by Ramona Shelburne / Çeviri: Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 1 Haziran 2023 tarihinde ESPN‘de yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
Başlangıçta sadece bir öneriydi. Bir arkadaşınızın uzun bir araba yolculuğunda ortaya attığı fikirlerden biri gibiydi. 2019’un kış aylarında Denver Nuggets‘ın güç ve kondisyon antrenörü Felipe Eichenberger, Nikola Jokic ile bu araba yolculuklarından çok fazla yapardı.
İkili beraber çalıştıkları dört sene içinde yakınlık kurdular. Eichenberger her sezon arasında Jokic ile Sırbistan’da bir ay geçirdi. Jokic, Eichenberger’in kızının doğumunda yer aldı ve sonrasında da her doğum günü kutlamasına gitti. Maçlardan önce Jokic sık sık Eichenberger’in ofisine gider ve soyunma odasındaki gürültüden kaçmaya çalışırdı.
Jokic, arkadaşı ve antrenörü olan bu adamla daha iyi bir fiziğe sahip olmak için konuşmaya başladı. Eichenberger’a vücut geliştirici insanların videolarını atar ve günün birinde bu şekilde olmak istediğine dair şakalar yapardı. Maçlardan sonra dizlerinin ve sırtının ağrıdığını söyler, kilo vermenin bu konuda işe yarayıp yaramayacağına dair sorular sorardı.
Yıllar boyunca koçlar, yöneticiler ve medya tarafından Jokic’e NBA’de başarılı olmak istiyorsa daha iyi bir fiziğe sahip olması gerektiği söylendi. Fakat bu sefer tavsiye “içeriden” geliyordu.
Jokic’in bunu duymasının vakti gelmişti.
“Bu ligde MVP olabilirsin,” dedi Eichenberger.
Jokic daha yeni All-Star seçilmişti. Şubat ayının başlarında Haftanın Oyuncusu ödülünü kazanmıştı. Nuggets division’da liderdi. Her şey iyi gidiyordu. Bütün bunlar demek oluyordu ki artık Jokic’i konforlu olmayacağı bir alana itmenin vakti gelmişti: Süper yıldızlık.
“Bana kızdı.” diyor Eichenberger, o anları gülerek anlatırken. “Çok sinirlenmişti. ‘Ben öyle bir oyuncu değilim. Sayı attığımdan çok pas atarım, bencil değilim’ diyordu.”
Jokic’i tanıyanlar için bu cevap hiç de şaşırtıcı değil.
Nuggets koçu Michael Malone, ESPNE’e “Tim Duncan ile hiç çalışmadım fakat onu hep Tim Duncan’a benzetirim. İlgiden utanan, bencil olmayan bir süper yıldız o.” demişti Jokic için.
Eichenberger bu konuşmayı yapmadan önce sinirlerin gerilebileceğini biliyordu fakat amaç da buydu. Denver havaalanına olan yolculuk yaklaşık 40 kilometreydi. Bu yüzden konunun derinliklerine indi.
“Çalışmak istediğini biliyordum.” diyor Eichenberger. “Her zaman çalışmaya istekli oldu.”
Bu yüzden MVP konuşmalarının tetiklediği zihni açmak yerine Jokic’in vücudunu dönüştürmeye yönelik bir plan sundu.
“İşe odaklanalım, MVP olmanın ne ifade ettiğine değil.”
Jokic cevap vermeden önce bir süre düşündü.
“Tamam,” dedi sonra. “Hadi başlayalım.”
Her maçtan sonra, kaç dakika oynamış olursa olsun ağırlık antrenmanı yaptılar. Jokic diyetini değiştirdi ve artık istisnalar olmayacaktı. Soda, bira, video oyunları sırasında yenen atıştırmalıklar… Artık bunlar yoktu.
Tek istisna portakal suyu ve Sırbistan’a gittiğinde annesinin mutfağı için verildi. Fakat o da sadece bir ısırıktı.
“Kafasına bir şeyi koyduğunda,” diyor Eichenberger, “artık öyle olacak demektir.”
2018-19 sezonunun geri kalanın Jokic bu yeni rutinine her zaman bağlı kaldı. Batı Konferansı yarı finalleri 3. maçında Portland Trail Blazers‘a dört uzatma sonunda kaybettikleri ve 64 dakika oynadığı maçın ardından bile ağırlık antrenmanı yaptı.
Denver yedi maç sonunda Portland’a elendi. Jokic 27.1 sayı – 13.9 ribaund ortalamalarıyla her alanda takımın lideri olsa da seri ilerledikçe fiziksel olarak bitkin düşmüştü.
7. maçın sonunda depoda hiçbir şey kalmamıştı. Son çeyrekte denediği 10 şutun yedisini kaçırdı, takımını bitiş çizgisine taşıyamadı.
Kalp kırıcı bir mağlubiyetti. Nuggets üçüncü çeyreğin ortasında kendi evinde 11 sayı öndeydi. Tek yapmaları gereken işi bitirmekti. Sonrasında konferans finallerinde sakatlıklarla ve takım kimyasıyla uğraşan Golden State Warriors ile karşılaşacaklardı.
Sonrasında Malone, Nuggets koç ekibini soyunma odasında bir araya getirdiğinde kapı çaldı.
Gelen Jokic’ti. Koçlara bir daha bunun olmasına izin vermeyeceğini söylemeye gelmişti.
David Adelman hem Jokic’in söylediklerini, hem de sesindeki samimiyeti hatırlıyordu.
“Geldiğinde duygusal bir haldeydi.” diyor Nuggetsın’ın baş hücum asistan koçu Adelman. “İkinci yarıda pilinin bittiğini düşünüyordu sanırım. Hepimiz ona ‘Joker, bütün süreç boyunca bizi sen taşıdın’ dedik. Onun bizim takımımızda sahip olduğu sorumluluk belki de NBA’deki her oyuncudan farklı. Bizim için pivot olabiliyor, oyun kurucu olabiliyor, kanat olabiliyor. Catch-and-shoot rolünde oynayabiliyor. Sahanın her yerinde sahne alabiliyor.”
Fakat Jokic herhangi bir teselli duymak istemiyordu. Sonunda Eichenberger ile konuştuğu şeyleri hissetmeye başlamıştı: Sahip oldukları kazanmaya yetmeyecekti. Çıkması gereken bir seviye daha vardı.
“Elinden gelen her şeyi yaptı. Sanırım kendi içinde ‘Daha fazlasını yapabilirim. Daha iyi bir fiziğim olabilir. Eğer bunu yaparsam…’ diye düşündü.” diyor Adelman.
Ve yaptı da.
2019’un sonbaharında Jokic takımın antrenman kampına döndüğünde fiziği göze çarpacak seviyedeydi. Daha inceydi fakat daha güçlüydü. Yaklaşık 10 kilo vermişti ve vücudunun her yerinde kaslarını geliştirmişti. Bu değişimin sonuçları da direkt olarak sahaya yansıdı. Jokic bütün normal sezon ve playoff maçlarında oynadı, MVP oylamasında dokuzuncu sırada yer aldı ve Denver’ı Batı Konferansı finallerine taşıdı.
“Beş kilo verdi ve ‘İyi hissettiriyor’ dedi. 10 kilo verdi ve ‘Vay be. Artık smaç basabiliyorum’ dedi. 15 kiloya yakın verdi ve ‘Vay be. Artık hızlı koşabiliyorum da’ dedi.” diyor Eichenberger.
COVID-19 pandemisi sebebiyle verilen dört aylık arada da Jokic antrenmanlarına ve sağlıklı beslenmeye devam etti. Sırbistan’da spor salonunda çekilen fotoğrafları sosyal medyada gündem oldu.
Bu Jokic mi yoksa tenisçi Novak Djokovic mi?
Eski takım arkadaşı Jameer Nelson fotoğrafları görür görmez Jokic’e mesaj attı.
“Bu tarz bir şey yaptığında takım arkadaşlarına da bir mesaj vermiş oluyorsun.” diyor Nelson, ESPN’e. “Onun yaptığı gibi vücudunuza veya zihninize yönelik çalıştığınızda herkes daha güçlü oluyor.”
2004 draftınının ilk turundan seçilen ve 2009’da All-Star olan Nelson, 2015’ten 2018’e Jokic ile birlikte Denver’da oynadı. Jokic’i kariyerinin başlarında tanıyan birçok insan gibi o da bu tarz bir dönüşüm beklemiyordu.
“Yetenek seviyesi yüksekti fakat MVP olabileceğini tahmin etmezdim.” diyor Nelson.
2015’te Jokic’in çaylak sezonu başlamadan önce Nelson, takımın antrenman kampından hemen önce evinin yakınlarında bir gönüllü kampı düzenledi.
Takım arkadaşlarını yerel bir otele yerleştirdi, yerel bir spor salonunda sezon arası çalışmaları yaptırdı, sonra da bir paintball etkinliği düzenledi ve boş zamanlarında golf oynadılar. Jokic iyi bir izlenim bırakmak ve daha önemlisi, kadroya girmek istiyordu.
Orada hiçbir koç yoktu. Fakat haftanın sonuna doğru o zamanlar Nuggets’ın genel menajeri olan Tim Connelly, Nelson’ı aradı.
“En iyi kim görünüyor?” diye sordu Connelly.
“Şu yabancı çocuk,” dedi Nelson cevap olarak. “İsmini tam olarak bilmiyorum fakat İngilizce öğrendiğinde ve fiziğini geliştirdiğinde çok iyi bir oyuncu olacak.”
Nelson’ın kampına gelenler arasında Jokic’e dair bilgisi olan tek isim Jusuf Nurkic’ti. İki oyuncu gençken Adriyatik Ligi’nde birbirilerine karşı mücadele etmişti.
Fakat Nurkic’in 2014 draftında ilk turdan gitmesi bekleniyordu ve New York’a davet edilmişti, Jokic ise ikinci turda seçildiğinde televizyonda Taco Bell reklamı vardı, kendisi de Sırbistan’da uyuyakalmıştı.
“Şimdiki tarzı nasılsa aynı şekilde oynuyordu.” diyor Nurkic, ESPN’e. “Fakat farklı bir basketbol tarzından bahsediyoruz. Tempo çok farklıydı. Bu yüzden sanırım insanlar onun potansiyelini tam olarak göremedi.”
Jokic’in geçmişine dair bunu hatırlamak önemli. Size bırak MVP olmayı, NBA’e gidebileceğini bile düşünmediğini söyleyecektir. İnsanlar bunları sadece mütevazılık sanıyor.
Fakat Jokic rol yapmıyor. O gerçekten de alçak gönüllü.
Bunu toplum önünde kendi oyununa dair konuşması gerektiğinde söylediklerinden görebiliyoruz. Ya da kendi İngilizcesine dair yaptığı şakalardan da anlayabilirsiniz.
Geçtiğimiz cumartesi günü 2023 NBA Finalleri öncesinde kendisine ilk kez ne zaman MVP olabileceğini düşündüğü ve bu düşünceyi ekenin Eichenberger olup olmadığı soruldu.
Omuzlarını silkti ve “Hala düşünmüyorum ama evet, bu hikaye doğru. Felipe bana MVP olacağımı söyleyen ilk kişiydi. Havaalanına doğru bir araba yolculuğu yapıyorduk. Hatırlıyorum… Gülmüştüm. Dürüst olmak gerekirse, Sombor’da nasıl oynuyorsam burada da öyle oynuyorum. Ben değişmedim. Belki biraz gelişmişimdir fakat ilk günden beri oyun tarzımı değiştirmedim.” dedi.
Jokic burada kendisini ucuza satıyor. Tabii ki NBA’e geldiğinden beri gelişim gösterdi. Vücudunu hantal bir ergenden 28 yaşında bir triple-double makinesine dönüştürdü.
Malone, Nuggets konferans finallerinde Los Angeles Lakers‘ı eledikten sonra Jokic için “Şu anda kondisyonu inanılmaz seviyede. Dakikalarca sahada kalıp üst seviyede oynayabiliyor.” dedi.
“Bu dönüşümü o başardı. O noktadan beri gösterdiği kararlılık iki kez MVP olmasını sağladı.”
Nuggets‘ın Lakers‘ı süpürerek NBA Finallerine çıktığı gece takımın başına gelen her şeyin; son beş yılda Jokic, Jamal Murray ve Michael Porter Jr.’dan oluşan çeyreğe duyulan güvenin; yaşanan sakatlıklara duyulan sabrın; o oyuncuları draft ederken ortaya koydukları vizyonun ve o günden beri oyuncular etrafında inşa ettikleri takımın bir zirve noktası gibi olmalıydı.
Fakat Jokic finallere kadar olan uzun boşlukta kendini garip bir şekilde tatmin olmamış ve huzursuz şekilde buldu.
“Dürüst olmak gerekirse… Daha büyük bir his olacağını düşünmüştüm. Evet, maçı kazandık ve ben de çok mutluydum. Evet, tarih yazdık falan filan. Fakat gelecek yıl kimse bizi hatırlamayacak. Belki şampiyon da olursak daha farklı bir durum olabilir.” dedi cumartesi günü.
Adelman, Jokic’in bu düşünceli haline hiç şaşırmamıştı. Oyuncuyu çalıştırdığı altı sezonda bu tarz pek çok konuşma yaşanmıştı.
2018’de takım son normal sezon maçında Minnesota Timberwolves‘a kaybettikten sonra Adelman, Jokic’in uçağın arkasına gelerek koçlarla oturduğunu ve sezonu değerlendirdiğini, takımın o andan sonra nasıl bir yol izleyebileceğini tartıştığını hatırlıyor.
“Deneyimlediği şeylerin sorumluluğunu alıyor ve bunları konuşmayı seviyor.” diyor Adelman. “Bence bu sayede takım olarak gelişebildik. Bu şekilde düşünebilen bir liderinizin olması…”
Jokic bunları lider olmadan önce de düşünüyordu.
Çaylakken bile varlığının Nurkic’in gelişimine zarar verdiğini düşündüğünde bunu yapmıştı.
Nurkic, Jokic’e hem arkadaşlık hem de mentörlük yapmış, NBA ve Amerika’daki hayata alışmasını sağlamıştı. Fakat ikisinin ilk 5’te başlaması için bir yol yoktu. Birkaç ay içinde takımın geleceğinin Jokic üzerine olacağı da belli olmuştu.
Nurkic’in dediğine göre alınmaca gücenmece olmadı. Sadece ilk 5 başlayabileceği başka bir takımda olmak istiyordu, bu yüzden takasını istedi. Jokic de durumu anlayışla karşıladı fakat olayın oraya gitmesi gerektiğini düşünmüyordu.
“Koçlara gitti ve bençten gelmeyi teklif etti.” diyor Nelson. “İlk 5 başlamayı gerçekten umursamıyordu. Onun için önemli değildi. Sadece herkesin mutlu olmasını istiyordu.”
Nurkic o zamanlar Jokic’in kendi ilk 5 rolünü önerdiğini bilmediğini söyledi. Sadece arkadaşının takımda kalmasını istediğini ve beraber oynayabileceklerine inandığını biliyordu.
“Hala neler olabileceği üzerine konuşuyoruz,” diyor Nurkic. “Fakat yaşanan her şeyin bir sebebi vardır. Ben kariyerimle mutluyum. Onun için de mutluyum. Hikayesi gerçekten inanılmaz.”
Jokic çoğunlukla kendi hikayesini başkalarının anlatmasını istiyor. Koçlar, eski takım arkadaşları, dostları…
“Sanırım aileme, yakın arkadaşlarıma sormalısınız fakat onlar da size cevap vermeyecektir.” diyor Jokic, sahne ışıkları üzerine gelmeye başladığından beri değişim gösterip göstermediğine yönelik gelen soruya.
Odadaki insanların da güldüğü üzere bu cevabın komik bir cevap olduğunu o da biliyor. Süper yıldızlardan o tarz demeçler almaya alışık bir seyirciye en tatmin edici cevapları vermediğinin de farkında olmalı.
NBA’in getirdiği sahne ışıklarından ve ilgiden keyif almayan bir insana karşı nasıl davranmanız gerektiğini bilmek de zor.
Fakat bunlar Jokic’in problemi değil.
Batı Konferansı finalleri MVP’si seçildiği gece medyanın konuştuğu konu LeBron James’in olası emeklilik kararıydı.
Fakat Jokic’in dikkatleri çeken James’e bir tepkisi olduysa da kimsenin bundan haberi olmadı. Jokic Twitter’daki mention’lar yerine kitap okuyor, bütün sosyal medya hesaplarını sileli yıllar oluyor.
“Belki de artık birileri bunu söylemeli. Mütevazı olmak bir erdemdir. Alçak gönüllü, sıkı çalışan iyi bir insan olmakta hiçbir problem yoktur.” diyor Nuggets‘ın asistan koçu Ognjen Stojakovic, ESPN’e.
Stojakovic, Jokic’i genç yaşta Adriyatik Ligi’ne giden yolundan beri tanıyor. Jokic’in Sırbistan’ın neresinden geldiğini biliyor. Yazları onu ziyaret ediyor.
Jokic’in ailesini ve iki erkek kardeşini tanıyor. Eşini ve kızını da tanıyor.
“Bu yolculuğun bir parçası olmak çok eğlenceli.” diyor Stojakovic. “İlk yılından bu yılına nasıl olgunlaştığını izlemek çok keyifli.”
“Bir çocuk olarak gelmişti, biliyorsunuz. Şu anda ise bir baba.”
Şu ana kadar atılan her adım dikkatlice ve düşünülerek atıldı. Bu son adım ise en zoru olacak.
“İlk iki yıl boyunca kendi temposunda oynadığı ve ne kadar çalışması gerektiğini anlamadığı için ters düşerdik.” diyor Stojakovic. “Fakat artık bunları yapıyor. Çok sıkı çalışıyor. Kazanmak için ne gerekiyorsa yapmaya hazır.”
Basketbol gündemindeki en son gelişmeleri kaçırmamak için tıklayın!
NBA gündemindeki son gelişmeler için tıklayın!
2023-24 EuroLeague kadrolarına ve transferlerine ulaşmak için tıklayın!