤΣΣΚΑ. Οι Ρώσοι επικράτησαν στον αγώνα της τρίτης θέσης απέναντι στην Σιένα αλλά αυτό το αποτέλεσμα σε καμία περίπτωση δεν ήταν αρκετό για να αλλάξει το κλίμα έπειτα από τις διαδοχικές αποτυχίες.
Μόσχα 2005: 4η θέση
Αν όχι τώρα πότε; Η ΤΣΣΚΑ επέστρεφε για ακόμα μία σεζόν σε Final 4 και αυτή τη φορά οι συνθήκες έμοιαζαν πιο ιδανικές από ποτέ αφού η τελική φάση φιλοξενείτο στη Μόσχα.
Και όμως! Η Ταού Κεράμικα του καταπληκτικού Ματσιγιάουσκας (23π) κατάφερε να σοκάρει τους Ρώσους μέσα στην έδρα τους και να τους αναγκάσει στην μεγαλύτερη μέχρι στιγμής αποτυχία τους στη διοργάνωση.
Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, ο Θοδωρής Παπαλουκάς, ο Δήμος Ντικούδης και όλα τα υπόλοιπα μέλη της ΤΣΣΚΑ έπρεπε να συμβιβαστούν με την ιδέα πως κάποια άλλη ομάδα θα πανηγυρίσει τον τίτλο μέσα στο γήπεδο τους. Η οδυνηρή ήττα δεν ξεπεράστηκε μέσα σε δύο ημέρες και στον μικρό τελικό ο Παναθηναϊκός πανηγύρισε τη νίκη χάρη στο εξαιρετικό δίδυμο των Μπατίστ (28π, 10ρ) και Διαμαντίδη (15π, 8ρ, 4ασ).
Πράγα 2006: 1η θέση
Η ώρα της στέψης: Η υπομονή και κυρίως η επιμονή όλων των τελευταίων χρόνων δικαιώθηκε στην Πράγα χάρη στον καταπληκτικό Θοδωρή Παπαλουκά! Ο “Τσάρος” του ελληνικού μπάσκετ έπαιξε ίσως το καλύτερο μπάσκετ της καριέρας του και ήταν ο κορυφαίος παίκτης της ΤΣΣΚΑ τόσο στον ημιτελικό όσο και στον μεγάλο τελικό.
Πρώτο εμπόδιο προς την κατάκτηση του τίτλου ήταν η Μπαρτσελόνα. Ο Έλληνας γκαρντ ολοκλήρωσε τον αγώνα με 19 πόντους (7/9 δίποντα, 5/7 βολές), 3 ριμπάουντ, 2 ασίστ, 4 κλεψίματα και μαζί με τους Σμόντις (17π, 12ρ) και Τζέι Αρ Χόλντεν (19π) οδήγησαν την ομάδα τους στο τελικό 84-75.
Ο Παπαλουκάς ωστόσο είχε κρατήσει το καλύτερο για το τέλος αφού δύο ημέρες μετά ήταν και πάλι απολαυστικός σημειώνοντας 18 πόντους, 7 ασίστ και κάποια πολύ κρίσιμα καλάθια. Μετά από τρεις διαδοχικές αποτυχημένες προσπάθειες η ώρα της δικαίωσης είχε φτάσει με τον Έτορε Μεσίνα να καταφέρνει αυτό που δεν είχε καταφέρει επί σειρά ετών ο Ντούσαν Ίβκοβιτς.
Αθήνα 2007: 2η θέση
Η πρόκριση στο Final 4 της Ευρωλίγκας είχε πλέον καταντήσει… ρουτίνα για την ΤΣΣΚΑ Μόσχας η οποία με τον αέρα της πρωταθλήτριας ταξίδεψε στην Αθήνα με αποκλειστικό στόχο να επαναλάβει τον θρίαμβο της.
Το εμπόδιο της Μάλαγα στον πρώτο ημιτελικό δεν αποδείχθηκε υψηλό για τους Ρώσους ενώ το ίδιο ισχύει και για τον οικοδεσπότη Παναθηναϊκό που απέκλεισε πολύ εύκολα την τότε Ταού Κεράμικα για να βρεθεί στον τελικό.
Οι δύο ομάδες χάρισαν στο μπασκετικό κοινό ένα από τα πιο απολαυστικά παιχνίδια στην σύγχρονη ιστορία της διοργάνωσης με τον Θοδωρή Παπαλουκά (23π, 9/10 δίποντα, 8 ασίστ) να κοντράρει σχεδόν μόνος του τους “πράσινους”. Ο απολαυστικός Σισκάουσκας, οι καθοριστικοί Μπατίστ-Τομάσεβιτς και ο MVP Διαμαντίδης στέρησαν από την ΤΣΣΚΑ το δεύτερο διαδοχικό τρόπαιο στον πρώτο της χαμένο τελικό σε Final 4.
Μαδρίτη 2008: 1η θέση
Μόλις ένα χρόνο έμεινε μακριά από την κορυφή η ΤΣΣΚΑ Μόσχας αφού στο Final 4 της Μαδρίτης βρήκε την ευκαιρία να πάρει “εκδίκηση” από την Ταού Κεράμικα (83-79) για τον χαμένο ημιτελικό του 2005 και στη συνέχεια να επαναλάβει τον θρίαμβο του 2006 απέναντι στην Μακάμπι Τελ Αβίβ.
Ο τελικός εξελίχθηκε σε παράσταση για ένα ρόλο με τους Ρώσους να κυριαρχούν πλήρως στο δεύτερο ημίχρονο και να φτάνουν στην έκτη συνολικά κατάκτηση τους και την δεύτερη όσα χρόνια ο τίτλος κρινόταν σε Final 4.
Την ίδια στιγμή, ο Έτορε Μεσίνα απέδειξε πως ανήκει στην ελίτ των Ευρωπαίων προπονητών καθοδηγώντας μαεστρικά ολόκληρη την ομάδα του. O Τράιαν Λάνγκτον (21π, 7ρ) αναδείχθηκε MVP, ο Ραμούνας Σισκάουσκας (13π, 4ρ) πανηγύρισε τη δεύτερη διαδοχική Ευρωλίγκα και ο Θοδωρής Παπαλουκάς (12π, 4ασ) κατέκτησε το δεύτερο Ευρωπαϊκό τίτλο της καριέρας του σε ένα μαγικό βράδυ για την ΤΣΣΚΑ!
Βερολίνο 2009: 2η θέση
Η ονειρεμένη τετραετία της ΤΣΣΚΑ Μόσχας με τέσσερις συνεχείς παρουσίες στον τελικό αλλά και δύο κατακτήσεις δεν είχε “happy end” στο Βερολίνο και ο λόγος ήταν ξανά ο Παναθηναϊκός.
Σε ένα από τα πιο “δυνατά” Final 4 όλων των εποχών στην Ευρωλίγκα με σπουδαίες ομάδες όπως ο Ολυμπιακός, η Μπαρτσελόνα, η ΤΣΣΚΑ και ο Παναθηναϊκός, ο τελικός ανάμεσα στους Ρώσους και τους “πράσινους” ήταν τόσο δραματικός όσο αναμενόταν.
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς και οι παίκτες του έδειχναν πως θα έχουν εύκολο έργο όταν στο ημίχρονο ξέφυγαν με +20 (48-28) αλλά η ΤΣΣΚΑ με αντεπίθεση διαρκείας κατάφερε να φέρει το παιχνίδι στο σουτ. Εκεί, ο Ραμούνας Σισκάουσκας αστόχησε στο τρίποντο της νίκης και έτσι η “ρώσικη αρκούδα” έχασε την ευκαιρία για ένα ιστορικό back to back.