by Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
NBA, dünya üzerindeki en popüler spor organizasyonlarından biri. Sürekli aynı 30 takımın mücadele ettiği, en üst seviye basketbolcuların oynadığı böylesine büyük bir organizasyon her zaman büyük hikayelere, dramalara sahne oluyor.
Dünyanın her yerinden taraftarları bulunan takımlar, basketbolseverlere eşsiz bir seyir zevki deneyimi sunuyor. Özellikle playoffların başlamasıyla artan tansiyon, neredeyse her sene bambaşka hikayelere canlı tanıklık etmemizi sağlıyor.
Fakat NBA, biz basketbolseverlerin masumca keyif almak için izlediği, kazanmak ve kaybetmekten ibaret olan bir organizasyon değil. Bütün bu efsanelerin ve mükemmelliğin altında NBA’in bir iş, takım sahiplerinin işveren, basketbolcuların da işçi olduğunu atlamamamız gerekiyor.
Her ne kadar eşsiz bir basketbol deneyimi sunmak da önceliklerden biri olsa da takım sahiplerinin genelinin bu duruma bir gelir kapısı olarak baktığı unutulmamalı. Sürekli gündeme gelen maaş bütçesi, pazar gelirleri ve oyuncu kontratları da bu tezi kanıtlar nitelikte.
Eğer ortada bir iş varsa ve taraflar arasında anlaşmazlık çıkıyorsa, felakete varabilecek sonuçlar da kaçınılmaz oluyor.
Bugünkü yazımızın konusu “lokavt”lar da bu “felaket”ler için gösterilebilecek en iyi örnek. NBA organizasyonuna dahil olan taraftarlardan sponsorlara, oyunculardan menajerlere herkes için büyük bir baş ağrısı sebebi olan lokavtlardan tarihte dört örnek var.
Biz bugün yakın tarihte meydana geleni, 2011’deki lokavtı inceleyeceğiz. Sebeplerine ve sonuçlarına girmeden önce lokavt tam olarak nedir, oradan başlayalım.
Lokavt Nedir?
Tanımlamayı en basite indirgersek lokavt, “iş durdurma” demektir. İşveren ve işçi arasında belli konular hakkında anlaşmazlıkların çıkması sonucu işverenlerin tüm faaliyetleri durdurma kararı almasına lokavt denir.
NBA’de de olayın “iş” kısmı, toplu iş anlaşmaları üzerinden yürütülüyor. Takım sahipleri ve Oyuncular Birliği Sendikası arasında gerçekleşen bu anlaşmada gelirlerin paylaşımı, oyuncuların hakları, toplam maaş bütçesi, kontrat detayları gibi birçok ince nokta yer alıyor.
Lokavttan önce en son 2005’te imzalanan toplu iş anlaşmasının sona ermesiyle birlikte taraflar yeniden masaya oturdular.
Fakat iki tarafın da belli konularda geri adım atmamayı tercih etmesi, sürecin bambaşka noktalara gitmesine sebep oldu.
Takım sahiplerinin bu süreç boyunca işleri durdurma kararı vermesiyle birlikte NBA’in ilgilendiği bütün faaliyetlere ara verildi. Yaz Ligi oynanmadı, takımlar yaz kampı düzenlemedi, hazırlık maçları oynanmadı, oyunculara ödenen maaşlar askıya alındı, tedavi uygulunan basketbolcuların masrafları kendileri tarafından karşılandı…
Kısacası NBA organizasyonu bir süreliğine kepenkleri kapattı. Peki bu durumun sebepleri neydi? Anlaşmazlıkların temel olarak yoğunlaştığı konu başlıkları nelerdi? Gelin inceleyelim.