by Semih Altınbaş / info@eurohoops.net
Basketbol, takım sporlarının yapısında fizik skalasındaki uç noktalar arasında genişliğin en fazla olduğu spor. Bu cümleyle anlatmak istediğim şeyi daha da açmak gerekirse 1.65 boyunda bir basketbolcu da görebiliyoruz, 2.30 boyunda bir dev de görebiliyoruz.
Bunun diğer sporlara göre daha sık görülen bir şey olması da bizim sporumuzu epey farklı bir noktaya çekiyor. Örneğin; futbolda bu kadar fazla fiziksel farklılığa rastlamanız asla mümkün olmaz. Peter Crouch gibi örnekler işte öyle 40 yılda bir gelir. Keza voleybol yine daha yakındır ancak basketbolun noktasına erişeceğini yine sanmıyorum.
NBA’de bu durumun son örneğiyse Boston Celtics‘in geçen sezonki çaylakları 2.26’lık Tacko Fall ile 1.83’lük Carsen Edwards arasındaki farkla açıklanabilir.
Kıtamız Avrupa özelinde bu olaya bir bakış atmamız gerekirse EuroLeague tarihi zamanının çok ötesinde fiziksel niteliklere sahip oyuncular gördü.
Buna örnek olarak ilk akla gelenlerden 1950’lerde Riga formasıyla sahne alarak EuroLeague’de 3 şampiyonluğa ulaşan 2.18 boyundaki Letonyalı oyuncu Janis Krumins ve 1970’lerde İTÜ formasıyla Türkiye’yi o dönemki uluslararası turnuvalarda da temsil eden 2.15’lik Hüseyin Alp gösterilebilir.
Peki son 20 yılı kapsayan modern EuroLeague tarihinde bu tarz ekstrem fizikli oyuncular nasıl sıralandı? Kimler bu unvanı layığıyla uzun yıllar taşıma onuruna erişti?
Eurohoops Fırın, EuroLeague’in son 20 yılında en akılda kalan 7+1 ekstrem fizikli oyuncuyu huzurlarınıza taşıyor…
NOT: Bu oyuncularla aynı yahut üzerinde fiziksel niteliklere sahip isimler de ligde bulunmasına rağmen liste oyuncuların EuroLeague’deki kalıcılığına ve performanslarına göre hazırlanmıştır.
Roberto Duenas
Ülke: İspanya
Boyu: 2.21
EuroLeague Kariyeri: Barcelona, Joventut Badalona
EuroLeague İstatistikleri: 84 maç, 7.2 sayı, 5.6 ribaund, 0.5 blok
Barcelona’nın 2003 yılındaki şampiyonluk kadrosunun uzunlarından biriydi Roberto Duenas. Hele ki o zamanları düşünecek olursak onun fiziği Katalanlar adına epey önemli bir güç konumundaydı.
Gregor Fucka, Dejan Bodiroga, Juan Carlos Navarro, Rodrigo de la Fuente ve Sarunas Jasikevicius gibi isimlerin bulunduğu kadroyla finalde Ettore Messina’nın Benetton’unu devirerek şampiyonluğa ulaşan Barcelona’da Duenas’ın etkisi görmezden gelinemeyecek derecedeydi.
Çok ağır bir oyuncu olmasına rağmen 2.21’lik boyu ve 136 kilogramlık ağırlığıyla rakiplerine çok zorluk çıkaran fiziğe sahipti.
Walter Tavares
Ülke: Yeşil Burun Adaları
Boyu: 2.20
EuroLeague Kariyeri: Real Madrid
EuroLeague İstatistikleri: 127 maç, 8.3 sayı, 6.7 ribaund, 1.8 blok
Real Madrid‘in son yıllarda elde ettiği başarıların en büyük mimarlarından birisi olduğuna hiç şüphe yok.
Walter Tavares, 2018’de Belgrad’daki Final Four’da şampiyonluğa ulaşan takımın sezon boyunca sahada varlık gösterebilmesinde en az Luka Doncic kadar büyük pay sahibi bir isimdi.
Boyalı alanda inanılmaz savunmalarıyla dikkat çeken ve fiziğiyle de o bölgeyi rahatça domine edebilen Tavares, Pablo Laso’nun sisteminin 4 yıldır en kritik parçası konumunda.
Üstelik zamanında Facundo Campazzo’yla beraber yakaladıkları ikili oyun uyumu da onların sadece savunmada değil, hücumda da üst düzeyde kalmayı başararak bir süpergüç olmalarını sağladı.
Bu sezon Real’in uzun rotasyonunda Jordan Mickey, Anthony Randolph ve Trey Thompkins gibi isimlerin varlığı da onu sindirmedi. Kendisi varolduğu sürece takımda savunma sisteminin en büyük işler parçası olduğunu gün geçtikçe kanıtlamaya devam ediyor.
Marques Green
Ülke: ABD
Boyu: 1.65
EuroLeague Kariyeri: Fenerbahçe, Cedevita Zagreb
EuroLeague İstatistikleri: 26 maç, 5.3 sayı, 1.9 ribaund, 3.0 asist
Marques Green kadar kısasını ligde hiç görmedik ve bir daha da görmemiz çok kolay değil.
Sadece EuroLeague de değil, Avrupa’da da izlediğimiz en kısa oyunculardan biri olan Green, 1.65 boyuna rağmen EuroLeague’de oynamayı başaracak kadar iyi bir oyuncuydu.
Kariyerine Fransa’da başladıktan sonra TED Kolejliler’de parlayan Green, Avellino’da ise ismini iyice yukarılara taşıdı. Green, 2008 yazında ise kadroda yenileme yapan Fenerbahçe’ye büyük bir ismin yerine transfer oldu. Bir sezon önce Fenerbahçe’yi playoff’a taşıyan Willie Solomon’un yerine gelen Green, bu büyük boşluğu doldurmakta zorlansa da Fenerbahçe’yle EuroLeague maçına çıktığı gün, tarihe geçti ve EuroLeague tarihinde 1.70’in altında olup da bir maça çıkan ilk oyuncu oldu.
Fenerbahçe’den ayrıldıktan sonra İtalya’ya geri dönen Green, daha sonrasında da EuroLeague’e tekrardan geri dönme şansı buldu. 2012-2013 sezonu için Cedevita Zagreb ile anlaşan Green, bir sezon da Hırvat ekibiyle mücadele etti. En iyi performansını da 14 sayıyla Cedevita formasıyla sergiledi.
Sofoklis Schortsanitis
Ülke: Yunanistan
Boyu: 2.06
Kilosu: 156
EuroLeague Kariyeri: Olympiacos, Maccabi Tel Aviv, Panathinaikos, Kızılyıldız
EuroLeague İstatistikleri: 197 maç, 8.4 sayı, 2.8 ribaund, 0.8 asist
“Baby Shaq” lakaplı Sofoklis Schortsanitis, 2005-2015 yıllarını kapsayan süreçte EuroLeague’e damga vuran uzunlardan birisiydi.
Kilosunu kendisi için bir dezavantajdan avantaja çevirmeyi çok ama çok iyi biliyordu.
Rakipleri onunla önden savunmaya çalışmak haricinde pek baş edemezlerdi. Eğer ona karşı 10-15 cm gibi net bir boy avantajı yoksa zaten vücuduyla rakibini yıkıyordu.
Olympiacos ve Maccabi formalarıyla ligde iz bırakan Sofo, 2014’te bir şampiyonluk kazanarak kariyerini taçlandırmış oldu.
2010 yılında Kırmızılar’la finale çıkan ancak Fran Vazquez gibi bir savunmacıya sahip Barcelona karşısında takımıyla beraber çaresiz kalan Sofoklis Schortsanitis, Yunanistan Milli Takımı’nda elde ettiği başarıların yanında 2014’teki Avrupa şampiyonluğunu kazanmış oldu.
Kariyerine ülkesi Yunanistan’da devam eden Schortsanitis, pek alışık olunmayan türden fiziğiyle akıllarda yer etmeye devam ediyor.
Boban Marjanovic
Ülke: Sırbistan
Boyu: 2.21 m
EuroLeague Kariyeri: Zalgiris Kaunas, CSKA Moskova, Kızılyıldız
EuroLeague İstatistikleri: 48 maç, 11.9 sayı, 8.0 ribaund, 0.8 blok
Sırbistan’ın yıldızlarından Boban Marjanovic, son dönemde uzun boy denilince akla gelen ilk oyuncu olmayı başardı.
Alt yaş gruplarından beri herkesin merakla en üst seviyede ne yapacağını merakla beklediği Boban, ilk kez EuroLeague’de CSKA Moskova formasıyla yer aldı. O sezonun devamını Zalgiris Kaunas’ta bitiren dev pivot, asıl patlamayı ise Kızılyıldız’la yaptı.
Boban, ilk kez 2013’te Kızılyıldız forması giydikten sonra 2014-15 sezonunda tüm ligi dağıttı. Pota altında her şekilde sayı bulabilen dev oyuncu, 2.21 boyuna rağmen faul atışlarında da başarılı olunca durdurulamaz bir hale geldi.
O zaman çıktığı 24 maçta 16 kez double-double yapan Marjanovic, EuroLeague tarihinde bir sezonda en çok double-double’ı yapan oyuncu oldu.
Marjanovic ayrıca o sezon aldığı 256 ribaundla EuroLeague tarihinde Tyler Honeycutt ile birlikte bir sezonda en çok ribaund alan oyuncu olmayı başardı.
Slavko Vranes
Ülke: Karadağ
Boyu: 2.29 m
EuroLeague Kariyeri: Buducnost, Partizan
EuroLeague İstatistikleri: 78 maç, 2.7 sayı, 3.5 ribaund, 1.2 blok
Slavko Vranes, sadece EuroLeague’de değil, tüm dünyada bu oyunu uzun süreli oynamayı başaran en uzun boylu oyunculardan biriydi.
Basketbolda uzun boyun önemli avantajı olsa da 2.20 boyundaki oyuncuların bile oyun içerisinde devamlılığı çok az olur. Vranes ise tam olarak 2.29 boyundaydı ve böylesine bir boyla bu oyunda kalıcı olabilmek çok önemli bir başarı.
İlk olarak 19 yaşında EuroLeague’e adım atan Vranes, 2002-03 sezonunda Buducnost Podgorica forması giydi. Buducnost’ta uzun yıllar oynadıktan sonra 2007’de Partizan’a geçen Vranes, EuroLeague seviyesine geri dönerken bu seviyede tam 3 sezon oynadı.
Partizan ile 3 sezonda 64 maça çıkan Vranes, belki etkileyici istatistikler elde edemedi ama özellikle 2009-10 sezonunda iyi maçlar çıkardığı oldu. O sezon Rytas karşısında 13 sayı, 9 ribaund ve 4 blokla oynayan Vranes, Olympiakos karşısında da 5 blokluk bir maç oynadı.
O sezonun genelinde 27 maçta sahne alan Vranes, 4.0 sayı, 4.6 ribaund ve 1.5 blok ortalamasıyla Dusko Vujosevic yönetimindeki Partizan’ın sürpriz bir şekilde Final Four’a kalmasında yardımcı oldu.
Arvydas Sabonis
Ülke: Litvanya
Boyu: 2.20 m
EuroLeague Kariyeri: Zalgiris Kaunas
EuroLeague İstatistikleri: 16.7 sayı, 10.7 ribaund, 1.6 blok
Arvydas Sabonis sadece bir basketbol efsanesi değildi, 2.20 boyuyla tüm dünyada oyunu değiştiren bir oyuncuydu.
Onun basketbol oynadığı dönemde uzunlar büyük çoğunlukla, sadece ribaund çeken ve sırtı dönük oyun oynayan oyunculardı. Onların tepeye çıkıp pas dağıtması yada şut atması pek görebileceğiniz bir şey değildi.
Sabonis ise bu algıyı yıkan oyunculardan oldu. 1980’li yılların Zalgiris ve Sovyetler Birliği kadrolarının yıldızı olan Sabas, Real Madrid‘de şampiyonluk yaşadıktan sonra NBA’e giderek veda ettiği EuroLeague’e 2003-04 sezonunda geri dönüş yaptı.
2.20 boyunda birisinden beklemeyeceğiniz kadar iyi top hakimiyeti vardı ve saha görüşü birçok oyun kurucudan iyiydi. Bu yüzden o 2.20 boyunda değil de 1.88 boyunda olsaydı da büyük ihtimal yıldız bir oyuncu olacaktı. Fakat onu özel yapan şey bunları 2.20 boyunda yapan bir oyuncu olmasıydı.
Kariyerinin son sezonunda EuroLeague’de Zalgiris formasıyla mücadele eden Sabonis, 40 yaşında bile durdurulamaz bir oyuncuydu. Efsane isim, o sezon 16.7 sayı ve 10.7 ribaund ortalamasıyla oynarken hem normal sezonda hem de Top 16’da MVP seçildi!
BONUS
Kyle Hines
Ülke: ABD
Boyu: 1.98
EuroLeague Kariyeri: Brose Bamberg, Olympiacos, CSKA Moskova, Olimpia Milano
EuroLeague İstatistikleri: 321 maç, 8.6 sayı, 4.6 ribaund, 1.1 asist
Aslında “undersized” olarak adlandırılan isimleri “ekstrem fizik” olarak kabul etmek ne kadar doğru olur bu tartışılır ancak benim fikrim Kyle Hines’ın yıllardır oynadığı pivot pozisyonu için undersized ifadesinden çok daha fazlası olduğu yönünde.
Brose Bamberg formasıyla girdiği ligde bundan yaklaşık 8-9 yıl önce attığı bir tweette EuroLeague’in zirvesinde olmak istediğini açıkça belirtmişti. Bunu 2 farklı ekibin formasıyla tam 4 kez başararak bir efsane haline geldiğini görüyoruz 2021 yılında…
Günümüzde kalıplı guardların tercih edildiği düzeydeki 1.98’lik boyunu pivot pozisyonunda kullanıyor olmasına rağmen mevkisinde bu kadar başarılı olması destansı bir başarı hikayesi.
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!