by John Branch – Marc Stein, Çeviri: Arma Kaynar / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 15 Mart 2020 tarihinde NewYorkTimes‘ta yayınlanmış ve uyarlanarak çevirilmiştir.
New York için basketbolun önemi çok büyük. Nesillerdir gençler ve yetişkinler okul bahçelerinde, sokaklarda basketbol oynuyor. Neredeyse herkes birbirini basketbol oynayarak tanıyor.
New York’un sokaklarında basketbol oynayarak birçok insan bir araya geliyor. Bunu bilmek için Corona salgınının New York sokaklarında basketbol oynayanları etkilemesine gerek yoktu, ancak hastalığın getirdiği ölümler bunu herkese tekrar gösterdi.
1990’lı yıllarda St. John Üniversitesi’nde basketbol oynayan Harlem doğumlu David Cain, 14 Mart’ta 49. yaş gününü kutlamak için bir parti düzenledi. David’in 49. yaşındaki eski takım arkadaşı Lee Green de basketbol sayesinde tanışan diğer birçok kişi de düzenlenen doğum günü partisine katılmıştı. Kutlama için bir araya gelen arkadaşlar, beraber yemeklerini yiyip kadeh kaldırarak arkadaşlarının doğum gününü kutladı.
O geceyi hatırlayan Cain, “Çok güzel bir geceydi” diyor. Bu partiden sadece 10 gün sonra kutlamada bulunan Lee Green ve Jonathan Duck (50) Corona tanısı konduktan sonra hayatını kaybetti. Bronx doğumlu olan Jonathan, Cain’in eski takım arkadaşıydı.
Partiye katılan dört kişiye daha Corona tanısı konuldu. Bu isimlerin arasında doğum günü sahibi David Cain de vardı. David, tedavisine devam ediyor. Partiye katılan diğer isimlerin de ya test sonuçlarını beklediği öğrenildi.
Partide daha önce NBA’de oynamış iki New York’lu yıldız daha vardı. Bu isimler Steve Burtt Sr. ve David Britton’dı.
57 yaşındaki Burtt; Golden State Warriors, Los Angeles Clippers, Phoenix Suns ve Washington Bullets formalarıyla dört yıl boyunca NBA’de mücadele etti. Partiye katılan kişilerde Corona tespit edilmesinin ardından karantinaya alınan Burtt, kendisini iyi hissettiğini ancak semptom göstermediği için test yaptırmadığını söylüyor.
61 yaşındaki Britton, 1980 yılında Dallas Mavericks tarafından 57. sırada draft edilmişti. Fakat bu yazı yazıldığı esnada Britton’a ulaşılamadı.
Burtt, “Lee ve hastalığa yakalanan diğer kişiler için çok üzgünüm. Beraber çok güzel zaman geçiriyorduk. Haberi aldıktan sonra kontrol etmek için David’i aradım. Ama parçaları kafamda birleştirememiştim. Lee’nin öldüğünü öğrendikten sonra onun da partide olduğunu hatırladım.” diyor.
David, partiden önceki hafta boyunca salgının ciddiyetini kavrayamadıklarını “İnsanlar partiye gelmek ister mi diye düşünüyorduk. Biz henüz salgından korkmaya başlamamıştık. Durumun ciddiyetini kavrayamamıştık. Sosyal izolasyonun ne kadar önemli olduğunun farkında değildik” diyor.
Bir başka New York doğumlu basketbolcu olan David Edwards da Corona sebebiyle hayata gözlerini yumdu. Georgetown ve Texas A&M formalarını giyen Edwards, henüz 48 yaşındaydı.
Cain ve Edwards, altyapıda takım arkadaşıydı. Edwards, hastalığa partiden önce yakalanmıştı. Eğer kendisini iyi hissetseydi o da partiye katılan kişilerin arasında olacaktı.
Arkadaşlarını kaybeden David, “Üçü de iyi arkadaşlarımdı. Geride bıraktığımız haftanın bizim için çok geçtiğini söylemem gerekiyor” diyerek arkadaşlarını anıyor.
David Cain, Syracuse’daki evinde karantina altında. Hastalığın en zorlu dönemlerini atlattığını dile getiren David, “Henüz hastalık yüzünden hayatını kaybeden başka kimseyi duymadım. Ancak her telefon çaldığında içimi bir korku kaplıyor” diyerek yaşadıklarının psikolojik olarak ne kadar zorlayıcı olduğunu söylüyor.
Corona virüs salgınının dünyanın dört bir yanında yayılmasıyla birlikte sağlık uzmanları ve politikacılar sürekli olarak sosyal izolasyonun önemine vurgu yapıyor. Fazlasıyla bulaşıcı olan hastalık, bir insandan başkasına çok kolay bulaşabiliyor. Bunun için virüsü taşıyan kişinin illa semptom göstermesi de gerekmiyor. Çin’de ortaya çıkan virüs, kısa sürede seyahat eden insanların birbirine bulaştırmasıyla tüm dünyaya yayılmış durumda.
Hastalığa yakalanan kişilerin virüsü doğum günü partisinde kaptığı ya da daha önceden taşıdığı bilinmiyor. Ancak hastalığın etkileri bu sıkı arkadaş grubunu en derinden yaralamış durumda.
New York’taki ilk Corona virüs tanısı 1 Mart tarihinde kondu. İlerleyen günlerde her yerde sosyal izolasyonun önemine vurgu yapılırken bazı restoranların kapatılması gündeme gelmişti. 11 Mart tarihinde Utah Jazz forması giyen Rudy Gobert’te virüsün tespit edilmesinin ardından NBA sezonu askıya alındı. Bu olaydan 4 gün sonra New York şehrindeki okullar tatil edildi.
14 Mart tarihinde David Cain’in doğum gününü kutlamak için 70 kişilik ufak bir restoranda bir araya geldiler. O dönemde New York’ta insanların toplanmasına henüz bir kısıtlama getirilmemişti.
Doğum günü partisinin düzenlendiği mekanın sahiplerinden biri olan Mitul Shah, kutlamayı iptal etme fikrini David ile tartışmış. Bir süre konu üzerine konuştuktan sonra mekanda ekstra önlemler alma kararı vermişler. Restorana bol bol dezenfektan koymuşlar. Çalışanların eldiven takmasını ve grip veya benzeri semptomlar gösteren kimseyi partiye almama kararı vermişler.
Shah, restoranda düzenlenen son özel etkinliğin David’in doğum günü olduğunu ve New York’taki diğer tüm mekanlar gibi işletmesinin bir hafta sonra kapandığını söylüyor.
Shah, partinin hastalığın yayılmasına sebep olup olmadığına emin olmadığını söylese de Cain bu konuda emin.
David, “Hastalığın kutlamadan yayılmamış olması neredeyse imkansız. Sorunun sebebi mekan değildi, virüs o gün partiye katılanların arasındaydı. Partide 30 yıldır arkadaş olan birçok erkek vardı” diyor.
Bir yıl önce New York Polis Teşkilatı’ndan emekli olan Lee, partide çalınan müziklerden sorumluydu. DJ’lik hayatı boyunca Lee’in hobisi olmuştu. Lee’in Harlem’deki Rucker Park’ta basketbol oynadıkları günlerden beri lakabı El Dorado’ydu.
Şubat ayında Green, St. Johns’un oynayacağı maç için Madison Square Garden’daydı ve eski takım arkadaşı Lamont Middleton ile bir araya gelmişti.
Middleton eski takım arkadaşı hakkında “St. Johns’taki günlerimizden beri DJ’lik yapmayı çok seviyordu. Eskiden bazen bu konuda tartıştığımız bile oluyordu” diyor. Salgına rağmen partinin iptal edilmemesine şaşırmadığını söyleyen Middleton, “Biz New York’luyuz. Eğer New York’luysanız inatçı olursunuz. Ancak aradan bir hafta geçtikten sonra her şey çok değişti” diyerek yapılan hatanın bedelinin ne kadar ağır olduğunu gözler önüne seriyor.
Partiden birkaç gün sonra David Cain, kendisini rahatsız hissetmeye başladı. İlk olarak ateşi yükselen David, New York’taki partiden bahsedince doktorlar Corona virüsü için test yapmaya karar vermiş. Sonuçları birkaç gün bekledikten sonra Cain, partiye katılan başka birinin Corona virüsü taşıdığını öğrenmiş. 22 Mart’ta David pozitif test sonucunu aldıktan sonra partiye katılan herkese karantinaya girmelerini ve bir an önce test olmaları gerektiğini söylemiş.
O sırada David, Lee’nin hastalığın son aşamalarında olduğunu bilmiyordu. Lee, 20 Mart tarihinde rahatsızlandıktan sonra hastaneye kaldırılmıştı ve Corona için test yaptırmıştı. Lee’nin ailesi test sonuçlarının çıkmasının zaman aldığını ve o sırada tek başına evine dönerek karantinaya girdiğini söylüyor.
Lee’nin dört çocuğundan biri olan Bria Natalie Green, babasının hastalık haberini aldığında çok korktuğunu söylüyor. Natalie, babasından son mesajını 22 Mart tarihinde dile getiriyor.
Lee, daha sonra kız kardeşi Aiyana’nın doğum gününü kutlamak için FaceTime görüşmesi yapmış. Aiyana, Lee’nin doğum gününü kutladıktan sonra kendisini çok iyi hissetmediğini söylediğini dile getiriyor ve “Çok kötü görünüyordu. Nefes almakta zorlandığını söyledi” diyor.
Aiyana, kardeşinin yanına gitmek için Bronx’a geldiğinde Lee’den hastaneye gittiğine dair bir mesaj aldığını ve bu son konuşmaları olduğunu söylüyor.
Lee’nin vefatından bir hafta önce Aiyana’nın telefonu bozulmuş. Lee, kız kardeşini kontrol etmek için gece saat ikide evine gitmiş ve iyi olduğundan emin olmak istemiş. Aiyana, ağabeyi hakkında “Sahip olabileceğiniz en iyi ağabeydi” diyor.
Aiyana haberi aldıktan sonra hemen hastaneye gittiğini ancak ağabeyini göremediğini ve “Yanında olmak ve elini tutmak istiyordum. Doktorlara benim geldiğimi söyleyin. Eğer burada olduğumu öğrenirse dayanır. Lütfen benim burada olduğumu söyleyin” diye yalvardığını anlatıyor.
Aiyana, bütün Perşembe gününü cenaze ve defin işlerini ayarlamak için harcamış. Lee Green için 10 kişilik bir cenaze töreni düzenlendi. Eğer Green, Duck ve Edwards başka bir zaman, başka şartlar altında vefat etseydi New York’taki basketbol topluluğu büyük olasılıkla çok büyük bir cenaze töreni düzenlerdi.
Duck ve Edwards’ın aileleri, bu yazı için atılan mesajlara cevap vermedi. Ancak Green Ailesi’nin iletmek istediği bir mesaj vardı.
Bria Natalie, bu mesajı “İnsanların evlerinde ve güvende kalmalarını istiyorum. Kendimize ne kadar dikkat edersek bu kabus gibi durumdan o kadar çabuk kurtuluruz. Babam, etrafındaki herkes tarafından çok seviliyordu. Kalbi herkese karşı sevgiyle doluydu. Onu geriye getirebilmek için her şeyi yapardım” diyerek iletiyor.