By Semih Tuna /info@eurohoops.net
Performanslarıyla akıllarda yer edinmiş yabancılar, Türkiye Basketbol Ligi’nin kuruluşundan bu yana var oldular. Biz de bunu bir seri haline getirmeye, buna da 2003-04 yılından başlamaya karar verdik.
İşte o döneme damga vurmuş oyuncular:
MELVİN BOOKER – JOSEPH BLAİR (ÜLKERSPOR)
Melvin Booker
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 20 Ağustos 1972
İstatistikler: 12.6 sayı 2.6 ribaunt 3.1 asist
Joseph Blair
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 12 Haziran 1974
İstatistikler: 11.7 sayı 9.3 ribaunt
Yeteneklerini, Dünya’nın en iyi ligine adapte edemeyip şanslarını ve kariyerlerini Avrupa’da inşaa etmeye karar vermiş iki isim. Onları izleme fırsatı yakalamış basketbolseverler için bu ikilinin adının dahi zikredilmesi, nostaljik anıların kafalarda canlanmasına sebebiyet veriyor. 1-5 pick and roll’ünün ne demek olduğunu dahi bilmezken bu ikili bana onu öğretti.
Afro saçları ve asi ifadesiyle Harlem takımlarında da yer almış Blair’i Ülkerspor, Melvin Booker ile birlikte Scavolini Pesaro’dan paket olarak aldı. Kaldıkları iki sezon boyunca da takımın liderleri oldular. Öyle ki Blair 2003-04 Euroleague’inde normal sezonun en değerli oyuncusu seçilirken, Booker’ın da 17.5 sayı ortalaması vardı. Yerel ligde ise karşılarında hep, yan parçaların daha aktif bir rol oynadığı Efes Pilsen yer aldı.
İkilinin yollarının kesiştiği son nokta Türkiye oldu. Booker kariyerine Rusya’da devam ederken, Blair İtalya’ya bu kez Milano formasıyla döndü. “Tamam” dedikleri noktada da basketbola hizmetleri devam etti. Booker genlerini oğluna aktardı. Kentuck forması giyen genç Devin, 2015 NBA Draft’ında Phoenix tarafından ilk turda seçildi ve şimdiden oynadığı oyunla Arizona sakinlerini bu sezon heyecanlandıran yegane şeyden birisi. Joseph Blair ise NBDL takımlarından Rio Grande Valley Vipers staff’ında asistan olarak yer alıyor.
ANTONIO GRANGER – TRAJAN LANGDON (EFES PİLSEN)
Antonio Granger
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 6 Haziran 1976
İstatistikler: 16.4 sayı 4.5 ribaunt
Trajan Langdon
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 13 Mayıs 1976
İstatistikler: 11.1 sayı 2.7 ribaunt
Efes Pilsen, o dönem İtalyan takımlarını sömürgesi olarak belirlemişti. Granger Virtus Bologna’dan geldi belki ama Marcus Brown’dan Drew Nicholas’a kadar uzanan Benetton Treviso’nun 2 numaralarına “çökme” halkasının ortanca zinciriydi Trajan Langdon.
Muhtemelen Alaska’nın yetiştirdiği en önemli basketbolcu olan Langdon, NBA draftlarında 11. sıra seçimi, performansıyla doğru orantı çizmedi ve kariyerine Avrupa’da devam etti. Yüz ifadesinde değişiklik olmaması nedeniyle şimdilerin Micov ve Bjelica’sı gibi mimiksizdi. İşini her durumda ciddiye alması ve soğukkanlılığı ona “Suikastçi” lakabını kazandırdı.
Topla çok oynamasına gerek kalmadan size maç alabilecek, çelik gibi sinirlere sahip diğer oyuncu Antonio Granger, geldiği 02-03 senesinde yıldızlarla dolu kadroda geri planda kalmasına rağmen 03-04’te oynadığı top, menajerine yağlı bir kontratın gelmesini sağladı. Modern 3 numaranın o dönemki tanımı olan Granger, sakatlıklarından dolayı basketbola erken veda etti. OAKA deplasmanında 7/8 üçlükle takımını çıkartması, halen eski kıtada gördüğüm en iyi bireysel performanslardan.
1 sezonluk Efes kariyerinin ardından önce Moskova’da Dinamo’ya, daha sonra ise efsaneler arasında gireceği süper güç CSKA’ya gitti. CSKA’da kariyerine son noktayı koymanın ertesinde San Antonio Spurs’e giden Langdon, geçtiğimiz günlerde Brooklyn Nets’te asistan Genel Menajer sıfatına layık görüldü.
LARRY AYUSO (BEŞİKTAŞ)
Ülke: Porto Riko
Doğum Tarihi: 27 Mart 1977
İstatistikler: 17.4 sayı 2.2 asist
19 yıllık kariyerinin ilk 2 yılı hariç hiç tek haneli sayı ürettiği sezon olmaması, onun ne kadar doğal bir skorer olduğunun en büyük kanıtı.
7 yaşında babasının gözlerinin önünde öldürülmesi, akabinde uyuşturucudan dolayı abisini kaybetmesiyle hayat pek de parlak başlamamıştı Güney Amerikalı için. Bu trajik olaylara şahit olan birinin de normal bir hayatı olmasını bekleyemeyiz. Profesyonel kariyerinde 23 takım değiştirmiş olan (bunda Porto Riko Ligi’nin yaz aylarında oynamamasının da büyük etkisi var) Ayuso, Süleyman Seba Spor Salonu’na adım attığı ilk gün itibariyle Beşiktaş taraftarlarının sevgilisi oldu. Hatta taraftar onu “Şarapçı Ayuso” diye çağırmaya başladı.
2003-04 sezonu yarı finalinde Darüşşafaka’ya karşı attığı 44 sayı, Deron Williams Beşiktaş’a gelinceye dek kırılamamıştı. O maçta 24 kez serbest atış çizgisine gidip 21 isabet çıkarmasıyla modern zaman basketbolunda halen zirvede. Sakatlığı nedeniyle sözleşme yenileyemeyen Ayuso; Zalgiris ve Cibona’da Euroleague oynama fırsatı buldu. Yeteneklerini Avrupa’nın en üst düzey organizasyonunda kalıcı hale getiremeyen Porto Rikolu, halen ülkesinde forma giyiyor ve 39 yaşına rağmen yakın bir zamanda bırakacak gibi gözükmüyor.
HENRY DOMERCANT (PINAR KARŞIYAKA)
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 30 Aralık 1980
İstatistikler: 23.3 sayı 6.2 ribaunt 3.2 asist
Okulu Eastern Illinois ve oynadığı Ohio Valley konferansının halen gelmiş geçmiş en skorer oyuncusu olan Henry Domercant’in profesyonel kariyerindeki ilk durağı İzmir oldu. O dönem oynadığı 26 maçın 14’ünde 25 sayının üzerine çıkan ve ligin sayı krallığında ikinci sırada yer alan Domercant, Pınar Karşıyaka kariyerinde yalnızca 1 kez tek haneli skor üretti.
Her şekilde sayıya gidebilen ve o dönemde gençliğin de verdiği etkiyle patlayıcı bir atletizme sahip olan Domercant, yıllar içerisinde daha çok şütör olarak anılmaya başlandı. Karşıyaka’nın Play-Off yarı finale çıkmasında büyük rol oynadı ve ertesi yıl Efes Pilsen’e transfer oldu. CV’sinde büyük ülkelerin büyük takımlarını bulunduran 36 yaşındaki oyuncu Galatasaray Liv Hospital’e büyük umutlarla transfer olduktan sonra geçirdiği sakatlık, onun verimini %50 düşürdü. İtalya serüveni de hayal kırıklıklarıyla dolu olan Domercant, şansını bu sıralar NBDL takımlarından Idaho Stampede’de deniyor.
AUBREY REESE – STEPHANE PELLE (TEKELSPOR)
Aubrey Reese
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 13 Ekim 1978
İstatistikler: 19.2 sayı 3.7 ribaunt 4.1 asist
Stephane Pelle
Ülke: Kamerun
Doğum Tarihi: 15 Nisan 1980
İstatistikler: 18.5 sayı 11 ribaunt
Dönemin gözde oyun kurucularından Aubrey Reese, pota altındaki ekürisi Stephane Pelle ile birlikte istatistikleri birbirine kattı. Pelle 1 sezonluk macerasını ligin ribaunt kralı ve verimlilik puanında en iyisi olarak tamamlarken, Reese 6 farklı dönemde 8 sezon Türkiye’nin farklı bölgelerini gezdi. Onu Beşiktaş’a aldıran koçu Murat Didin ile 2011-12 sezonunda Gloria Giants Düsseldorf’ı Alman 1. Ligine çıkarma projesinde oyun kurucu görevine getirildi.
Kamerunlu Pelle, geçirdiği efsane sezonun ardından soluğu Fransa’da Erman Kunter’in yanında aldı. ASVEL’de Hüseyin Beşok ile ilk 5 çıktı. Belçika’ya sürüklendi. Hatta Oostende’de Matt Lojeski ile takım arkadaşlığı yaptı. 2012’de Belçika 2. Ligi’ne düşmesinin ardından neler yaptığına dair elde veriler yok.
MARC SALYERS (OYAK RENAULT)
Ülke: Amerika
Doğum Tarihi: 28 Şubat 1979
İstatistikler: 25.2 sayı 7.3 ribaunt
Takımının ligden düşmesine engel olamasa da tüm sezon boyunca tek kişilik şov izletti bize Salyers. Ligin sayı kralı olduğu yılda 23 maçta tam 7 kez 30+ sayı üretti. Bu şovun ödülünü de Pau ve Fenerbahçe ile aldı.
3.5 numara olması o dönemde Salyers için hem avantaj hem de dezavantaj oldu. Patlayıcılığı ve şütör özelliğiyle skor üretmekte zorlanmadı ama 12-13 sezon önce basketbolda roller daha belirgin olduğundan üst seviyede kalamadı. Ertesi sezon Fenerbahçe’nin Eurochallenge yarı finali yapmasında önemli görev üstlenen Salyers, 2008 yılında tek Euroleague sezonunu Chorale Roanne ile geçirdi. Eski takımına 33 dakikada tam 40 sayı atan Amerikalı forvet, 21.8 sayı ortalamasıyla da Alphonso Ford ödülünün sahibi oldu.
Türkiye’ye Trabzonspor ile 2011-12 sezonunda tekrar geri döndü ama bekleneni veremeyince sözleşmesi 7 maç sonra fesh edildi.