Του Γιώργου Ορφανάκη / info@eurohoops.net
Η αντίστροφη μέτρηση για το σπουδαίο φιλικό του Ολυμπιακού προς τιμήν του Ντούσαν Ίβκοβιτς πλησιάζει και μερικές από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του Ευρωπαϊκού μπάσκετ αλλά και του Ευρωπαϊκού τένις θα βρεθούν στο ΣΕΦ (20/9).
Πως να γίνει διαφορετικά όταν έχουμε να κάνουμε με έναν προπονητή που έζησε δεκάδες επιτυχίες στις ομάδες που εργάστηκε και βοήθησε όσο λίγοι το άθλημα τού μπάσκετ να κάνει βήματα μπροστά.
Το Eurohoops θυμάται και παρουσιάζει γεγονότα – ορόσημα στην προπονητική καριέρα του Ντούσαν Ίβκοβιτς, από τις μαγικές στιγμές με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας μέχρι τις ανεπανάληπτες πορείες με τον Ολυμπιακό και την Παρτιζάν.
To “μικρό” Triple Crown με την Παρτιζάν (1978-1979)
Η Παρτιζάν μπορεί να διανύει μία από τις χειρότερες περιόδους της ιστορίας της, όμως το παρόν δεν αντικατοπτρίζει σε καμία περίπτωση το ένδοξο παρελθόν του… θρύλου του Βελιγραδίου. Το άλλοτε καμάρι του σέρβικου, αλλά και Γιουγκοσλαβικού μπάσκετ, γενικότερα, έζησε μοναδικές στιγμές στο παρελθόν, κάποιες από τις οποίες φέρουν την υπογραφή του ενός και μοναδικού Ντούσαν Ίβκοβιτς.
Πιο συγκεκριμένα, την αγωνιστική περίοδο 1978-1979 ο 35χρονος τότε “Ντούντα” έδειξε τα πρώτα δείγματα γραφής, οδηγώντας την ομάδα του στην κατάκτηση του triple crown πανηγυρίζοντας μέσα σε λίγες εβδομάδες το πρωτάθλημα, το κύπελλο και το Κύπελλο Κόρατς.
Η πρώτη αυτή επιτυχία διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό την μετέπειτα φιλοσοφία του σπουδαίου κόουτς που σε πολύ νεαρή ηλικία πρόσθεσε στο παλμαρέ του μία σημαντική διάκριση και έθεσε τις βάσεις για την… απογείωση της καριέρας του.
Το ασημένιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ (1988)
O Ντούσαν Ίβκοβιτς ανέλαβε το δύσκολο έργο να καθοδηγήσει την Εθνική Γιουγκοσλαβίας, λίγο μετά το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ του 1987 και οι επιτυχίες δεν άργησαν αν έρθουν. Αφετηρία αποτέλεσαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1988 εκεί όπου οι “Πλάβι” ανέβηκαν στο δεύτερο σκαλί του βάθρου αφού πρώτα είχαν ηττηθεί με 76-63 στον τελικό από την Σοβιετική Ένωση.
Η ομάδα μπορεί να ξεχείλιζε από ταλέντο με παίκτες όπως οι Πέτροβιτς, Κούκοτς, Ντίβατς, Ράτζα, Βράνκοβιτς, Πάσπαλι και άλλους, όμως εξίσου σημαντικό ρόλο έπαιξε η παρουσία του “Ντούντα” στον πάγκο. Το βράδυ της 30ης Σεπτεμβρίου του 1988 ήταν επί της ουσίας μόνο η αρχή των όσων θα ακολουθούσαν τα επόμενα χρόνια σε εθνικό επίπεδο.
Η Γιουγκοσλαβία του Ντούσαν Ίβκοβιτς στην κορυφή της Ευρώπης (1989)
Αυτό που δεν κατάφερε η Εθνική Γιουγκοσλαβίας στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας και τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, το πέτυχε απέναντι στην Ελλάδα στο Ευρωμπάσκετ του 1989. Στον μεγάλο τελικό που φιλοξενήθηκε στο Ζάγκρεμπ, η εκπληκτική ομάδα του Ντούσαν Ίβκοβιτς επικράτησε της Εθνικής μας Ομάδα με αποτέλεσμα να πανηγυρίσει το πολυπόθητο χρυσό μετάλλιο και όλη η Ευρώπη υποκλίθηκε στην ανωτερότητα και την αδιαμφισβήτητη ποιότητα της.
Το τελικό 98-77 δεν επιτρέπει την παραμικρή αμφισβήτηση για την ανωτερότητα των Πλάβι που είχαν σε καταπληκτικό βράδυ τους Πέτροβιτς (28π) και Ντίβατς (25π) απέναντι στον συνήθης ύποπτο Νίκο Γκάλη (30π) αλλά και τον Παναγιώτη Φασούλα (22π).
Αξίζει να σημειωθεί πως η Γιουγκοσλαβία κατακτούσε με αυτό τον τρόπο μετάλλιο για τρίτο συνεχόμενο καλοκαίρι (1987, 1988, 1989), την ώρα που η θητεία του Ντούσαν Ίβκοβιτς θεωρείτο ήδη άκρως επιτυχημένη.
Το πρώτο χρυσό του “Ντούντα” σε Παγκόσμιο (1990)
Μετά την πρόσφατη κατάκτηση της κορυφής ο Ντούσαν Ίβκοβιτς και οι παίκτες του είχαν μπροστά τους ακόμα μία πρόκληση. Να παραμείνουν στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου και μάλιστα σε μία διοργάνωση με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας όπως το Παγκόσμιο Κύπελλο.
Η μία και μοναδική ήττα από το Πουέρτο Ρίκο δεν στάθηκε ικανή να σταματήσει την τρομερή πορεία των Γιουγκοσλάβων στην ίσως καλύτερη ομάδα όλων των εποχών για τους “Πλάβι”, που ξεπέρασαν στον ημιτελικό το εμπόδιο των Ηνωμένων Πολιτειών (99-91) και δύο ημέρες μετά ολοκλήρωσαν τον θρίαμβο τους με αντίπαλο τη Σοβιετική Ένωση (92-75).
Πλέον, το όνομα του “Ντούντα” είχε γίνει συνώνυμο των επιτυχιών μιας Εθνικής Ομάδας που με εξαίρεση την Dream Team του 1992 δεν είχε αντίπαλο όσον αφορά στο ταλέντο της.
Χωρίς αντίπαλο (και) στο Ευρωμπάσκετ της Ιταλίας (1991)
Επίδειξη δύναμης! Πως αλλιώς μπορεί να περιγραφεί η παρουσία της Γιουγκοσλαβίας στο Ευρωμπάσκετ της Ιταλίας εκεί όπου το σύνολο του Ντούσαν Ίβκοβιτς έκανε πλάκα με 5-0 νίκες και επικράτησε άνετα στον τελικό με 88-73 απέναντι στους οικοδεσπότες; Η κατάκτηση της κορυφής είχε πλέον καταντήσει… ρουτίνα για τους “Πλάβι” που είχαν για μεγάλους πρωταγωνιστές στο παιχνίδι για το χρυσό τους Ντίνο Ράτζα (23π) και Τόνι Κούκοτς (20π).
Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως στο συγκεκριμένο τουρνουά δεν έδωσε το “παρών” ο Ντράζεν Πέτροβιτς. Η μετακίνηση από τους Μπλέιζερς στους Νετς και κυρίως η διαμάχη με τον Ντίβατς ως αποτέλεσμα του περιστατικού με τη σημαία της Κροατίας στάθηκε εμπόδιο στη συμμετοχή του “Μότσαρτ”. Παράλληλα οι πρωταθλητές Ευρώπης του 1991 ολοκλήρωσαν την διοργάνωση με… 11αδα, μιας και ο Σλοβένος πλέι μέικερ, Γιούρι Ζντοβτς, είχε δεχθεί εντολή από την κυβέρνηση της υπό σύσταση τότε, χώρας, του να αποχωρήσει από το Ευρωμπάσκετ και να μην αγωνιστεί κάτω από την σημαία της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, που πραγματοποίησε την τελευταία της παράσταση.
Σημαντικό κρέντιντ πρέπει να δοθεί φυσικά για ακόμα μία φορά στον “Ντούντα”, ο οποίος κατάφερε να κρατήσει ενωμένους τους παίκτες του στα αποδυτήρια, καταφέρνοντας, έτσι, μέσα στα τέσσερα πρώτα καλοκαίρια του ως χεντ κόουτς των “πλάβι” να κατακτήσει 2 χρυσά σε Ευρωμπάσκετ και Παγκόσμιο και 1 ασημένιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες! Όχι και άσχημα…
Χρυσό στην Αθήνα για… κερασάκι στην τούρτα (1995)
Η συλλογή μεταλλίων συνεχίστηκε στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας για τον Ντούσαν Ίβκοβιτς που οδήγησε την Γιουγκοσλαβία, από την οποία είχαν ήδη αποσχισθεί οι Κροατία και Σλοβενία, στην κορυφή για τρίτη φορά, πριν ολοκληρώσει την θητεία του στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας.
Οι “Πλάβι” κατάφεραν για πολλοστή φορά να φτάσουν μέχρι το τέλος της διαδρομής χωρίς να γνωρίσουν ήττα (9-0), ενώ ειδική αναφορά αξίζει να γίνει στον απίστευτο Σάσα Τζόρτζεβιτς! Οι 41 πόντοι (2/3 δίποντα, 9/12 τρίποντα, 10/12 βολές) παραμένουν ως σήμερα το απόλυτο highlight της διοργάνωσης και μία επίδοση – ρεκόρ σε τελικό που πολύ δύσκολα θα αλλάξει στο μέλλον.
Ο “Σάλε” πάντως δεν ήταν μόνος του, αφού στο πλάι του είχε σπουδαία ονόματα όπως οι Μποντίρογκα, Ντανίλοβιτς, Πάσπαλι και Ντίβατς. Όλοι μαζί έβαλαν το λιθαράκι τους, έτσι ώστε να γραφτεί ο ιδανικός επίλογος στην επταετή πορεία του μεγάλου προπονητή.
Το πρώτο… θρυλικό “Triple Crown” με την υπογραφή Ίβκοβιτς
Οι υποχρεώσεις του Ντούσαν Ίβκοβιτς όλα αυτά τα χρόνια με την Εθνική Ομάδα δεν του απαγόρευσαν την ενασχόληση του με το μπάσκετ και σε συλλογικό επίπεδο. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως ο Σέρβος προπονητής οδήγησε τον ΠΑΟΚ στην κατάκτηση του δεύτερου πρωταθλήματος της ιστορίας του (1992) επιβεβαιώνοντας για ακόμα μία φορά την μοναδική ικανότητα να οδηγεί ομάδες στην κορυφή.
Τίποτα ωστόσο δεν μπορεί να συγκριθεί με το “Triple Crown” του Ολυμπιακού την αγωνιστική περίοδο 1996-1997! Η στιγμή για την πολυπόθητη Ευρωπαϊκή διάκριση είχε επιτέλους φτάσει για τους “ερυθρόλευκους” που έκαναν επίδειξη δύναμης στο Final 4 της Ρώμης, την ώρα που εντός συνόρων πανηγύρισαν το Κύπελλο και το Πρωτάθλημα απέναντι σε Απόλλων Πάτρας και ΑΕΚ αντίστοιχα.
Οι δύο πλευρές ολοκλήρωσαν τη συνεργασία τους δύο χρόνια μετά και παρά το γεγονός πως δεν πανηγύρισαν άλλους τίτλους μαζί όλοι θυμούνται πως η πιο επιτυχημένη σεζόν στην ιστορία του Ολυμπιακού φέρει την υπογραφή του “Ντούντα”.
Νέος Ευρωπαϊκός τίτλος, αυτή τη φορά με τη Ντιναμό Μόσχας
Μόλις λίγους μήνες χρειάστηκε ο Ντούσαν Ίβκοβιτς για να δημιουργήσει μία ομάδα-πρωταθλήτρια στη Μόσχα και να κατακτήσει με την Ντιναμό το Eurocup. Για να καταλάβει κάποιος τη σημασία της συγκεκριμένης διάκρισης αρκεί να γνωρίζει πως ο σύλλογος είχε πανηγυρίσει για τελευταία φορά κάποιον τίτλο το πολύ μακρινό 1948.
Στον τελικό της διοργάνωσης οι Ρώσοι αντιμετώπισαν τον Άρη (73-60) με τους Πόποβιτς (17π), Ντάγκλας (17π), Τσάτμαν (15π) και Λάζαρο Παπαδόπουλο (12π, 12ρ) να κάνουν τη διαφορά και να χαρίζουν στην ομάδα τον πρώτη Ευρωπαϊκή κούπα της ιστορίας της, ενώ υπό τις οδηγίες του εκείνε την σεζόν αγωνίστηκε κι ο Αντώνης Φώτσης, ο οποίος μπόρεσε να “αναγεννήσει” την καριέρα του και να επιστρέψει το 2008 στον Παναθηναϊκό.
Η πορεία μπορεί να μην ήταν ανάλογη εντός συνόρων αλλά αυτό είναι ως ένα βαθμό δικαιολογημένο, αφού το μεγαθήριο που ακούει στο όνομα ΤΣΣΚΑ Μόσχας δεν αφήνει περιθώρια στους υπόλοιπους διεκδικητές του τίτλου.
Επιστροφή στη Σερβία, επιστροφή στα μετάλλια!
Μετά από 13 χρόνια απουσίας ο Ντούσαν Ίβκοβιτς πήρε την απόφαση να καθίσει και πάλι στον πάγκο της Εθνικής Σερβίας και η συγκεκριμένη συνεργασία αποδείχθηκε πολύ σημαντική για τις δύο πλευρές.
Από τη μία, οι Σέρβοι βρέθηκαν για πρώτη φορά σε βάθρο μετά το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο (2002) και από την άλλη ο “Ντούντα” απέδειξε πως μπορεί να κάνει θαύματα. Παρά το γεγονός πως το ρόστερ που είχε να διαχειριστεί ήταν ιδιαίτερα νεανικό άρα και άπειρο, ο χαρισματικός κόουτς βρήκε τον τρόπο να δημιουργήσει ένα σύνολο που με ηγέτη τον καταπληκτικό Μίλος Τεόντοσιτς έφτασε στην υπέρβαση του ασημένιου μεταλλίου.
Στις 20 Σεπτεμβρίου του 2009 η Σερβία επέστρεφε στις επιτυχίες και ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, χωρίς να το γνωρίζει τότε, “έγραφε” την τελευταία σημαντική σελίδα, με την Εθνική Ομάδα, στην καριέρα του.
Ο “άθλος” της Κωνσταντινούπολης με την υπογραφή Ντούσαν Ίβκοβιτς
Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά του κόσμου του Ολυμπιακού και ο λόγος είναι απλός και… διπλός. Θεωρείται δικαίως ο “αρχιτέκτονας” των δύο μεγαλύτερων επιτυχιών στην ιστορία της ομάδας, πρώτα του “Τriple Ψrown” (1997) και στη συνέχεια του Νταμπλ (2012).
Και αν τη δεκαετία του ’90 οι “ερυθρόλευκοι” ήταν χορτασμένοι από τίτλους, αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση πριν τον “άθλο” του 2012 και την μυθική ανατροπή απέναντι στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας στον τελικό της Ευρωλίγκας. Εκείνο το βράδυ ο “Ντούντα” επιβεβαίωσε με τον πλέον εμφατικό τρόπο πως έχει το “know how” για να μετατρέπει τα παιδιά σε άντρες και μάλιστα πρωταθλητές.
Λίγες εβδομάδες αργότερα η σεζόν ολοκληρώθηκε με ονειρεμένο τρόπο αφού ο Ολυμπιακός πανηγύρισε το πρωτάθλημα για πρώτη φορά μετά το 1997! Δεν είναι σύμπτωση πως ο Ίβκοβιτς ήταν και πάλι εκείνος που είχε δείξει τον δρόμο…