by Berkay Terzi / info@eurohoops.net
NBA’de 1949’dan beri hiç durmayan bir değişim ve gelişim süreci mevcut. Bugüne kadar ligde birçok dönüm noktasının yaşandığını söyleyebiliriz. Ancak hiçbiri Golden State Warriors‘ın yükselişi kadar keskin bir etki yapmamıştır.
2010’ların başına kadar hala şut atamayan çift uzunla sahaya çıkan, sırtı dönük oyunları ciddi bir skor silahı olarak gören takımlar, 2010’ların ikinci yarısından itibaren basketbolu çok daha farklı görmeye başladılar. Üç sayılık atışların değeri arttı, oyun temposu çok yükseldi ve takımlar giderek kısalmaya başladı.
Yani kısaca, şu anda oynanan oyunun 10 yıl önceki basketboldan bile çok farklı olduğunu dile getirebiliriz. Bu da bizi şu soruya götürüyor: “Acaba kaç yıl önce oynadığı fark etmeksizin, yeteneklerini günümüze taşıyabilecek NBA oyuncuları var mı?”
Bugünkü yazımızda bu sorunun yanıtını arıyoruz ve ligin farklı dönemlerine göz atarak modern NBA’e uyumlu oyuncular bulmaya çalışıyoruz.
Scottie Pippen
Michael Jordan’ın yanında “Batman’in Robin’i” olarak tanıdığımız Scottie Pippen, günümüz NBA’inde hiçbir zorluk yaşamadan oynayabilirdi. Özellikle ikinci three-peat yıllarında üçlük çizgisinden daha sık isabet bulmasıyla birlikte tehditlerini iyice genişletmişti. Hiçbir zaman istikrarlı bir şut tehdidi olmazdı belki ama sahaya etki edebilecek çok farklı yönlere sahip Pippen.
Efsanevi kısa forvet, tam sahada terör estiren bir oyuncuydu ve açık sahada toplu-topsuz çok etkiliydi. Maç başı yaklaşık 7 ribaunt alan Pippen, iki pota arasını tek başına geçebilirdi. Bu özelliğiyle 2023 NBA’inde kesinlikle kendine ekmek çıkarırdı. 203 cm boyunda ve 221 cm kanat açıklığına sahip olan Pippen, muhtemelen zaman zaman dört numarada da süre alırdı; müthiş bir ters eşleşme ve close-out tehdidi olurdu.
Topu yere vuran forvetlerin revaçta olduğu 2023 yılında Scottie Pippen, ikili oyunları yönlendirme sorumluluğu alabilecek ve takım arkadaşlarına pozisyon hazırlayabilecek kabiliyete sahip. Fakat en önemlisi, adam değişimine elverişli olması. Çünkü günümüzde hem istikrarlı şut atmıyorsanız hem de savunmada etkili değilseniz playofflarda süre bulmanız çok zor. Pippen keskin bir şutör olmasa bile savunmada rakibe gününü dar eden bir oyuncuydu. Adam değişiminde her pozisyonla eşleşir, uzun kollarıyla pas kanallarına baskı yapar ve gerektiğinde rakibin yıldızıyla eşleşirdi.
Bill Russell
Bill Russell en çok tartışılan NBA efsanelerinden. Henüz ligin az sayıda takımla oynandığı eski zamanlarda dominant Boston Celtics kadrosuyla oynaması sebebiyle başarıları bazen değersizleştirilebiliyor. Ancak şunu unutmamak gerek: O takımı dominant yapan oyunculardan birisi de Russell’dı.
Bill Russell’ın atletizmi, ribaunt sezgileri ve savunma içgüdüleri 2023’e taşınabilecek özellikler. Savunma çok sayıda detaydan oluşur. Çeviklik, zamanlama, basketbol zekası ve doğru zamanda doğru yerde olmak gibi birçok alan var. Açıkçası Bill Russell bunların hepsinde mükemmel görünüyor. Savunma eforu ve zekası, savunma kurgularının gün geçtikçe daha karmaşık hale geldiği günümüz NBA’inde inanılmaz değerli olurdu. Russell’ın hatırlanması gereken özelliği ise maç başına 5 asist yapan bir pivot olması.
11 NBA şampiyonluğuna sahip olan efsane pivot, bana kalırsa günümüzde de değerli bir oyuncu olurdu. Belki 12 kez All-Star seçilip 5 kez MVP seçilmezdi çünkü günümüzdeki yetenek havuzu daha derin ve lig 30 takımla oynanıyor. Fakat şampiyonluk takımında DPOY ödüllü bir uzun olabilirdi. Draymond Green ve Bam Adebayo tipinde bir oyuncuya evrilebilirdi. Green bunları zaten başardı, Adebayo ise kıyısına kadar geldi.
Russell’ın kaç şutu blokladığını resmi olarak bilmiyoruz çünkü 1973’e kadar NBA tarafından kaydedilen bir istatistik değildi. Ancak, eğer bu istatistik tutulsaydı Russell’ın tüm zamanların blok lideri olacağına dair bir dizi rapor var.
Reggie Miller
1990’larda kendine isim yapmış 2.01 metre uzunluğundaki bir keskin şutör, 2023 yılında çok daha değerli hale gelebilirdi. Indiana Pacers efsanesi Reggie Miller, 18 yıllık kariyerini 18.2 sayı ve %39.5 üçlük isabetiyle tamamladı. Topsuz hareketlilik konusunda gerçekten de NBA tarihinin en iyilerinden birisiydi.
Günümüzdeki hücum aksiyonlarının Reggie Miller üzerinden çizildiğini bir düşünün. Topsuz perde çıkışlarında Klay Thompson gibi rakip savunmaların ekstra önlem alacağı, hatta savunmacıların zaman zaman iki kişi çıkarak hataya sebep olacağı bir yıldız olabilirdi. Ders kitaplarına konu olacak türden şut mekanikleriyle günümüz basketboluna rahatlıkla geçiş yapabilirdi. 1990’larda maç başına 2 üçlük isabeti bulurken günümüzde bu rakam 3’ü bile geçebilirdi.
Tabi Reggie Miller’ın tek numarası hareketli şutlar değildi. Miller ayrıca perde çıkışında topla buluştuğunda çembere gidebilen, bu sayede 90’ların NBA’inde ortalama 5-6 kez çizgiye gelen biriydi. 2023’ün yılında düdüklerin daha çok çalındığı ve içeride daha fazla boş alanın olduğu bir basketbol ortamında Reggie Miller’ın sayı ortalaması 25’i bile bulabilirdi.
“Pistol” Pete Maravich
Pistol Pete Maravich, LSU’da oynadığı üç sezon boyunca maç başına ortalama 44,2 sayı atmasıyla ünlüydü. Bazıları, modern basketbol kurallarına göre oynasaydı ortalamasının daha da yüksek olabileceğini öne sürüyor. Efsanevi kolej basketbol koçu Dale Brown, Maravich’in eski maç kasetlerini incelemiş ve Maravich’in maç başına ortalama 13 sayı daha fazla atacağını iddia etmiştir.
NBA, Maravich’in ligdeki son sezonu olan 1979-80 sezonuna kadar üç sayı çizgisini kabul etmemişti. Maravich yayın gerisinden %66,7 ile şut attı ama sadece 15 şut sokabildi. O yıl sakatlığı nedeniyle önemli bir süre kaçırdı ve sezon sonunda emekli oldu. Ancak, kariyerinin büyük bölümünde üç sayı çizgisi olmamasına rağmen uzun mesafeden şut attığı söyleniyor ve 1976-77 sezonunda maç başına 31.1 sayı ortalaması tutturmayı başardı.
Eğer “Pistol” Pete günümüz basketbolunda oynasaydı muhtemelen maç başı 7-8 üçlük denemesinde bulunurdu. Birçok modern NBA hücumu için ideal bir oyuncuydu. Zamanında kendi başına skor fırsatları yaratabilen birkaç şutör garddan biriydi, bu yüzden isolation ağırlıklı bir hücuma uyum sağlayabilirdi. Aynı zamanda saha görüşü yüksek, harika bir pasördü.
Çoğu kişi Maravich’in “döneminin Stephen Curry’si” olduğunu iddia ediyor. Bu iddialarda ne kadar haklılık payı var bilinmez ama onun çağının ötesinde bir guard olduğu çok açık.
Rasheed Wallace
“Sheed”, günümüzde oynamak için yaratılmış bir uzun. Asıl pozisyonu dört numara olsa da, kariyerinin son yıllarında beş numaraya evrildi ve şu anda kısa beş pivotu olarak epey iş yapardı. Kariyerinde hiçbir zaman takım taşıyan oyuncu olmadı, kimilerine göre ana hücum opsiyonu olacak potansiyele sahipti ve istediğinde bu modunu açabiliyordu. Fakat bunu istikrarlı şekilde ortaya koymuyordu.
Rasheed Wallace’ın en sevdiği yer savunmaydı. 2004’te şampiyon olan Detroit’in koçu Larry Brown’a göre takımın en akıllı oyuncusuydu. Her ne kadar o takımda 4 kez DPOY seçilmiş Ben Wallace bulunsa da, sezon ortasında Rasheed Wallace’ın gelişiyle birlikte taşlar yerine oturdu ve inanılmaz bir savunma takımına dönüştüler. Sheed çok yönlü bir savunma parçasıydı ve hem 4 numarayı hem 5 numarayı oynayabilirdi. O yıllarda Garnett, Duncan, Nowitzki, Webber gibi birçok süper yıldız 4 numarayla çarpışmış ve başarılı olmuş bir savunmacı. Günümüzde sahanın bu yönünde oyun zekası, fiziksel gücü ve atletizmiyle fark yaratırdı.
Hücumda ise 2001’den 2010’a kadar geçen süreçte %35 ile maç başına 1.5 üçlük isabeti buluyordu. Günümüzde oynasaydı bu yönüne biraz daha eğileceği için daha istikrarlı bir dış şutör bile olabilirdi. Dahası, dört numarada sırtı dönük oyunları ve fadeaway atışları rakip takım için ters eşleşme sorunu yaratıyordu. Rasheed Wallace takım taşıyan oyuncu olmasa bile çok yönlü bir oyuncuydu ve 2023’te oynasaydı muhtemelen istatistikleri daha dolgun gözükürdü.
Chris Webber
Kariyerinde beş kez All-Star seçilen Chris Webber (sağdaki), kesinlikle çağının ötesinde bir oyuncuydu. 208 cm boyunda ve 111 kg ağırlığındaki Webber, kimi zaman tüm sahayı topla geçer kimi zaman da topu yere vurup yarı sahada yüzü dönük üretirdi. Çember etrafında hem atletizme hem de parmak hassasiyetine sahipti. Fakat en güzel detay, dört numara olmasına rağmen top yönlendirerek takım arkadaşlarına pozisyon yaratabilmesiydi. Şu ana kadar yazdıklarıma bakılırsa, günümüz NBA’inde zorlanmadan yaşayabilir gibi duruyor.
Webber hiçbir zaman üçlük atan bir oyuncu olmadı, bu da modern NBA’e geçişine dair tek büyük soru işareti. Fakat 2023 yılında oynasaydı muhtemelen bunu başarırdı. Çünkü kariyeri boyunca neredeyse her üç şutundan birini orta mesafeden denedi ve bunların %42’sinde isabet buldu. Kaldı ki bu şutların birçoğu zor şutlardı. C-Webb’in her zaman çalışkan bir oyuncu olduğu söylenir. Kariyerinin ilk 6 yılında %54 ile serbest atış atarken bir yazda bunu %75’e yükseltmesi ve kariyerinin kalanında %70 civarlarında devam etmesi buna bir örnek. O yüzden dış şut gelişimi onun için problem olmazdı.
Chris Webber’in şanssızlığı, kariyerinin diz sakatlıkları sebebiyle çok erken düşüşe geçmesiydi. Bir zamanlar Garnett ve Duncan ile kıyaslanmaya başlayan Webber, 2000’lerin ortasında sağlık problemleri nedeniyle basketbola erken veda etti.