by Sam Amick, Çeviri: Arma Kaynar / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 20 Mayıs 2020 tarihinde TheAthletic’te yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Bu yazı için Steve Kerr’ün bize yardımcı olmasını umuyorduk.
Sonuçta Kerr, tarihin en iyi takımlarından birisinde oynamış ve bir diğerinin de koçluğunu yapmıştı. Bu yüzden bu yazı için danışabileceğimiz en iyi kişi olacağını düşünüyorduk. Ancak Kerr, buna çok yanaşmadı.
Çünkü Kerr, zeki birisi.
“Farklı dönemlerdeki takımları kıyaslamak çok zor. Çünkü oynanan oyun, kurallar, oyuna yaklaşım çok farklı.” diyor oyunculuk döneminde 5, koçluk döneminde 3 kez şampiyon olan Kerr. “Bence tarihteki 5-6 takımın diğerlerinden daha iyi olduğunu söylemek görece daha kolay. Ancak bu takımları da kendi içlerinde kıyaslamaya başladığın anda iş çok zorlaşıyor.”
Kerr’ün akılcı söylemlerine rağmen biz yine de bu kıyaslamayı yapacağız, bu yüzden bazı kurallar belirlememiz gerekiyor.
- Sadece şampiyon takımlar değerlendirmeye alınacak. Bu yüzden şampiyonluk yaşayan 73 takım arasından seçimlerimizi yapacağız.
- Dominant kelimesi buradaki en önemli detay. Sezonun belirli bir süresi boyunca vasat bir performans göstermeniz sizin listede daha aşağılarda yer almanızı ya da hiç almamanızı sağlayabilir.
- Bu yazıda dönemleri kıyaslamıyoruz. Bu yazı, sadece takımların ellerindeki imkanlarla neler başarabildikleriyle ilgili. Bununla beraber 1976-78 sezonuna kadar ligde 18 takımdan fazla ekibin yer almadığını da söylemek gerekiyor. Bu yüzden daha fazla takımın olduğu dönemde oynayan takımlar ekstra puan kazanıyor.
- Sadece robotlar tamamen objektif olabilir. O yüzden bu yazının da belirli bir seviyede sübjektif olduğunu söylememiz gerekiyor.
Yazıya geçmeden önce kullanacağımız istatistikleri de paylaşmak istiyoruz. Bu istatistiklerin hepsi basketball-reference.com’dan alınmıştır.
Net rating: Takımın 100 pozisyonda rakiplerine karşı elde ettiği sayı farkı.
MOV: Takımın kazandığı maç başına rakiplerine attığı fark.
SRS: Bu değer; ortalama sayı, rakiplere atılan fark ve fikstür zorluğunu göz önünde bulunduruyor.
Pace: Takımların 48 dakika başına yarattığı pozisyon sayısı.
OWP: Normal sezon ve playofflardaki galibiyet yüzdesi.
1. 1995-96 Bulls
Normal sezon derecesi: 72-10
Playoff derecesi: 15-3
Net rating: 13.4 (Hücum 115.2, Savunma 101.8)
MOV: 12.24
SRS: 11.80
Pace: 91.1
OWP: .870 (87-13)
Playoff yolu:
Birinci tur: Miami Heat, 3-0
Doğu yarı finali: New York Knicks, 4-1
Konferans finali: Orlando Magic, 4-0
NBA finali: Seattle Supersonics, 4-2
Bulls’un sezon boyunca elde ettikleri istatistikler neden burada olduklarını çok net gösteriyor. Tarihin en iyi net rating ve galibiyet yüzdesine sahipler. Ancak takımın hikayesi de gayet etkileyici. Mchael Jordan’ın 1995 yılında beyzboldan döndükten sonra Orlando Magic’e elenmesinden sonra herkes efsane ismin eski formuna dönüp dönemeyeceğini sorgulamaya başlamıştı. Efsane isim, intikamını alarak geriye döndüğünü herkese gösterdi.
Chicago Bulls’un Orlando Magic’e elenmesinin ve Magic guardı Nick Anderson’ın o dönemde NBA kuralları gereği 45 numara giyen Jordan hakkında “45 numara, 23 numara kadar iyi değil” demesinden altı ay sonra Bulls sezona önüne geleni ezerek girdi ve bir daha geriye bakmadı.
72 maç kazanarak o dönemin normal sezon rekorunu kıran Bulls, sezon içerisinden 13 ve 18 maçlık iki farklı galibiyet serisi yakaladı. İlk turda Alonzo Mourning’in Miami Heat’ini yendikten sonra ikinci turda Patrick Ewing’li New York Knicks’i beş maçta evlerine yolladılar. Konferans finalinde normal sezonda 60 maç kazanan Shaq ve Penny’li Orlando Magic’ten intikamını alan Bulls, finalde normal sezonu 64 galibiyet ile tamamlayan Supersonics’i altı maçta mağlup etmeyi başardı.
Bulls’un playoff performansı üzerinde sadece üç leke vardı. Bu maçlar da Knicks serisinin üçüncü ve Sonics serisinin dördüncü ile beşinci maçıydı. Ancak Bulls’a sezon boyunca hiçbir takım gerçek anlamda tehdit oluşturamadı.
2. 2016-17 Warriors
Normal sezon derecesi: 67-15
Playoff derecesi: 16-1
Net rating: 11.6 (Hücum 115.6, Savunma 104)
MOV: 11.63
SRS: 11.35
Pace: 99.8
OWP: .838 (83-16)
Playoff yolu:
Birinci tur: Portland Trail Blazers, 4-0
Konferans yarı finali: Utah Jazz, 4-0
Konferans finali: San Antonio Spurs, 4-0
NBA finali: Cleveland Cavaliers, 4-1
Warriors’a ilk sırayı vermemiz gerektiğini de baya düşündük çünkü playofflardaki maçlarının %94’ünü kazanmak inanılmaz bir başarı. Playofflar boyunca oynadıkları 17 maç boyunca aldıkları tek mağlubiyet final serisinde Cleveland ile oynadıkları dördüncü maçta geldi. Seri o sırada resmi olmasa da sona ermişti. LeBron James, karşılaşmayı 31 sayı – 11 asist – 10 ribaund ile tamamladı.
Ancak Warriors’ın playoff performansından bahsederken Kawhi Leonard’ın konferans finallerinin ilk maçında sakatlandığı pozisyonu konuşmamak da olmaz. O esnada Spurs, 25 sayı ile öndeydi ve tarihin en iyi kadrolarından biri olarak görülen Warriors’a maç boyunca üstünlük kurmayı başarmışlardı.
Daha sonra maçın üçüncü çeyreğinde Leonard, Zaza’nın çok tartışılan bir pozisyonda Zaza’nın ayağının üzerine düştü ve serinin kalanını kaçırdı. Warriors, maçın kalanında geri dönüşe imza atarak karşılaşmayı 113-111 kazandı. Daha sonraki üç maçta rakibine maç başına 20.6 sayı fark atan Warriors, kısa bir süre için de olsa yenilebilecek bir takım gibi gözükmüştü.
Finaller MVP’si ödülünü kazanan Durant, Steve Kerr’ün sisteminde ve Curry, Klay Thompson ile Draymond Green’in yanına katılarak tarihin en iyi çekirdeklerinden bir tanesini oluşturdu. Warriors’ın playofflar boyunca kazandığı 16 maç ortalama 15.6 sayı farkla geldi.
Warriors, normal sezonda da tarihin en yüksek dördüncü sayı farkını yakalayarak playofflara gelmişti. (11.63)
3. 1971-72 Lakers
Normal sezon derecesi: 69-13
Playoff derecesi: 12-3
Net rating: 10.5 (Hücum 103.1, Savunma 92.6)
MOV: 12.28
SRS: 11.65
Pace: 116.9
OWP: .835 (81-16)
Playoff yolu:
Konferans yarı finali: Chicago Bulls, 4-0
Konferans finali: Milwaukee Bucks, 4-2
NBA finali: New York Knicks, 4-1
Bu Lakers takımı, hala lig tarihindeki en uzun galibiyet serisine sahip olan takım. (33 galibiyet) 1959’dan 1970 yılına kadar 8 kez finallere kadar gelip mağlup olan Los Angeles Lakers, Jerry West’in kulübün yüzü haline gelmesinin ardından tüm kalp kırıklıklarının intikamını aldı.
Walt Fraizer’ın Knicks’ini yenerek şampiyon olmak, Lakers için durumu daha da tatlı hale getiriyordu. Çünkü iki sezon önce Lakers finallerde Knicks’e kaybetmişti. Konferans finallerinde bir önceki senenin şampiyonu Bucks’ı altı maçta mağlup etmek de onlar için bir başka mutlu edici faktördü.
35 yaşındaki Wilt Chamberlain, kariyerinin sonlarına yaklaşsa da sezon boyunca maç başına aldığı 19.2 ribaund ile lig lideri olurken hücumda ipleri Jerry West’e bırakıyordu. 32 yaşındaki West, sezonu 25.8 sayı – 9.7 asist ortalamayla bitirirken takımın diğer guardı Gail Goodrich de 25.9 sayı – 4.5 asist ile oynadı.
33 maçlık galibiyet serisi, bu takımın kimliğini diğer her şeyden daha iyi tanımlıyor. 5 Kasım günü Baltimore karşısında alınan galibiyet ile başlayan seri 7 Ocak günü Atlanta deplasmanında kazandıkları serinin son maçına kadar devam etti. Galibiyet serisi 9 Ocak günü daha sonra Lakers forması giyecek olan Kareem Abdul-Jabbar’ın 39 sayı – 20 ribaundluk performansıyla sona erdi. İşin ilginç yanı, bu 33 maçlık galibiyet serisinden önce ve sonra Lakers çok da iyi performanslar göstermedi. Seri başlamadan önce oynadıkları beş maçın üçünü kaybeden Lakers, serinin sona ermesinin ardından oynadıkları altı maçta dört mağlubiyet aldı.
4. 1996-97 Bulls
Normal sezon derecesi: 69-13
Playoff derecesi: 15-4
Net rating: 12 (Hücum 114.4, Savunma 102.4)
MOV: 10.8
SRS: 10.7
Pace: 90
OWP: .831 (84-17)
Playoff yolu:
İlk tur: Washington Bullets, 3-0
Konferans yarı finali: Atlanta Hawks, 4-1
Konferans finali: Miami Heat, 4-1
NBA finali: Utah Jazz, 4-2
Bu sıralamanın The Last Dance belgeselinden etkilenmeden yapıldığına yemin edebilirim. Ancak gerçeklerle mücadele etmeye de gerek yok. Chicago Bulls’un üst üste ikinci üç şampiyonluk kazandığı ikinci dönemde dominasyon takım için adeta bir yaşam stiliydi.
Sezonun ilk kısımlarında 12 maçlık bir galibiyet serisi yakalayan Bulls, bu maçlarda rakiplerine ortalama 19.1 sayılık fark atarak tüm lige korkutucu bir mesaj yollamıştı. All-Star arasında 42-6’lık bir dereceye sahip olan Bulls, üst üste iki sezonda 70 maç kazanan ilk takım olma fırsatının sadece bir maç uzağında kaldı. (69 galibiyet)
İlk turda Washington’ı üç maçta süpüren Bulls, konferans yarı finali ve konferans finalinde karşılaştığı Atlanta ile Miami’yi 5 maçta elemeyi başardı. 1997 finallerinde, toplam 133 galibiyet alan Utah Jazz ile Chicago Bulls karşılaşıyordu ve final oynayan takımlar için bu sayı tarihin en yüksek seviyesiydi. Eğer final serisinin ilk maçının son saniyelerinde Karl Malone, faul atışlarını atabilse her şey daha farklı olabilirdi. Ancak maçın bitimine 9.2 sayı kala skor 82-82’yken Malone, Scottie Pippen’ın belki ona sataşmasının da etkisiyle kullandığı iki serbest atışı da kaçırdı. Daha sonra Michael Jordan, Bryon Russell’ın üzerinden attığı son saniye basketiyle maçı Bulls’a kazandırdı.
Sonraki 4 maçta iki takım da ikişer galibiyet alırken serinin belirleyici maçı, Jordan’ın “flu game” olarak adlandırılan beşinci maç performansı oldu. Chicago Bulls, bu şekilde beşinci şampiyonluğuna ulaşmış oldu. ( Jordan’ın uzun yıllar boyunca antrenörlüğünü yapan Tim Grover, beşinci maçta Jordan’ın aslında grip olmadığını ve gıda zehirlenmesi yaşadığını açıkladı.)
5. 1985-86 Celtics
Normal sezon derecesi: 67-15
Playoff derecesi: 15-3
Net rating: 9.2 (Hücum 111.8, Savunma 102.6)
MOV: 9.41
SRS: 9.06
Pace: 101.2
OWP: .820 (82-18)
Playoff yolu:
İlk tur: Chicago Bulls, 3-0
Konferans yarı finali: Atlanta Hawks, 4-1
Konferans finali: Milwaukee Bucks, 4-0
NBA finali: Houston Rockets, 4-2
Larry Bird, 25.8 sayı – 9.8 ribaund – 6.8 asist ortalamalarıyla oynadığı sezonun sonunda üst üste üçüncü MVP ödülünü kazandı. Konu normal sezon dominasyonuna geldiği zaman Bird’ün liderlik ettiği Celtics takımlarından hiçbiri bu sezonun ötesine geçmedi. Bird’ün 13 sezonluk kariyeri boyunca Celtics, altı kez 61 veya daha fazla maç kazandı. Ancak hiçbir zaman bu sezon alınan 63 galibiyet barajını yakalayamadılar.
Playofflarda da durum çok farklı değildi. İlk turda Michael Jordan’ın ilk iki maçta 49 ve 63 sayı atmasına rağmen Celtics yine de bu maçları kazanmayı başardı ve Chicago Bulls’u süpürdü. İkinci turda normal sezonu 50 galibiyet ile tamamlayan Atlanta’yı süpüren Celtics, daha sonra konferans finallerinde de sezonu 57 galibiyet ile bitiren Milwaukee Bucks’ı süpürdü. Finallerde Hakeem Olajuwon’un liderlik ettiği Houston Rockets’ı altı maçta mağlup eden Celtics, üç yıldaki ikinci şampiyonluğunu kazanmış oldu.
1986-87 Lakers
Normal sezon derecesi: 65-17
Playoff derecesi: 15-3
Net rating: 9.1 (Hücum 115.6, Savunma 106.5)
MOV: 9.3
SRS: 8.32
Pace: 101.6
OWP: .800 (80-20)
Playoff yolu:
İlk tur: Denver Nuggets, 3-0
Konferans yarı finali: Golden State Warriors, 4-1
Konferans finali: Seattle Supersonics, 4-0
NBA finali: Boston Celtics, 4-2
Sezonun açılış maçında Lakers hiç de iyi bir görüntü çizmemiş ve Houston Rockets’a deplasmanda kaybetmişlerdi. Ancak Los Angeles ekibi, sonraki 9 maçının hepsini kazandı ve sezon boyunca her geçen gün vites arttırmaya devam etti Şubat ortasından Nisan ayının sonuna kadar oynadıkları 29 maçta 27 galibiyet almayı başardılar.
Kareem, kariyerinin 18. Sezonunu geçirmesine rağmen hala verimli bir oyun sergiliyordu. James Worthy, kariyerinde ikinci kez All-Star seçildi. Byron Scott, A.C. Green, Michael Cooper, Kurt Rambis ve Mychal Thompson gibi isimlere sahip olan Lakers kadrosu derinlik anlamında da sıkıntı yaşamıyordu.
Ancak Lakers’ın performansının arkasındaki en büyük sorumlu Magic Johnson’dı. Lakers tarihinin en iyi hücumuna liderlik eden Magic, kariyerinin en yüksek ortalaması olan 23.9 sayı ile oynayıp, sezonu da 12.2 asist ile bitirerek ligin asist kralı oluyordu. Bunların yanında normal sezonu 6.3 ribaund ve 1.7 top çalma ile bitiren Magic, normal sezonu MVP ödülünü alarak tamamladıktan sonra NBA finallerinde de en büyük rakibi Larry Bird’ün liderlik ettiği Boston Celtics’i altı maçta yenerek finaller MVP’si ödülünü kazanıyordu.
Sezonu 59 galibiyet ile tamamlayan Celtics, önceki senenin şampiyonuydu ve son 6 sezonda da 3 kez mutlu sona ulaşmayı başarmıştı. Ancak bu sezon, Celtics’in şampiyonluklardan şampiyonluklara koştuğu dönemin sonunun ilanıydı. Bird’ün oynamaya devam ettiği beş sezon boyunca sadece bir kez 1992 yılında konferans finallerinde yer almayı başardılar.
Lakers’ın bu sezon boyunca gösterdiği dominasyon ile alakalı bir soru işareti varsa o da playofflarda oynadıkları maçlarda oynadıkları rakiplerin seviyesiydi. İlk turda 37 galibiyetli Denver Nuggets’ı süpüren Lakers, bir sonraki turda 42 galibiyet alan Golden State Warriors’ı beş maçta geride bıraktı. Konferans finallerinde Lakers, sadece 39 galibiyet alan Seattle Supersonics ile karşılaştı. Normal sezonda 55 galibiyet alan Dallas ve 49 maç kazanan Portland’ın ilk turda elenmesi tabii ki Lakers’ın sorunu değildi. Ancak bu durumun Los Angeles ekibinin işini kolaylaştırdığını da söylemek gerekiyor.
1970-71 Bucks
Normal sezon derecesi: 66-16
Playoff derecesi: 12-2
Net rating: 10.8 (Hücum 103.9, Savunma 93.1)
MOV: 12.26
SRS: 11.92
Pace: 113.4
OWP: .812 (78-18)
Playoff yolu:
Konferans yarı finali: San Fransisco Warriors, 4-1
Konferans finali: Los Angeles Lakers, 4-1
NBA finali: Baltimore Bullets, 4-0
Milwaukee’nin pivotu Lew Alcindor (Kareem Abdul-Jabbar*) henüz 23 yaşındayken hem normal sezon hem de finalin MVP ödülünü kazanmış olabilir. Bucks, üç yıllık organizasyon tarihinin ilk şampiyonluğunu kazanırken çok zorlanmamıştı. Fakat şampiyonluktaki en büyük pay sahiplerinin listesini yaptığınız zaman Joe Axelson, listenin zirvesinde geliyor. Ve Axelson, Bucks için çalışmıyordu bile.
Nisan ayında Cincinatti Royals’ın genel menajeri, Oscar Robertson’ı Flynn Robinson ve Charlie Paulk karşılığında Milwaukee Bucks’a takas etti. Paulk, önceki iki yılını Amerikan Ordusunda ülkesine hizmet ederek geçirmişti. Takıma katıldıktan sonra sadece iki sezon boyunca NBA’de forma giyebildi. Robinson’ın kariyerinde ise rol oyuncusu olarak geçireceği dört sezonu kalmıştı.
Bu takas, NBA tarihinin en dengesiz hamlelerinden birisi olabilir.
Bu takasa dair o dönemde Royals’ın koçluğunu yapan Celtics’in efsane oyun kurucu Bob Cousy’nin Oscar Robertson’ı kıskandığı için bu takası gerçekleştirdiğine dair söylentiler vardı. Öte yandan 31 yaşındaki Robertson, 125 bin dolar kazandığı sözleşmesinin sonuna geliyordu ve Royals’ın ödemeye istekli olmadığı miktarda bir kontrat aradığı söyleniyordu.
Sezon boyunca 19.4 sayı – 8.2 asist – 5.7 ribaund ortalamaları ile oynayan Oscar Robertson, maç başına 31.7 sayı – 16 ribaund ile oynayan Lew Alcindor ile harika bir uyum yakalamıştı. Normal sezonun bir döneminde 65-11’lik dereceye sahip olan Bucks, playofflarda fazla bir rekabet ile karşılaşmadı.
Bucks’ın ikinci turda oynadığı Lakers’ta Jerry West’in sakat olması, Milwaukee ekibinin işini şüphesiz olarak kolaylaştırdı. Bucks’ın playoffların devamında karşılaştığı 41 galibiyetli San Fransisco ve 42 maç kazanan Baltimore da ciddi rakipler değildi.
8.1990-91 Bulls
Normal sezon derecesi: 61-21
Playoff derecesi : 15-2
Net rating: 9.4 (Hücum 114.6, Savunma 105.2)
MOV: 9.10
SRS: 8.57
Pace: 95.6
OWP: .767 (76-23)
Playoff yolu:
İlk tur: New York Knicks, 3-0
Konferans yarı finali: Philadelphia 76ers, 4-1
Konferans finali: Detroit Pistons, 4-0
NBA finali, Los Angeles Lakers, 4-1
Serinin dördüncü maçı sona erdikten sonra Chicago Bulls’lu oyuncuları tebrik etmeden sahadan ayrılan Detroit Pistons’ı gerçekten suçlayabilir misiniz? Pistons, önceki iki sezonu şampiyon olarak tamamlarken Michael Jordan ve Chicago Bulls’u adeta domine ediyorlardı. Ancak Bulls, işleri tersine çevirerek Pistons’ı süpürmeyi başarmış ve bir döneme son vermişti.
Bu yüzden Bill Laimbeer, dördüncü maçın ardından takım arkadaşlarının Bulls’lu oyuncularla tokalaşmamasını organize etti. The Last Dance belgeselinde Jordan’ın bu konu hakkında hala sinirli olduğunu görmüştük.
Jordan’ın ilk şampiyonluğuna ulaşırken ilerlediği playoff yolu bir hayli etkileyiciydi. Bulls’un playofflarda aldığı iki mağlubiyet, konferans yarı finalinde Philadelphia 76ers ve NBA finalinde Magic-Worthy-Vlade Divac’lı Los Angeles Lakers’ın karşısında gelmişti. Bulls, playofflarda oynadığı maçlarda rakiplerine maç başına 13.5 sayı fark attı.
9. 1966-67 Sixers
Normal sezon derecesi: 68-13
Playoff derecesi: 11-4
Net rating: 7.6 (Hücum 101.5, Savunma 93.9)
MOV: 9.44
SRS: 8.50
Pace: 122.9
OWP: .822 (79-17)
Playoff yolu:
Konferans yarı finali: Cincinatti Royals, 3-1
Konferans finali: Boston Celtics, 4-1
NBA finali: San Fransisco Warriors, 4-2
Sezonun daha ilk yarısında iki tane çift haneli galibiyet serisi elde ediyorsanız bir şeyleri doğru yapıyorsunuz demektir. Wilt Chamberlain’in liderlik ettiği Sixers, oynadıkları ilk 50 maçın 46’sını kazanarak NBA tarihinin en etkileyici sezon başlangıçlarından birisine imza atmıştı. Sezonun devamı ve playofflarda da ciddi bir rekabet ile karşılaşmadılar.
Wilt’in sezon boyunca gösterdiği performans gerçekten çok etkileyiciydi. Sezon boyunca 24.1 sayı – 24.2 ribaund – 7.8 asist ortalamalarıyla oynayan Wilt’in sergilediği performansa NBA tarihinde istatistiksel olarak yaklaşmayı başarabilen hiçbir oyuncu olmadı.
John Havlicek ve Bill Russell’ın liderlik ettiği Celtics, önceki sekiz sezonu şampiyon olarak tamamlamıştı ve unvanlarını korumak için konferans finallerinde Sixers ile karşılaşıyorlardı. Ancak Sixers, rakibini beş maçta elemeyi başararak bunu engelledi. Wilt Chamberlain’in kariyeri boyunca Bill Russell’ı playofflarda elemeyi başardığı tek sezon bu yıldı. Sixers, finallerde Rick Barry’li San Fransisco Warriors’ı altı maçta mağlup ederken Chamberlain 17.7 sayı – 28.5 ribaund ve 6.8 asist ile mücadele etti.