by Semih Altınbaş / info@eurohoops.net
Tüm sporları açık bir değerlendirmeye aldığımız zaman gerek kurumlar gerekse takımlar çerçevesinde başarıya ulaşmak için sağlam bir mantaliteyle, yöneticilerin oluşturduğu stratejilerle gelen başarılardan söz etme gereksinimi doğar.
Bu bağlamda dünya basketbolu açısından bakacak olursak NBA ve EuroLeague’de önceki paragrafta dediğim gibi hem kurumsal hem takımsal değerlendirmede edinilen başarılarda yöneticilerin payları oldukça büyük.
Biz saha içindeki kahramanları izlemekten her ne kadar fazla keyif alsak da reklamcılık ve pazarlamadan tutun, yapılan transferlerden kulüplerin ekonomisine kadar birçok konuda sorumluluk sadece onlara ait.
Ancak başarılar kutlanırken de isimlerini en çok duyduğunuz kişiler çoğunlukla onlar olmuyor…
Eurohoops Fırın olarak bu konuya Avrupa basketbolu çerçevesinde bakmaya karar verdik ve sizleri 2004-05 sezonundan beri EuroLeague’de dağıtılan Yılın Yöneticisi ödülünü kazanan 13 başkan, yönetici ve genel menajerle buluşturuyoruz…
Jose Antonio Querejeta (Baskonia)
Kazandığı Sezon(lar): 2004-05, 2015-16
13 yıllık profesyonel basketbol oyunculuğu kariyerinin 8 senesini Baskonia forması altında geçiren Jose Antonio Querejeta, basketbolu bıraktıktan hemen sonra takımın Ekim 1988’deki başkanlık seçimlerine tek aday olarak katıldı. Kazandı…
Sonrası ise tarihin ta kendisi. 13 sene boyunca Barcelona forması giyen Chicho Sibilio ile 1988’de Boston Celtics‘le sözleşme imzalayan Porto Rikolu Ramon Rivas’ın takıma alınmasını küçük hedefleri olan bu kulübün gelişiminde önemli bir sıçrama olduğunu söylüyor Josean.
İlk lig şampiyonluğuna 1995’te ulaşan ekibin 1996 yılında Rivaslı, Velimir Perasovicli kadroyla Saporta Kupası’nın kazanılmasının getirdiği müthiş deneyimle 2000’li yıllarda şimşek gibi bir “TAU Ceramica” izleme şansı buldu basketbolseverler.
Bu süreçte 3 lig şampiyonluğu, 4 Kral Kupası ve 4 Süper Kupa kazandı Baskonia! Kadrosunda çok büyük yıldızlara ev sahipliği yaparak 6 kez EuroLeague Final Four’u oynadı ve 2 kez ikinciliğe ulaştı.
Şüphesiz ki Querejeta ve 32 senede yazdığı bu hikaye eğer ödül daha önceden, FIBA döneminde dağıtılmaya başlasa 2 ile kalmayacaktı!
Marco Baldi (ALBA Berlin)
Kazandığı Sezon(lar): 2008-09, 2014-15
58 yaşındaki Marco Baldi genç yaşlarda formasını giydiği BC Charlottenburg’a 1990’larda yönetici olarak dönüş yaptı ancak kulübün bir sponsoru yoktu.
O aşamada Alman geri dönüşüm şirketi Berlin Albatrosse ile anlaşan kulübün ismi de değişerek ALBA Berlin oldu. Ne olduysa bu hamleden sonra oldu zaten. 1997 ve 2003 arasında tam 7 kez arka arkaya Almanya Bundesliga’yı şampiyon tamamlayan Berlin ekibi 1995’te Koraç Kupası şampiyonluğunu elde etti.
İlk kez EuroLeague’de mücadele etmeye 1996 yılında başlayan ALBA’nın başarı merdivenlerini tırmanma süreci 30 yıla dayanan bir tarihi kapsıyor. Turnuvada grup aşamasını geçerek ilk kez 2008-09’da Top 16 yolculuğu başlarken o sezon sonunda Baldi de ilk ödülünü alıyordu…
Son olarak geçen sezon Luke Sikma önderliğindeki Peyton Sivalı, Rokas Giedraitisli kadrosuyla EuroCup’ı kazandı Berlin ekibi.
Paulius Motiejunas (Zalgiris Kaunas)
Kazandığı Sezon(lar): 2017-18, 2018-19, 2022-23
Motiejunas 2013’te geldiği görev boyunca Zalgiris‘i dipten tekrar zirveye çıkaran isimlerden birisi oldu diyebiliriz. Ocak 2016’da Gintaras Krapikas’la yolların ayrılmasının ardından Sarunas Jasikevicius’u başantrenörlüğe taşıması kararı bu noktada bir örnektir.
2023 yılına geldiğimizde Motiejunas ve Jasikevicius önderliğindeki Zalgiris Kaunas biletleri aylar öncesinden yok satan, 2018’de Final Four’a kalma başarısı göstermiş ve playoff tartışmalarında adını mutlaka yazabileceğiniz takımlardan birisi konumunda.
E tabii buna önayak olan sistemi oluşturan isimlerin de ödüllendirilmesi kaçınılmaz! Üst üste iki kez aldı bu ödülü Paulius Motiejunas.
Ardından geçtiğimiz sezonda da sekizinci sıradan Zalgiris playoff yapmayı başardı ve Motiejunas, uzun bir aranın ardından ödüle tekrar kavuşmuş oldu.
Sergey Kushchenko (CSKA Moskova)
Kazandığı Sezon(lar): 2005-06
Rus ekibi Ural-Great’in kurucularından biri olan Sergey Kushchenko, 1995-2002 yılları arasında iki Rusya şampiyonluğu kazanan takımı çektiği noktanın ardından CSKA Moskova’da görev almaya başladı.
1999’da Rusya’da Yılın Basketbol Adamı seçilmesi, 2008’de Time Dergisi’nin En İyi Spor Yöneticileri listesine dahil edilmesi gibi pek çok başarısı bulunan Kushchenko ayrıca 1971 şampiyonluğunun ardından tam 35 yıl geçmişken CSKA Moskova’yı 2006 EuroLeague sezonunda zirveye taşıdı.
Theo Papaloukas, J.R. Holden, Matjaz Smodis gibi yıldızlarla beraber Ettore Messina’nın da CSKA bünyesine katılması kendisinin döneminde gerçekleşmişti.
Basketbolseverler onu 2016 EuroLeague Finali’nde saha kenarında yaşanan hadiseden de hatırlayacaktır. Kendisi şimdilerde VTB Ligi’nin başkanlığını yürütüyor.
Juan Manuel Rodriguez (Unicaja Malaga)
Juan Manuel Rodriguez (solda) ve EuroLeague’in eski2 CEO’su Jordi Bertomeu
Kazandığı Sezon(lar): 2006-07
2005-06 sezonunda tek ACB şampiyonluğunu kazanan Unicaja Malaga’nın ertesi sezon EuroLeague’de de kendini kanıtlaması açısından 2006-07 sezonu epey önemliydi.
Kulüp efsanesi Berni Rodriguez, Daniel Santiago, Carlos Cabezas, Marcus Brown, Pepe Sanchez, Florent Pietrus, Marko Tusek gibi oyuncuların bulunduğu kadro playofflarda Barcelona’yı 2-1’le geçerken Final Four’un meşhur Obradovic – Messina rekabetine finalde tanıklık edeceği belliydi.
Ancak yine de Sergio Scariolo’nun Malaga’sı gidebildiği yere kadar gidip TAU Ceramica’yı da üçüncülük maçında devirerek oraya layık olduğunu belirtti.
Kulüp tarihinin en büyük başarılarından birini elde eden takımın en yüksek mertebesindeki isim olan Juan Manuel Rodriguez de EuroLeague’de Yılın Yöneticisi ödülünün sahibi oldu.
Ferdinando Minucci (Montepaschi Siena)
Kazandığı Sezon(lar): 2007-08
İtalya’da medya sektöründe başarılı bir kariyer sürdüren Minucci 1990’da Mens Sana Basket Siena’nın Pazarlama ve Reklamcılık Direktörü oldu. İki yılın ardından ise Genel Direktörü olarak bu görevi 1999 yılına kadar yürüttü. Ardından tamamen ipleri eline alacağı başkanvekilliği görevine geldi.
Ülkedeki en eski banka olan Banca Monte Paschi’yle sponsorluk bağı geliştiren Ferdinando Minucci’nin oluşturduğu bu yapı 2002’de Ergin Ataman önderliğinde Saporta Kupası şampiyonluğu; 2004, 2007 ve 2008’de İtalya Ligi şampiyonluğunun yanında üç EuroLeague Final Four’unu yanında getirdi.
2007-08 sezonunda Bootsy Thornton, Terrell McIntyre, Rimantas Kaukenas, Shaun Stonerook, Ksistof Lavrinovic gibi isimlerden oluşan Siena playofflarda Fenerbahçe Ülker’i geçip, Final Four’da Maccabi Tel Aviv‘e elenmişti. Baskonia‘yı yenerek 3. olmayı başardılar.
2009-10 / Przemyslaw Seczkowski (Asseco Prokom Gdynia)
Kazandığı Sezon(lar): 2009-10
2009-10 sezonu bir Polonya takımının EuroLeague’de geçirdiği en başarılı sezon olarak kayıtlara geçti. Qyntel Woods, David Logan, Daniel Ewing, Pape Sow, Jan Jagla ve Ratko Varda gibi tanıdık isimlerin olduğu Asseco Prokom, normal sezon ve Top 16 segmentindeki 16 maçında 7 galibiyet alarak playofflara kaldı.
Ancak o sezon bünyesinde Milos Teodosic, Theo Papaloukas, Josh Childress, Sofoklis Schortsanitis ve Linas Kleiza gibi oyuncular bulunduran Olympiacos‘a elendiler. Yine de o seride onlardan bir maç almayı başardılar.
Arka Gdynia’nın CEO’su Przemyslaw Seczkowski de o sezon takımın tarihindeki en büyük başarının ardından Yılın Yöneticisi seçildi.
Pavlos & Thanasis Giannakopoulos (Panathinaikos)
Kazandığı Sezon(lar): 2010-11
2010-11 sezonu Panathinaikos‘ta Dimitris Diamantidis’in esip gürlediği bir sezon olarak Vassilis Spanoulis’i ezeli rakipleri Olympiacos‘a kaptırmalarına rağmen şampiyonluğa uzandıkları yıl olarak kayıtlara geçti.
Kan kaybeden Yeşiller’in bitmediklerini kanıtlamaları gerekiyordu! 1992’den beri Giannakopoulos Ailesi’nin elinde olan kulüp en iyi sezonlarını 2011’de mi geçirdi, bu tartışılır ancak en unutulmaz şampiyonluklarından birisini kazandı!
Zeljko Obradovic‘in 8. şahsi şampiyonluğuna giden yolda Barcelona’yı playofflarda deviren PAO, Montepaschi Siena ve Maccabi Tel Aviv‘i geçerek 6. kez EuroLeague şampiyonu oldu… 15 senede!
Bunun üzerine Pavlos ve Thanasis Giannakopoulos da EuroLeague’de Yılın Yöneticisi seçildiler.
Panagiotis & Georgios Angelopoulos (Olympiacos)
Kazandığı Sezon(lar): 2011-12
2000’li yılların ikinci yarısında yapılan atılım sonucunda gelen Final Four ve 2010’lar… Öncesinde Olympiacos‘un tarihindeki tek şampiyonluk 1997’de Dusan Ivkovic önderliğinde ve David Rivers gibi bir isimle Barcelona karşısında kazanılandı…
2006’da yönetimi ellerine alan Angelopouloslar dirilişi başlatan etken olurken 2009-10 sezonunda takım Teodosic ve Papaloukas liderliğinde koç Panagiotis Giannakis’le finale kadar çıktı.
Ertesi sezonsa bomba patladı ve Vassilis Spanoulis, Kırmızılar’ın formasını sırtına geçirdi. Ne olduysa da oradan sonra oldu.
2011-12 sezonu finalinde İstanbul Sinan Erdem Spor Salonu’nda CSKA Moskova’ya karşı 19 sayı geriden gelen Olympiacos, Spanoulis’in asisti ve Georgios Printezis’in son saniye basketiyle 15 senelik hasreti sonlandırdı.
Angelopoulos kardeşler için bu şampiyonluğun da ötesinde Yılın Yöneticisi ödülünün geleceği kısa süreli ancak etkili bir hikayenin başyazarlığı demekti.
Tuncay Özilhan (Anadolu Efes)
Kazandığı Sezon(lar): 2012-13
Anadolu Grubu’nun sahibi Tuncay Özilhan, 1976’da Kadıköyspor’u alıp Efes Pilsen’i kurarak belki de Türk basketbolu açısından tarihteki en büyük hamlelerden birisini yaptı.
Daha ilk sezonlarından ülke basketboluna damga vurmaya başlayan Efes, yıllar içinde uluslararası sahnede de geniş çapta boy göstermeye başladı ve 90’ların ikinci yarısından itibaren bu sağlıklı yapılanma meyvelerini vermeye başladı.
Bütün bunları geride bırakıp 2012-13 sezonuna bir geri bakış yapacak olursak eğer göreceğimiz şey kulübün yetiştirip basketbola armağan ettiği onlarca büyük basketbol adamından birisi olan Oktay Mahmuti’nin yönetimindeki takım Jordan Farmar, Dusko Savanovic, Jamon Gordon, Josh Shipp, Sasha Vujacic ve Kerem Tunçeri gibi yıldızlarla önemli bir kimya yakaladı.
Top 16’daki son 3 maçını kaybetmese 14 maçta 12 galibiyetle playofflara yürüyebilirdi belki Efes ancak bu olmadan playofflarda o sezon back-to-back şampiyonluğa yürüyecek Olympiacos‘la eşleşti.
Pire’deki ilk iki maçı kaybeden Anadolu Efes, 3. maçı kazanarak 4. maça ayrı bir motivasyonla çıktı. O mücadelenin sonunda ölüp ölüp dirildik ancak seri bir şekilde 5. maça uzadı. Her ne kadar iyi sonlanmasa da o sezon Lacivert-Beyazlılar damaklarda harika bir tat bıraktı. Kulübün sahibi Tuncay Özilhan da Yılın Yöneticisi seçildi.
Livio Proli (Olimpia Milano)
Kazandığı Sezon(lar): 2013-14
Giorgio Armani markasının uzun süre genel müdürlüğünü yapan Livio Proli 2004’te Armani Jeans’in takıma sponsor olmasıyla yönetime katılmış, 2008 yılında ise kulüp başkanı olmuştu.
Proli döneminde A Lisansı alan takım 2013-14 sezonunda 18 yıllık aranın ardından İtalyan Ligi’nde şampiyonluğa ulaşırken Keith Langford, Samardo Samuels, Curtis Jerrells, David Moss, Alessandro Gentile ve Nicolo Melli gibi oyunculardan oluşan kadrosuyla EuroLeague’de playofflara kalma başarısı gösterdi ancak 4 maç sonunda o sezon şampiyonluğa ulaşacak olan Maccabi Tel Aviv‘e elendi.
Livio Proli de bu sezon boyunca takımın ulaştığı seviye sebebiyle ödüle layık görülen isim oldu.
Maurizio Gherardini (Fenerbahçe)
Kazandığı Sezon(lar): 2016-17
Maurizio Gherardini’yi Avrupa basketbolu ilk olarak bir döneme damgasını vuran Benetton Treviso ekolüyle tanıdı. 1992’de göreve geldikten sonra Toni Kukoclu takımın ilk Final Four’unu oynaması devamında 2000’li yıllarda yeni ulusal/uluslararası başarıları beraberinde getirdi.
Bu dönemde 1997-99 arasında Zeljko Obradovic ile de çalışma fırsatı bulan Gherardini’nin Toronto Raptors ve Oklahoma City Thunder gibi NBA deneyimleri de oldu.
Obradovic tam Fenerbahçe‘de ilk sezonunu tamamlarken Mayıs 2014’te yollar tekrar Maurizio Gherardini ile kesişti. 2014-15 sezonundan itibaren Sarı-Lacivertliler’de çalışmaya başlayan İtalyan genel menajer, bulunduğu her sezonda Final Four’a ulaşan temsilcimizin o kadrolarının mimarlarından birisi oldu.
Ekpe Udoh, Bogdan Bogdanovic, Jan Vesely, Gigi Datome, Pero Antic, Nikola Kalinic ve Kostas Sloukas gibi oyuncuların bulunduğu takım 2016-17 sezonunda kulüp tarihinin ilk Avrupa şampiyonluğunu müzeye taşırken Gherardini de Yılın Yöneticisi ödülüyle onurlandırılacaktı.