by Marc J. Spears / Çeviri: Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 29 Eylül 2020 tarihinde The Undefeated‘te yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Geçen ay oynanan Phoenix Suns karşılaşmasından 1.30 saat önce Bismack Biyombo, saha kenarında otururuken babasından düzeni olarak aldığı maç önü mesajını alamamıştı. François Biyombo, oğlunun her NBA maçından önce cesaretlendirici mesajlar atar, sonrasında da Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden maçı izler ya da ertesi sabah istatistikleri kontrol ederdi.
Biyombo, Undefeated’a 26 Ocak’ta Suns‘ın Utah’a karşı aldığı 105-97’lik galibiyetten önce şunları demişti:
“Babam, benim için her şeydi. Bütün kariyerim boyunca maç öncesi babamdan mesaj alırdım. Bazen Kongo’da saat gece 3, 4 olurdu. ‘Bu saate neden ayaktasın baba?’ derdim. Her zaman beni ve oyunumu kontrol ederdi.”
François Biyombo, 29 yaşındaki Bismack dahil 6 çocuğun babası ve bir eşti. Biyombo, babasının geçtiğimiz Temmuz ayında COVID-19’a yakalandığını, diğer hastalıkların da etkisiyle 61 yaşındayken 2021 Ağustos’ta vefat ettiğini söyledi. (Biyombo, babasının sağlık durumu hakkında detay vermeyi reddetti.)
Bu gönderiyi Instagram’da gör
11 yıldır NBA’de oynayan veteran uzun, babasının acısını yaşadıktan sonra ocak ayında Suns ile imzaladı. Ancak kendisine iyi bir insan olmayı, ihtiyacı olana yardım etmeyi öğreten; sürekli akıl veren, cesaretlendiren ve sevgisini gösteren bir babası artık yoktu.
François Biyombo’nun göçüyle beraber gitmeyen şey ise oğlunun yaşadığı “hayatın yol haritası”.
“Benim için sonsuza kadar minnettar olacağım mükemmel bir örnekti. Benim mentörümdü. İş arkadaşımdı. Dostumdu. Bazı zor zamanlarımda direkt telefonumu açar ve onu arardım. Bazen telefonda sadece ağlardım ve o bundan hiç rahatsız değildi. O ve annemi ararken biliyordum ki sadece kendim olacağım ve onlar beni doğru yola yönlendirecek.
Muhteşem çocuklar yetiştirdiği için ona minnettarım. Kız kardeşlerim ve erkek kardeşlerim, hepsiyle çok yakınız ve çok iyi arkadaşız. Hiçbir problem yaşamadan vakit geçirebiliyoruz. Ve Tanrı bana hayatın yol haritasını gösteren eşsiz bir baba verdiği için şükran duyuyorum. İnsanlar bana ‘Çok iyi bir insansın, asla değişmiyorsun.’ diyor. Bunun sebebi tamamen sahip olduğum ebeveynlerdi. Herkese, zengin de olsa fakir de olsa herkese aynı şekilde yaklaşıyorum.”
Bismack Biyombo Sumba, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki bakır madenlerinin bol olduğu Lubumbashi şehrinde doğdu. Babası bir maden şirketinde mühendis olarak çalışırken annesi hükümet için yarı zamanlı çalışıyordu. Zaman zaman ekonomik olarak sıkıntı yaşasalar da bir şekilde hayatlarını devam ettirebildiler.
“Günde bir kere yemek yediğimiz, yoksul zamanları da yaşadık. Okula giderken bir çift ayakkabı… Ancak sonradan işler daha iyi hale geldi.”
Biyombo’nun 16 yaşındayken Katar’da profesyonel basketbol oynama ihtimali vardı. Ancak dökümanları sıkıntılı olduğu için başaramadı. Sonrasında ise Yemen’de düzenlenen bir genç turnuvasında keşfedildi ve İspanya’daki basketbol antrenmanlarına katılmaya hak kazandı.
İspanya’da 2009’dan 2011’e kadar bir kontrat alıp oynadıktan sonra hayatını değiştiren bir fırsat ayağına geldi. 2011’de Nike Hoop Summit maçında Dünya Kadrosu için oynayacaktı. Biyombo, NBA scout’larını etkilemeyi başardı. Hoop Summit tarihindeki ilk triple-double’ı normal olmayan yollarla yaptı: 12 sayı – 11 ribaund – 10 blok. Sonrasında ise 2 metre 3 santim boyunda, 102 kilo oyuncu 2011 NBA Draft’ında Sacramento Kings tarafından seçildi. Biyombo’nun hakları sonrasında Charlotte Bobcats’e geçti.
Oğlunun NBA’e olan yolculuğu çok olağan yollarla olmasa da François Biyombo, çocuğunun hayalini en başından beri destekledi.
“İşte babamı bu kadar seviyorum. Kendi cebinden kendi parasını benim hayallerim için harcadı. Şimdi nerede olduğuma bakın. Bazı günler oluyor, oturup başka bir ebeveynin aynısını yapıp yapmayacağını düşünüyorum. Bir ebeveynin sadece ‘hayaline inanıyorum’ demesi bile aradaki bağı güçlendiriyor.”
Babasının “Çok genç olduğun için gitmemen gerektiğini düşünsem de sana güveniyorum ve arkandayım. Ancak bana söz ver. Eğer başarısız olursan eve geri dönüp okulu bitireceksin.” demesi üzerine Biyombo “Hiç sıkıntı değil. Sana söz veriyorum’ dedim. Ancak hiçbir zaman başarısızlık olmadı. Şu an ne noktada olduğumuza bak dostum.” dedi.
Biyombo, Charlotte’ta, Toronto’da ve Orlando’da geçirdiği 10 sezonda 5.1 sayı – 6.1 ribaund ortalamaları tutturdu. Ne kadar 10 sezon NBA’de bulunmaktan gurur duysa da hiçbir zaman şampiyonluk için iddiası olan bir takımda oynamadığı için hayal kırıklığı da yaşıyordu.
Biyombo, eski NBA yıldızı menajeri B.J. Armstrong’a sadece şampiyonluk iddiası olan bir takımla imzalamak istediğini iletti.
“En zor kısım buydu. Menajerimle konuştum ve ‘Bak, bu işi yapmamın tek bir yolu var. Şampiyonluk için mücadele etmek. Aksi halde ben yokum.’ dedim.”
Biyombo, babası için “tanıdığım en güçlü adam” diyor. Sağlığının çok yerinde olduğu ve hastanede bir gün bile geçirmediğini söylüyor. Bu durum Temmuz 2021’de Kongo’da hastaneye yatmasıyla değişti. Bu haber Biyombo’yu alarma geçirdi. Miami’deki sezon arası evinden ayrıldı ve babasını görmek için Afrika’ya yol aldı.
“Birdenbire iç sesim ‘Uçağa binip eve gitmelisin.’ dedi.”
Biyombo; Michigan, Kongo ve Türkiye’den birbirleriyle de iletişimde olan doktorların babasının sağlığı hakkında söyledilerini sık sık dinledi. Sonrasında babasının en iyi tedaviyi görmesi için İstanbul’daki en iyi hastaneye taşıdı. Biyombo, annesi ve kız kardeşlerinden biri babalarının yanında olmak için Türkiye’ye geldi.
Biyombo, babası hastanedeyken İstanbul’da 3 hafta geçirdi. Sabahları basketbol ve fitness antrenmanları yaparken günün geri kalanını babasının yatağının yanında geçiriyordu. Ailesi için dışarıdan güçlü gözükmeye çalışsa da durum iyiye gitmedikçe mental olarak kendisini en kötüye hazırlamaya başladı.
“Benimle birlikte Türkiye’deyken annemle aramızda bir konuşma geçti. ‘Anne sadece bir günlüğüne Miami’ye gidip kendi yatağımda uyumam gerekiyor, sonra döneceğim.’ dedim. O zamanlar, kendimi en kötüsüne hazırlamam gerekiyormuş gibi hissediyordum. Duygusal olarak çok yıpranmıştım. Ailenize göz kulak olmalısınız ve bunu yaparken duygularınızı bir kenara bırakmalısınız.”
Biyombo, 12 Ağustos 2021’de Miami’ye gidip birkaç gün dinlenmek üzere İstanbul’dan ayrıldı. Döndükten bir gün sonra kardeşlerinden birisinin gece 2’de kapıyı sertçe çalması üzerine uyandı. Telefonuna baktığında ise doktorlardan gelen sayısız cevapsız arama ve mesaj onu bekliyordu.
Ardından kapıyı açtı ve hıçkırarak ağlayan kardeşini gördü. Babası ölmüştü.
“Babam gitmişti. Telefonuma baktım. Doktorlardan gelen onca arama, mesaj… O, gitmişti.”
Bu gönderiyi Instagram’da gör
Biyombo, babasının bedenini Kongo’ya geri götürttü ve 21 Ağustos 2021’de ailecek bir anma töreni düzenlediler. İngilizce ve Fransızca şekilde Instagram’dan babasının “cennet tarafından çağrıldığını” ve “artık acı çekmeyip daha iyi bir yerden bizi izlediğini” duyurdu. Biyombo hala basketbol oynamaya hevesliydi ancak o zamanlar emin olamıyordu. Bu kararsızlık döneminde de takımlar serbest oyuncu piyasasındaki diğer uzunlarla imzaladılar.
Biyombo; basketbol oynayarak, sahilde koşup ağırlık kaldırarak ruh halini sağlıklı tutuyordu. Ayrıca olabildiğince hızlı şekilde mental olarak kendine gelmeye uğraştı. NBA sezonu iyice yaklaşırken Biyombo, Instagram’dan 21 Ekim 2021’de neredeyse hazır olduğunu duyurdu.
“Böyle bir şey karşısında dayanıklı kalıp sadece birkaç ay sonra basketbola geri dönmek nasıl biri olduğunu çok iyi anlatıyor.”
–Phoenix Suns koçu Monty Williams
Aynı zamanda Suns, oyuncudan ilgisini çekmedi ve koç Monty Williams hep temasta kaldı.
“Basketbol oynamaya hazır değildim. Sadece bir şaka gibi geliyordu. Duygusal olarak resmen boşlukta kayboluyorsunuz. Antrenör Monty ile konuştuğumda o bile ‘İyileşmek için kendine biraz zaman ayırmalısın’ dedi.”
Biyombo ve Williams birbirlerini Afrika’daki Sınırlar Olmadan Basketbol kampında çalışırken tanıyordu. Williams, hem basketbolcu hem bir insan olarak Biyombo’nun büyük hayranıydı. Williams’ın dediğine göre kendisi ve Suns genel menajeri James Jones, 2 Ağustos 2021’de başlayacak serbest oyuncu dönemi sırasında Biyombo hakkında konuşmuştu. Suns, ilk olarak ekim ayında Biyombo ile imzalamaya çalıştı.
Williams, Biyombo hakkında “Afrika’da onla beraberken ‘İşte bir koç olarak tam seveceğim tarzda bir adam.’ diyordum” dedi.
İddialı bir takıma katılma durumuyla beraber Biyombo, Aralık 2021’de Armstrong’a fiziksel ve mental olarak NBA’e dönmeye hazır olduğunu iletti. Yeni yılın ilk gününde Biyombo, resmi olarak NBA’e geri döndü. Suns’ta sağlık protokollerindeki oyuncuların sayısının artması üzerine 10 günlük bir kontrat imzalamıştı.
“Babamın olayı, karşında nasıl bir zorluk olursa olsun şükretmeli ve dua etmelisin mantalitesiydi. Ben bu şekilde yetiştirildim. Böylece ben de şükrettim ve dua ettim.”
Suns, 2022 sezonuna 27-8 gibi iyi bir dereceyle başlamışken iki uzunu Deandre Ayton ve JaVale McGee sağlık protokollerine girdi, öbür uzun Frank Kaminsky ise dizinden yaşadığı sakatlık sebebiyle sahalardan uzak kaldı. Biyombo, Suns’a direkt olarak katkı verdi. Ocak ayında 22.8 dakika süre alarak 11.1 sayı – 8.1 ribaund – 1.2 blok ortalamaları tutturdu.
Suns’ın All-Star oyun kurucusu Chris Paul, Biyombo hakkında “Her şeyini veriyor. Aktif bir oyuncu. Savunma yapıyor. Perde koyuyor, pick&roll oynuyor… Bana perde yapan herkesle hemen bir kimya oluşturabilirim.” dedi.
Williams’ın dediğine göre Biyombo, babasının vefatının hikayesini kendisine ocak ayında Indianapolis’te beraber bisiklet sürerken anlatmış. Williams, o konuşmada Biyombo’nun ailesine duyduğu sevgiyi ve onlara nasıl yardımcı olduğunu da gördüğünü belirtti.
“Böyle bir şey karşısında dayanıklı kalıp sadece birkaç ay sonra basketbola geri dönmek nasıl biri olduğunu çok iyi anlatıyor. Bu çok zor bir iş.”
3 etkileyici maçın ardından Suns, 11 Ocak’ta Biyombo ile sezonun geri kalanı için anlaştı. Ancak şubat ayında Ayton ve McGee’nin sahalara geri dönmesiyle rolü azaldı.
Biyombo her şeye rağmen gerçek bir şampiyonluk adayı takımda bulunmaktan çok memnun. Eğer François Biyombo’nun gururlu çocuğu Phoenix ile beraber ilk NBA şampiyonluğunu kazanabilirse bu sefer mutluluk gözyaşları görmeyi beklemeliyiz.
“Tanrı, beni bu durumu atlatabilecek konuma getirdiği için minnettarım. Hayalini kurduğum bir pozisyondayım ve bunun için gerçekten inanılmaz şükran duyuyorum.”
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!