By M. Bahadır Akgün/ info@eurohoops.net
2023-24 sezonunun ING Türkiye Kupası finalinde bu sezon Fenerbahçe Beko ile Anadolu Efes, Konya’da kozlarını paylaştı. Maç boyunca çok etkili savunma yapan Fenerbahçe, kupayı müzesine götürmeyi başardı.
Erkekler basketbolda Türkiye Kupası’nın 54 yıllık bir tarihi var ve bu kupanın ilk kazananı da iki maçın sonunda Muhafız Gücü’nden daha çok sayı atan Fenerbahçe.
1973 ve 1992 yılları arasında herhangi bir kupa karşılaşması oynanmadı ancak 18 yıllık bu ara dönem hariç kupa tam 36 kez bir final maçının sonunda sahibini buldu.
Peki Türkiye Kupası’nın 54 yıllık tarihinde bu kupayı en çok hangi takım kazandı? Hangi takım, ligdeki ve tarihteki diğer rakiplerine karşı üstünlük kurmayı başardı?
Eurohoops Fırın, kupayı en çok kazanan takımları huzurlarınıza taşıyor…
Not: Eşit şampiyonluk sayılarına sahip takımlarda sıralama finale çıkma sayısına göre yapılmıştır.
3. TOFAŞ – 3 Kez
Şampiyonluk yılları: 1993, 1999, 2000
Ligde bu sezonun sürpriz takımı TOFAŞ, Türkiye Kupası tarihinde üç kez final oynadı ve bu üç finalden de zaferle çıkan takım olmayı başardı.
1993 yılında Nasaş ile final oynayan Bursa temsilcisi, o finalde Nasaş’a hiç şans tanımadı ve rakibini 90-64 gibi çok farklı bir skorla mağlup etmeyi başardı. O dönem kadrosunda Pete Williams, Şemsettin Baş, Lenzie Howell, Nihat Mala gibi isimleri bulunduran TOFAŞ, bir sonraki Türkiye Kupası’nı kazanana kadar 6 yıl beklemek zorunda kaldı.
1999’da ligi domine eden kadro, Türkiye Kupası’nda da aynı başarıyı ortaya koydu. Finalde Fenerbahçe ile karşılaşan TOFAŞ, rakibini 77-75 mağlup ederek kupanın sahibi olmayı başardı. Lig finalinde Efes Pilsen’i 4 maçta geçmeyi başaran Bursa ekibinin kadrosunda o sezon Steven Rogers, David Rivers, Slaven Rimac, Rashard Griffith gibi önemli yabancılar bulunuyordu ve takımın koçu da Jasmin Repesa idi.
Ertesi sezon Rogers takımdan ayrılsa da TOFAŞ hâlâ ligimizin en güçlü kadrosuna sahipti ve bu güç, hem ligde hem de kupada bir kez daha ispatlandı. Lig finalinde Efes Pilsen’i deviren TOFAŞ’ın Türkiye Kupası zaferi için önündeki son engel ise bu kez Ülker idi. Ülker’i 54 sayıda tutan TOFAŞ, tarihinde üçüncü kez kupayı kazanmayı başardı.
O sezonun ardından alınan kapatma kararı olmasa kim bilir, belki de daha fazla şampiyonluk sayısına sahip olabilirlerdi…
3. Ülker – 3 Kez
Şampiyonluk yılları: 2003, 2004, 2005
Bir dönem ülkemizin en büyük takımlarından biriydi Ülkerspor. Toplamda 5 kez finale yükselen Ülker, bu maçların üçünden galip ayrıldı ve kupayı müzesine götürmeyi başardı.
2006 yılında Fenerbahçe ile yapılan birleşmeye kadar Türkiye basketbol tarihine kazınan önemli işler yapan Ülker, 2003 ve 2005 yılları arasında üst üste üç kez Türkiye Kupası’nı kazanmayı başardı. İlk olarak 2000 yılında finalde TOFAŞ’a kaybeden Ülker, 2003 yılında karşısında Türk Telekom’u buldu ve sahadan 79-63 galip ayrıldı. Kadrosunda Tutku Açık, Melvin Booker, Harun Erdenay, Serkan Erdoğan, Kerem Gönlüm, Zaza Pachulia, Fatih Solak, Haluk Yıldırım gibi önemli oyuncuları bulunduran Ülker, lig finalinde Efes Pilsen’e boyun eğse de o sezonu kupasız kapatmadı.
Ertesi sezon Türkiye Kupası’nda finalde Ülker’in karşısına gelen Efes Pilsen de o güçlü kadrodan bir kupa zaferi çalmayı başaramadı ve sahadan 84-74 mağlup ayrıldı. Ülkerspor’un kadrosunda bu kez Petar Naumoski ve İbrahim Kutluay gibi iki büyük yıldız daha vardı ve kadrodan ayrılan oyuncular koç Ergin Ataman’ın kadrosunu yıpratmayı başaramamıştı. Ülker, lig finalinde yine Efes Pilsen duvarına çarpacaktı ama kupada galip değişmeyecekti.
2005’te ligdeki playoff mücadelesine yarı finalde veda eden Ülkerspor, kupada bir kez daha finali ve şampiyonluğu yaşadı. Ligde yarı finalde Beşiktaş‘a kaybeden Ataman’ın öğrencileri, kupa finalinde Pınar Karşıyaka ile karşı karşıya geldi ve maçtan 73-41 gibi çok farklı bir galibiyet ile çıktı.
2006 sonrası ismi Alpella olarak değişen kulüp, 2007-2008 sezonunun ardından tamamen kapandı.
3. Galatasaray – 3 Kez
Şampiyonluk yılları: 1970, 1972, 1995
Türkiye’nin en köklü takımlarından Galatasaray, bugüne kadar Türkiye Kupası’nda beş kez final oynama başarısı gösterdi ve bu maçların üçünde kazanan taraf olup kupaya uzandı.
İlk olarak 1970 yılında kupayı kazanan sarı-kırmızılılar, o sezon finalde İTÜ’yü 86-83 mağlup etmeyi başardılar. Önceki sezonu ligde şampiyon olarak tamamlayan Galatasaray, 1969-1970 sezonunda ligde zafere uzanamasa da sezonu kupasız geçmedi. Dönemin güçlü takımı İTÜ, Galatasaray’ın ligdeki o şampiyonluğundan sonra dört yıl boyunca zirveden inmedi ancak Galatasaray onları Türkiye Kupası’nda mağlup edebildi.
1971-1972 sezonunda Türkiye Kupası finalinde karşısında yine İTÜ’yü bulan Galatasaray, güçlü rakibini olaylı maçta 70-69 mağlup etti ve kupanın sahibi oldu. O dönem oynanan bu maçla ilgili bazı kaynaklar 1972-73 sezonunda oynanan kupanın finalistlerini 1972’deki finalistler olarak gösteriyor olsa da resmi kaynaklara göre Galatasaray, 31 Mayıs 1972’de oynanan finalin ardından kupayı müzesine götüren taraf oldu.
Galatasaray’ın yeni bir Türkiye Kupası zaferi yaşamak için 23 sene beklemesi gerekiyordu. 1994-1995 sezonunda playoffların çeyrek finalinde Ülkerspor’a kaybeden sarı-kırmızılı takım, Türkiye Kupası finalinde ise Ortaköy ile karşılaştı ve rakibini 66-54 mağlup edip kupayı müzesine götürdü. Kadrosunda Davit Henderson, Samer Şenbayrak ve Levent Topsakal gibi önemli isimleri bulunduran Galatasaray, o günden sonra Türkiye Kupası şampiyonluğu yaşayamadı.