by Mete Budak / info@eurohoops.net
Milli takım düzeyinde basketboldaki en büyük organizasyon olan Yaz Olimpiyatları, 2016’da Rio’da tarihe yeni bir sayfa açacak. 6 Ağustos Cumartesi günü başlayacak olan basketbol dalında 12 takım madalya için mücadele edecek.
Eurohoops olarak biz de turnuvanın başlamasına bir hafta kala, düzenlenen son altı Olimpiyatlara bir geri dönüş yapıyoruz ve Rio’ya geri sayıyoruz. Bu geri sayımda başlangıç noktamız olimpik basketbol tarihini değiştiren 1992 Barcelona.
Peki neden olimpik basketbol tarihi 1992’de değişti? Bunun cevabı son derece basit. Çünkü ilk kez bu Olimpiyatlarda FIBA, NBA oyuncularının ülkelerin olimpik takımlarına katılmasına izin vermişti. 1989’da resmileşen kararın ilk uygulaması da 1992 Barcelona’da gerçekleşti ve Amerika Birleşik Devletleri ilk kez NBA yıldızlarıyla dolu kadrosuyla dünyaya gövde gösterisi yapma şansı buldu.
Barcelona’da 12 takım altışarlı iki gruba ayrıldı.
A Grubu:
- Amerika Birleşik Devletleri
- Hırvatistan
- Brezilya
- Almanya
- Angola
- İspanya
B Grubu:
- Rus Milletler Topluluğu (CIS)
- Litvanya
- Avustralya
- Porto Riko
- Venezuela
- Çin
A grubunda herhangi bir sürpriz yaşanmadı. Amerika Birleşik Devletleri efsanevi Rüya Takım kadrosuyla mutlak favori olarak geldiği turnuvaya da mutlak favori gibi başladı ve gruptaki tüm maçlarını ortalama 45 sayı farkla kazandı. Turnuvanın bir diğer güçlü kadrosu Hırvatistan da ABD’ye farklı kaybetse de (70-103) diğer maçlarını kazandı ve grubu ikinci tamamladı. Brezilya ve Almanya üçüncü ve dördüncü sırayı alırken ev sahibi İspanya sadece Brezilya’ya karşı kazanabildiği turnuvada grubu sonuncu bitirdi.
Tüm zamanların en dominant basketbol takımı sayılan 92 Rüya Takım. Soldan sağa:
Chris Mullin – Charles Barkley – David Robinson – Michael Jordan – John Stockton – Karl Malone – Magic Johnson – Patrick Ewing – Larry Bird – Scottie Pippen (Fotoğrafta Clyde Drexler ve Christian Laettner bulunmuyor)
B grubunda ise A grubuna nazaran daha çekişmeli maçlar oynandı. Rus Milletler Topluluğu (CIS) ve Litvanya grupta ilk iki sırayı alırken Litvanya’yı mağlup eden CIS, grupta ilk sırayı kazanan takım oldu. CIS gruptaki son maçında Porto Riko’ya kaybederek gruptaki tek mağlubiyetini almıştı. O galibiyetle bir üst tura çıkmayı başaran Porto Riko dördüncü, Avustralya ise üçüncü oldular. Venezuela ve Çin son iki sırayı alarak turnuvaya veda ederken Çin, turnuvayı galibiyetsiz kapatan tek takım oldu.
Rus Milletler Topluluğu’nun kadrosunda Sergey Bazarevich, Aleksander Volkov, Valery Tikhonenko gibi önemli isimler yer alıyordu. Bir diğer madalya adayı Litvanya ise dönemin en önemli oyuncularından Arvydas Sabonis önderliğinde Rimas Kurtinaitis ve Sarunas Marciulionis gibi isimlerle güçlü bir kadroya sahipti.
1992 Litvanya kadrosu ve daha sonra bir efsane haline gelecek olan tişörtleri.
Çeyrek finallerde herhangi bir sürpriz gerçekleşmedi. ABD, Porto Riko’yu 38 sayı farkla geçerken Litvanya da Brezilya’yı rahat geçerek Rüya Takıma rakip oldu. Rus Milletler Topluluğu Almanya’ya karşı zorlansa da kazanmayı başardı ve bir diğer yarı finalist oldu. Onların rakibi ise Avustralya’yı 33 sayı farkla geçen Hırvatistan olacaktı.
Turnuvada yarı finale kadar gösterdiği performansla ABD’nin en büyük rakibi olacağını gösteren Hırvatistan, kadro olarak da ABD’nin ardından en önemli isimlere sahip takımdı. Daha sonra ölümüyle birçok basketbolseverin gözlerine yaşlar konduracak olan, Avrupalı en büyük basketbol yıldızlarından biri Drazen Petrovic önderliğinde Toni Kukoc, Dino Radja, Velimir Perasovic, Zan Tabak gibi isimlere sahip Hırvatlar, tarihlerinin en iyi takımlarından birini izleme şansını 1992 Barcelona’da buldu.
Drazen Petrovic ve Dino Radja (sağda)
Yarı finallerin ABD ayağında yine herhangi bir yarışma yoktu. Birleşik Devletler Litvanya’yı 76-127 gibi bir skorla darmaduman ederken yarı finalin diğer ayağı gerçek bir çekişmeye sahne oldu. Son 15 saniyeye bir sayı önde giren Rus Milletler Topluluğu, son topu kullanan Drazen Petrovic’e faul yaptı. Çizgiden ikide ikiyle ayrılan yıldız oyuncu Hırvatistan’ı öne taşırken kalan 9 saniyede CIS çember altında çok uygun bir pozisyon bulmasına rağmen basketi yapamadı ve Hırvatlar finale giden taraf oldu.
İşte CIS-Hırvatistan maçının son anları:
1992 Barcelona’da üçüncülük mücadelesinde daha önce B grubunda da karşılaşan Litvanya ve Rus Milletler Topluluğu karşı karşıya geldi.
Maç tıpkı gruplarda olduğu gibi çok çekişmeli geçti. İlk yarıyı Litvanya 33-39 önde tamamladı. İkinci yarı da aynı seviyede bir mücadeleye sahne olsa da Litvanya, gruplarda kaybettiği Rus Milletler Topluluğu’nu Marciulionis (29 sayı) ve Sabonis (27 sayı)’in önderliğinde 78-82 mağlup etti ve bronz madalyaya ulaştı.
Beklenen maç gelip çatmıştı. 1992 Barcelona’nın final mücadelesi, turnuvanın başından itibaren final adayı gösterilen ABD ve Hırvatistan arasında oynanacaktı. Drazen Petrovic ve arkadaşları Michael Jordan ve Rüya Takım’a karşı.
Hırvatistan, maça kötü de başlamadı. ABD ile mücadele edebileceklerini gösterseler de ilk yarının sonunda Rüya Takım kontrolü eline alıyordu. İlk yarı 42-56 ABD üstünlüğüyle biterken ikinci yarı Hırvatistan’ın geri dönüp dönemeyeceği merak konusuydu. Bir sürpriz yaşanmadı ve Birleşik Devletler ikinci yarıyı domine ederek maçı 85-117 kazandı ve altına uzandı. Böylece Amerika Birleşik Devletleri, NBA oyuncularını milli takım forması altına soktuğu ilk turnuvayı çok büyük bir gövde gösterisiyle kazanmıştı.
Michael Jordan, ABD adına 22 sayı; Hırvatistan’da Drazen Petrovic 24 ve Dino Radja 23 sayıyla oynadılar.
1992 Barcelona’da final mücadelesinin özet görüntüleri: