by Howard Beck / Çeviri: Bilal Baran Yardımcı / info@eurohoops.net
Bu çevirinin tüm hakları Eurohoops Ltd. Şti.’ye aittir ve tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanılması kesinlikle yasaktır.
Bu yazı 3o Mayıs 2023 tarihinde GQ Sports‘ta yayınlanmış ve uyarlanarak çevrilmiştir.
NBA Finallerinin başlamasına beş saat kala hiçbir oyuncuyu otelde heyecanlı şekilde göremeyeceksiniz – Bam Adebayo’yu bile. Odaları karanlık olacak. Ufak bir şekerlemenin oyunlarına yardım edeceğini umacaklar. Uzunlar da kısalar da yataklarına gömülü şekilde kafalarında Larry O’Brien kupası canlanırken yatacak.
Ve evet, kapılarında “Rahatsız Etme” yazan kartlardan olacak. Bu aslında sert bir uyarı: “Uykumu mu böldün? Ne cüretle!”
Sezonun finallerine geldik. Kısa süre içinde Denver Nuggets ve Miami Heat nihai hedef için olan yarışlarını tamamlayacak. Fakat şampiyonluk çok ince detaylarda belli olabilir: Kimin maç gününde en iyi dinlendiği gibi.
NBA’de maç günü alınan uyku kadar el üstünde tutulan bir gelenek yok. Yıllar boyunca koçlar ve oyuncular bunu uyguladı. NBA de Oyuncular Birliği de bu konuda bir araştırma yapmasa da bilinen bir gerçek var: Maç günü uyumayan oyuncular azınlıkta. (Bu arada bunlardan biri de Nikola Jokic. Jokic, The Athletic’e “Geceleri zaten fazlaca uyuyorum” demişti.) Bu olay tıpkı köşe üçlükleri ve close-out gibi şeyler gibi incelemeye değer bir hale geldi. Veteran oyuncular çaylaklara bu işin faydalarını aktarıyor. Organizasyonlar oyuncularına rehber olmaları için uyku doktorları tutuyor. En az bir takım antrenman tesislerine “uyku odası” inşa etti. Bu uykuları çeken oyuncular da horlamaların galibiyetleri getirdiğini söylüyor.
Atlanta Hawks‘ın yıldızı Dejounte Murray “Bir kere bile uyumadığım olmadı. Bu benim profesyonelliğimi, detaylara verdiğim önemi gösteriyor. Bunu yapmak zorundayım. Her maç günüm aynı olmak zorunda. İç saha ya da deplasman, fark etmiyor.” diyor.
Toronto Raptors‘ın uzunu Chris Boucher de şu cümleleri kuruyor: “Amacım doğru zihin yapısına ulaştığımdan emin olmak. Uyku iyi hissettiriyor. Uykuyu asla kaçırmam.”
NBA oyuncuları zaten gün içinde uyuma konusunda yetenekli olmalı çünkü programları normalden çok yoğun. Çoğu maçın gece 10’da bittiğini düşünürsek geceleri çalıştıklarını unutmamak gerekiyor. Gece iki, üçe kadar evlerine ya da otellerine gidemedikleri oluyor. Bir de hayat tarzının getirdikleri var tabii… Profesyonel sporcular genelde gece hayatından keyif alır. Almayanlar için bile iki-üç saat boyunca pompalanan adrenalin ardından sakinleşmek zor oluyor. Birçok takım da sabahları şut antrenmanı yaptığı için maç günleri uyumak oyuncular için çok zor oluyor.
Günümüzde NBA’deki herkes uykunun inceliklerini biliyor: Faydası dinlenmek ve yenilenmek, ideali kısa tutmak ve potansiyel zararı fazla uyku sonrası sersemlik… Peki ya işin sanat kısmı? Oda, ışıklar, uyku öncesi rutin? En iyi kestirme için neler yapılmalı? Doğru pijamalar önemli mi? Yanlışlık olursa ne olacak? Ve… Ya uykuya dalamazsan? Faydaları ortadayken ve sezonun en önemli kestirmeleri yapılmak üzereyken bu soruları cevaplamanın zamanı da geldi. Sezon boyunca birçok oyuncu ve koçla bu konuyu konuştuk, onlar da bizimle sırlarını paylaşmaktan memnuniyet duydu.
Çoğu kestiren oyuncu takımın şut antrenmanının ardından benzer bir rutin izliyor: Duş, yemek, gevşemek…
Ve iyi bir kestirme karanlıkla başlıyor.
“Ben bir vampirim. Karanlık seviyorum, kapkaranlık.” diyor Charlotte Hornets‘in tecrübeli oyuncusu Kelly Oubre Jr. “Kestirme rutinim ciddi bir iş. Kesinlikle uykuya ihtiyacım var.”
“Zifiri karanlık.” diyor Orlando Magic‘ten Wendell Carter Jr. Carter Jr., güneşin direkt olarak yatak odasına vurduğunu fark ettikten sonra evine odayı kapkaranlık yapan perdeler taktırdı. Ayrıca Magic’in tesislerindeki uyku odalarını da kullanıyor. O odalarda rahat yataklar ve tamamıyla bir karanlığa ulaşabiliyorsunuz.
Deplasmanda bu rutini gerçekleştirmek daha zor olabiliyor. Bazen perdeler bütün ışığı kesemeyebiliyor. “Eğer perdeler yetmiyorsa zorla yettiriyorum.” diyor Carter.
Sacramento Kings‘in yıldızı Domantas Sabonis de kendini “kestirme uzmanı” olarak tanımlıyor. Eğer perdeler ışığı kesemiyorsa eline ne geçerse kullanıp tamamen kapatmak için uğraşıyor. Onun için amaç basit: “En ufak ışık bile istemiyorsunuz.”
Antitez: Eğer yeterince yorgunsanız veya bu işe yeterince gönül verdiyseniz ufak bir ışığın zararı olmaz.
Milwaukee Bucks‘ın yıldızı Brook Lopez “Her yerde uyuyabiliyorum. Perdeleri çekiyorum fakat ışıklar açık kalabiliyor. Televizyonu da açık bırakıyorum.” diyor.
Belki de durum genetiktir çünkü ikiz kardeşi Robin Lopez de tamamıyla bir karanlığa ihtiyacı olmadığını söylüyor. “Hayal edebileceğiniz her durumda uyuyabiliyorum. Benim süper gücüm bu.” diyor ısrarla.
Chris Boucher de bazen öyle yorgun olduğunu, böylece etrafındakilerin hiçbir öneminin olmadığını söylüyor: “Uykuya daldıktan sonra ne olup bittiğine dair bir fikrim yok. Evime itfaiyeciler girse bile duymayabilirim. Uyuduğumda zaten karanlık oluyor. Çok fazla rüya görmem.”
Kestirme uzmanları arka plan sesi konusunda da farklılık gösteriyorlar. Boucher Bob Marley de açabiliyor, yağmur sesi de. Oubre ise geceleri de kullandığı üzere dalga sesi açıyor. Celtics‘ten Grant Williams ise bir süre önceye kadar aynısını yapmasına rağmen artık seslerin aklını meşgul ettiğini düşünüyor, bu yüzden mutlak sessizliği tercih ediyor. Murray ve Robin Lopez de aynı tercihi yapanlar arasında.
Portland Trail Blazers‘ın yıldızı Damian Lillard, kestirmeye yapılan hazırlığın en az kestirme kadar önemli olduğunu söylüyor. Şut antrenmanından sonra Lillard vücudu için bakım alıyor, soğuk küvete giriyor, sonra da duşa giriyor. Ardından öğle yemeği için eve dönüyor ve kaliteli bir uyku çekiyor. “Uyandığımda çok sakin oluyorum,” diyor Lillard. Peki ya uyuyamadığında? “Aynı şekilde rahatlayamıyorum. Rahat bir kafa yapısında olmanızı sağlayan derin bir uyku oluyor.”
Robin Lopez, 2013-14 yılında Lillard’ı bu kestirme rutinine ikna eden kişi olduğunu iddia ediyor ve kendisiyle gurur duyuyor. O sezon Lillard formda bir dönem geçirmiş ve “Son zamanlarda kestiriyorum, belki de fark budur.” demişti.
Kestiren isimler uykudan önce kafayı boşaltmanın çok önemli olduğunu söylüyor. Monk, nefes egzersizleri yapıyor. Jerami Grant ise meditasyon kullanıyor. Uykudan bir saat önce kestirme rutinine başlayan Boucher de öyle. “Kendime ayırdığım zaman gibi oluyor.” diyor. Fakat annesini ve kardeşlerini aramadan rahatlayamıyor. Öncelikle ailesinin iyi olduğundan emin olmak istiyor.
Williams bazen YouTube’dan hayranların NBA2K takımları draft ettiği videoları izleyerek uykusunu getiriyor – ta ki biri Celtics‘in Williams’ın gitmesine izin vermesini, yüklü kontrat vermemesi gerektiğini savunana kadar. Bu düşünce tahmin edebileceğiniz üzere uyku öncesi pek de rahatlatıcı olmuyor. “Komikti ama.” diyor Williams.
Kafaları yastığa değdiğinde oyuncular olayı biliyor: Ya 20-30 dakikalık ideal bir kestirme yapacaklar, ya da da iki üç saatlik ciddi bir uyku. İkisi arasında ya da daha uzun uykular gün içinde sersemleşmeye sebep oluyor.
“20 dakikayı aşarsanız rahatsız şekilde uyanıyorsunuz. 20 dakika uyuduğunuzda ise enerjik ve hazır şekilde uyanıyorsunuz.” diyor Grant Williams.
Rahatsız olmak demişken: Neredeyse her oyuncunun bir otel görevlisinin kapıyı çalmasıyla bölünen kestirmesi olmuş. “Buna rağmen uyumayı çözüyorsunuz.” diyor Grant.
Aile ve arkadaşlar da olayın farkında: Günün belli saatlerinde aramak ya da kapıyı çalmak yok. Heat‘in yıldızı Jimmy Butler bir keresinde “Eğer uyandırılırsam birinin kafasına yumruk atacağım!” diye tweet atmıştı.