by Joe Vardon / Çeviri: Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 18 Nisan 2023 tarihinde The Athletic‘te yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Geçtiğimiz ay kaçırdığı bir maçın ardından Chicago Bulls‘un pivotu Andre Drummond, mental sağlık problemlerine dair konuştuğundan herkesin emin olmasını istemişti.
“Yardım istemekte bir sıkıntı yok. Bir şeyler hissetmekte sıkıntı yok. Duygusal olmakta bir sıkıntı yok.” demişti Drummond.
Denver Nuggets‘ın forveti Aaron Gordon da All-Star Maçı’na seçilemediği için canının yandığını, bu acıyla terapistinin önerisiyle günlük tutarak başa çıktığını söyledi.
Memphis Grizzlies oyuncusu Dillon Brooks, playofflarda öfkesini kontrol altına almak ve fazla teknik faul almamak için “zihnini kontrol etme pratiği” kullandığını söyledi.
NBA oyuncu geliştirme başkan yardımcısı Jamila Wideman, “Bunu mutlak bir mutsuzluk olarak tanımlamayacağım – sanırım tanımlayacağım şey gerçekten dahil olmak, belki de içten ve proaktif bir şekilde iyi olmak ve iyi kalmak için farkındalık kazanmaktır.” dedi.
NBA, mental sağlık sorunlarını ciddiye alan tek büyük spor ligi değil. 8 Nisan’da Detroit Tigers forması giyen Austin Meadows, 10 gün boyunca oynamadı ve sebebi anksiyetesiydi. Tenis yıldızı Naomi Osaka, 2021 yılında Fransa Açık ve Wimbledon turnuvalarını mental sağlık arası vermek istediği için pas geçmişti. ABD Olimpiyat Komitesi yeni mental sağlık hizmetleri için 10 milyon dolarlık bir bağış aldı. NFL de bütün takımların sağlık ekiplerinde ruh sağlığı hizmetleri veren birinin de olmasını zorunlu tutuyor.
2019-20 sezonunun başından itibaren NBA de bütün takımların bir mental sağlık doktoruyla -terapist veya psikolog- resmi bir bağı olmasını zorunlu kıldı. Bunun yanında daha ciddi durumlar için lisanslı bir psikiyatrist de zorunlu tutuldu. Takımlar mental sağlık acil durumları için bir aksiyon planlamasına sahip olmalıydı ve bütün oyuncular Headspace adındaki meditasyon uygulamasına ücretsiz erişim hakkına sahipti.
“Buna inanıyoruz, daha da önemlisi buna olan ihtiyacın ve artışının farkındayız.” diyor Mavericks GM’i Nico Harrison. “Oyuncular gittikçe sağladığımız hizmetlerden fayda sağlıyor. Bunu söylerken bir bilimsel dayanağım yok fakat sosyal medyanın yükselişi ve COVID-19 dönemlerini düşündüğümüzde bu jenerasyon duygularına çok maruz kaldı. Hissettiklerinizi insanlarla paylaşmak çok normal bir durum. Benim jenerasyonumda olay kendi çabalamamızdan ibaretti.”
Aynı zamanda NBA’in kurduğu Mind Health adındaki mental sağlık girişiminde de önemli rol alan Wideman, 30 takımın da NBA kurallarına uyduğunu söyledi. The Athletic her takımın neler yaptığını araştırmak için takımlara ulaştı. Bazı takımlar cevap vermeyi reddetti, bazıları çok üstü kapalı cevaplar verdi. Bunun sebebi ya gizlilik endişeleri ya da yaptıkları şeyin bilinmemesinin isteğiydi. Bazı organizasyonların gerekenden çok daha fazlasını yaptığı bir gerçek.
- Mavericks son 20 yıldır takımda çalışan tam zamanlı bir spor psikoloğu barındırıyor, bu sezon da takımla birlikte seyahat eden ikinci bir psikolog eklediler.
- Los Angeles Lakers‘ta mental sağlık direktörü bulunuyor.
- Philadelphia 76ers‘ta telefonla ulaşılabilecek dört mental sağlık uzmanı bulunuyor. Bu sayı pandeminin başından itibaren artış gösterdi. Bir takım sözcüsü, Sixers‘ın oyuncularının çeşitliliğine uyum sağlamak için farklı arka planlara ve uzmanlıklara sahip bir ekip bulundurmanın daha iyi olacağını düşündüklerini söyledi.
-
Washington Wizards‘ın ekibinde üç psikolog ve terapist bulunuyor. Bunun yanında yerel sağlık hizmetleri firması MedStar ile ortaklığı olan Wizards, onlarca psikoloğa ulaşabiliyor. Wizards da pandeminin başından beri ekibini genişletti.
- Miami Heat de üç psikolog bulunduruyor fakat takımın sözcülerinden birinin söylediğine göre oyuncularının birçoğu kendileri de terapist ile görüşüyor.
- Bulls bu hizmetleri sadece oyuncular ve koçlar için değil, organizasyonun iş kısmında çalışan isimler için de sağlıyor.
- Phoenix Suns‘ın ekibinde bir spor psikoloğu ve psikiyatristi bulunuyor. Charlotte Hornets, Detroit Pistons, Orlando Magic, Toronto Raptors ve San Antonio Spurs de iki mental sağlık uzmanıyla çalışıyor. Pistons‘ın Henry Ford Health sayesinde çok daha fazlasına erişme şansı bulunuyor.
Bunların birçoğu beş yıl önce Kevin Love ve DeMar DeRozan’ın yaptığı önemli bir hamleyle başlıyor. 2018’in başlarında iki oyuncu da bir ay arayla mental sağlık sorunları yaşadıklarını toplumla paylaştı. DeRozan, depresyon ile uğraştığına dair tweet atarken Love da The Players Tribune sitesine anksiyete problemlerine dair bir yazı yazmıştı. Bu problemler bir Cavaliers maçında panik atak geçirip maça devam edememesine sebep olmuştu.
“DeMar’ın 2018’de attığı tweet’i düşünün, Kevin Love’ın paylaştığı hikayeyi hatırlayın; onların sesini duyduk ve takımların bu alanda hizmetlerinin olduğundan emin olmak için daha fazla şey yapmamız gerektiğini fark ettik.” diyor Atlanta Hawks‘ta psikologluk yapan ve Mind Health programının yöneticiliğini yapan Kensa Gunter.
“Bu konuşmaları yaptıkça oyuncular da daha fazla kişisel hikayelerini paylaşmaya başladılar. Bu hikayelerin içinde hayatlarının farklı noktalarında mental sağlıklarını nasıl yönlendirdikleri de vardı. Bu alanda hizmetlerin olduğundan emin olmak için gereken farkındalıkta artış var.”
Cleveland’daki Rockets Mortgage FieldHouse’a konuk olacak deplasman takımları salona giriş yapıyor. Girişten sonra oyuncular sağ yapıyor, flüoresan ışıklarla aydınlatılmış ve krem renginde duvarları olan dar ve uzun bir koridoru geçiyorlar. Deplasman takımının basın toplantısı odası ve yöneticileri için bulunan odalar sağda kalıyor, soyunma odası solda.
Aynı koridorda bir soyunma odası daha bulunuyor. Cavs maçları sırasında o kapıda “Deplasman Takımı İçin Fitness ve Sağlık Odası” yazıyor.
Tekrarlamak gerekirse, orası sadece bir soyunma odası. Fakat oyuncular içeride takım arkadaşlarından, koçlarından, medyadan, taraftarlardan uzak kalarak zihinlerini boşaltabiliyor, meditasyon yapabiliyor, psikolog ile korkuları üzerine konuşabiliyor.
30 takım da bu odaları rakipleri için bulundurmak zorunda. Ligin mental sağlık sorunlarına yönelik son eklenen kural bu oldu, zira sezon başından beri bu kural uygulanıyor.
“O odaları daha önce kullandım fakat ben sadece görselleştirme ve meditasyon için kullanmıştım.” diyor Love. “Maçlardan önce veya sonra terapi için hiç kullandım mı, hatırlamıyorum. Ben terapiyi salondan uzak bir yerde almayı tercih ediyorum, çoğu oyuncu da muhtemelen aynısını söyler.”
Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri’ne göre her beş Amerikalıdan biri senede en az bir kez ruh sağlığı hastalığı yaşıyor ve 25 Amerikalıdan biri ciddi bir mental hastalıkla mücadele ediyor.
NBA’deki 450 oyuncunun arasında yardıma ihtiyacı olanlar olduğunu söylemek onları farklılaştırmak olmuyor diyor Gunter: “Bu NBA oyuncuları da birer insan.”
Gunter, oyuncuların performanslarına dair çok kaygı duyduğunu söylüyor. Bir sonraki kontratlarından endişe ediyorlar. 2020 ve 2021’de COVID-19 varken oynamak da onlar için zordu, nasıl birçoğumuz Zoom üzerinden görüşmelere ve evden çalışmaya ayak uydurmakta zorlandıysak.
Uzun, zengin, haftada dört kez televizyona çıkan NBA oyuncusundan bizim farkımız Gunter’a göre şu: Onların hayatının çok daha büyük bir kısmı topluma yansıyor. Yüzlerce medya, binlerce maçı izlemeye gelen taraftar ve milyonlarca sosyal medya kullanıcısı tarafından eleştiriler alıyorlar. Kişisel olarak yaşadığı sıkıntıların verdiği acı bir kötü şut dönemi, savunmada yaratılan aksaklık veya hakeme yapılan itiraz olarak kendini gösterebiliyor.
“İnsanlar NBA oyuncularının hayatlarında şöhreti, parayı veya Twitter takipçilerini arttırarak bir anda her şeyi düzeltebileceğini düşünüyor,” diyor Love. “Fakat ne yazık ki aklımız ve ruhumuz o şekilde çalışmıyor. Eğer mental bir sorununuz varsa bunlar işe yaramıyor.”
Love 34 yaşında ve NBA’de 15. sezonunu geçiriyor. Kendisinin kurduğu ve adını taşıyan hayır kurumu okullara sosyal-duygusal öğrenim müfredatları hizmeti sunuyor ve ABD genelinde gençlerde artan mental sağlık kriziyle savaşmaya yardımcı olurken kar gütmüyor.
Love, Cleveland’da geçirdiği son sezonlarda birçok genç oyuncunun takımın psikoloğu Mayur Pandya ile yaptığı görüşmelere ayda bir-iki kez gittiğini söyledi. Bunun sebebi sadece mental sorunlar değil, aynı zamanda performanslarına dair duydukları endişeler de oluyordu.
The Athletic’e verdiği röportajda Love, yakın zamandaki örnekler Gordon ve Brooks’tan bahsetti, Antetokounmpo’nun bağışına değindi ve kendisi ile DeRozan’ın yıllar önce söylediği şeylerin daha çok oyuncunun duygularını paylaşmasına yol açtığına katıldı.
Love, lige girdiği zamana göre günümüzde oyuncuların toplamda daha mutlu olup olmadığına dair ise bir şey söyleyemiyor. Ona göre zamanında duygulara karşı olan bu ligde ciddi şekilde büyüyen yoğun bir hassasiyet var.
“Kimse hassas olmayı tercih etmiyor.” diyor Love. “Memphis takımına bakın. Sevilmiyorlar çünkü inatçılar, fiziksel oynuyorlar ve bu tarz şeyler yapıyorlar. Fakat bu tarz sorunlar yaşadığını ve üzerine çalışacaklarını söylemeleri onlara süper güç kazandırıyor. ‘Beni bana karşı kullanamayacaksınız’ demek gibi oluyor bu. Anlatabiliyor muyum? Bu düşüşleri yaşayacaklar fakat gerçekten önemli olan şey diğer tarafta.”
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!