by Semih Altınbaş / info@eurohoops.net
NBA bundan 73 yıl önce kuruldu ve devamı bildiğiniz üzere kocaman bir tarih! Bu koca tarih tabii ki de kendi kendine yazılmadı…
Öyle oyuncular gelip geçti ki NBA’den, kendilerinden bugün dahi yaptıkları işlerin absürdlüğünü koruyan saygı duyulası varlıklar yarattılar.
Son bir aydır bu tarihe tanıklık edemediğimiz için sizlerle daha çok geçmişi yad etmek üzere yazılar paylaşıyoruz.
Dün EuroLeague’in FIBA – ULEB ayrılığı sonrası 20 yıllık mazisinde bir sezonda en çok öne çıkan isimleri derlemiştik, bugün sıra NBA’e geldi.
EuroLeague’de istatistik liderlerinin birçoğu 2000’li yılların başından çıkma olarak görülmüştü, NBA’de nasıl bir durum var?
Keyifli okumalar…
Not: Bazı istatistikler oyun kurallarının değişmesiyle sonradan eklenmiş olup bu tarz durumlar yazıda belirtilmiştir.
Sayı
Wilt Chamberlain
Sezon: 1961-62
Takım: Philadelphia Warriors
Sayı Ortalaması: 80 maç / 50.4 sayı
NBA tarihinin en büyük efsanelerinden birisi olan Wilt Chamberlain’ı bu fotoğrafla hatırlarız genellikle. Bunda da haksız değiliz çünkü eşi benzeri görülmemiş, hala ele geçirilmemiş rekorların sahibi bu yazıda sıkça şahit olacağınız üzere bu adam…
Haliyle New York Knicks karşısındaki 100 sayısını da 80 koca maçta 50.4 sayı ortalamasını insanüstü bir performansla yakaladığı sezonda kaydetti.
Basketbolun o dönemki dinamikleri ve 1964-65 sezonunda yine onun dominasyonu yüzünden getirilen kural değişikliklerinin bu dönemde olmaması gibi sebepler Chamberlain’ın oyuna etkisini daha da artırıyor argümanını ise ilerleyen yıllarda gösterdiği performanslarla yeniden yıkıp geçerek saygıyı sonuna kadar haketti.
Ribaund
Wilt Chamberlain
Sezon: 1960-61
Takım: Philadelphia Warriors
Ribaund Ortalaması: 79 maç / 27.2 ribaund
Ribaund alabiliyor olmak basketbolun her zaman en büyük temellerinden birisi olmuştur. Tarihin en büyük ribaundçusu da yıllarca ligi egemenliği altına alan Wilt Chamberlain olacaktı…
Kural değişikliği gibi şeyler Wilt’ten hiçbir zaman bir şey götürmedi. Yaşlanması götürdü. 1960-61 sezonunu 27.2 ribaund ortalamasıyla en yüksek diye veriyoruz ancak Wilt 23 yaşında girdiği ligde 32 yaşına kadar hiç 20 ribaund ortalamasının altına inmedi.
Asist
John Stockton (Utah Jazz)
Sezon: 1989-90
Takım: Utah Jazz
Asist Ortalaması: 78 maç / 14.5 asist
Utah Jazz tarihinin en büyük efsanelerinden biri olmasının yanında John Stockton’ı en özel oyun kuruculardan birisi yapan özellik 15 bin 806 asistle NBA’de çıtayı bir daha geçilmesi çok zor bir yere koyması…
Bob Cousy, Pete Maravich, Magic Johnson, Larry Bird, Jason Williams gibi çok büyük pasörlerin geçtiği bu sahnede Stockton’ı “ayrı” kılan şeylerden birisi öncelikle oyunu oynayış kısmında belirlediği amacın beslemek olması var. Devamındaysa elbette Karl Malone’la beraber NBA’in gördüğü en büyük ikililerden birini oluşturmaları.
Beraber Jazz forması giydikleri 18 yılda birbirlerini büyüttüler diyebiliriz. Bir şampiyonluk dahi kazanamamaları da Majesteleri Michael Jordan’ın büyüklüğü…
Top Çalma
Alvin Robertson
Sezon: 1985-86
Takım: San Antonio Spurs
Top Çalma Ortalaması: 82 maç / 3.6 top çalma
1985-86 sezonu San Antonio Spurs guardı Alvin Robertson için bir kariyer yılı kıvamında geçerken bu takvimin sonunda Yılın Savunmacısı (DPOY) ve En Çok Gelişim Gösteren Oyuncu (MIP) ödüllerini elde edecekti.
Tüm zamanların en önemli savunmacılarından birisi olan Robertson 2 kez Yılın Savunma Beşi’ne, 4 kez de Yılın İkinci Savunma Beşi’ne seçilip tam 3 kere Top Çalma Lideri olarak lige damga vurdu.
Alvin Robertson tarihte şimdiye kadar quadruple-double yapan 4 oyuncudan birisi. 1986 yılında Phoenix Suns‘a karşı 20 sayı – 11 ribaund – 10 asist – 10 top çalmayla oynadığı maçta bunu top çalmalarıyla başaran tek oyuncu oldu, diğer 3 quadruple-double’da blok imzası vardı.
Blok
Mark Eaton
Sezon: 1984-85
Takım: Utah Jazz
Blok Ortalaması: 82 maç / 5.6 blok
İlk olarak 1973-74 sezonundan itibaren bir istatistik olarak tanınan bloklarda da Utah Jazz‘den Mark Eaton’ın liderliğini görüyoruz.
26 yaşında giriş yaptığı NBA’de 10 yıllık bir süreç geçiren Eaton 2,24’lük boyuyla, iri cüssesiyle savunmada fark yaratması kaçınılmaz bir pivottu.
1992 yılına kadar playofflarda iddialı olabilecekleri bir noktaya ulaşamadılar. Bu Eaton’ın sondan bir önceki sezonuydu. Jazz’in şaşalı yıllarını yakalaması onun basketbolu bırakışından sonrasına denk geldi ve karşılarına bu sefer de Chicago Bulls gerçeği 2 kez dikildi.
Eaton’ın Karl Malone’un lige gelişinden önceki son sezonda savunma performansıysa takdire şayandı, rekorlar kitabına geçmiş oldu.
Top Kaybı
James Harden
Sezon: 2016-17
Takım: Houston Rockets
Top Kaybı Ortalaması: 61 maç / 5.7 top kaybı
Ligde günümüzün en tartışılan ismini sorsak herhalde cevapların büyük çoğunluğu Houston Rockets‘ın süperyıldızı James Harden’dan yana olurdu.
Harden, kabul etmemiz gerekir ki skorerlik kısmında kanıtlayacak hiçbir şeyi kalmamış bir oyuncu. Sürekli serbest atış çizgisine gelmesi kullanılarak saldırılması da haliyle epey mantıksız oluyor çünkü bu da bir skorer becerisidir.
Ancak kendisini Rockets’ın oyun stiliyle bağdaşan top kayıplarıyla eleştirmek de ne kadar doğru bilemiyorum. Koç Mike D’Antoni onun top kullanmasına yığdığı oyun planıyla buna davetiye çıkarıyor olsa da Sakal inanılmaz anlamsız top kayıplarıyla gözümüzün önüne gelebiliyor.
Bu yıl yanında Russell Westbrook gibi bir MVP daha olmasına rağmen ne kullandığı top sayısında kaydadeğer düşüş gördük, ne de top kayıplarında…
Saha İçi İsabet Yüzdesi (Field Goal)
Wilt Chamberlain
Sezon: 1972-73
Takım: Los Angeles Lakers
Saha İçi İsabet Yüzdesi: 82 maç / 586 denemede 426 isabet / Yüzde 72.7
Wilt Chamberlain 1972-73 sezonunda kariyerinde son kez sahne aldı. Bir önceki sezon New York Knicks‘i finallerde geçerek şampiyonluğa ulaşmanın huzuruyla 36. yaşında oynadığı son sezonunda şanına yakışır bir şekilde yeni bir rekora imza attı.
Onun tavan sezonlarına bakarsanız bütün bir takvim boyunca en az binin üzerinde saha içi atış denemesi yaptığına şahit olursunuz. Bunların altında kaldığı sadece 4 sezon var tüm kariyeri boyunca.
Son yıllarında sakatlıkların da etkisiyle gitgide yaşlanan Wilt, 1973’te basketbolu bırakırken de yine maksimum verimle, double-double ortalamayla bıraktı.
3 Sayı İsabet Yüzdesi
Kyle Korver
Sezon: 2009-10
Takım: Utah Jazz
3 Sayı İsabet Yüzdesi: 52 maç / 110 denemede 59 isabet / Yüzde 53.6
Üçlük çizgisi NBA’de başından beri var olan bir şey değil. 1979-80 sezonunda oyuna eklenen bu çizgi ligin kaderini de ciddi anlamda değiştiriyor elbette.
Ancak tıpkı bloklar gibi, tarihi diğer istatistiklerle aynı düzeyde uzun değil. 40 yıldır NBA’de etkisini sürdüren 3 sayılık atışlarda en yüzdeli normal performanslarını Kyle Korver’dan izledik.
Son 20 yılda gördüğümüz en temiz şutörlerden birisi olan Korver o sezon çıktığı 52 maçta en az bir üçlük isabeti averajını tutturarak bu bağlamda henüz üstüne çıkılamayan bir rekorun sahibi.
En Fazla Dakika Ortalaması
Wilt Chamberlain
Sezon: 1961-62
Takım: Philadelphia Warriors
Maç Başına Dakika Ortalaması: 80 maç / 48.5 dakika
Böyle bir şey nasıl mümkün olabilir ki, değil mi? Yani olmaması lazım ama Wilt Chamberlain’ın nasıl insanüstü bir oyuncu profiline sahip olduğunu en iyi anlatan istatistiksel rekorlarından birisi bu.
48.5 dakika ortalaması, benchte oturduğu dakikaların maçların uzatmalarında sahada kaldığı dakikalardan az olduğu anlamına geliyor. Acayip bir şey gerçekten.
O dönemde Wilt ligi domine eden tek kişi değil elbette. Eğer öyle olsa bu belki rekorun hayret vericiliğini düşürebilirdi ama Chamberlain’ın öyle vahşi dakikalarda sahada kaldığı yıllarda ligdeki diğer uzunlar arasında yüzük canavarı Bill Russell, Nate Thurmond, Walt Bellamy, Zelmo Beaty, Willis Reed ve Rudy LaRusso gibi efsaneler var.
Verimlilik Puanı (PER)
Wilt Chamberlain
Sezonlar: 1961-62 ve 1962-63
Takım: Philadelphia Warriors ve San Francisco Warriors
Verimlilik Puanı Ortalaması: Her iki sezonda da 31.8
Kapanışı da yine bu yazıya mührünü vuran Wilt’le yapacağız…
Bu istatistik 4 kez MVP; 13 kez All-Star, 7 kez skor şampiyonu, bir kez asist kralı – en ilginci de bu -, 11 kez ribaund kralı vesaire olmuş bir süperyıldızın tavan dönemindeki “manyak” performanslarının yansıması.
Wilt the Stilt lige ilk girdiği sezonu 37.6 sayı – 27 ribaund gibi akıl almaz ortalamalarla tamamlarken 3. sezonu itibariyle artık kendisini ulaşılamaz bir noktaya taşımıştı.
Takımı o yıllarda ligde takım sporları tarihinin en büyük hegemonyasını oluşturan Boston Celtics‘e kafa tutmaya yeltenirken franchise’ın konum değişikliği sonrası San Francisco’ya taşınıyor ancak bir önceki yıl 50 sayı ortalamayla oynayan Wilt için ekibi kötü bir sezon geçirse de değişen çok bir şey olmuyor.
Tarihin en büyük oyuncularından birisi olan Chamberlain’ın bu iki sezonda yakaladığı verimlilik puanına ise Michael Jordan, LeBron James gibi isimler yaklaşsa da geçene henüz rastlanmadı.
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!