by Semih Altınbaş & Semih Tuna / info@eurohoops.net
Avrupa basketbolunun o zengin çeşitliliğini yansıtan en önemli unsur farklı farklı ülkelerden çıkan isimlerin en üst düzeydeki mücadeleleriyle uzunca bir zaman diliminde basketbolseverlerle buluşması olsa gerek…
Zaten “kıta basketbolu” dediğimiz olgunun getirisi olarak düşünebileceğimiz ilk şeyler bu uçsuz bucaksız, kalabalık gelenekler ve onların bünyesinden çıkan sporcu jenerasyonlarıdır.
Eurohoops Fırın olarak yeni başladığımız bu yazı dizisinde bu geleneklerin Eski Kıta’daki en üst düzey basketbol organizasyonu olan EuroLeague’deki yansımalarını huzurlarınıza taşıyacağız.
Sıradaki ülke İtalya.
İtalya basketbolu özellikle 70’lerden 2000’lerin ilk yarısına kadar olan bölümde kulüp takımlarının göz önündeliğiyle dikkatlerden kaçmamış bir gelenek.
Peki İtalyanlar, son 20 yılda EuroLeague’de hangi oyuncularıyla öne çıktılar?
Oyun Kurucular
#10 Daniel Hackett
Kariyer: Montepaschi Siena, Olimpia Milano, Olympiacos, Brose Bamberg, CSKA Moskova
İstatistikleri: 8 sezon 192 maç 8.3 sayı, 3.0 asist, 2.6 ribaund
Babası eski NBA oyuncusu Rudy Hackett’ın 9 yıllık İtalya macerasında dünyaya gelen ABD kökenli Daniel Hackett, kariyerinin çok uzun bir bölümünü İtalyan takımlarında geçirdi.
2006-2009 yılları arasında kolejde boy gösterdikten sonra draft edilmeyen Hackett, Pallacanestro Treviso’da profesyonel kariyerine başlama kararı aldı.
2009-2015 yılları arasında Treviso, Pesaro, Siena ve Milano gibi 4 İtalyan takımının formasını giyen Daniel’ın en çok göze çarptığı dönem 2012-13 sezonunun tamamı ve 2013-14 sezonunun bir kısmındaki Montepaschi Siena deneyimiydi.
Devamında Olympiacos ve CSKA formalarını terletti, Yunan ekibiyle bir EuroLeague Finali’nde boy gösterip Rus temsilcisiyle de şampiyonluğa ulaştı.
#9 Massimo Bulleri
Kariyer: Benetton Treviso, Olimpia Milano
İstatistikleri: 9 sezon 126 maç 8.7 sayı, 1.8 ribaund, 1.7 asist
İtalyan basketbolunun büyük efsanelerinden birisi olan Massimo Bulleri, Benetton Treviso’nun ihtişamlı dönemlerinde 1999-05 yılları arasında formasını giymişti. 21 yıl süren kariyeri boyunca İtalya’nın dışına hiç çıkmayan Bulleri, epey değişik meziyetleri olan skorer bir guard olarak göze çarpmıştı.
Tyus Edney, Denis Marconato, Jorge Garbajosa gibi isimlerin bulunduğu kadroyla 2003’te finale kadar yükselseler de Ettore Messina yönetimindeki Treviso, Dejan Bodiroga’nın Barcelona’sına Barcelona’da boyun eğdi.
Şimdilerde İtalyan 2. Ligi ekiplerinden Basket Ravenna Piero’da asistan koçluk yapan 42 yaşındaki Bulleri, EuroLeague bünyesinde geçirdiği 9 sezonda 8.7 sayı – 1.8 ribaund – 1.7 asistle öne çıkan bir figür olmuştu.
Şutör Guardlar
#5 Gianluca Basile
Kariyer: Fortitudo Bologna, Barcelona, Cantu, Olimpia Milano
İstatistikleri: 12 sezon 223 maç 9.7 sayı, 2.5 ribaund, 2.1 asist
İtalya’nın yakın tarihteki kuşkusuz en büyük efsanelerinden birisi Gianluca Basile’dir.
Temsilcimiz Anadolu Efes‘i Bologna’dayken yıktığı son saniye şutuyla çok hatırlanır Türkiye’de. Modern tarihte sadece en iyi İtalyan basketbolcular değil, en iyi 2 numaralar arasındaki yeri yadsınamaz.
O dönemki İtalyan basketbolcuların ekmeğini yediği önemli kulüpler Virtus Bologna, Fortitudo Bologna ve Benetton Treviso olarak yer buluyordu daha çok.
Basile de Fortitudo’nun Carlton Myers sonrası dönemde beraber en güvendiği isimler arasındaydı. Sonrasında Barcelona’nın yolunu tuttu ve orada da çok iyi bir kariyere imza attı. 2010’daki EuroLeague şampiyonluğuyla da kariyerini taçlandırmış oldu.
#23 Marco Belinelli
Kariyer: Virtus Bologna, Fortitudo Bologna
İstatistikleri: 5 sezon 76 maç 7.9 sayı, 1.3 ribaund, 0.9 asist
Kariyerini çok uzun bir zamandır Amerika Birleşik Devletleri’nde devam ettiriyor olsa da EuroLeague’e çok çok genç yaşta adım atmış olması ona burada da kaydadeğer bir kariyer hediye etti.
Dış şutörlüğüyle daha o yıllardan dikkat çeken Marco Belinelli, yüzde 37.9 gibi bir üçlük isabetine sahip olduğu Avrupa deneyiminde boy gösterdi.
Henüz 16 yaşındayken Virtus Bologna formasıyla Ettore Messina’nın Benetton’ı karşısında 5 dakika süre alan Belinelli, sonrasında ezeli rakipleri Fortitudo’yla 4 sezon geçirdi. 2004’te Maccabi Tel Aviv‘e karşı alınan 118-74’lük ağır final mağlubiyetinde de kadrodaydı.
2007’ye kadar İtalya’da kaldı. Sonrasıysa malum NBA kariyeri ve 2014’te gelen şampiyonluk.
#10 Carlton Myers
Kariyer: Fortitudo Bologna, Montepaschi Siena
İstatistikleri: 3 sezon 38 maç 12.3 sayı, 2.0 ribaund, 2.0 asist
Carlton Ettore Francesco Myers…
Myers, bu kıtadaki saf skorerin kesinlikle sözlükteki karşılığıydı. Onun İtalya’daki dönemi, Sasha Danilovic’le girdikleri kıyasıya rekabet ve unutulmaz Fortitudo – Virtus maçları hala birçok basketbolseverin en unutamadığı anlar arasında yer alıyor.
Aktif dönemi daha çok 1990’lara denk gelse de modern EuroLeague döneminde geçirdiği 3 sezon boyunca çok çok etkili bir isimdi Carlton Myers. Listede yer almayı bu yüzden sonuna kadar hakediyor.
Bütün kariyerini geçirdiği İtalya’da milli takımla da 1999’da Avrupa şampiyonu olduktan sonra 2000 yılında Sidney Olimpiyatları’nda ülke bayrağını taşıyan isimdi.
Kısa Forvetler
#8 Danilo Gallinari
Kariyer: Olimpia Milano
İstatistikleri: 3 sezon 19 maç 14.7 sayı, 4.1 ribaund, 1.4 asist
Yıldız ruhluydu hep. Danilo Gallinari, 2006-2008 yılları arasında Milano‘yla atıldığı ilk EuroLeague tecrübesinde çok iyi iş çıkardı.
2007-08 sezonunda 11 maçta 14.9 sayı ortalamasıyla oynayan Gallo, ertesi sezon Belinelli’nin izinden giderek NBA’in yolunu tuttu.
Yeniden yuvasına dönüşü 2011-12 sezonunda NBA lokavt dönemine denk geldi. O sezon da 7 maça çıkan yıldız oyuncu 16.4 sayıyla mücadele etmişti.
Şimdiye kadar NBA’deki İtalyan oyuncular arasında çok özel bir yer edinen Danilo Gallinari hala en üst seviyede kariyerine devam ediyor. Yetenekleri onu nereye kadar taşıyacak, bunu göreceğiz.
#70 Gigi Datome
Kariyer: Montepaschi Siena, Lottomatica Roma, Fenerbahçe
İstatistikleri: 10 sezon 204 maç 8.9 sayı, 3.6 ribaund, 1.0 asist
Capitano. 2015 yılına kadar aslında öyle çok da göze batan bir kariyeri yoktu Gigi Datome‘nin. Ne zaman ki Fenerbahçe‘yle yollarını birleştirdi, tüm hikaye orada başladı.
Aradan geçen 5 yılda bir efsane haline geldi. Hem Türkiye’deki basketbolseverler açısından hem de Fenerbahçeliler açısından.
Zeljko Obradovic yönetiminde takım Avrupa’nın zirvesine yükselirken onun oyunu da çok farklı bir evreye taşındı ve 2017’deki EuroLeague şampiyonluğunda en büyük pay sahiplerinden birisi oldu.
Listedeki 4 Avrupa şampiyonundan birisi Datome.
Şimdi tekrar ülkesine döndü ve Olimpia Milano‘nun şampiyonluk hedefi için ter akıtacak.
#5 Alessandro Gentile
Kariyer: Olimpia Milano, Panathinaikos
İstatistikleri: 6 sezon 80 maç 10.7 sayı, 2.5 ribaund, 2.1 asist
Ale Gentile gerçekten de inanılmaz yetenekli ve kendisinden çok daha fazlası beklenen bir isimdi. Kendinden beklenenleri karşıladı mı? Bu sorunun cevabı hayır.
Ancak onu izlemekten keyif aldığımız anlar hiç mi olmadı? Bu sorunun cevabı da hayır. Olimpia Milano‘nun formasını uzun yıllar terletirken 2013-2015 yılları arasındaki performansıyla adından çok söz ettirdi.
Hala üst seviye bir oyuncu ve Virtus Bologna, Trento gibi EuroCup takımlarında mücadele edebiliyor. Fakat onun uzun yıllar EuroLeague’de söz sahibi olabileceği bahsedilirken geldiğimiz nokta çok da hoşnut etmiyor insanı bir basketbolsever olarak.
Uzun Forvetler
#4 Nicolo Melli
Kariyer: Olimpia Milano, Brose Bamberg, Fenerbahçe
İstatistikleri: 9 sezon 207 maç 7.4 sayı, 4.7 ribaund, 1.5 asist
Basketbolun virtüözü. Nicolo Melli‘yi Türkiye’de izleyebilmiş olmak büyük onur ve keyifti hakikaten.
Brose Bamberg‘de Andrea Trinchieri’nin takımında başlayan yıldıza evrilme macerası onu büyük takımların radarına soktu ve Fenerbahçe 2017 yılında onu kadrosuna kattı. EuroLeague şampiyonu takımda oynayacaktı artık.
Ekpe Udoh’un ayrılığı sonrasında yaşanması muhtemel sıkıntılar Melli‘nin oyunundaki artılarla yok olurken Fenerbahçe üst üste 3. finalini oynuyor, her ne kadar takım kaybetse de Melli 28 sayıyla gecenin flaş ismi oluyordu.
Ayrılığı da Sarı-Lacivertliler’i derinden etkiledi. Kesinlikle İtalya basketbolunun en önemli figürlerinden birisi.
#7 Gregor Fucka
Kariyer: Fortitudo Bologna, Barcelona, Lottomatica Roma
İstatistikleri: 7 sezon 133 maç 12.3 sayı, 6.2 ribaund, 1.0 asist
2.15’lik bir oyuncu olarak sahada yapamadığı şeylerin sayısı azdı. 90’ların sonu ve 2000’lerin başında Fortitudo Bologna’yı taşıyordu resmen.
Barcelona’ya gittiğinde rolü Svetislav Pesic önderliğindeki Dejan Bodiroga, Saras Jasikevicius, Juan Carlos Navarro, Rodrigo De La Fuente ve Roberto Duenas gibi oyuncuların yanında biraz bölünse de hala en kritik isimlerdendi ve takımın büyük üçlüsünün bir parçasıydı.
90’larda Olimpia Milano‘yla başlayan EuroLeague kariyeri boyunca ihtişamlı bir görüntü çizdi. Hem sahada hem de istatistik kağıdında dolu dolu performanslar ortaya koyan bir isimdi. Sırtı dönük oyunu, orta mesafe şutları derken fiziğinin de etkisiyle dayanılmaz bir hücum silahıydı.
Pivotlar
#8 Denis Marconato
Kariyer: Benetton Treviso, Barcelona, Montepaschi Siena, Cantu, Dinamo Sassari
İstatistikleri: 11 sezon 196 maç 6.6 sayı, 4.9 ribaund, 0.7 asist
Denis Marconato önce 2003’te Ettore Messina’nın Tyus Edney, Jorge Garbajosa, Trajan Langdon, Massimo Bulleri gibi isimlerden kurulu final takımının pivotuydu ancak o takım Barcelona’daki Final Four’da ev sahibine kaybetmekten kurtulamamıştı.
2005’teyse yıldızlar karması Gianluca Basile, Gregor Fucka, Bootsy Thornton, Juan Carlos Navarro, Michailis Kakiouzis gibi isimlerin bulunduğu Barcelona’nın formasını giydi ancak o takım da 2006 Final Four’unda 35 yıllık şampiyonluk hasretini dindirecek CSKA‘ya elendi.
Marconato’nun uzun kariyeri 42 yaşına kadar devam etti. İtalya basketbolunun unutulmaz pivotu 2017 yılında parkelere veda etti.
#11 Andrea Bargnani
Kariyer: Benetton Treviso, Baskonia
İstatistikleri: 4 sezon 53 maç 7.4 sayı, 2.6 ribaund, 0.3 asist
Andrea Bargnani de Danilo Gallinari, Marco Belinelli ve Gigi Datome gibi kariyerinin önemli bir bölümünü NBA’de geçirmiş isimler arasında.
Öncesinde Benetton Treviso’da 3 sezonluk önemli bir kariyeri vardı. Tam kulübün iyice Avrupa’nın zirvesinden ayrılmaya başladığı dönemlerde Bargnani de onların bir parçasıydı.
2006 NBA Drafti’nde 1 numaradan seçilen İtalyan pivot, Toronto Raptors‘ın yolunu tuttu ve 7 yıl boyunca ekibin en önemli parçalarından biri olurken 2016’ya kadar NBA’de kaldı.
EuroLeague’e geri dönüşü 2016-17 sezonunda Baskonia‘yla olurken o eski halinden eser yoktu. Fakat yine de İtalyan EuroLeague oyuncuları arasındaki yeri ayrıdır.