By Stefanos Tatsios / info@eurohoops.net
Turkish Airlines EuroLeague’de Final Four döneminin başladığı 1987-1988 sezonundan beri çeyrek final dönemi rastgele belirlenmiyor. Şampiyonların Final Four süreci sonrası belli olması, bizlere kesinlikle yoğun duygular yaşatmaya ve her sezonun en iyi takımları arasında inanılmaz mücadeleler izletmeye de devam ediyor.
Ancak bir takımın en büyük sahneye ulaşması için önce çeyrek final macerasını geride bırakması gerekiyor.
Bu sezon, EuroLeague’de mevcut Final Four formatıyla geçirdiğimiz 36. EuroLeague sezonu ve 2000 ile 2004 yılları arasındaki süreç hariç her zaman çeyrek final aşaması vardı. Aslına bakılırsa ilk olarak 1987 ve 1991 yılları arasında sekiz takımın gruplarda karşılaştığı ve en iyi dört takımın Final Four’a yükseldiği bir format söz konusuydu. 1991 ile günümüz arasında ise bu format play-off formatına dönüştü.
Çeyrek finalin oynandığı 29 sezonda 15 ülkeden 49 takım çeyrek finalde mücadele etti ve her sezon ödül Final Four aşamasına bir bilet oldu. Geçen sezon Monaco, listeye adlarını ilk kez yazdırarak 50. takım oldu fakat nihai ödül yine aynı: Final Four bileti!
Bu sezon playoff oynayacak takımlardan Barcelona, arkasındaki takımlar ile arasını açma fırsatı bulacak. CSKA Moskova ise organizasyonun dışında kaldığı için üçüncü sıradaki yerinden olacak . Real Madrid bu sezon da playofflara kalarak üçüncü sıradaki CSKA Moskova’yı geçmiş oldu.
Eurohoops Fırın da bu turda mücadele eden 50 takım arasında bu aşamaya en çok gelen 10 takımı belirledi. Geri sayıma başlamadan önce gelin birlikte çeyrek finallerde mücadele eden diğer 40 takımın nasıl sıralandığına bir bakalım.
Notlar:
1. SuproLeague (2000-2001), EuroLeague’in mevcut hâlindeki ilk sezonuna denk geldiği için bu listede yer almamaktadır. O sezon iki organizasyonun da düzenlendiğini hatırlatmakta fayda var. SuproLeague’in çeyrek finalinde Split, Efes, Panathinaikos, Alba Berlin, CSKA Moskova, Maccabi Tel Aviv, Villeurbanne ve Pesaro yer almıştı.
2. Aynı sezon EuroLeague organizasyonunda ise Final Four oynanmadı. Bunun yerine şampiyon, playoff etabı sonucu belirlendi.
11-49 arasında yer alan takımlar:
| Takım | Ülke | Çeyrek Final Deneyimi | |
| 11- | Partizan | Sırbistan | 7 |
| 12 | Olimpia Milano | İtalya | 6 |
| – | Limoges | Fransa | 6 |
| 13- | Fortitudo | İtalya | 5 |
| – | Pesaro | İtalya | 5 |
| – | Benetton | İtalya | 5 |
| 16- | Aris | Yunanistan | 4 |
| – | Pau-Orthez | Fransa | 4 |
| – | Siena | İtalya | 4 |
| Zalgiris | Litvanya | 4 | |
| 20- | Cibona | Hırvatistan | 3 |
| – | Olimpija Ljubljana | Slovenya | 3 |
| – | Villeurbanne | Fransa | 3 |
| – | Jugoplastika | Hırvatistan | 3 |
| 24- | Badalona | İspanya | 2 |
| – | AEK | Yunanistan | 2 |
| – | Ülkerspor | Türkiye | 2 |
| – | Den Bosch | Hollanda | 2 |
| 28- | Dynamo Moscow | Rusya | 1 |
| – | Cologne | Almanya | 1 |
| – | Den Helder | Hollanda | 1 |
| – | Lech Poznan | Polonya | 1 |
| – | Bayer Leverkusen | Almanya | 1 |
| – | Kingston Kings | BK | 1 |
| – | Estudiantes | İspanya | 1 |
| – | PAOK | Yunanistan | 1 |
| – | ALBA Berlin | Almanya | 1 |
| – | Unicaja | İspanya | 1 |
| – | Prokom | Polonya | 1 |
| – | Valencia | İspanya | 1 |
| – | Bilbao | İspanya | 1 |
| – | UNICS Kazan | Rusya | 1 |
| – | Galatasaray | Türkiye | 1 |
| – | Lokomotiv Kuban | Rusya | 1 |
| – | Kızılyıldız | Sırbistan | 1 |
| – | Darüşşafaka | Türkiye | 1 |
| – | Khimki | Rusya | 1 |
| Zenit St. Petersburg | Rusya | 1 | |
| Bayern Münih | Almanya | 1 |
10- Virtus Bologna (7 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 7 (1991-1992, 1992-1993, 1993-1994, 1994-1995, 1997-1998, 1998-1999, 2000-2001)
Final Four deneyimleri: 3 (1997-1998, 1998-1999, 2001-2002)
EuroLeague şampiyonlukları: 2 (1998, 2001)
1990’ların sonundan 2000’lerin başına kadar Virtus Bologna, EuroLeague’in en iyi takımlarından biriydi.
Bu dönemde Manu Ginobili ve Ettore Messina gibi efsanelerin liderliğinde iki şampiyonluk da kazandılar. Unutulmaz kadrolar kurdular ve gücün temsili olarak hep orada kalacak gibiydiler.
İtalyan ekibi, 10 yıl içinde 7 kez çeyrek final oynadı ve bu da aslında uzun süre boyunca bu kadar yüksek bir seviyedeki istikrarlarını kanıtlıyor. Fakat hep burada kalamadılar. Yaşadığı ekonomik kriz sonrası dağılan Bologna, son yıllarda kulübün el değiştirmesiyle birlikte yeniden üst seviyelere geri döndü.
Bu sezon ise beklentilerin üzerinde bir sezon geçirmesine karşın Virtus, Play-In’deki son maçında Baskonia‘ya mağlup olarak Playoffların uzağında kaldı.
9- Fenerbahçe Beko (9 kez)
Çeyrek final deneyimi: 9 (2007-2018, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2020-2021, 2022-2023, 2023-24)
Final Four deneyimi: 5 (2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019)
EuroLeague şampiyonlukları: 1 (2017)
Ülkemize erkek basketbolda ilk EuroLeague şampiyonluğunu getiren Fenerbahçe Beko, bir sezonluk aranın ardından yeniden bu listede yükselme yoluna girdi.
EuroLeague’de 2014-2015 sezonundan itibaren üst üste 6 yıl playofflara kalmayı başaran Fenerbahçe Beko, Zeljko Obradovic dönemi sonrası bir duraklama dönemine girse bile bu sezon üst üste ikinci kez Playoff biletini aldı.
Sarı-lacivertliler, altıncı kez Final Four deneyimini yaşamak için AS Monaco ile kozlarını paylaşacak.
8- Anadolu Efes (13 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 13 (1993-1994, 1996-1997, 1997-1998, 1998-1999, 1999-2000, 2004-2005, 2005-2006, 2012-2013, 2014-2015, 2016-2017, 2018-2019, 2020-2021, 2021-22)
Final Four deneyimleri: 3 (2000, 2019, 2021, 2022)
EuroLeague şampiyonlukları: 2 (2021, 2022)
Anadolu Efes, Ergin Ataman’ın göreve gelişiyle birlikte son 5 yılda tarihi bir performansa imza atmış durumda. Lacivert-beyazlılar bu süreçte COVID nedeniyle iptal edilen sezonda zirvede yer alırken diğer 3 sezonda ise Final Four’a kalmıştı.
Temsilcimiz Anadolu Efes bu süreçte EuroLeague’de yapılması hi. kolay olmayan bir başarıya da imza atmış ve üst üste iki kez şampiyonluğa ulaşmıştı. Buna karşın Efes için sonraki iki yılda işler pek beklendiği gibi gitmedi.
Bu sezon Play-In’de Virtus Bologna’ya mağlup olan Efes, üst üste ikinci kez Playoffun uzağında kaldı.
7- Baskonia (14 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 13 (2000-2001, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010, 2010-2011, 2012-2013, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2023-24)
Final Four deneyimleri: 5 (2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2015-2016)
EuroLeague şampiyonlukları: –
Yıllarca Playoffların gediklisi olan Bask ekibi, 2018-19 sezonundan beri ise Playofflardan uzak kalmış durumdaydı. Buna karşın bu sezon işler değişti.
Sezon içerisinde zaman zaman istikrar sorunları yaşasa bile Baskonia, Play-In vasıtasıyla Playoff hasretine son verdi. Play-In’deki son maçında Virtus Bologna engelini aşan koç Dusko Ivanovic’in ekibi, Playoffta lider Real Madrid‘in rakibi oldu.
6- Maccabi Tel Aviv (18 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 17 (1987-1988, 1988-1989, 1989-1990, 1990-1991, 1991-1992, 1999-2000, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2009-2010, 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2022-23, 2023-24)
Final Four deneyimleri: 11 (1987-1988, 1988-1989, 1990-1991, 1999-2000, 2001-2002, 2003-2004, 2004-2005, 2005-2006, 2007-2008, 2010-2011, 2013-2014)
EuroLeague şampiyonlukları: 6 (1977, 1981, 2001, 2004, 2005, 2014)
Maccabi Tel Aviv, EuroLeague tarihinin en başarılı takımlarından biri olsa bile son yıllarda epey istikrarsız bir görüntü sergiliyordu. Buna karşın Maccabi, son iki yılda üst üste iki kez Playoff biletini alarak tabloyu tersine çevirmeye başladı.
İsrail ve basketbol denilince akla gelen ilk şey her zaman onlar oldu. Sonuçta tarihlerinde 6 Euroleague şampiyonlukları var. Özellikle 2000’li yılların başında ligi domine eden Maccabi, bir ara Playoff ve Final Four’ların değişilmez takımıydı.
16 kere Playoff, 11 kere de Final Four oynadılar ama Final Four’dan uzun süredir uzaklar. Bu sezon ise Playoffta saha avantajı olmadan Panathinaikos ile karşılaşacak olan Maccabi’nin işi hiç kolay olmayacak.
4- Panathinaikos (19 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 18 (1993-1994, 1994-1995, 1995-1996, 1996-1997, 1999-2000, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2008-2009, 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2023-24)
Final Four deneyimleri: 10 (1993-1994, 1994-1995, 1995-1996, 1999-2000, 2001-2002, 2004-2005, 2006-2007, 2008-2009, 2010-2011, 2011-2012)
EuroLeague şampiyonlukları: 6 (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011)
Panathinaikos istatistik açısından tam tezatların takımı…
1987-1988 sezonundan bu yana kazanılan şampiyonluklara bakılacak olursa EuroLeague’in en başarılı takımı onlar. Buna karşın Yunan ekibi, Zeljko Obradovic‘in ayrılığından sonra unutmak isteyeceği türden yıllar geçirdi. Y
azın ise Ergin Ataman’ın takımın başına geçişi ve artan bütçeyle birlikte tablo tersine dönmeye başladı. Sezona yavaş başlasa da zamanla müthiş bir form yakalayan Panathinaikos, beş yıllık Playoff hasretine son vermeyi başardı. Hem de saha avantajını alarak!
Playoffta Maccabi Tel Aviv ile karşılaşacak olan Panathinaikos’u bu sezon OAKA’da yenmek hiç kolay değil. Dolayısıyla bu serinin sonunda Ergin Ataman’ın ekibinin uzun süreli Final Four hasretine son vermesi sürpriz olmaz.
4- CSKA Moskova (19 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 19 (1988-1989, 1994-1995, 1995-1996, 1997-1998, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2020-2021)
Final Four deneyimleri: 17 (1995-1996, 2002-2003, 2003-2004, 2004-2005, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2020-21)
EuroLeague şampiyonlukları: 7 (1961, 1963, 1969, 1971, 2006, 2008, 2016)
Final Four, neredeyse onların ismiyle özdeşleşti. Çeyrek final gördükleri zaman Final Four onlar için neredeyse kaçınılmaz bir sonuç oluyor.
CSKA, son 20 yıldaki başarısını düşününce daha çok çeyrek final deneyimi de yaşadıklarını düşünebilirsiniz ancak 1990’ların başında CSKA Moskova, şimdiki kadar istikrarlı bir takım değildi.
Artık EuroLeague’in süper güçlerinden biri ve kimse onlar olmadan Final Four’u kolay kolay hayal edemez fakat Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında Rus takımlarının ihraç edilmesiyle birlikte üç sezondur EuroLeague’i CSKA Moskova’sız bir şekilde izliyoruz. Açıkçası kısa vadede geri dönmeleri de pek kolay gözükmüyor.
3- Real Madrid (21 kez)
Çeyrek final deneyimleri: 20 (1992-1993, 1993-1994, 1994-1995, 1995-1996, 1998-1999, 2000-2001, 2005-2006, 2008-2009, 2009-2010, 2010-2011, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2020-21, 2021-22, 2022-23, 2023-24)
Final Four deneyimleri: 10 (1992-1993, 1994-1995, 1995-1996, 2010-2011, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2016-2017, 2017-2018, 2018-2019, 2021-22, 2022-23)
EuroLeague şampiyonlukları: 11 (1964, 1965, 1967, 1968, 1974, 1978, 1980, 1995, 2015, 2018, 2023)
İspanyol devinin bu listede yükseklerde olacağına hiç şüphe yoktu zaten.
Sonuçta tarihte EuroLeague’i en çok kazanan takımdan bahsediyoruz. 1987-1988 sezonundan 2010’lu yıllara kadar sadece 1 şampiyonluk yaşayan Madrid, son 14 yılda ise üç şampiyonluk kazanarak tarihte 11 şampiyonluğa ulaştı.
Aynı zamanda bu takım, son dönemlerde neredeyse her Final Four’da yerini aldı. Onları çeyrek final konusunda rakiplerinden ayıran şey ise istikrarları. O istikrar, takımı EuroLeague’in en köklü devlerinden biri yapıyor. Geçtiğimiz sezon finalde Olympiakos’u Sergio Llull’ün mucizevi isabetiyle deviren Madrid, bir kez daha şampiyonluğun en büyük adayı olarak görülüyor.
2- Olympiakos (22 kez)
Playoff deneyimleri: 22 (1992-1993, 1993-1994, 1994-1995, 1995-1996, 1996-1997, 1998-1999, 2000-2001, 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009, 2009-2010, 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2014, 2014-2015, 2016-2017, 2017-2018, 2021-22, 2022-23, 2023-24)
Final Four deneyimleri: 12 (1993-1994, 1994-1995, 1996-1997, 1998-1999, 2008-2009, 2009-2010, 2011-2012, 2012-2013, 2013-2015, 2016-2017, 2021-22, 2022-23)
EuroLeague şampiyonlukları: 3 (1997, 2012. 2013)
Olympiakos zirveye çok yakın. Zira onlar için en iyilerin arasında olmak adeta bir alışkanlık hâline gelmişti.
Spanoulis’in gelmesiyle birlikte EuroLeague’de başarının gediklilerinden biri haline gelen Olympiakos, bu süreçte iki kez üst üste şampiyonluk sevinci yaşamıştı.
Ama efsane ismin yaşlanmasıyla birlikte artık rüzgar ters esmeye başladı. 2016’dan sonra bir süre Playoff sahnesinin uzağında kalan Yunan ekibi, buna rağmen çabuk toparlandı ve bir kez daha Playoffun müdavimlerinden biri oldu.
Geçtiğimiz sezon finalde EuroLeague şampiyonluğunun adeta eşiğine kadar gelen Yunan ekibi, bu sezon ise üst üste üçüncü kez Playoff biletini aldı.