by Joe Verdon, Çeviri: Arma Kaynar / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 27 Mart 2020 tarihinde TheAthletic‘te yayınlanmış ve uyarlanarak çevirilmiştir.
Her kontratın detayı değişiyor zorunlu neden maddesi genellikle kontratı yapan yayıncı kuruluşun tahmin edilemez ve engellenemez sebeplerle maçların iptal olması durumunda parasını geriye almasını sağlıyor.
Ölümcül, fazlasıyla bulaşıcı olan bir virüsün dünyayı etkisi altına alması da bu sebeplerin arasında bulunuyor.
Bundan birkaç hafta öncesine kadar bu maddeleri çoğu kişi bilmiyordu bile. Şu anda spor medyasındaki herkes bu maddelerden bahsediyor.
Bu kontratların yapıldığı dönemlerde takımlara ve yayıncı kuruluşlara danışman olarak yardımcı olan Lee Berke, “Son günlerde herkes bu maddelerden bahsediyor. Zorunlu sebepler kimsenin elinde olmayan doğal afet, sel, kasırga ya da salgın gibi durumları içinde barındırıyor. Bu maddenin devreye girmesine dair görüşmeler takımlar ve yayıncı kuruluşlar arasında başladı. Önümüzdeki haftalarda bu konunun karşımıza çok daha fazla çıkmasını bekliyoruz” diyor.
Kolej basketbolunda NCAA turnuvasının iptal edilmesiyle birlikte bu madde devreye girdi bile. İptal edilen sezonun maçları oynanmayacak. Turner Yayıncılık ve CBS, NCCA’e her yıl maçları yayınlamak için 800 milyon dolara yakın bir para ödüyordu.
NCAA, bu gelir kaybının sonuçlarını geride bıraktığımız günlerde açıkladı. NCAA yönetimi, 1. Division okullarına bu yıl 600 milyon dolar yerine 225 milyon dolar ödeme yapacak.
Profesyonel seviyede ise Tuner ve ESPN, NBA yönetimine maçların oynanması için bir baskı yapmıyor. Ancak maçların oynanmaması durumunda yayıncı kuruluşların ödemekle yükümlü olduğu 2.6 milyar dolarlık ücretin ne olacağı da bilinmiyor.
Dünyanın dört bir yanını saran küresel sağlık krizi düşünülünce şu an kontrat maddelerini ve maddi konuları konuşmak için uygun bir zaman değil.
Bu durum ligin maçları oynatmak için üzerinde bir baskı hissetmediği anlamına gelmiyor. Lig yönetiminin bu fırtınayı atlatmasının en kolay yolu da sezonu maçları oynatarak bitirmekten geçiyor.
Michigan Üniversitesi’nde ekonomi profesörlüğü yapan D. Fort, “Ligin maçları oynatmak istemesi kaçınılmaz. Liglerin başka bir gelir elde etme şansı yok. Maçların oynansa bile seyircisiz oynanma ihtimali var. Bu yüzden gelir anlamında televizyon yayınları ligin en büyük seçeneği” diyerek durumu açıklıyor.
11 Mart tarihinde Utah Jazz’in pivotu Rudy Gobert’in Corona testi pozitif sonuç verdikten sonra NBA yönetimi derhal aksiyon alarak sezonu askıya almıştı. NBA’i; NCAA, NHL, MLB ve PGA Tour takip etti.
Gobert’e koyulan tanıdan önce NBA ve NHL yönetimi, maçları seyircisiz oynatmak için hazırlanıyordu. Bunun benzeri hazırlıklar, ilerleyen günlerde başlayacak olan NCAA turnuvası ve MLB için de yapılıyordu.
Televizyon kanallarıyla liglerin yaşadığı durumu daha iyi anlatabilmek için Fort, “Eğer ligler geri dönecekse, sezonların askıya alınmasından önce planın ne olduğunu iyice anlamak gerekiyor. Bütün ligler maçları seyircisiz oynatmayı planlıyordu. Bu da bir gelir kaybı demekti. Ancak liglerin en büyük gelir kaynağı zaten yayınlardan geliyor. Ligler bu geliri kaybetmek istemeyecektir.” ifadelerini kullanıyor.
NBA, Amerika’daki ulusal kanallarla daha yüksek profilli normal sezon maçları için anlaşma yapıyor. Takımlar ise normal sezonda oynayacakları diğer maçlar için yerel kanallarla anlaşıyorlar. NBA ve NHL, neredeyse normal sezonlarının tamamını bitirmiş durumdalar. NHL takımlarının normal sezonda 11-12 civarı maçı daha var. Bu sayı NBA’de ise 15 ile 19 arasında değişiyor.
Yayın anlaşmalarında danışman olarak yer alan Berke, “NBA yönetimi play-off maçlarını Ağustos ayında oynayabileceğini söylüyor. Normal sezon maçlarının çoğu bitti. Play-off maçlarının hepsini oynayabilirler. Eğer bu durum gerçekleşirse NBA, finansal açıdan çok büyük sıkıntı yaşamayacaktır.” diyor.
Berke, yerel kanallar için durumun daha farklı olduğunu “Yerel kanalların yayınlayabileceği maç sayısı çok daha az gözüküyor. Çünkü play-off maçları genellikle ulusal kanallarda yayınlanıyor. Normal sezon maçlarının iptal olması durumunda da yerel kanallar önemli bir kayıp yaşayacaktır. Bu durumda bu kanallar bir şekilde bu kaybı kompanse etmek isteyecektir. Daha önceden yapılan anlaşmaya bazı maddeler eklemek ya da anlaşmaları uzatmak bir çözüm olabilir” diyerek açıklıyor.
Liglerin genel durumu içinse Berke, “Eğer sezonu iptal ederseniz bu play-off’ları da iptal edeceğiniz anlamına geliyor. Bu da çok büyük bir maddi kayıp anlamına geliyor. Hiçbir lig yönetimi böyle bir karar almak istemez. Bütün ligler sezonlarını kurtarabilmek adına ellerinden gelen her şeyi yapacaktır.” İfadelerini kullanıyor.
Ancak iki uzmanın da üzerinde fikir birliğine vardığı bir konu var: Ligler, maçları oynamak güvenli olduğunda devam edecek.
Sezonların askıya alınmasından önce maçların seyircisiz oynanması kararı politikacıların kararıydı. Ancak sezonları komple askıya alma kararı lig yönetimlerinden geldi ve bu tercihin arkasında oyuncuların, çalışanların ve taraftarların güvenliği yatıyordu.
Virüsün yayılma tehlikesi büyük ölçüde kontrol alınmadan maçların devam etmesi herhangi bir lig için ihtimal dahilinde gözükmüyor. Sağlık uzmanlarına göre bahsettiğimiz güvenli günlere gelmek içinse önümüzde uzun bir yol var.
Salgın hastalık uzmanı olan Dr. Angela Dunn, “Eğer herkes sosyal mesafesini korumaya dikkat eder ve gerekli önlemleri alırsa önümüzdeki süreci minimum vaka ve zararla atlatabiliriz” diyerek salgının ciddiyetini anlatıyor. Utah Jazz pivotu Rudy Gobert’e Corona tanısı konduktan sonra Dunn, Utah Jazz takımıyla birlikte çalışmaya başladı.
Geçtiğimiz hafta Jazz forveti Joe Ingles’ın podcatine konuk olan Dunn, “Bu süreç önümüzdeki aylarda da devam edecek. Bu durumun üzerimizde maddi ve psikolojik anlamda etkileri olacağını biliyoruz. Bizim tek yapabileceğimiz bu etkileri mümkün olduğu kadar hafifletmek için çaba göstermek” diyor.
Notre Dame Üniversitesinde spor ekonomisi üzerine çalışan profesör Richar Sheehan; Çin, Güney Kore ve İtalya gibi bölgelerdeki verileri incelediği zaman NBA, MHL ve MLB gibi liglerin bu yaz oynanmaya devam etmesinin çok olası olmadığını dile getiriyor.
Sheehan, “NBA’de 30 takım ve her takımda oynayan 15 oyuncu var. Bu toplam 450 kişi ediyor. Bu 450 kişinin yanına maçları yöneten, kameraya alan ve takımlarda görevli olarak çalışan 450 kişiyi daha eklemeniz geliyor. Maçların devam edebilmesi için 1000 civarı kişinin aktif olarak görev alması gerekiyor. Bu 1000 kişinin içerisinde maçları oynayacak olan 450 kişi fiziksel anlamda dünya üzerindeki en sağlıklı kişilerin arasında yer alıyor. Bu sporcular virüse yakalansa bile fiziksel olarak çok belirti göstermeyip oynamaya devam edebilirler. Maçlar birkaç hafta devam ettikten sonra bu sporcuların büyük kısmı zaten virüse maruz kalacaktır. Oyuncuların hem yaşlarına hem de genel fiziksel durumlarına baktığımız zaman ölüm ihtimalinin 0’a çok yakın olduğunu söylemek gerekiyor” diyerek sorun teşkil eden kısmın sporcular olmadığını dile getiriyor.