by Jonathan Abrams, Çeviri: Cem Doğan / info@eurohoops.net
Bu yazı ilk olarak Grantland’de yayınlanmış olup uyarlanarak dilimize çevrilmiştir.
“Takım sahibimiz Rich DeVos şöyle diyordu: ‘Neden biz? Neden şimdi?’ Herkes bizim bir şampiyonluk kazanmak için çok genç olduğumuzu söylüyordu. Yeterince acı çekmemiştik. İşin sonunda acı çekeceğimizi nereden bilelim ki.”
Büyüklük onların kaderinde yazılıydı. 90’ların ortasına dönüp baktığınızda, Orlando Magic‘in Shaquille O’Neal’i ve Anfernee “Penny” Hardaway’inden daha çok şey vaat eden bir ikili göremezdiniz. O’Neal güçlü ve çevikti; ilaveten Wilt Chamberlain’dan bu yana herhangi 2.10 üstü bir oyuncuda görülmemiş bir hız ve yeteneğe sahipti — ki böyle bir formül O’Neal emekli olduğundan bu yana da görülmedi. Hardaway, Magic Johnson’dan el almış gibiydi — yeni jenerasyon NBA süperstarlarının habercisi olan, uzun ve üstün bir oyun kurucu. Eğer ideal bir basketbol takımı kurmak istiyorsanız, biz oyun kurucu ve pivottan başlarsınız. Eğer mükemmel bir takım istiyorsanız, O’Neal ve Hardaway’le başlarsınız. Birkaç sezon önce lige giren ve ‘Yeni takım’ kimliğinden kurtulmak üzere olan Magic, elindeki birçok yetenekle ve siyah-beyaz çizgili formalarıyla uzaya fırlamak üzereydi. O’Neal ve Hardaway’in etrafı, Dennis Scott, Brian Shaw, Nick Anderson ve Horace Grant gibi yetenekli rol oyuncuları ile çevrelenmişti. Ve hep birlikte, ligin sonraki hanedanı olacak gibi duruyorlardı.
Belki lig tarihinde hiçbir NBA takımı, bu kadar pazarlanabilir iki oyuncuya sahip olmamıştı. Bu ikili Blue Chips isimli filmi çektiler ve Nike ile Reebok’ın kampanya yüzleri oldular. O’Neal kocaman bir gülüşe sahipti ve rahat kişiliği ile devasa fiziği örtüşüyordu. Hardaway daha içe kapanık, ama o unutulmaz lakap tarafından lanetlenmişti ve Chris Rock’ın sesiyle kendisine ‘trash-talk’ yapan bir alter egoya sahipti. İhtimaller sonsuz görünüyordu, şampiyonluk yüzükleri ve kutlamalar sıradan şeyler haline gelebilirdi.
Ve sonra bitti. Magic’in rekabetçi konumu herkesin tahmin ettiğinden daha hızlı sona erdi: O’Neal’in Los Angeles’a beklenmedik gidişine, koç Brian Hill’in kovuluşuna ve Hardaway’in diz sakatlıklarına teşekkürler. Takımı tekrar iddialı hâle getirmek yıllar aldı ve Dwight Howard önderliğindeki takım 2009 yılında Finaller’e ulaşsa da, 1995 ve 96’daki takım için hissedilen gurur ve hayal kırıklığı hisleri güçlü kalmaya devam ediyordu.
Shaq ve Penny’nin Magic’i, 70’lerin Blazers‘ı, 80’lerin Rockets‘ı ve 2000’lerin Kings’i gibi talihsiz bir takımdı — asla gerçekleşmeyen bir potansiyel ve asla kurulamayan bir hanedan. “Oynarken çok eğleniyorduk” diyor Dennis Scott. “Tarih yazmakla veya ne kadar iyi olduğumuzun bilinmesiyle ilgilenmiyorduk. Her şey çok hızlı olup bitti.”
Penny ve Shaq. Shaq ve Penny. Kısa bir süreliğine –ki yalnızca 3 sezon birlikte oynadılar– NBA’in çoğu, onları kimsenin durduramayacağına inanıyordu.
BÖLÜM 1: Orlando’da Büyüyen Takım
Eski Philadelphia 76ers Genel Menajeri Pat Williams, NBA’in genişleme planları doğrultusunda Florida’ya gitmek üzere Orlando’lu işadamı Jimmy Hewitt’e teslim edildiğinde, kendisi, hangi şehrin daha iyi evsahipliği yapacağını sormuştu. Hewitt, futboluyla meşhur olan Orlando’nun ismini verdiğinde, Williams şaşırmıştı. Sonraları Williams, şehre bir takım getirmeye yardım etmeye karar verdi. Orlando Sentinel gazetesi, taraftarların isim seçmeye yardımcı olması için bir yarışma düzenledi. Finale kalanlar Heat, Juice, Tropics ve Magic’ti. Şans eseri, Williams’ın küçük kızı şehri ziyaret etti ve sonra bunu ‘Sihirli’ olarak tanımladı. Bunun ardından düşünmeye gerek kalmamıştı.
Pat Williams (Genel menajer, sonradan Başkan yardımcısı): Buraya Haziran 1986’da kulübü kurmak için geldim. Hedefimiz, şansımızı deneyip NBA’i burada yeni bir takım kurmak için ikna etmekti ve başarılı olduk. Bize takımı 1987’nin Nisan ayında ihale ettiler.
John Gabriel (Yönetici, sonradan Genel menajer): Sanırım Pat ilk olarak buraya 1987 yazında atanmıştı. En başta, salon yoktu. Takım yoktu. Forma da yoktu. Her şey baştan yapılıyordu. Başlarda, hafif dalga geçerek şöyle diyorlardı: Orta Florida’da basketbol tutmaz. Burası futbol bölgesi.
Brian Schmitz (gazeteci, Orlando Sentinel): Burası üniversite futbolu bölgesiydi ve hep öyle olmuştu. Özellikle Orlando’da, olay lise üstüneydi: Florida Gators, boks, güreş ve bazı güvenilir olmayan ufak futbol takımları. Profesyonel sporlar için burası hayalet şehirdi.
John Gabriel: Draft üzerinden yapılanacaktık. Pat’in hedefi buydu: Asla draft haklarından vazgeçme.
Dennis Scott (forvet, Orlando Magic): Draft üzerinden yapılanma adına mükemmel örnektik. İlk gelen Nick’ti, sonra da ben. Ardından Stanley Roberts ve Bison Dele ile bazı kötü tercihlerden sonra, Shaq ve Penny geldi.
Nick Anderson (guard/forvet, Orlando Magic): Draft edildikten sonraki gün eve döndüm ve ahali “Bu takım NBA’de mi?” filan diye soruyordu. Ben de onlara “Evet, bu yeni bir kulüp. Lige bu yıl girecek” diyordum. Biz maça çıkana kadar bu duruma inanmadılar.
David Steele (yayıncı, Orlando Magic): Sezon öncesindeki ilk maç, Ekim 1989’da Detroit’e karşıydı. Onlar son şampiyondu ve Orlando’ya yenildiler. Tribünler çılgına dönmüştü. O gün sesim, bir hazırlık maçı için utanç duyulacak kadar heyecanlıydı.
John Gabriel: Herkes, sanki şampiyon olmuşuz gibi sahaya fırlamıştı. Chuck Daly basın toplantısında çok kibardı. Bir muhabir, lige yeni gelen takıma karşı ağırdan alıp almadıklarını sorunca, şöyle yanıtlamıştı: “Alakası bile yok, bizi fena benzettiler.”
Brian Schmitz: Kulağa eğlenceli gelebilir, ama bu muhtemelen Orlando tarihinin en önemli anlarında ilk 5’e girer. Çünkü herkes bunun bir Playoff maçı olduğunu düşünüyordu ve Pistons‘ın umrunda bile değildi.
David Steele: İlk yıllarda takımlar o kadar iyi değildi, ama çok sayı buluyorlardı ve bazı dikkat çekici karakterlere sahiplerdi — mesela Scott Skiles, Reggie Theus.
Jeff Turner: Bu rekabetçi bir gruptu çünkü hepimiz NBA’e ait olduğumuzu kanıtlamaya çalışıyorduk. Ortada olgunluk yoktu, çünkü her şey yeniydi. Çok maç kaybediyorduk, ama iyi tarafı, rekabetçiydik.
BÖLÜM 2: Magic Çıkışa Geçiyor
Orlando 1991-92 sezonunu 21-61 ile bitirdi, ama daha iyi zamanlar yakındı.
Pat Williams: O günlerde, lotarya çok basitti. 66 top bir makinenin içindeydi, o kadar. O sene 66 topun 10 tanesi bizimdi. Herkes masanın altında, kendi takımlarının, arkasında Shaq’ın ismi olan formasını tutuyordu. Kartları çevirmeye devam ettiler ve, en sonunda Charlotte ve biz kaldık. Sonra Charlotte’ı da açtılar ve kazanmıştık. Heyecan verici bir andı, David Stern de bizi masada gördüğü için mutlu ve memnundu.
John Gabriel: Bu, her 10 yılda bir, üstüne düşünmeye gerek olmayan draftlardan biriydi. Çok fazla rapor ya da bu tip şey gerektiğini düşünmüyorduk.
Pat Williams: Kimseyi getirmedik. Workout’a da gerek yoktu. O adam Shaq’tı. Eğer onunla imzalarsak, takımı sürükleyecek bir oyuncu alacağımızı biliyorduk. Kendilerini ağırdan satıyorlardı. Menajeri uzak duruyordu ve herhangi bir kutlama yapmamıştı.
Nick Anderson: Babam her zaman şunu söylerdi: Eğer bir takım kuruyorsan, önce bir koca adama ihtiyacın vardır. “Ortaya koca adamı koyduğun zaman o, şampiyonluğun temel taşı olacaktır.” Shaq’ı aldığımızda, İşte, dedim, başlıyoruz.
John Gabriel: Orta Florida’da hemen, onun gelip gelmeyeceğine dair hikayeler yazılmaya başlanmıştı.
Leonard Armato (O’Neal’ın menajeri): İnsanlar onun daha büyük bir pazarda olması gerektiğini söylüyordu. Medyanın bugün dediği gibi, büyük pazarlar bir dereceye kadar önemliydi ama önemli olan, birinin etrafındaki pazarlama birleşimiydi. Daha büyük bir pazara gitmek için, Orlando’ya gitmek istemediğimizi filan söylemedik. Bunu bir fırsat olarak ele alıyorduk.
Pat Williams: Armato şöyle söyledi: “Neden onu Los Angeles’a takas etmiyorsunuz? Onu Lakers‘a takaslayın.” Şu cevabı verdim: “Leonard, bunu yapmayacağız. Onu burada başlatacağız.”
Leonard Armato: Bunu söylemedim demiyorum, fakat bunu hatırlamıyorum.
John Gabriel: Büyük bir kalabalık toplanmıştı, ve Shaq henüz Magic’in bir parçası olmak istediğini söylememişti. Podyuma çıkıp şöyle dediğini hatırlıyorum: “Mickey Mouse’un olduğu yerde kalmak istiyorum.” Ve sonra o şarkıyı söylemeye başladı. Sonra ise kalabalık delirdi.
Leonard Armato: Shaq asla L.A. veya başka bir büyük markete gitmek konusunda çok katı olmadı. LSU’da okumuştu, yani “Büyük bir pazara gitmek istiyorum” gibi bir durumu yoktu. Stratejimiz, bir yere gitmeyi zorlamak değildi. Belki Minnesota tarafından falan seçilse, o zaman “Oraya gitmek istemem” diyebilirdi.
Shaquille O’Neal: Beni drafttan birkaç gün önce oraya götürdüler. Güzel bir şehirdi. Benim için bütün olay, oraya gitmek ve ailemi oraya götürmekti. Yapmam gereken ilk şey buydu. Şöyle dedim: “Baba, emekli olman gerek. Anne, emekli olman gerek. Benimle gelin.” Biz de gittik — olaya bakın şimdi: Hyatt’ta kaldım ve 500.000 dolar falan ödedim. Ben vardım, annem ve babam, erkek ve kız kardeşlerim vardı. Oda servisi, filmler falan. Aşağı indiler, rakamları topladılar. Üç ay sonra, yarım milyon olmuştu. Muhasebecim şunu demişti: “Şu anda bu parayla bir ev alabilirsin, biliyor musun?”
John Gabriel: Daha çok Jermaine O’Neal gibi gelişmişti. Okuldan geldiğinde çok zayıftı.
Tom Sterner (asistan koç, Orlando Magic): Lige geldiği ilk zamanlar yerlere uçuyor, topları kurtarmak için koltuklara atlıyordu. Çok enerjikti.
Jeff Turner: NBA çevrelerinde bulundum ve devasa pivotlara, bütün o çok güçlü, örnek fiziğe sahip oyunculara karşı oynadım. Genç bir oğlan ufaktan geliyor, diyordum. Çok şey öğrenmesi lazım. Geldiğinde bir hazırlık maçı oynamıştık ve onun, insanların zannettiğinden daha güçlü olduğunu hemen hemen biliyordum. Ve çok hızlıydı. Ne kadar iyi bir oyuncu olacağına dair şüphe bulunmuyordu.
Shaquille O’Neal: Ellerimi kaldırdığım anda, top orada olurdu. Asla “Scott, beni ıskaladın” demezdim. Ya da Scott beni bir kere es geçtiğinde, sonraki 10 pozisyonda top bende olurdu. Gerçekten.
David Steele: Shaq ile Dennis gerçekten çok yakın arkadaşlardı ve sürekli şakalaşırlardı. Değişik değişik şeyler giyerlerdi. Shaq bir peruk takar, ya da acayip bir kıyafet giyer, otobüse öyle binerdi.
Jeff Turner: O ikisi bir araya geldiğinde doğaçlama rap yapmaya, şarkı söylemeye ve Jamaikalı taklidi yapmaya başlarlardı. Uçakta kendi alemlerinde olurlardı ve onları izlerken gülmekten ölürdük.
Brian Hill: Oyuncular için en mühim şey, ligin profesyonel tarafını anlamak için çok genç olmalarıydı — günlük rutine dahil olan çalışma etiği. Lige gelmişler, çok gençler ve büyük paralar kazanıyorlar. Ama özellikle Shaq, her zaman, diğer birçok oyuncuda görülmeyen bir olgunluğa sahipti.
David Steele: En önemli şey, Shaq’ın çaylak yılında kırdığı iki potaydı. Bir tanesi Şubat ayında Phoenix’te olmuştu. Ulusal kanalda yayınlanan bir maçtı ve potayı kırmıştı. Daha önce böyle bir şey görülmemişti ve orada kimse bu durum karşısında hazırlıklı değildi. Haliyle uzun bir süre bekledik.
Brian Hill: Bunu tebessüm ederek söyleyebilirim: Bu hep benim canımı sıkan bir şey olmuştu, çünkü oyuna bir 20-30 dakika ara verileceğini biliyordum ve bu ritminizi bozar.
David Steele: New Jersey’de bi pota kırmıştı ve neredeyse Dwayne Schintzius’un kafasına düşüyordu.
Nick Anderson: Sanırım 33-34 dakika oynadım ve 50 sayı atmıştım. Hiç unutmuyorum, Orlando Sentinel, Shaq’ın potayı nasıl kırdığından bahsediyordu ve köşeye bir yere de şöyle yazmışlardı: Ah, bu arada Nick Anderson da 50 sayı attı.
Brian Schmitz: Kim ne yaparsa yapsın, Shaq bir şekilde üstüne çıkmayı beceriyordu.
Nick Anderson: Genç bir takım olmak mevzu bahis. Gerçekten çok az deneyimimiz vardı — Playoff basketboluna yetecek kadar değil. Ama yavaş yavaş geliştiğimizi görebiliyorduk.
BÖLÜM 3: Şanslı Penny
O’Neal’ın çaylak sezonunda Magic 41-41’lik bir dereceye imza atıp Doğu’da Pacers ile birlikte 8. oldu, ama tie-break’te onlara kaybetti. Sezon sonunda Matt Goukas’ı yönetim kademesine çekip, Brian Hill’i koçluğa getirdiler. Magic inanılmaz bir şekilde ikinci yıl üst üste lotaryayı kazandı ve kritik bir kararın eşiğine geldi: Michigan’ın üst üste NCAA finalleri oynayan, göz kamaştırıcı 1 numara adayı power forvet Chris Webber’ı seçmek mi; yoksa draft hakkını takas edip, ondan daha az şey vaat eden Memphis State oyun kurucusu Anfernee Hardaway mi?
Pat Williams: 1993’teki lotaryada 66 topun içinden yalnızca bir tanesi bizimdi. Playoff’u kaçırmıştık. 1. sırada kartı çevirdiler, biz değildik. Odayı garip bir sessizlik bürüdü, çünkü herkes çok garip bir şeylerin olacağını anlamıştı. Kartları açmaya devam ettiler ve son üçe gelindi. 3. kartı çevirdiler ve Golden State çıktı, 2’den Philadelphia çıktı… ve evet, bir kez daha bizdik! Bu kez Stern bizi gördüğüne memnun değildi. Bu kadarı fazlaydı.
Anfernee “Penny” Hardaway (guard, Orlando Magic): Shaq ile, şu Minnesota’da düzenlenen Olympic Festival isimli organizasyonda beraber oynamıştık. Benim lisedeki son yılım, Shaq’ın ise üniversitedeki ilk yılıydı. Onu kimse durduramıyordu. Ona topu verin, o da bitirsin. Birlikte gayet iyi oynamıştık.
Shaquille O’Neal: Bu benim CEO mentalitem. “C-Webb’in iyi bir oyuncu olduğunu biliyorum, ama bana Penny’yi verin — Penny lazım bana.” Penny’yi seçtiklerinde, Magic ve Kareem’i düşünüyordum. Ve işe yaradı! Penny fena bir adamdı – favori oyuncularımdan biriydi o.
Pat Williams: Mantıken, her türlü Chris Webber’ı seçmemiz gerekiyordu. Yapacağımız şey belliydi. Drafttan önceki pazar, John Gabriel, Penny’den bir telefon almıştı ve Penny şöyle diyordu: “Beni almayı planlamadığınızı biliyorum, ama almalısınız. Sizin adamınız benim.” John da “Pekala, pazar günü gel ve bir workout yapalım” dedi. Draft ise ertesi gündü!