By Titan Frey– Çeviri: Buğra Uzar / buzar@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı Fadeaway World’te yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
NBA bu sezon 76. yılını kutluyor.
NBA’in 76 yıldır var olduğu gerçeği inanılmaz. Peki size NBA tarihinde oynanan ilk maçı düşünüp düşünmediğiniz sorsam?
Eğer bu soru birkaç kez aklınızdan geçtiyse doğru yere geldiniz demektir. Geçmişin derinliklerine dalalım ve dünyadaki en popüler basketbol oyununun başlangıcına bir göz atalım. Tarih 1 Kasım 1946, mekan ise Toronto, Kanada’ydı.
O zamanlar Amerika Basketbol Organizasyonu (BAA) olarak bilinen NBA’in ilk maçı bu tarihte oynanacaktı. 1946’da ligde sadece 11 takım vardı. Bu takımlardan sadece ikisi, Boston Celtics ve New York Knicks, şimdiki olduklarıyla aynı bölgede maçlarına çıkıyorlardı.
BAA, 1949 yılında Ulusal Basketbol Ligi (NBL) ile birleşerek NBA oldu.
Maçın Toronto, Kanada’da oynandığını düşünürsek muhtemelen takımlardan birisinin Raptors olduğunu sanabilirsiniz ama onlar 1995-96 yılında NBA’e dahil olmuşlardı. Lig tarihinde oynanan ilk maçta Toronto Huskies, evinde Toronto Raptors‘ı ağırlamıştı. Maç, Maple Leaf Gardens’ta oynanmış ve 7000’den fazla izleyici karşılaşmayı izlemişti. NBA’in ilk maçının Kanada’da oynanması oldukça güzel oldu çünkü basketbolun mucidi olan James Naismith de Kanadalıydı.
Tarihteki ilk NBA maçının bilet fiyatları ise oldukça dikkat çekiciydi. Nefeslerinizi tutun: Biletler; 75 sent, 1.25 dolar, 2.00 dolar ve 2.50 dolardan satışa sunulmuştu! Bu bilet fiyatlarını şimdiyle kıyaslarsanız işlerin ne kadar değiştiğini görebilirsiniz. Bugün bilet fiyatları ortalama 210.57 dolar!
İşte şu anda en yüksek bilet fiyatı ortalamasına sahip beş takım:
– Golden State Warriors: $589
– Los Angeles Lakers: $562
– New York Knicks: $394
– Brooklyn Nets: $339
– Boston Celtics: $309
Bilet fiyatlarından daha da ilginç ve çılgıncası ise Huskies’in bu maça taraftarları çekebilmek için kullandığı reklam taktikleriydi. Gazeteye verilen ilanda, takımın 2.05’lik oyuncusu George Nostrand’tan daha uzun herkese bedava bilet verileceği yazıyordu.
Bilet fiyatlarının 75 sentle 2.5 dolar arasında değişmesinin bir sebebi de 1946 yılında bir ailenin ortalama gelirinin 3.000 dolar olmasıydı.
2021-22 yılında bir NBA oyuncusunun ortalama geliri 8.25 milyon dolar. Şu anda en yüksek kontrata sahip olan oyuncu ise 45.7 milyon dolarla Stephen Curry.
Bu ucuz biletleri alabilen ya da Nostrand’tan uzun olan seyirciler, NBA tarihinde kaydedilecek ilk baskete canlı olarak tanıklık edebilme şansını yaşadılar.
Lig tarihindeki ilk basketi kaydeden oyuncu, New York Knicks forması giyen Ossie Schectman’dı. Schectman, ESPN’e verdiği bir röportajda; “İki elle bir turnike attım. O zamanlar en çok kullanılan atış türü buydu. Ver-kaçın bitirici bölümünde topla buluştuğumu hatırlıyorum ama pası kimden aldığımı hatırlamıyorum” demişti.
Knicks o maçı 68-66 kazandı. Bu, 1946-47 sezonunda oynanan en yüksek skorlu maçlardan bir tanesiydi. Henüz şut saati icat edilmemişti ve takımlar önde oldukları zaman süre bitene kadar topu sürebiliyorlardı. Maçı kaybeden taraf olan Toronto Huskies’te Ed Sadowski, 18 sayıyla karşılaşmanın en skorer ismi olmuştu.
NBA.com‘a göre:
Teknoloji, bizim tüketim alışkanlıklarımızı çok değiştirdi. Maçları artık renkli ekranlarda, yüksek çözünürlükte, süper yavaşlatıcı fantom kameralarla izliyoruz ve her akşam sergilenen inanılmaz atletizmi yakından takip edebiliyoruz. Takip edici kameralar da bizlere bu oyunu bulanların dahi hayal edemediği fazlalıkta veri sağlıyor.
NBA tarihindeki ilk maçın istatistik kağıdının nasıl bir şey olduğuna bir bakalım. 2 Kasım’da New York Times’ta yayınlanan haber şu şekildeydi:
Saha içi isabetleri, serbest atışlar ve sayılar. Maçtan sonraki günün sabahında yayınlanan gazetede sadece bu istatistikler yer almıştı. Tabii ki 1979-80 sezonunda oyuna eklenen üç sayı çizgileri henüz yoktu. Şimdi sürekli olarak veri takibi yapabiliyoruz. Maçın bitiminden bir saat sonra oyuncuların ne kadar mesafe kat ettiğini ve bunu ne kadar hızla yapabildiklerini öğrenebiliyoruz. Maç sırasınca kaç kez top sürebildiklerini veya şutları sırasında savunmacılarının kendilerine ne kadar yakın olduklarını biliyoruz.
O sezonda takımlar 60 maç oynadılar. Daha sonra Celtics‘le efsane olacak Red Aurebach’in koçluğunu yaptığı Washington Capitols, kazandığı 49 maçla bu alanda ligin zirvesinde yer aldı.
Philadelphia Warriors‘tan Joe Fulks, 23.2 sayı ortalamasıyla ligin ilk sayı kralı oldu. Ama %30.5 gibi şu anda korkunç sayılabilecek bir yüzdeyle bunu yaptı.
Tarihteki ilk final Philadelphia Warriors‘la Chicago Stags arasında oynandı. Warriors, o seriyi 4-1’le kazanmış ve lig tarihindeki ilk şampiyonluğu elde etmişti. Fulks, 26.2 sayı ortalamasıyla finallerin de en skorer ismi olmuştu.
Toronto’daki ilk maçın ardından 2 yıl sonra Bob Kurland adındaki bir oyuncu, yaptığı bir hareketle basketbolun çok kısa sürede popülerleşmesini sağladı.
1944 yılındaki bir kolej maçında Kurland, haberlere göre yanlışlıkla smaç yaptı. Bu yanlışlık, Kurland’ın bir basketbol maçında smaç yapan ilk oyuncu olmasını sağladı. Kurland, konu hakkında şunları söyledi:
“Top çemberin altındaydı ve ben de sıçrayıp içine doğru vurdum. Ama sanırım bunu istemeden yaptım. Planlı değildi. Philadelphia’da spontane bir hareketti”.
Birçok insan Kurland’ın smaç yapan ilk oyuncu olduğunu söylese de, Joe Fortenberry, 1936 Olimpiyatlarında Amerika formasıyla bir resmi maçta ilk smaç yapan oyuncu oldu.
Isınmalar sırasında Fortenberry, kendine has “turnikeleri” çalışıyordu. Fortenberry sanki bir kafedeki müşterinin çayına çörek batırması gibi topu çembere batırıyordu.
Olimpiyat Maçlarında da Fortenberry, kendisinden kısa rakiplere karşı smaçlarını kullanmaya devam etti ve bu sayede ABD’nin altın madalya maçında Kanada ile karşılaşmasını sağladı.
ABD, Kanada’yı 19-8 mağlup edip altın madalyayı kazandı. ABD’nin maçı bu kadar rahat kazanmasının sebebi olarak Fortenberry’nin hiç efor sarf etmeden topu smaçlayabilmesi gösterildi.
Oyuncular tarafından smaç yapıldığına dair iki olay daha var. 1935 yılında Kalifornia Üniversitesi’nden Bernard Dobbas’ın bir maçta smaç yaptığı söyleniyor.
Woodland Daily Democrat’ın haberine göre; “1.80 boyundaki pivot bir kez daha yaptı. Tüm sahayı top sürerek geçti ve bir smaç daha yaparak takımını 33-32’lik üstünlüğe taşıdı” deniyor.
Bu smacın gerçekten smaç mı yoksa 1900’lerin ortasında kullanılan skor bulma tabirlerinden biri olup olmadığı bilinemiyor. 1910 yılının ilk aylarında New York, Troy’da oynanan bir basketbol maçında Jack Inglis adlı oyuncunun tarihteki ilk alley-oop smacını yaptığı söyleniyor.
“1969-1970 New York Knicks‘inin Hikayeleri” adlı kitabında yazar Bill Gutman, Inglis hakkında şunları söylüyor:
“Çember seviyesine sıçradı, topu yakaladı ve çembere tutunarak kendini yukarı çekti. Savunmacıları çaresizdi, takım arkadaşı ona pası verdi. Inglis, çembere asılırken topu tek eliyle yakaladı ve çemberden geçirdi”.
İlk smacı kimin yaptığından bağımsız olarak basketbol severler, aşık olduğumuz bu oyuna katkı yapan tüm oyunculara minnettarlık duyuyor.
Toronto’da oynanan ve bilet fiyatlarının sadece 75 sentle 2.5 dolar arasındaki maçtan şu anda global seviyeye ulaşan oyuna kadar herkese… Oyunun tarihini takdir etmeliyiz ve NBA’de geleceğin bizlere neler getireceğini heyecanla beklemeye devam etmeliyiz.
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!