By Eurohoops team/ info@eurohoops.net
Bu yazıdaki bilgiler, Anadolu Ajansı’nın çalışmasından alınmıştır.
Yeni sezonda Galatasaray Odeabank koçluğu yapacak olan Erman Kunter, 2009-2010 sezonunda Cholet’i Fransa Birinci Basketbol Ligi şampiyonu yaparak, antrenör olarak da bir ilke imza attı. Kunter, yabancı bir takımın başında lig şampiyonluğu yaşayan ilk ve tek Türk antrenör oldu.
Beşiktaşlı Hüdai Budanur da kırılması güç bir rekoru elinde bulunduruyor.
1957 yılında İstanbul Spor ve Sergi Sarayı’nda yapılan İstanbul Ligi maçında Beşiktaş, İstanbul Karagücü’nü 110-56 yenerken, Budanur, siyah-beyazlıların 110 sayısını da tek başına attı.
Mirsad Türkcan, Amerikan Profesyonel Basketbol Ligi’nde (NBA) oynayan ilk Türk basketbolcusu olarak tarihe geçti. 1998 yılında ilk kez Houston Rockets‘e transfer olan Mirsad, NBA’de fazla oynama şansı bulamadı. 2001-2002 sezonunda CSKA Moskova takımında forma giyen Mirsad Türkcan, Avrupa Ligi normal sezonunda en değerli oyuncu (MVP) seçilen ilk Türk basketbolcu oldu.
Mirsad Türkcan, Fenerbahçe Ülker’in 3 Ocak 2008’de deplasmanda İtalya’nın Lottomatica Roma ile yaptığı maçta 1000 ribaunt barajını aşarak, ULEB Avrupa Ligi tarihine geçti. Basketbolda 2000 yılından bu yana düzenlenen Avrupa Ligi’nde 1000 ribaunda ulaşan ilk oyuncu olan Mirsad Türkcan, Lottomatica Roma karşısında 13 ribaunt alarak, toplam ribaunt sayısını 1007’ye taşımıştı.
NBA takımlarından Sacramento Kings tarafından 2000 yılında seçilen Hidayet Türkoğlu, Mirsad’dan daha başarılı bir performans sergileyerek, NBA’de en fazla oynayan Türk oyuncu durumunda bulunuyor.
2008-09 sezonu sonunda Orlando Magic‘den ayrılıp, Toronto Raptors ile 5 yıllığına 53 milyon dolara anlaşan Hidayet, 2004 yılında Utah Jazz ile 6 yıllık 50 milyon dolara sözleşme imzalayan Mehmet Okur’u geçerek, tarihte en fazla ücrete imza atan Türk oyuncu oldu.
2003-2004 sezonunda Detroit Pistons‘ta şampiyonluk sevincine ulaşan Mehmet Okur ise NBA’de şampiyonluk yaşayan ilk Türk oyuncu. Mehmet Okur, ayrıca Batı Konferansı’nda daha önce All-Star’a seçilen ancak sakatlığı nedeniyle oynayamayan Allen Iverson’un yerine kadroya girerek, NBA tarihinde All-Star maçına çıkan ilk Türk sporcu olarak da tarihe geçti. Las Vegas’taki Thomas Mack Arena’da 18 Şubat 2007’de yapılan All-Star maçında Mehmet, yer aldığı 14 dakika 43 saniyede 4 sayı attı, 2 ribaunt aldı ve 1 de asist yaptı.
Avrupa’ya transfer olan ilk Türk basketbolcu ise Yalçın Granit oldu. Granit, Fransa’nın Racing Paris takımında oynamıştı. 2000-2001 sezonunda Yunanistan’ın AEK takımına giden İbrahim Kutluay ise ilk kez bir Yunan takımına transfer olan Türk oyuncu olmuştu.
2001-2002 sezonunda Panathinaikos ile Avrupa Ligi şampiyonluğuna ulaşan İbrahim Kutluay, bu kupayı kaldıran ilk Türk basketbolcu olarak tarihteki yerini aldı. 2007 yılında İspanya’nın Real Madrid takımıyla ULEB Kupası’nı kazanan Kerem Tunçeri de ilk kez bu kupada şampiyonluk sevinci yaşayan Türk basketbolcu oldu.
Avrupa’da profesyonel liglerde bir takım çalıştıran ilk antrenör ise geçtiğimiz yıllarda Galatasaray Odeabank’ı çalıştıran Ergin Ataman oldu. 2001-2002 sezonunda İtalya’nın Montepaschi Siena takımını çalıştıran ve takımına ilk sezonunda Avrupa Raimundo Saporta Kupası’nı kazandıran Ataman, bu kupayı kaldıran ilk ve tek Türk antrenör olarak tarihte yerini aldı.
Efes Pilsen’e 1999-2000 sezonunda Avrupa Ligi’nde dörtlü final oynatan Ergin Ataman, bir Türk takımını bu kupada ilk kez Avrupa üçüncüsü yaptı. Montepaschi Siena’ya da 2002-2003 sezonunda Avrupa Ligi’nde dörtlü final oynatıp, Avrupa üçüncülüğünü kazanan Ataman, bu kupada yabancı bir takımla üçüncülük kazanan ilk Türk antrenör olarak da bir ilke imza attı.
2011-2012 sezonunda ismini Anadolu Efes olarak değiştiren Efes Pilsen, 1996 yılında Avrupa Radivoj Koraç Kupası’nı müzesine götürerek, ilk kez bu spor dalında Avrupa kupası kazanan Türk takımı olma başarısını gösterdi.
Lacivert-beyazlılar, Avrupa kupalarında finale çıkan ilk takım olma özelliğini de taşıyor. 1993 yılında da Avrupa Kulüpler Kupası’nda final oynayan Anadolu Efes, Torino’da Yunan rakibi Aris’e 50-48 yenilmişti. Anadolu Efes, 1999-2000 sezonunda da Avrupa Ligi’nde dörtlü finale kalıp, Avrupa üçüncüsü olarak bir ilke daha imza attı.
NBA’in davetlisi olarak 2006 yılında ABD’ye giden lacivert-beyazlılar, 11 Ekim 2006’da Denver Nuggets ile yaptığı hazırlık maçıyla, bir NBA takımıyla karşılaşan ilk Türk ekibi oldu. Anadolu Efes, NBA’deki ikinci hazırlık maçında 13 Ekim 2006’da Golden State Warriors ile oynadı.
NBA ile Avrupa Basketbol Ligleri Birliği’nin (ULEB) yaptığı anlaşma gereği İstanbul’a gelen NBA takımlarından Minnesota Timberwolves, 6 Ekim 2007’de Anadolu Efes ile özel bir maç yaptı. EA Sports’un organizasyonu “NBA Europe Live Tour 2007” kapsamında çeşitli etkinliklerde bulunmak üzere İstanbul’a gelen ve burada yeni sezon hazırlıklarını sürdüren Minnesota Timberwolves‘ın, Anadolu Efes ile yaptığı maçla ilk kez bir NBA takımı Türkiye’de maç oynadı.
Anadolu Efes de Türkiye’de bir NBA takımıyla karşılaşan ilk Türk takımı unvanını aldı.
Fenerbahçe Ülker ise bir NBA takımını yenen ilk Türk takımı olarak tarihe geçti. “NBA Europe Live 2012” kapsamında 5 Ekim 2012’de Ülker Sports Arena’da yapılan maçta sarı-lacivertliler, Boston Celtics‘i 97-91 yendi.
Anadolu Efes ile Minnesota Timberwolves arasındaki karşılaşmada görev yapan Türk hakem Recep Ankaralı da tarihe geçti. Recep Ankaralı, bir NBA takımının maçında görev yapan ilk Türk hakem oldu. ABD’den gelen NBA hakemleri Jack Nies ve Luis Grillo, Recep Ankaralı ile birlikte karşılaşmayı yönetti.