Fenerbahçe Beko – Igor Kokoskov Macerası: Meydan Okuma ve Gerçekçilik!

by Utkan Şahin / info@eurohoops.net

Nasıl her hikaye bir gün bitmek zorundaysa, her bitişin ardından yeni bir hikaye de başlamak zorunda…

Geçtiğimiz hafta Zeljko Obradovic‘le olan hikayesine son bulan Fenerbahçe Beko’da da yeni bir dönem başlıyor.

Başarılı koçunun görevinin ayrılışından sonra en azından Maurizo Gherardini’yi elde tutmayı başaran sarı-lacivertliler, yol haritasını çok çabuk bir şekilde çizmeyi başardı.

İlk olarak Sarunas Jasikevicius’la görüşen Fenerbahçe, başarılı koçu Barcelona’ya kaptırınca ise sadece 24 saat içerisinde Igor Kokoskov gibi CV’si etkileyici olan bir koçu takımın başına getirdi.

Sırp koçun Fenerbahçe’nin başına geçmesi farklı bir atmosferi yanında getirdi.

Açık konuşmak gerekirse; Kokoskov’un görevi gelişi, taraftarın nezdinde muhtemel bir Sarunas Jasikevicius hamlesi kadar heyecan yaratmadı ama aynı zamanda tersi bir şekilde de tepki toplamadı.  Herhalde bunun sebebi; her ne kadar etkileyici bir kariyeri olsa da Sırp koçun kariyerinin büyük bir kısmını Avrupalı basketbolseverin uzağında geçirmesinin onu hala belirsiz kılıyor olması…

Eurohoops Fırın ise yeni yazısında tam olarak bu sorunu çözmek istiyor. Bir yandan sizlere Kokoskov’u CV’sinin yanında başka özellikleriyle tanıtırken diğer taraftan da başlayan yeni dönemde Fenerbahçe’yi bekleyen durumları değerlendireceğiz.

Fakat bu yolculukta gideceğimiz ilk durak; Kokoskov değil, Gherardini’nin sözleri… Hazırsanız, başlayalım!

Yeni Bir Meydan Okuma

“Zeljko Obradovic önderliğinde geçen harika yedi sezonun ardından, şimdi yeni bir sayfa açıyoruz. Hepimiz bu yeni meydan okumaya ve maceraya hazır olmalıyız.”

Fenerbahçe‘de Zeljko Obradovic‘in ayrılışı sadece saha içinde değil, şubenin yönetilişi açısından yeni bir dönemin kapısını açtı.

Genel menajer Maurizio Gherardini, elbette eski dönemin de önemli bir parçasıydı fakat bu kulüpte 2013-2020 yılları Zeljko Obradovic’e aitti.

Şimdi ise işler değişti. Gherardini artık bu kulübün basketbol aklı ve yeni dönemde her iki taraf da birbirlerine ihtiyaç duydukları yeni bir maceraya atılıyor.

Zeljko Obradovic’in ayrılışı sonrasında üstünü çize çize bahsettiğim gibi Fenerbahçe‘nin Gherardini’ye ihtiyacı vardı fakat aynı şey Gherardini için de geçerli. Evet, İtalyan basketbol adamının çok önemli bir kariyeri var fakat Fenerbahçe’deki hikayesi adına onun da böyle bir maceraya ihtiyacı vardı.

Çünkü açık konuşmak gerekirse; Gherardini, geride kalan dönemde kendi hikayesini yazmadı.

İtalyan genel menajer, daha çok Zeljko Obradovic gibi dominant bir koçun yanında kamuoyu karşısında aynanın daha çabuk kirlenebilen tarafıydı. Son dönemdeki başarısız transferlerde hep onun adı zikredildi. Bir yönetici olarak, organizasyonun gelişmesi adına yaptığı hamleler hep geri planda tutuldu. Bu yüzden de belki de hak ettiği saygıyı da göremedi.

Fakat artık Zeljko Obradovic yok ve ortada doldurulması gereken büyük bir boşluk var.

Açık konuşalım; böyle bir duygusal bağın olduğu yerde hiçbir koç, Zeljko Obradovic’in yerini kulüp içerisinde dolduramaz. Sarı-lacivertli taraftarın gözdesi olan Sarunas Jasikevicius için bile bu geçerli. Çünkü Obradovic ile kulübün kurduğu o bağ, sadece başarıyla odaklı bir durum değildi.

Evet, bu dönemde kulübün basketbol şubesinde daha önce yaşanılmayanlar yaşandı. EuroLeague’de başarısızlığa alışkın olan bir şubenin nasıl adım adım yukarı çıkabileceği görüldü. Bunlar elbette önemliydi ama daha önemlisi; Obradovic, basketbol şubesinden de sıyrılarak kulübün genelinde belki de en güvenilen isim olmayı başardı. Bugün Fenerbahçe taraftarı nezdinde bir araştırma yapılsa ve “Son 10 yılda kulüpte en çok güvendiğiniz kişi kim?” diye sorulsa, cevabı Obradovic çıkar.

Bu çok inanılmaz bir şey. Sonuçlardan çok daha bağımsız bir his!

Dolayısıyla da böylesi bir bağ sonrası, kim gelirse gelsin kısa vadede de aynı şeyleri yakalamak mümkün değil. Fenerbahçe‘nin yapması gereken de bu değil.

Sarı-lacivertliler için doğru senaryo; Obradovic‘in ayrılışı sonrası yine bir duygusal bağ aramak yerine realist bir gelecek planlamasıyla yeni bir düzen kurmaya çalışmak. Maurizio Gherardini de bunu yapabilecek kişi…

Üstelik her ne kadar kulübün bütçesi düşmüş olsa da ortaya çıkan yeni dönem Gherardini’nin lehine de olabilir.

Eğer yaşanılan ekonomik problemler olmasaydı, Fenerbahçe‘de bütçe doğrultusunda hedefler ve istekler yine en üstte olacaktı. Böylesine büyük bir baskıyla mücadele etmek ise mümkün olmayacaktı.

Şimdi ise baskı yine olacak ama değişen şartlarla birlikte sarı-lacivertlilerin kendini doğru bir planlamayla uygun hedeflere yönlendirme imkanı var.

Açık konuşmak gerekirse; Fenerbahçe artık EuroLeague’in A seviyesinde yer alan takımlarından biri değil. Sarı-lacivertliler, son 7 yılda sonuçlardan bağımsız bir şekilde oradaydı ancak artık bunun için ne uygun bir bütçesi ne de Obradovic gibi bir figürü var.

Fakat A seviyede olmamak da dünyanın sonu değil. EuroLeague sadece A seviye takımların etrafında dönmüyor. Resmi olarak açıklanmasa da sarı-lacivertlilerin gelecek sezon EuroLeague’e göre orta seviye bir bütçesi olması bekleniyor. Bu doğruysa, Fenerbahçe iyi bir planlamayla kendisini güvenilir bir B seviye takımı yapabilir.

Biliyorum; taraftar için bunu duymak biraz rahatsız edici olabilir ama kulübün ihtiyacı olan da bu. Eğer elinizde Real Madrid‘in imkanları yoksa Real Madrid‘cilik oynamak sizi hayal kırıklığına götürür. Geçmişte, Zeljko Obradovic dönemi öncesinde Fenerbahçe’nin anlayamadığı ya da yapamadığı da buydu. Kendi seviyesini görmeden, gerçeklikten uzak bir şekilde bir an önce zirveye tırmanmak istedi.

Fakat Avrupa’nın 2000’den sonraki basketbol ortamında böyle bir şey mümkün değil. En basitinden tepedeki güç dağılımı buna izin vermez.

Bu sebeple gidilmesi gereken yol, doğru bir gelecek planlamasıyla yukarıdaki takımların teklemesine beklemek. Çünkü EuroLeague’in hoş taraflarından biri de şu ki, bu takımlar tekliyorlar. Sadece son 10 yıldaki şampiyonlara  ya da Final Four’a kalan takımlara bakılırsa bile bu görülebilir.

Fenerbahçe adına önemli olan da her şeyiyle buna hazır olmak.

Bunun için de bütçenin iyi kullanılması, eldeki kadroyu doğru kullanacak bir saha içi aklının olması ve hedeflerin doğru konulması gerekiyor. Bu üçgenin ilk noktası henüz belirsiz. İkinci noktası ise Igor Kokoskov… Üçüncü noktası ise düşük bütçeyle birlikte doğru bir şekilde konulabilinir.

Fakat bilinmezleri bir kenara bırakırsa, bütün bu üçgenden sorumlu kişi artık Gherardini!

Bundan dolayı Kokoskov, çok değerli bir koç olsa da bana sorarsanız; Fenerbahçe’nin gelecek iki yıldaki hikayesi Gherardini’yle bağlı olacak. Onun yapacakları ve süreci nasıl yöneteceği, sarı-lacivertlilerin geleceğini belirleyecek. Üstelik bu durum düşünüldüğü gibi Gherardini’nin kontrat süresiyle de alakalı olmayacak. Fenerbahçe’nin B seviyesinde iyi bir takım olması için İtalyan basketbol insanın başarılı olmasına ihtiyacı var. Yoksa aksi durumda kontrat süresi sonrasında Panathinaikos‘ta gördüğümüz gibi bir dağılma yaşayabilir.

Şanslılar ki; Gherardini daha önce böylesine bir durumu Benetton’da yaşadı. Obradovic elbette İtalya’da burada olduğu kadar büyük bir figür değildi ama benzer bir ayrılık süreci yaşandı. Gherardini ise doğru gelecek planlamasıyla Benetton’ın o dönem için ayakta kalmasını sağlayabildi. Şimdiyse aynısını burada yapmalı.

Bunun için ne kadar heyecanlı olduğu açıklamalarından, hazır olduğu da iddialı bir koç seçiminden belli. Dolayısıyla o artık Fenerbahçe Beko’nun ikinci adamı değil, burada yeniden oluşturulması gereken hikayenin sürükleyici isimlerinden biri.

Biz ise şimdi yeni kurulacak olan üçgenin, belirleyici noktalarından olan Igor Kokoskov’a bakacağız.

Igor Kokoskov: Maceracı, Açık Fikirli ve Öğretici

Igor Kokoskov’lu Fenerbahçe‘nin nasıl bir yönde ilerleyebileceğine bakacağız ama öncesinde onu daha yakından tanımamız gerekiyor.

Daha yakından derken de açıkçası CV’sinden bahsetmiyorum. Bu transferin konuşulduğu ilk günden beri zaten muhtemelen Sırp koçun nasıl bir geçmişi olduğunu okumuşsunuzdur. Eğer hala okumadıysanız da hemen buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Yok, tembellik yapıp tıklamak istemiyorsanız da kısaca şöyle özetleyebilirim; çok genç yaşta Amerika’ya gidip, yıllarca NBA’de çalışan asistan koçluk yapan, sonrasında da NBA’de ilk Avrupa doğumlu başkoç olmayı başaran, bu sırada da Avrupa’da hem Gürcistan hem de Slovenya’yla milli takımlar düzeyinde büyük işler başarmış bir koç!

Büyük işler derken küçük düşünmeyin. Her iki ülkenin basketbol tarihine de şimdiden geçmeyi başarmış bir koçtan bahsediyoruz.

Fakat açıkçası bence bütün bunlar çok önemli değil.

Göz alıcı bir CV’niniz olması sizi doğru bir koç yapmaz. Dahası bunların hepsi, farklı şartların başarıları. Şimdi ise ortada farklı bir mücadele var.

Kokoskov kendi kariyerinde bir meydan okuma yapıyor çünkü daha önce böyle bir maceraya atılmadı.

Milli takım kariyerini zaten bir kenara koyuyorum çünkü bu milli takım koçluğuyla kulüp koçluğu çok farklı alanlar. Diğer yandan ise Sırp koçun, başantrenör olarak kulüp kariyerinde sadece 2 macera var. Birincisi bundan 25 yıl önce çok genç iken çalıştırdığı OKK Beograd, diğeri ise Phoenix Suns!

Bu kulüplerin şartları da hedefleri de Fenerbahçe‘ye göre farklıydı.

Kokoskov’un çalıştırdığı dönemde Suns‘ın hedefi kazanmaktan daha çok gençlerin gelişim göstermesiydi. Fenerbahçe’de ise böyle bir ortam yok. Evet, sarı-lacivertliler artık en üst seviyenin takımı değil ama hala yarışmacı olmak zorunda olan bir kulüp ve Kokoskov da kariyerinde ilk defa böyle bir kulüpte başkoçluk yapacak.

Bu sebeple de bu konuda başarılı olup olmayacağını anlamanın yolu, geçmişinden daha çok karakterinden geçiyor.

Tahmin edersiniz ki, Sırp koç benim bizzat tanıdığım birisi değil. Bu sebeple de Kokoskov’un karakteriyle ilgili fikirleri kendi gözümden değil, kendisinin ve başkalarının onu anlatış biçiminden çıkarttım ve bu yol da beni onunla ilgili üç sıfata götürdü.

1. Maceracı

“20 yıl önce Amerika bilinmedik topraklardı. Farklı yöntemleri ve bakış açıları vardı. Şimdilerde basketbolun evrenselleşmesinden söz ediyoruz. 20 yıl önce böyle değildi. İşler çok değişti.”

Aslında maceracı sıfatını kullanmakta çok kararsız kaldım çünkü Kokoskov’un 25 yıl önce kendine çizdiği kariyer yolu kimilerine göre maceracı kimilerine göre hayalperest olarak nitelendirilebilinir.

Geçirdiği üzücü sakatlığın ardından 25 yaşında Sırbistan’da başantrenörlük deneyimine başlamışken Kokoskov, alışılmış çok dışında bir planda ilerledi.

Ülkesinin en çok ümit veren genç koçlarından biriyken Avrupa’da kendisine iyi bir kariyer kurabilirdi.

Bunu istemedi.

Onun yerine bir programla Amerika’ya gitti ve küçük bir odada yaşarken tek hedefi merak ettiği gizemi çözmekti: “Buraya Amerikalıların gizemini çözmeye gelmiştim. Sakladıkları şey ne? Nasıl bir sistem? Sanki farklı bir gezegen gibi.”  

Bugünün dünyasında bu atılım çok etkileyeceği gelmeyebilir ama 1990’ların dünyası için bu absürt diyebileceğimiz bir macera…

NBA’in Avrupalı oyunculara saygı duymaya tam olarak 2000’lerde başladığını, Avrupalı koçlara ise tam olarak hala saygı duymadığı bir dünyadan bahsediyoruz. Kokoskov bugün değil, 1996’da geleceği hiç belirli olmadan bu yola atıldı. Bu da onu diğer koçlardan ayırdı.

Aynı maceracılığı kariyerinin devamında da gösterdi.

Avrupa’dan gelen birçok teklife rağmen NBA’de asistan koç olarak kaldı. Bu tercihi de ona, NBA’de bir takıma başantrenörlük yapan ilk Avrupalı koç unvanını getirdi.

Aynı maceracılıktan rahatlıkla bugün de bahsedebiliriz.

Şu anda EuroLeague’deki takımlar arasında en rahatsız koltuk, Zeljko Obradovic‘in ayrılması sonrası Fenerbahçe‘ninki…

Böylesi önemli bir figürün yerine geçmek, bir koç için olabilecek en büyük risklerden biri. Obradovic sonrasında ortalama bir performans bile vasat olarak adlandırılacak.

Hal böyleyken Kokoskov’un NBA’den geri dönüp EuroLeague’deki ilk başantrenörlük deneyimini Fenerbahçe‘yle yapması, macerayı ne kadar sevdiğini gösteriyor.

2. Dikkat çekici

Kokoskov ilk bakışta muazzam bir karizma olarak gözükmüyor. Hatta sıradan basketbolsever için çok akılda kalıcı bir isim bile değil.

Fakat kendi basketbol dünyası içinde çok çabuk intiba bırakan birisi. Bunu ben değil onunla tanışan koçlar söylüyor.

Şu anda halihazırda NBA’de takım çalıştıran Alvin Gentry, Quin Snyder ve Ryan Saunders gibi koçlar, Kokoskov’la ilk tanıştıkları günü hatırladıklarını anlatıyorlar. Bunun en büyük sebebi ise Kokoskov’un hücuma dair yenilikçi fikirleri…

“Hücum anlamda gerçekten yenilikçi bir zihni olduğunu düşündüm.”

Kokoskov’un oyunun kendisine dair farklı fikirlerinin olması da onu çok istenen bir basketbol insanı haline getiriyor. Kariyeri boyunca asistanı olarak çalıştığı bütün koçlar onun arkasından olumlu referanslar veriyor. Bunlardan birisi de Fenerbahçe‘deki selefi Zeljko Obradovic…

2004’te birlikte Sırbistan Milli Takımı’nda çalıştı bu ikili ve Obradovic, Fenerbahçe‘den ayrıldıktan sonra Kokoskov’un bu görevi alması için aynı Saras’da olduğu gibi yoğun uğraşlar verdi. Bu da haliyle eski öğrencisine ne kadar güvendiğini gösteriyor.

Kokoskov’un kariyerinde bu referanslar hep önemliydi.

Unutulmaz bir başarı yaşadığı Slovenya Milli Takımı’nda da koçluğa yine Avrupa’nın önemli koçlarından Bozidar Maljkovic’in önerisiyle gelmişti. Sonrasını hepiniz çok iyi biliyorsunuz. Ülke tarihinde ilk Avrupa şampiyonluğu onunla birlikte geldi.

Bu, sadece iyi bir karakter olmanızla mümkün olacak bir şey değil. Basketbola dair insanları etkileyen, farklı bir görüşünüzün olmasıyla mümkün olacak bir durum. Çalıştığı insanların açıklamalarına bakıldığı zaman Kokoskov’da bu malzemenin olduğu görülüyor.

3. Öğretici

“Goran Dragic’in bugünkü Dragic olmasında herkesten çok onun payı var bence. Bence genç bir oyuncunun NBA’de yapması gereken her şeyi yapması için Goran’a yardımcı olmak konusunda harika bir iş çıkardı ve ona çok güven aşıladı.”

Igor Kokoskov’la ilgili herhalde en açık gözüken sıfat bu.

Fenerbahçe‘nin yeni koçu, bir oyuncunun gelişimi konusunda oldukça becerili bir isim. Onunla çalışan birçok oyuncu da bunun altını çiziyor. Üstelik bu öğreticiliği sadece bir grup ya da belirli tarz oyuncular için değil. Kariyeri boyunca oldukça büyük bir kümede bunu yapmayı başarmış bir isim.

Sırp koç, bir oyuncuyla kaç yaşında çalışırsa çalışsın ona yardımcı olabiliyor.

Biliyorsunuz… Bir koçun genç bir oyuncuya dokunmasıyla, veteren bir oyuncuyu etkilemesi farklıdır. Kokoskov, Suns‘ta asistan olduğu dönemde o dönem 22 yaşında olan Dragic’in gelişimini hem de 36 yaşındaki Shaq’ın serbest atış yüzdesini artırmasını sağladı.

Sadece yaş aralığı da değil. Takımdaki rolü ne olursa olsun bir oyuncuya ulaşmanın yolunu bulan isimlerden… Keyon Dooling gibi Channing Frye gibi ligde uzun yıllar kalan oyuncular, gelişimlerinde Sırp koçun önemli roller oynadığını söylüyor.

“Frye, kendisinin şut mekaniğini düzeltmesinde tecrübeli çalıştırıcının büyük pay sahibi olduğunu dile getiriyor.”

Kokoskov’un öğreticiliğiyle ilgili en etkileyici kısımlardan biri ise öğrenmeye kapalı olan kişilere bile ulaşmayı başarması.

2017 NBA Draftı’nın 4. sıra seçimi olan Josh Jackson, Phoenix Suns‘a büyük beklentilerle gelse de hem saha içinde hem de saha dışında yaptıklarıyla büyük bir hayal kırıklığı oldu. Fakat o bile Kokoskov’un kendisine ne kadar yardımcı olduğunu kabul ediyor:

“Igor harika bir öğretici. Steve Kerr gibi oyuncusunun hocası. Birçok kişi onunla ilgili bunu söylüyor. Sizi yalnızca yönlendirecek ya da bazı şeyleri belli şekilde yapmanızı söyleyecek biri değil. Size bunları açıklıyor. Ayrıca sizin söyleyeceklerinizi de dinlemeye hep açık. Sizin fikirlerinize açık. Ne yaptıklarını bilen oyuncularınız olduğu zaman böyle bir özgürlük ve hareket alanınız oluyor tabii. Yani daha iyiye gidip daha çok öğrendikçe, daha fazla özgürlüğümüz oluyor.”

Belki bu üç özelliğe bakınca ‘bize ne?’ diye düşünüyor olabilirsiniz ama tüm bunlar aslında Kokoskov’un koçluk stilini belirleyen şeyler. Buna dair de çok açık bir örneğimiz var.

EuroBasket 2017’in finalinde maçın bitimine 03:30 dakika kala skor 80-80 iken Kokoskov, gelişiminde büyük rol oynadığı Dragic’i kenara aldı ve bütün sorumluluğu Klemen Prepelic’e verdi. Dragic o maçta 35 sayıyla oynuyordu ve maçın o noktasına kadar takımı getiren kişiydi.

Eğer işler ters gitseydi muhtemelen Kokoskov, Slovenya’da kötü sözlerle anılan birisi olacaktı. Slovenya, Prepelic’in son bölüme damga vurmasıyla maçı ve şampiyonluğu kazandı.

Kabul etmek gerekiyor ki bu çok cesurca bir hamle. Birçok koç, öyle bir anda takımın liderini kenara getiremez. Kokoskov, kendisi için “2. babam gibi” diyen Dragic’in o anlarda çok zorlandığını anladı ve takımının kazanması için böyle dikkat çekici bir karar aldı.

Sonuç açısından baktığımızda bu oldukça etkileyici. Bunun daha da ötesinde Kokoskov’un kendi karakterinden şartlar ne olursa olsun vazgeçmediğini gösteren bir olay.

Diğer yandan da Gherardini’nin onu takımın başında görmek istediğini anlatıyor bu durum. Yeni şartlar altında Fenerbahçe‘nin EuroLeague’de iyi bir B sınıfı takımı olması için Kokoskov’un bu üç özelliği de takıma yardımcı olabilir.

İşin karakter kısmına baktık, şimdi ise gelin biraz daha saha içine girelim.

Yeni Bir Basketbol Planı

“Basketbolda kazanmanın tek bir yolu yok. Oyuncu malzemenize göre birçok farklı yolla bunu yapabilirsiniz.”

Igor Kokoskov’un Fenerbahçe‘yle anlaştığı günden beri en çok merak edilen konulardan birisi Sırp koçun nasıl bir basketbol planı olduğu…

Özellikle EuroBasket 2017’i yakından takip etme şansı bulmayan ve NBA’yle de arası çok yakın olmayan basketbolseverler için bu oldukça belirsiz bir durum.

Bunu sizler için anlatacağız ama öncesinde şunu söylemek de bir sakınca görmüyorum; Zeljko Obradovic ile Igor Kokoskov farklı basketbol görüşleri olan koçlar. Dolayısıyla da basketbolseverleri farklı bir Fenerbahçe bekliyor.

Şöyle ki; 2015 yazından sonra planlaması çok belirli olan bir Fenerbahçe izledik. Sarı-lacivertliler, Zeljko Obradovic‘in yönetimi altında tempoyu düşüren ve bu düşük tempo içerisinde mümkün olduğunca fiziksel oynayarak rakibini bozmaya çalışan bir takımdı. İşin hücum tarafında ise bu fizikselliği bol bol sırtı dönük oyun üzerinden gösterdi.

Kokoskov’un takımları, bundan çok daha farklı bir basketbol planı izletti.

Açık konuşmak gerekirse; bu tablo karşılaştırma adına çok da uygun değil.

Slovenya’nın istatistikleri sadece 9 maçlık bir turnuvanın sonucunda ortaya çıkan istatistikler. Keza NBA ile EuroLeague arasında bir kıyaslama da çok doğru değil çünkü her iki ligde de farklı basketbol oynanıyor. Üstelik Kokoskov’un Suns’ı yetenek tavanı olarak kötü bir takımdı. Orada amaç kısa vadede bir yapı kurmaktan daha çok oyuncuların gelişmelerini sağlamaktı.

Fakat tablo kıyaslama adına çok uygun olmasa da yine de bize bazı çıkarımlar sunuyor.

En basitinden Kokoskov’un takımlarının oynadığı basketbol temposu çok farklı. İstatistiklerden de anlayabileceğiniz gibi Sırp koç, hem Slovenya Milli Takımı’nda hem de Suns’ta yüksek tempoyla oynamayı tercih etti. Her iki takımda da hem yüksek pozisyon sayısı hem de kısa sürede sonuçlandırılan hücumlar izledik.

Suns’ta Sırp koçun takımı ligdeki en hızlı 12.i Slovenya ise en hızlı 3. takımdı.  Burada Slovenya kısmını daha ilginç. Evet, bir turnuva olması tempoyu yukarı çıkartıyor ama aynı zamanda turnuva boyunca sürekli dikte etmeleri de bunun bir tercih olduğunu gösteriyor.

Keza çeyrek finaldeki Slovenya – Letonya maçını hatırlarsınız, bu açıdan belki de Avrupa basketbolunun büyük bir turnuvada gördüğü en etkileyici maçlardandı.

Fenerbahçe ise Obradovic döneminde 2015’ten bu yana hep tam tersini tercih etti. 2015-2016 sezonu dışında sarı-lacivertliler, hep ligin en yavaş tempoda oynayan takımlarının başında geldi. Kokoskov’un döneminde bu muhtemelen değişecek.

Diğer yandan diğer bir önemli istatistik ise hücum sayısına göre belirlenmiş post – up kullanımı…

Zeljko Obradovic döneminde Fenerbahçe’nin en çok kullandığı hücum silahlarından biri sırtı dönük hücumlardı. Sarı-lacivertliler, fizikli beşlerle özellikle forvetlerden sırtı dönük hücumlar oynayarak set dengesini oluşturmaya çalıştı.

Kokoskov bu konuda tam tersi bir tercihe sahip.

Suns’tayken elinde DeAndre Ayton gibi bir uzun olmasına rağmen takımına NBA şartlarına göre bile az sayıda sırtı dönük hücum kullandırdı. Küçük bir parantez, ligin en post-up hücum kullanan takımlarından biri olmasına rağmen buradan en çok sayı çıkartan 3. takımıydı Suns…

Keza Slovenya’da da bunu gördük. Şartlar gereği elimizde bu konuda bir istatistik yok ama o Slovenya takımı, kritik anların büyük bir kısmını 3 kısayla oynayan ve mümkün olduğunca yüzü potaya dönük olan bir takımdı. Yeni dönem Fenerbahçe’de de muhtemelen benzer bir planı sahada göreceğiz.

Şunu da belirtmek istiyorum; burada eskiyle yeni arasında bir üstünlük tartışması yapmıyoruz. Zaten böyle bir şeyi yapabilmek de mümkün değil.

Son yıllarda ağzımıza çok fazla ‘modern basketbol’ kalıbı takılmış durumda. Dolayısıyla da her şeyi buna göre değerlendiriyoruz ama aslında olay bu değil. Kokoskov’un kendisinin de söylediği gibi, basketbolda kazanmanın tek bir yolu yok. Obradovic daha fizikli ve yavaş bir oyuncu tercih ederken Kokoskov ise hızlı ve daha yüzü potaya dönük bir hücumu savunuyor. Burada tek önemli olan tercihlerinizi ne kadar iyi bir şekilde uygulayabildiğiniz…

Tercihlere geri dönersek; iki koçun kısalarına verdiği özgürlük arasında da farklılık var.

Zeljko Obradovic her zaman oyuncuları için sahada her şeyi planlamaya çalışan bir koç olmayı tercih etti. Bir molada Sloukas‘la yaşadığı o meşhur diyalogu hatırlarsınız.

Kokoskov ise özellikle kısalarına daha özgürlük vermeye yatkın olan bir koç. Türkiye’de bir özgürlük verilmesi nedense akıllara plansızlığı getiriyor fakat böyle bir şey yok. Zannedilenin aksine Avrupa’da bunu tercih eden koçların takımları da yine set oynuyor. Sadece temponun artmasıyla birlikte bütün olay, kısaların özgürlük alanı ne kadar genişletilebilir ona dayanıyor.

Suns ve Slovenya’da da bunu görüyoruz.

Slovenya zaten oyunun bütün kurgusunu Dragic & Doncic ikilisi üzerine kurmuş bir takımdı. Sahadaki bütün amaç, bu iki kısanın saha içinde daha fazla konfor alanına kavuşmasıydı. Vidmar’ın sert perdelemeleri de, Randolph’un 4 numaradan bitiriciliği de bunun üzerine kurgulanmıştı. Dikkat çekici bir diğer nokta ise bu ikisinden birini kenara aldığı zaman sahada bu rolü doldurabilecek Prepelic’i de tuttu. Kısaların takım içerisindeki o dominasyonunu sürdürmeye çalıştı.

Neredeyse bütün sezon oyun kurucusuz oynayan Phoenix’de de aslında yine buna benzer bir plan vardı. Kokoskov bütün sezon boyunda Devin Booker’ın yanında bu rolü doldurabilecek bir ikinci kısayı aradı. Elinde çok imkan olmamasına rağmen önemli katkılar almayı da başardı.

Zeljko Obradovic dönemindeki Fenerbahçe ise son sezon dışında böyle bir planı tercih etmedi. Sarı-lacivertliler ya iki dominant uzun üzerinden ya da kanat oyuncuları üzerinden kurgulanmış bir takım…

Mesela Kokoskov’un iki takımında da kısalardan en az birinin USG rating istatistiği %30’ün üstünde oldu. – Slovenya’da Dragic, Suns‘ta ise Booker – Fenerbahçe‘de ise 5 yılda USG ratingi en yüksek olan kısa %27.8 ile De Colo’ydu.

Yeni dönemde ise her şey olduğu gibi muhtemelen bu da değişecek.

Biliyorsunuz, Fenerbahçe’nin halihazırda kadro yapılanması henüz belli değil. Bütçenin aşağıya çekilmesiyle birlikte takımdaki bütün yabancıların geleceği hakkında farklı dedikodular var. Bu sebeple transfer süreci bittikten sonra kadro açısından da yepyeni bir Fenerbahçe görmemiz çok mümkün.

Bu yapılanmayı gördüğümüz zaman aslında her şey çok daha net bir şekilde ortaya çıkmış olacak. Çünkü Kokoskov’un gelecek sezon planlamasını aslında o zaman görmüş olacağız. Şu ana kadar konuştuğumuz her şey, Sırp koçun geçmişteki basketbol aklıyla alakalı.

Belki de buraya geldiği zaman bambaşka bir basketbol planını tercih edecek. Unutmamak gerekir ki Kokoskov, kariyeri boyunca farklı farklı basketbol felsefelerine sahip koçlarla çalıştı.  Suns’taki son sezonundan sonra belki de o da kafasında basketbola dair fikirlerini değiştirmiş olabilir. Transfer piyasasına geç başlamanın etkisiyle buna zorunda da kalabilir.

Böyle bir şey yoksa gelecek sezon kısaların çok daha ön planda olduğu, yüksek tempoyu ve hızı tercih eden bir Fenerbahçe izlememiz oldukça muhtemel. Ve açıkçası Obradovic sonrasında daha düşük bir bütçede onun planını aynı şekilde taklit eden bir koçtan farklı bir planla gelen bir koç beni daha çok heyecanlandırıyor.

Şeytanın Avukatlığı

Sarunas Jasikevicius’un Barcelona’yı tercih etmesi sonrası Fenerbahçe Beko, mevcut piyasada getirebileceği en iyi koçlardan birini getirdi. Haliyle de bu durum farklı bir heyecanı ortaya çıkardı. Heyecan da otomatikman insana her şeyin iyi gideceğini düşündürür. Tabii gerçekte öyle değil.

İşler bazen ters gider ve kafanızdan geçenlerle yaşananlar aynı olmaz. Elbette Fenerbahçe‘nin Igor Kokoskov tercihinde de böyle bir durumun yaşanma ihtimali var. Şeytanın Avukatlığı kısmınında da biraz bu ihtimalli deşmemiz lazım.

Yazının içerisinde de belirttiğim gibi, Kokoskov ilk kez Fenerbahçe tarzında bir takıma başantrenörlük yapacak.

Daha önceki 1. adamlık deneyimlerinde elinde ne varsa ona göre bir planlama yapan bir isimdi. Milli takım maceralarında belirli bir havuzdan oyuncu seçti. Suns‘ta amacı zaten kazanmak değildi. Şimdi, Maurizio Gherardini’yle birlikte amacı yarışmacı olmak olan bir takımın A’dan Z’ye her şeyini planlamasını gerekiyor. Bu, kariyerinde yaşamadığı bir tecrübe ve elbette büyük bir sınav olacak.

Dahası şartlar o kadar da müsait değil.

Kokoskov’un kafasında uygulamak istediği çok iyi bir plan olsa bile bunu gerçekleştirebilecek oyuncuları bulması zor olabilir. EuroLeague’de birçok takımın transferde önemli mesafeler kat ettiği bugünlerde Fenerbahçe’nin henüz resmileşen bir hamlesi yok. Datome dışında daha kadrodan ayrılacak diğer isimler bile resmileşmedi.

Üstelik pazar da çok geniş değil. Avrupa piyasasında birçok elit oyuncunun yeni takımı belli oldu. Keza coronavirüs sebebiyle NBA’in ertelenmesi de bu pazarı etkiledi. Orada oyuncular 18 Ekim’de serbest kalacak ve güvenilir bir yapı kurmak için o tarihi beklemek bana gerçekçi gelmiyor.

Zeljko Obradovic‘in ilk sezonunu hatırlarsınız, Fenerbahçe için işler yine böyle ilerlemişti. Pazar çok daraldıktan sonra sarı-lacivertliler transfere başlamış ve doğru kadro planlamasını yapamamıştı. Aynı durum burada da var ve üstelik bu sefer bütçe daha aşağıda…

Igor Kokoskov’un Avrupa’nın kendi şartlarını bildiğinden eminim. Her ne kadar EuroLeague, NBA’e benzemeye çalışsa da burada ekonomiden taraftara kadar her şey farklı. Sırp koç da muhtemelen bunu biliyordur fakat son yıllarda NBA’den geri dönen Avrupalı koçların iki ligin farklılıkları arasında çok fazla git gel yaşadığını gördük. Benzeri bir durumu Kokoskov’un yaşama ihtimali de var.

Öte yandan işin savunma tarafında da Kokoskov’un göstereceklerini çok merak ediyorum.

Siz de fark etmişsinizdir, hücum özelinde oldukça etkileyici bir koçtan bahsediyoruz ama savunma için benzeri bir söylemde bulunmak zor. Şampiyon olan Slovenya, maç başına potasında 77.0 sayı gördü ve 2000’den bu yana şampiyon olan takımlar arasında en çok sayı yiyen takımdı. Keza Kokoskov döneminde Suns, ligin en çok sayı yiyen 3. takımıydı. Kokoskov sonrasında ise Suns, bu alanda ligde 6 sıra yükseldi.

Yanlış anlaşılmasın, Sırp koçun takımlarına savunma yaptırmadığını iddia etmiyorum. Sadece nasıl bir planı olacak, yeni Fenerbahçe’nin savunma sertliği EuroLeague seviyesinde mi olacak bunu merak ediyorum.

Açıkçası zaten bu bölümde konuştuğumuz her şeyi sadece merak ediyorum çünkü Kokoskov’un kariyeri başladıktan sonra bunların düşünüldüğü kadar dert olmadığını da görebiliriz.

Fakat bana kalırsa; Kokoskov’un burada en çok ihtiyacı olan şey zaman olacak ve şimdiden Fenerbahçe’nin onun için bu zamanı yaratması gerekiyor.

Kıssadan Hisse

“Biz yine bir Final Four hedefi olan takım olarak yapılanabileceğimizi düşünüyoruz.”

Yazıyı, Fenerbahçe başkanı Ali Koç’un geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamayla kapatmak istiyorum. Sayın Ali Koç, geçtiğimiz günlerde bir televizyon kanalında hedeflerinin yine Final Four olduğunu söyledi. Muhtemelen sayın başkan, taraftarlarına basketboldaki hedeflerinin küçülmediğine dair bir güvence vermek istedi ama bu açıklama Fenerbahçe için yeni dönemi için sağlıklı bir açıklama değil.

Elbette gönül ister ki Fenerbahçe yine Final Four’da olsun. Burada bir sorun yok ama şartlar eskisi gibi değil. Sarı-lacivertliler çok güzel bir 7 sene yaşadı ve EuroLeague’in zirve takımlarından birisi olmanın nasıl bir şey olduğunu hissetti fakat artık bir adım geriye atması gerekiyor.

Eğer şartlarınız A takım seviyesinde olmaya yetmiyorsa, iyi bir B seviye takımı olup zaman içerisinde yükselmeye çalışmak kötü bir plan değil. Hatta bence Fenerbahçe’nin uzun vadede de geleceğini kurtaracak plan bu bile olabilir.

Önemli olan bu planı iyi bir şekilde uygulamak ve sürecin bitimine kadar arkasında olmak. Bunu yaparken de Fenerbahçe’nin hedeflerini iyi bir şekilde belirlemesi gerekiyor. Çünkü zaten Zeljko Obradovic sonrasında duygusal bir boşluk yaşanırken bir de olması gerekenden daha yukarıya hedefler konulursa çözülme yaşanabilir.

Dahası zamana ihtiyacı olan Kokoskov’a haksızlık edilmiş olunur. Sırp koç, doğru şartlar altında Fenerbahçe’yi yukarıya çıkarabilecek bir isim. Hem geçmişi hem de basketbol zekası bunu gösteriyor fakat özellikle ilk sezonu muhtemelen oldukça kaotik bir ortamda geçecek. Kulübün şartlar böyleyken hedefi daha yukarı koyması sadece zarar verir.

Aksine taraftara yarışmacı kalmanın da önemli olduğu, bir plan içerisinde zaman içerisinde hedeflerin büyüyebileceği şimdiden doğru bir dille anlatılması gerekiyor.

Çünkü gerçekçilik belki kalpleri acıtabilir ama eninde sonunda sizi doğru yere götürür. Fenerbahçe önümüzdeki iki yılda Kokoskov ve Gherardini’yle birlikte doğru yere gidecekse de ancak böyle gidebilir.

Not: İstatistikler için synger, NBA.com, EuroLeague.com ve overbasket kullanılmıştır. 

Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!

EuroLeague gündemindeki son gelişmeler için tıklayın!

EuroLeague’de transfer gelişmeleri için tıklayın!

Basketbol Süper Ligi’nden tüm gelişmeler için tıklayın!