by David Aldridge / Çeviri: Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 19 Ekim 2022 tarihinde The Athletic‘te yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Her şeyden fazla fark ettiğiniz şey, yapılan eleştirilerin azlığı…
Victor Wembanyama’nın Las Vegas’ta ABD sınırları içerisindeki ilk gösterisinden iki hafta geçti ve 18 yaşındaki Fransız yeteneğin etrafındaki “hype” her zamankinden daha büyük. Ben de bunun ardından genç yeteneğin etrafında oluşan heyecanın bir nebze dinmesini, kaçınılmaz eleştirilerin başlamasını bekledim.
Fakat öyle olmadı. NBA etrafındaki isimlerin hepsi Wembanyama’nın sadece yeni büyük potansiyel olduğuna değil, son 30 yılda sadece bir diğer isimde görülen bir yeteneğe sahip olduğunu düşünüyor: LeBron James.
Shaquille O’Neal da draft edildiği 1992 yılından önce çok büyük beklentiyle gelmişti. Chris Webber, Patrick Ewing ve Zion Williamson da öyle… Daha da geriye gidersek, 1969 yılında Kareem Abdul-Jabbar da UCLA’den gelirken kaçırılmaması gereken bir yetenek olarak tanımlanıyordu.
Fakat bu elit potansiyellerin hepsinin oyununda zayıf görülecek bir nokta bulunuyordu. Shaq için bu, serbest atışlardaki yüzdesiydi. Webber, sırtı dönük oyunlarda çok iyi değildi ve tıpkı Shaq gibi NCAA şampiyonluğu yaşamamıştı. Williamson’ında fiziği ve kondisyonu NBA genelinde kuşku uyandırıyordu.
Wembanyama ise ince fiziği hariç herhangi bir endişe uyandırmıyor.
“Çok ileriye gidip şu ana kadar gördüğüm en muhteşem potansiyel olduğunu söylemek istemiyorum.” dedi uzun süreler NBA’de görev yapmış biri. “Ne de olsa LeBron var, Tim Duncan var, birçok yıldız var… Fakat o, şu ana kadar gördüğüm en eşsizi… Kesinlikle bu tartışmanın içerisinde.”
“Basketbolu bir kenara bırakalım. Uluslararası oyuncular, ne kadar iyi olurlarsa olsun, Luka Doncic bile lige girerken böyle bir hava oluşmamıştı. Amerikalı taraftarlar isimleri duyabiliyor fakat Avrupa basketboluna o kadar da önem vermiyor. Karşılaştırmak için ellerinde veri yok. Bu isimlerin hiçbiri ABD’de oynamadı. Bu çocuk Amerika’da oynamakla yetinmedi, haftaiçi iki günde oynadı. Bu yüzden de Amerikan futbolu veya Beyzbol playofflarıyla çakışmadı, ESPN’den canlı yayınlandı.”
NBA takımlarının bu sezon drafttaki şanslarını arttırmak için “tanking” yapma dedikoduları öylesine fazla ki NBA Komisyoneri Adam Silver, takımlara henüz sezon öncesi maçlar başlamadan rekabetçi olmalarını beklediklerine yönelik bir açıklama yapmak zorunda hissetti.
ABD, geçen hafta en yüksek potansiyelli lise oyuncularıyla Colorado’da bir mini kamp düzenledi.
Bir başka uzun süredir görev yapan isim de “İyi oyuncular vardı evet, NBA’de kariyeri olabilecek, Avrupa’da kariyeri olabilecek oyuncular vardı.
Fakat hiçbiri hakkında ‘Tamam, bu resmen bir canavar’ diyemezdiniz.” dedi.
NBA sezonunun başlamasıyla birlikte Wembanyama sezonu da açıldı ve işte karşınızda Doğu Konferansı’ndan üç, Batı Konferansı’ndan üç uzun süredir iddialı, lotarya ve ikisinin arasındaki takımlarda görev alan altı ismin belki de en çok beklentiyle gelen potansiyel hakkında yorumları…
Sizin veya başka bir takımın Ignite’ta forma giyen guard Scoot Henderson’ı Wembanyama’nın üzerinden 1. sırada seçme şansı var mı?
Birinci Batı Konferansı Yöneticisi: “Bu konu gündemde bile… Demeye çalıştığım şey şu: Scoot Henderson belki de bize rekabetçi ruhunu gösterdi ve belki de 1. sıradan seçilmesi hakkında düşünmemizi istedi. Üzgünüm Scoot. Gösterdiğin efora saygılar…
İkinci Batı Konferansı Yönetisi: “Bu olayda gerçeklik, oluşan havayı karşıladı ve ben bu durumla çok nadir karşılaştım. Wembanyama, tıpkı ‘The Exorcist’teki kız gibi herkesin başını döndürdü resmen.”
Birinci Doğu Konferansı Yöneticisi: “Scoot da iyi fakat hayır… Wembanyama’nın katil olması filan lazım, başka hiçbir yolu yok.”
İBKY: “Çok ciddi sağlık sorunları yaşaması dışında onun 1. sıradan seçilme mevzusu kapandı. Herhangi bir takımın onu pas geçeceğini düşünmüyorum. Henderson da çok iyi, Derrick Rose’a benzetiliyor. Harika bir oyuncu. Muhteşem bir kariyeri olabilir, uzun süre All-Star olabilir, pozisyonunun en iyi beş oyuncusundan biri olabilir… Fakat Victor’un drafta gelişini düşünün… ya onu pas geçerseniz ve şu anda insanların düşündüğü potansiyeline ulaşırsa? Bir yönetici olarak ölüm fermanınızı imzaladınız demektir.”
BBKY: “Wembanyama herkese açıkça söyledi: ‘Draftın bir numarası olsam da maçlara çıkacağım, oturup beklemeyeceğim’. Eğer iki bacağını birden kırsa bile onu bir numaradan seçerim ve iyileşmesini beklerim. Beni en çok korkutan oyuncular rekabetten kaçan oyunculardır. Bu çocuk ise oynamayı sevdiğini, gelişmesi için tek yolun oynamaya devam etmesi olduğunu söylüyor.”
Üçüncü Batı Konferansı Yöneticisi: “Bence bu, basketbolun geçirdiği evrimin bir ürünü. Herkes pozisyonların kalmadığı bir basketbol istiyor. Herkesin adam değişebildiği, herkesin şut atabildiği, herkesin şut ve pas atabildiği bir basketbol… Biz de bunu bu jenerasyonda ilk kez kendi gözlerimizle Wembanyama’da gördük. Muhtemelen LeBron’dan sonra bir ilk. Daha fazla izlememe gerek yok. Salona beş dakikalığına geldim. Isınmaları ve maçın ilk beş dakikasını izledim. Eğer isteseydim ayrılabilirdim. Olay tam da bu.”
Wembanyama’nın hücumunu mukayese edebileceğimiz, mantığa oturan bir benzetme yok. Ralph Sampson’a benzer bir fiziği var ve Sampson da topu yere vurabilmesiyle, şut atabilmesiyle ve içeriden bitirebilmesiyle merak uyandırmıştı. Fakat Sampson’ın forma giydiği dönem, uzunlardan çok daha farklı şeylerin beklendiği bambaşka bir dönemdi. Houston’da Hakeem Olajuwon’ın yanında oynarken bile Sampson’dan perimetrede olduğu kadar boyalı alanda olması da bekleniyordu. Günümüz NBA’inde Wembanyama’nın hücumundan tam anlamıyla nasıl katkı alırsınız?
Üçüncü Doğu Konferansı Yöneticisi: “Ben onu pivot oynatırdım çünkü ligde onu savunabilecek tek bir pivot yok. Bu çocuğu ‘pindown’lardan çıkarıyorlar, ayak hareketleri lig genelindeki birçok oyun kurucudan iyi. Bu çocuk bunları yapabiliyor. 1.98 boyundaymış gibi hareket edebiliyor. Steph Curry gibi şut atıyor diyemem ancak şut formu o şekilde. Çılgınca olan da bu. Bazı uzun oyuncular şut atamamalarına bahane olarak ellerinin topa göre çok büyük kaldığını söylüyor. Bu çocuğun şut konusunda herhangi bir problemi yok.”
BDKY: “İzlemesi çok eğlenceliydi. Evet, fiziksel olarak çok güçlü değil. Sırtı dönük oyunda pota altında darbe alabilir fakat sonrasında ince bilekleriyle bir şekilde skor üretebilir. İtilmesi, yapmak istediklerini yapmasına engel bile olamıyor.”
ÜBKY: “Basketbolun bu çağında akışkanlığı ve yetenek seviyesiyle reenkarne olmuş Ralph gibi… Bana onu hatırlattı. Pete Newell’ın Big Man’s Kampı’ndayken Ralph’ı görme şansım olmuştu. Ralph, Bay Newell’ın öğrettiği bütün perimetre antrenmanlarını yapabiliyordu. Victor da günümüzde oyunculardan beklediğimiz yeteneklere sahip, aynı zamanda bütün bunlara ek olarak 2.20 boyunda. Mücadele etmeyi de biliyor.”
İDKY: “Wembanyama iyice büyüdüğünde vücudu nasıl bu şekilde hareket etmeye devam edecek? Sadece yetenekleri değil, hareketindeki esneklik de öne çıkıyor. Gerçekten de inanılmaz. Bir zürafa görmek gibi fakat bu zürafa, tamamen farklı bir hayvanmış gibi hareket ediyor. Siz de ‘Bir dakika… O bir zürafa, yavaş hareket etmesi gerekiyor’ oluyorsunuz. Bu zürafa aynı zamanda yırtıcı bir hayvan. Sizi avlıyor. Ne olduğunu anlayamıyorsunuz. Daha önce böyle bir şeyle karşılaşmamıştık.
Korkunç olan kısmı ise… Diyelim ki diğer hiçbir yeteneğini geliştiremedi. Top kontrolü çok iyi. Pasörlüğü inanılmaz çünkü büyürken hentbol oynamış. Genç bir oyuncuyken de pasörlük onun ilk yeteneğiydi. Şut yeteneğini sonradan geliştirdi. Elit bir şutör. Bir uzun için söylemiyorum bunu, herhangi bir oyuncu için söylüyorum. Elit seviyede şut atıyor ve daha bir çocuk! Atacağı adımların yönü sadece ilerisi!”
BDKY: “En iyi örnek Dirk. Dirk, sırtı dönük oyunda geliştiğinde ligdeki dördüncü yılındaydı. Bu durum size çeşitlilik sunuyor, seçeneklerinizi arttırıyor. Eğer şutlarınız girmiyorsa bu, ikili oyun oynayıp birinin size beslemesindense kendi sayınızı üretmek için size bir şans tanır. Özellikle playoffta bence bu büyük bir etken. Şutuna bağlı bir yıldız oyuncunuz olması bence daha riskli bir durum. Wembanyama için durum avantaj kazanma yeteneği. Çok uzun ve ince bir oyuncu. Alt vücudunu geliştirmeli ve avantaj kazanmayı öğrenmeli. Hiç çok büyük bir oyuncu olur mu bilmiyorum fakat Kevin Garnett gibi olması onu uzun yıllar götürür.”
İBKY: “Neden hem 4 hem 5 numara oynayamasın? Karşısındaki eşleşmeye bağlı. Parkede onu kim savunacak, şutlarını kim bozacak bilmiyorum, çok yüksekten kaldırıyor. Her zaman şut atarken açık bir görüş açısı olacak. Wembanyama’nın yaptığı gibi dribbling üstü kendi şutlarını yaratan çok fazla uzun hatırlamıyorum. Şut atarken sanki 1.90 boyunda bir şutör guard gibi oluyor.”
Savunmada şu anda uzunlar için “drop” savunması revaçta. Fakat bu durumun playoffta yol açtığı sıkıntıları elit bir savunmacı olan Gobert’in varlığına rağmen Utah’a sormak lazım. NBA koçları, rakip uzunları tepede veya forvetlerde kısalarıyla birebir bırakmanın yollarını buluyor. Wembanyama da 2.20 boyuna rağmen çevik olsa da hala 2.20, 1.93 değil. Eğer rakip takımlar onu her gece 20-30 pick&roll’u savunmaya zorlarsa ne yapacaksınız?
ÜDKY: “Ligin en iyi savunmacılarından biri olmasına gerek yok. Savunmada onu özel yapacak olan şey de şu: 5 oynarken çok iyi bir pick&roll savunmacısı olacak. Çok iyi hareket ediyor, pick&roll savunurken adam değişebilir. Ligimizde bunu yapabilen çok fazla 5 numara yok. Bu çocukla birlikte oyunun iki yönünde de seçenekleriniz sınırsız. Takımların ‘drop’ savunması yapmayı sevdiğini biliyorum. Wembanyama çok uzun ve çok atlet, o savunma şemasında da oynayabilir. Kısayı sıkıştırdıktan sonra pozisyonuna geri dönebilir. Adam değişebilir. Pick&roll savunmasında herhangi bir şemayı uygulayabilir. Bu, bir zayıflık değil.”
ÜBKY: “İki maçta da adımları ve lateral hareketi çok uzun olduğu için yana bir adım daha atmasına gerek kalmayan pozisyonlar oldu. Zaten genelde rakibe yetişiyor. Yaşından çok daha büyük kulaç açıklığı sayesinde doğuştan gelen zamanlama yeteneğini kullanarak şutları bozabiliyor. Bunu şimdiden yapabiliyor. Bence bu konuda sorun yaşamayacak. Onu draft eden takım alan savunması yapmaya uygun bir takım olursa… Onu alan savunmasının arkasında hayal edebiliyor musunuz? Belki de onu savunmanın tepesine yerleştirirsiniz. Rakip, böyle bir engelin arkasını görmeye çalışır.”
BBKY: “Savunmada pozisyon toparlamaları büyük bir faktör. O kadar büyük bir oyuncu, perimetrede NBA guardlarının karşısında istikrarlı şekilde kalamaz fakat lateral hızı yeterli. Muhtemelen o fizikteki bir oyuncuda gördüğüm en iyi lateral hıza sahip. Sizi bazı pozisyonlarda kesinlikle şaşırtacaktır. İşleri dengeleyen şey ise… Onu geçseniz bile potaya giderken omuzlarınızın arkasında onu izlemelisiniz. Onu geçebilirsiniz, serbest atış çizgisinin orada kalabilir fakat tek bir adımla sizi bloklayabilir.”
BDKY: “Adam değiştirme savunmacısı değil, ‘drop’ savunmacısı. Utah’ın Gobert ile beraber şampiyon olamamasının bir sebebi var. Rudy, Victor’da olduğu gibi bir şuta sahip değil. Gobert’in savunmada inanılmaz etki ettiği noktalar var fakat tepeye çıkıp adam değişerek üçlük çizgisini savunamıyor. Eğer iyi şut atan bir takımınız varsa onun gücünü geçersiz kılabiliyorsunuz. Victor’un daha iyi olması gereken konu da bu. Bence bu, vücudu olgunlaştıkça kazanacağı bir özellik.”
İDKY: “Eğer onu potadan uzaklaştıramıyorsanız elinizde onu boyalı alandan çıkmaya zorlayacak, alanı açacak bir 5 numara olmalı. Aksi halde o, boyalı alana evini kuracak ve çemberi karartacak. Gerçekten de en iyi halindeki Russell Westbrook gibi bütün patlayıcılığıyla atak eden ve faul alabilen oyuncularınız olmalı. Eğer içeri girip normal bir basket atmaya çalışırsanız iyi bir şut imkanı bulmanız imkansız. Zıplamasına bile gerek yok.”
ÜDKY: “İnce olduğu ve bazı eşleşmelerde zarar verebileceği açık fakat bu eşleşmelerden kaç tane var? Nikola Jokic muhtemelen içeride ondan faydalanabilir. Joel Embiid de içeri girecektir fakat onun dışında dominant sırtı dönük oyun oynayan oyuncular yok. Bahsi geçen durumlarda da yardım getirebilirsiniz. Wembanyama her türlü şutları zorlaştıracaktır çünkü gerçekten de çok uzun.”