By Zach Kram / Çeviri: M. Bahadır Akgün
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı ilk olarak 16 Mart 2018 tarihinde Ringer’da yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Fotoğraf: Getty Images
Derrick Rose, geçtiğimiz hafta Minnesota ile anlaşmaya vardı. Bu da bir sebeple mantıklıydı ancak birçok farklı sebeple hiç de öyle değil. Rose, daha önce de mevcut Timberwolves koçu Tom Thibodeau ile çalıştığı için mantıklı bir hareketti. Timberwolves kadrosunda zaten Jeff Teague ve Tyus Jones gibi iki yetenekli oyun kurucu olduğu için mantıksız. Dahası, Rose da en iyi dönemlerinin o kadar uzağında ki o en son All-Star seçildiğinde Andrew Bynum da All-Star seçilmişti.
Rose’un lig tarihinde Hall of Fame olmayan ilk MVP olması neredeyse kesin. Yıllardır da performansı istikrarlı biçimde düşük. 2012-13 sezonunun tamamını kaçırmasına neden olan bağ sakatlığından döndüğünden bu yana Rose, ligde en az 3000 şut deneyen 98 oyuncu arasında doğru şut kullanma oranında 95. sırada yer alıyor. Halk arasında dendiği gibi, Rose bitmiş…
????????????????????????????????????????????????????????he’s washed????????????????????????????????????????????????????????? https://t.co/GZOrqd2H3N
— ☕netw3rk (@netw3rk) 8 Mart 2018
Bu ifadeye uygun olarak Rose’un Timberwolves formasıyla çıktığı ilk iki maçta sahada kaldığı 18 dakikada 7 şut denedi ve yalnızca birinde isabet bularak 2 sayı, 2 asist ve 2 top kaybı ile oynadı. O oyundayken, Wolves rakiplerinden 16 sayı fark yedi. İyi de Thibodeau ne bekliyordu? Rose’un 2011 yılındaki MVP formuna dönmesini beklemediği kesin. O dönem 22 yaşında olan yıldız, Chicago’yu Doğu Konferansı’nda zirveye taşımış, maç başına 25 sayı atmış ve akıl almaz atletizmiyle harika smaçlara imza atmıştı. 2018 model Rose ise bir maçta 20 sayıdan fazlasını atamadı veya sezon başından beri tek smaç vuramadı.
Ancak Thibodeau, geçmişteki ve bugünkü oyun kurucusunun hâlâ potansiyeli olduğuna inanıyor. Koç, St. Paul Pioneer Press’e Rose’un gençliği nedeniyle “çok iyi olma potansiyeli” bulunduğu söyledi. “Tüm hikayeler gibi, bir başlangıç, bir gelişme, bir de son vardır,” diyor Thibodeau. “Rose ise genç. Ben onun hikayesinin bittiğini düşünmüyorum.”
Muhakkak Rose yalnızca 29 yaşında. Isaiah Thomas da öyle. Cavaliers‘tan eski takım arkadaşı gibi o da NBA’in en iyi takımlarına seçilmiş ancak sonra birden sahadaki başarısını tekrarlamak konusunda sıkıntı yaşamaya başlamış bir oyuncu. Hem Rose hem de Thomas, bu yaz serbest kalacaklar. Bu da akıllara şu soruyu getiriyor: Biten bir guard, yeniden başlayabilir mi? Yoksa sonsuza dek böyle kalmaya mahkum mu?
İlk kötü sezonunu geçiren Thomas sayılmazsa NBA tarihinde şu ana kadar 97 guard NBA’in en iyi takımlarından birine seçilmeyi başardı. Bu onura mazhar olduktan sonra bu oyuncuların 29’u oyuncu verimliliği oranlarında 15 verimlilik puanı ortalamasının altına hiç düşmedi. Bu isimler arasında Jordanlar, Magicler, Stocktonlar da bulunuyor… Performansları asla dalgalanmamış isimler… Dahası henüz düşüş dönemine girmemiş bazı aktif oyuncular da bu listeye dahil.
Bu üstün başarılı isimler çıkınca, bir zamanlar NBA’in en iyileri arasında gösterilip neticede en azından bir kez ortalamasının altında sezon geçiren 68 isim kalıyor geriye. O oyuncuların bazıları için düşüş, kariyerlerinin son döneminde yaşandı. Bob Cousy, 41 yaşında geçirdi kötü sezonunu. Steve Nash, 39 yaşında. Oscar Robertson ise 35 yaşındaydı kötü sezonunu geçirdiğinde. Bu 68 oyuncunun 10’u, bu üçlü de dahil olmak üzere, kötü geçirdikleri ilk sezonun ardından tek bir maça dahi çıkmadılar.
Geriye kalan 58 oyuncudan 22’si, kötü geçirdikleri sezonun ardından en azından ortalama bir sezon geçirmeyi başardılar. Bu da bazı isimlerin yaşlı olduğu ve bu sebeple de zaten tekrar 15 verimlilik puanı seviyelerine çıkmaları ihtimal dahilinde gözükmediği için çok kötü bir yüzde değil. Ancak umut verici bir yüzde de değil. 15 verimlilik puanı, tüm lig için ortalama bir değer. Yalnızca ilk 5 başlayan oyuncular için değil yani. Dolayısıyla böyle bir değer belirlemek, takımının ilk seçeneğinden ziyade bir bench oyuncusu için temsili bir değer belirlemek anlamına geliyor. Örneğin, bu değere bu sezon yakın dolaşan guardlardan ikisi D.J. Augustin ve Buddy Hield.
Rose ya da Thomas, bir sezonda 15 verimlilik puanının üzerine çıkmayı umut ediyorsa tarihi verilerin çakılması gerekiyor. Bu zamana kadar bittiği düşünülen guardlar arasında yalnızca beş tanesi, bir sezonda üretken bir bench oyuncusu için asgari değer olan 18 verimlilik puanına ulaşabildi: Bobby Wanzer, Earl Monroe, Otis Birdsong, Walter Davis ve Latrell Sprewell. Bu isimler arasında son 25 yılda oynayan tek isim Sprewell. Onun da bu listeye girmesinin sebebi henüz 24 yaşındayken 15 verimlilik puanının altına düşmüş olması. 68 örnekli listede bu kadar genç yaşta o seviyeye düşen hiçbir oyuncu yok. Sprewell da çabucak toparlandı ve sonraki yedi sezon boyunca 15 verimlilik puanının altına hiç düşünmedi. Yani Rose’un ihtimal menzilinin zaten dışında kalıyor. Rose, yıllardır bu konuda sıkıntı çekiyor zira.
Son olarak, “bitik” lakabı takılmasını hak ettiği bir sezonun ardından yalnızca bir oyuncu bir All-Star oyuncu için kabul edilebilecek asgari değer olan 20 verimlilik puanına ulaşabildi: Wanzer. 50’lerin ortasında Rochester Royals’ın gururuydu Wanzer ve 34 yaşında sıkıntılı bir sezon geçirdikten hemen sonraki sezon 20.5 verimlilik puanı ile oynadı. Ancak o afili istatistiği üretirken de o sezon yalnızca 21 maçta oynayıp maç başına 7.6 dakika süre aldı. Ondan sonra da etkileyici biçimde, NBA’in en iyi takımlarından birine seçilmiş hiçbir guard önce “bitik” addedilip sonra da özellikle yüksek bir seviyeye çıkmadı.
Sırasıyla NBA’in en iyi takımlarından birine seçildikleri sezonlarda Rose’un verimliliği 23.5, Thomas’ın verimlilik puanı ise 26.5 idi. Ancak tarih bizlere şunu söylüyor: 20, hatta en iyi performanslarını gösterdikleri 20-30 arasındaki verimlilik puanı bir yana 18 verimlilik puanına bile ulaşamayacaklar.
Bu oyuncu havuzunu son zamanlarda oynayan oyuncular ile sınırlamak, daha da korkutucu bir noktaya işaret ediyor. Thomas’ın yanı sıra, altı aktif guard daha bu listeye dahil. Bu altı oyuncunun hiçbiri, en iyi dönemindeki performansına yaklaşamadı bile.
Aktif “Bitik” Guardlar
Washed Year: Bitik addedilme yılı, Pre-washed PER: Bitik addedilme öncesi verimlilik puanı, Post-washed PER: Bitik addedilme sonrası verimlilik puanı
Elbette bu oyuncuların birçoğu düşüşe geçtikleri dönemde yaşlı isimlerdi ve Tony Parker’ın aradan geçen 10 yılın ardından 2007 yılındaki performansına tekrar ulaşması saçma olur. Ancak genç guardlar da eski performanslarını yakalama konusunda başarısız oluyorlar. Bu yüzyılda 30 veya daha genç bir yaşta “bitik” addedilmiş ve daha öncesinde NBA’in en iyi takımlarından birine seçilmiş guardların listesi de bunu ortaya koyuyor:
Isaiah Thomas (28)
Rajon Rondo (28)
Derrick Rose (25)
Brandon Roy (26); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 5 maça çıktı
Gilbert Arenas (29); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 17 maça çıktı
Michael Redd (30); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 61 maça çıktı
Baron Davis (29); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 162 maça çıktı
Stephon Marbury (30); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 23 maça çıktı
Penny Hardaway (30); Ortalama altı sezonundan sonra yalnızca 191 maça çıktı