by M. Bahadır Akgün / info@eurohoops.net
2013 yazında Fenerbahçe ile sözleşme imzalayan Zeljko Obradovic, inanılmaz 7 yılın ardından sarı-lacivertli kariyerine nokta koydu ancak giderken ardında dev bir tarih, o tarihi dolduran başarılar ve kocaman bir basketbol mirası bıraktı.
Zeljko Obradovic’in yerini doldurmak, onun yerine göreve gelmek hiç kimse için kolay değil zira kendisinin Avrupa basketbolunda yaptıklarını bugüne kadar yapabilen başka bir koç yok ve yakın gelecekte de o başarılara ulaşmak hiç kolay gözükmüyor. Zira henüz 32 yaşında ilk EuroLeague kupasını kazanan Obradovic, 10. kupa için gün saymaya devam ediyor. Yerel liglerde kazandığı başarılara ise bir hudut çizmek çok kolay değil.
Ancak şimdi birçok Avrupalı basketbolseverler için onun veliahtı olmaya en büyük aday olan Sarunas Jasikevicius kariyerinde ilk kez iddialı bir takımın, Barcelona’nın başına geçiyor ve ondan beklentiler mutlaka yüksek olacak. Peki neden Sarunas Jasikevicius, Avrupa basketbolunun gerçek prensi olarak görülüyor?
Litvanyalı basketbol efsanesinin kariyer başlangıcı Zeljko Obradovic ile uzak sayılabilecek bir benzerlik gösteriyor: Kendi ülkesinin büyük takımı ile kariyerinin henüz başında Final Four macerası yaşadı Saras. Tabii Obradovic o başarıya daha farklı bir Partizan takımı ile, çok zor koşullar altında, bir sonraki adımı da atıp şampiyonluğa giderek ulaşmıştı.
Dolayısıyla henüz kariyerlerinin başında bile büyük bir fark atıyor Obradovic, Saras’a. Öte yandan şunu da belirtmekte fayda var: Saras, baş antrenörlük kariyerinin henüz başlarında önemli bir sınavı kabul edip Barcelona’ya gidiyor. Burada vereceği sınav onun kariyerinin gidişatı konusunda çok belirleyici olacak.
“Eğer kolay olanı isteseydim, Porto’da kalırdım. Güzel mavi bir koltuk, Şampiyonlar Ligi kupası ve Tanrı… Sonra da ben.”
Bu sözler efsanevi bir başka çalıştırıcı Jose Mourinho’ya ait. Tıpkı Mourinho gibi Sarunas Jasikevicius da belki de Zalgiris Kaunas’ta kalsa hayat onun için çok daha kolay olabilirdi. Kendisine yönelik inanılmaz bir sevgi, üç yıl üst üste Litvanya’da yılın koçu ödülü, EuroLeague’de beklentileri aşan başarılar ve daha nicesi…
Zalgiris taraftarının Saras’ı sevmemek için hiçbir sebebi yok. Dahası koşulsuz desteğin Avrupa basketbolundaki karşılığı olan Zalgirio Arena tribünleri de herkesin önünde çalışmak isteyeceği bir atmosfer yaratıyor. Öte yandan Saras, tıpkı hocası Obradovic gibi, yalnızca konfor ve sınırlı başarı aramak için fazla hırslı. Hep yeni bir mücadele, hep yeni bir sınav, hep zirve arayışında olan Saras, bu yönüyle bizlere Obradovic’i hatırlatıyor.
Önüne gelen sınavı kabul eden Obradovic, oyunculuğu bırakır bırakmaz Partizan’ın başına geçmiş ve takımı tarihinin en büyük başarısına taşımıştı. Saras için o geçiş yaş olarak daha geç ve bir yardımcı antrenörlük deneyimi sonrası yaşandı ancak o da böyle bir sınava hep hazır olduğunu daha ilk günlerden gösterdi. Hatta öyle ki hem Obradovic hem de Saras bu sınava belki de oyunculuk günlerinden kendilerini hazırlıyorlardı. Henüz oyunculuk günlerinde ne kadar büyük basketbol dehalarına sahip olduklarını gösteren ikilinin hikayesi bu anlamda da kesişiyor.
Daha önce Panathinaikos’ta birlikte de çalışan ikilinin hareketlerinde, küçük detaylarda Saras’ın Zeljko Obradovic’i nasıl örnek aldığını görebiliyorsunuz. Sahadaki bir oyuncunun yanlışı sonrası kenardaki isimlere verilen uzun tiratlar, saha kenarındaki anlık patlamalar ve saha dışındaki renkli kişilikler de yine birçok basketbolsevere Zeljko Obradovic’i anımsatan durumlar.
Dahası ikilinin birbirine olan büyük sevgi ve saygısı da insanların bir “veliaht” görme konusundaki iştahını artırıyor hâliyle. Zeljko Obradovic, Saras’ın 2017’de Yunanistan’daki düğününde Litvanyalı efsanenin en yakınındaki isimlerden biriydi. Saras, yıllar öncesinde verdiği bir röportajda “Asla Zeljko Obradovic’in aleyhine bahse girmemelisiniz” diyecek kadar büyük saygı duyuyordu hocasına.
Yahut ikilinin 2018 Final Four’daki yarı final maçında birbirlerini kucaklamaları, Final Four öncesi basın toplantısında Saras’ın Zeljko Obradovic’e saygı duruşu, ikisinin karşı karşıya geldiği maçlarda ekranlara yansıyan senkronize tavırları ve daha niceleri bu ilişkinin ne kadar yakın olduğunu defalarca gözler önüne serdi. Son olarak birçok iddiaya göre Obradovic’in Saras’ı Fenerbahçe’yi çalıştırmaya ikna etmek için temasa geçtiği iddiaları daha da fazla iştah kabarttı.
Romantizm güzel ama… Ya gerçekler?
Tüm bunlardan bahsetmişken işin bir de romantizmden uzak, daha gerçekçi boyutuna bakmakta fayda var.
Basketbol hikayeleriyle güzel bir oyun ve bu hikayelere hep yenilerini eklemek istiyoruz. Dahası Saras ve Zeljko Obradovic‘in karizmatik karakterleri de bize Avrupa basketbol tarihinin en güzel hikayelerinden birini vaat ediyor ancak o hikaye bizim sandığımız kadar ihtişamlı bir hikaye olmayabilir. Belki de Saras’a kendisinin Obradovic‘in veliahtı ya da benzeri olarak görüldüğü söylense onun buna cevabı hayli karşıt, çok farklı olabilir. Bizim yaratmak istediğimiz hikaye Saras’ın kendisi için yazmak istediği hikayeler muhtemelen çok farklı.
Dahası, Zeljko Obradovic’in baş antrenörlük kariyerine başladığı günün üzerinden artık neredeyse 30 yıl geçti ve Saras’ın yazacağı hikaye ister istemez farklı olmak zorunda. Elbette genç çalıştırıcı ustasından büyük dersler alacak, ondan esinleneceği birçok konu olacaktır ancak bu hikayelerinin aynı olacağı anlamına gelmiyor.
Ayrıca Saras şimdiye kadar yalnızca Zalgiris‘te geçirdiği kısa kariyeri boyunca hep bilhassa oyun kurucularına bambaşka seviyeler atlatan, diğer oyuncularını da özellikleri ve Saras’ın onlardan istedikleri anlamında önemli ölçülerde kullanabilen bir koç oldu ancak Obradovic yıllar boyu o kadar farklı profillerde o kadar farklı takımlar çalıştırdı ki bu da bizim için “onların benzerliğini” anlatan bir done olmayabilir.
Kısa sürede önemli başarılar yakalayan ve Zalgiris’e çok uzun zaman sonra Final Four heyecanı yaşatan Saras, bazı yönleriyle elbette Zeljko Obradovic’ten ayrılıyor. Bunların başında da teknik anlamda detay ama derin ve önemli bir fark geliyor.
Zeljko Obradovic, kariyerinin başından itibaren gittiği her takımda, aldığı her kadroyla elindeki malzemeyi göre kendisini yontmayı başaran bir efsane oldu. Bu noktada bunun ne kadar zor olduğunun altını çizmekte fayda var. Belki ilk koçluk yıllarınızda bu o kadar zor olmayabilir ancak bir kez başarı geldiyse insan kolay kolay kendi sisteminin dışına çıkmak istemez. Bu da çoğu zaman başarılı olabilecek isimlerin gözden kaybolmasının önünü açar. Kimi zaman kendi sisteminizi her yerde uygulayabilmek de başarı sebebidir ancak bir kez daha yineliyorum, Obradovic’in kendisini döneme ve elindeki personele adapte edebilmesi bu zamana kadar kimsenin bu kadar istikrarlı bir şekilde yapamadığı bir şey.
Çok uzağa gitmeye gerek yok, şöyle bir düşünün. Fenerbahçe onun gelişinden bu yana 2015-2016’dan 2016-2017’ye geçiş hariç zaman zaman çok büyük kadro değişimleri ile yola çıktı. Örneğin Ekpe Udoh takımdan ayrılırken yerine onun özelliklerine çok uzak bir uzun oyuncu alındı ama buna rağmen Fenerbahçe EuroLeague’de bir kez daha final oynadı. Hatta sonucu nedeniyle zaman zaman başarısız kabul edilen 2018-2019 sezonunda sarı-lacivertliler daha da farklı bir profil ve birçok eksik oyuncu ile normal sezonu domine edip lider bitirmişti. Dolayısıyla Obradovic’in değişim konusundaki başarılı istikrarı takdire şayan.
Öte yandan Sarunas Jasikevicius şu ana kadar Zalgiris’te elindeki personeli kendi sistemine adapte etmeye çalışan bir profil çizdi. Bu profil elbette Barcelona kariyerinin ilk gününden itibaren değişebilir zira elinde bambaşka bir kadro yapısı, çok daha yüksek bir bütçe ve farklı bir taraftar profili olacak. Hâl böyleyken değişim Saras için de kaçınılmaz.
Kişisel fikrim Saras’ın kendisini başarısızlığa götürecek bir takıntıya kapılmak için fazla zeki olduğu yönünde. Litvanyalı basketbol efsanesi, o değişime ayak uydurup bu sınavın altından başarıyla kalkacaktır. Öte yandan o başarı da kendisini Zeljko Obradovic’in veliahtı olarak kabul edilmeye bir adım daha yaklaştırabilir.
Zeljko Obradovic’in veliahtı olmak bir yana, onun başarılarına yaklaşmak bile kolay değil ancak genç koç Saras’ın önünde bunu deneyeceği uzun bir koçluk kariyeri var gibi gözüküyor.
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!